Baby Bag

„ბავშვები, რომლებიც სისტემატურად ეკრანთან არიან, ნაკლებად ითხოვენ სხვა ჩამნაცვლებელ აქტივობას, გარეთ გასვლას და სხვა ბავშვებთან თამაშს“

„ბავშვები, რომლებიც სისტემატურად ეკრანთან არიან, ნაკლებად ითხოვენ სხვა ჩამნაცვლებელ აქტივობას, გარეთ გასვლას და სხვა ბავშვებთან თამაშს“

რა გავლენას ახდენს ონლაინ სწავლება, საათობით ეკრანთან ყოფნა და ჩაკეტილობა ბავშვებზე, როგორ შევუმსუბუქოთ მათ შექმნილი პრობლემები? - ამ საკითხზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე.

- რა გავლენას ახდენს საათობით ეკრანთან ყოფნა ბავშვებზე და ცვლის თუ არა ბავშვის განვითარებას ონლაინ კომუნიკაცია?

ეკრანი თანამედროვე სამყაროს თანმდევია და მისი დადებითი ეფექტი, ცხადია, გასაგებია. მაგრამ ამასთან, ზეგავლენა და მით უფრო ხანგრძლივობა, გასათვალისწინებელი ფაქტორია, როდესაც ბავშვებზე ვსაუბრობთ. მცირეწლოვანი მოწყვლადია ყოველი სიახლის, განსხვავებული შინაარსების მიმართ და ცხადია, ზეგავლენაც დიდია, რადგან ვხვდებით ქცევის მოდელირებას, ბავშვის მიერ აღქმული ინფორმაცია არ ექვემდებარება კრიტიკას. ინფორმაცია, რომელიც ონლაინ შემოდის, შესაძლოა, გაფილტროს ზრდასრულმა, მაგრამ თუ ბავშვის ცხოვრებაში ეკრანთან გატარებული დრო დომინანტურია, მისი მოთხოვნაც მზარდია. ბავშვები, რომლებიც სისტემატურად ეკრანთან არიან, ნაკლებად ითხოვენ სხვა ჩამნაცვლებელ აქტივობას. მაგალითად, გარეთ გასვლას და სხვა ბავშვებთან თამაშს. ზოგჯერ მშობლის მიერ შეთავაზებულ ალტერნატიულ ინიციატივაზე უარს აცხადებენ. ცხადია, ეს აქტივობა (ეკრანის ყურება) კომფორტულია, ვინაიდან არანაირ ინიციატივას და დაძაბულობას არ ითხოვს ბავშვისგან. სოციალური ურთერთობების დეფიციტში განსაკუთრებული წვლილი აქვს ეკრანს, რადგან ბავშვის გამოცდილებაში ნაკლებად შემოდის თანამშრომლობა, მხარდაჭერა, გაზიარება, დათმობა, კომუნიკაციის დროს მოსმენა, გათვალისწინება და ა.შ. რაც მათი სოციალური ფუნქციონირების შემადგენელი ელემენტებია.

- საკმარისია თუ არა მცირეწლოვანი ბავშვის კარგად განვითარებისთვის მხოლოდ ოჯახის წევრებთან ურთიერთობა?

- მცირეწლოვანის განვითარებისთვის ოჯახის წევრებთან ურთიერთობა ცხადია, უმნიშვნელოვანესია, მისი პირველადი კონტაქტები მთლიანად მის ცხოვრებაზე ახდენს გავლენას. ასევე მნიშვნელოვანია, რას მოვიაზრებთ კონტაქტში - ის, რომ უბრალოდ მშობელი ხელმისაწვდომი იყოს, საკმარისი არაა განვითარებისთვის, თუ ბავშვის მოთხოვნილებებს გავყვებით, სამყაროს შეცნობის სიახლის წყურვილის მოთხოვნილებასთან მიგვიყვანს, შესაბამისად, მისი განვითარების ხელშემწყობი, მასტიმულირებელი გარემო და ზრდასრულის ჩართულობა უმნიშვნელოვანესია. საკმარისია თუ არა? - დიახ საკმარისია მშობლის ჩართულობის ინტენსივობას, ხანგრძლივობას და ხარისხს თუ გამოვკვეთთ, ამასთან დამატებით თანატოლებთან ურთერთობა და სოციალიზაცია.

- რა რჩევას მისცემთ მშობლებს, რომლებიც ცდილობენ, ბავშვებს თანატოლებთან არარსებული კომუნიკაციის შედეგად შექმნილი პრობლემების დაძლევაში დაეხმარონ?
- არაფორმალურ გარემოში ხელი შეუწყონ თანატოლებთან ურთიერთობას, ვინაიდან სოციალიზაცია ისეთივე მნიშვნელოვანია, როგორც ბიოლოგიური და ფსიქოლოგიური ფაქტორები. ინფორმაცია, რომელიც აშფოთებთ კოვიდთან დაკავშირებით, გაფილტრონ და დოზირებულად მიაწოდონ, ისევე როგორც ჰიგიენაზე ზრუნვა. რადგან ამან არ გამოიწვიოს ბავშვის შიში სოციუმის მიმართ, რასაც ცხადია, უფრო გრძელვადიანი არაჯანსაღი შედეგები მოაქვს. 
ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედებ​ის ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

გაბრაზებული ბავშვისთვის ჭკუის სწავლება ძალიან დიდი შეცდომაა - როგორ დავეხმაროთ პატარებს ემოციების მართვაში?

გაბრაზებული ბავშვისთვის ჭკუის სწავლება ძალიან დიდი შეცდომაა - როგორ დავეხმაროთ პატარებს ემოციების მართვაში?

მშობლებს ზედმეტად მგრძნობიარე ბავშვებთან ურთიერთობა უჭირთ. როგორც წესი, ემოციურ პატარებს შენიშვნების მიღებაზე მძაფრი რეაქცია აქვთ. ისინი მშობლების მითითებების მოსმენაზე უარს აცხადებენ, ხშირად ყურებზე ხელს იფარებენ და გარბიან, ან მოულოდნელად ყვირილს იწყებენ, ცრემლებს ღვრიან და ხმამაღლა აცხადებენ, რომ უფროსების მოსმენის სურვილი არ აქვთ.

მშობლები ბავშვის უცნაური ქცევის მიზეზებს ვერ ხსნიან, ღელავენ და ფიქრობენ, რომ შვილის აღზრდისას სერიოზული შეცდომები დაუშვეს. მათ არ იციან, რომ პატარას საკუთარი ტემპერამენტი მართავს, რაც მას დაბადებიდანვე თან დაჰყვა და რისი შეცვლაც გარეგანი ჩარევით შეუძლებელია. ზოგიერთი ბავშვი სიახლეებისადმი გახსნილია, ახალი ურთიერთობები და თავგადასავლები თავბრუს ახვევს და სიხარულით ავსებს, ზოგს კი ცვლილებებთან შეგუება მეტისმეტად უძნელდება. ეს ყოველივე იმით აიხსნება, რომ ადამიანები ერთმანეთისგან ტემპერამენტით ძალიან განსხვავდებიან.
ბავშვი, რომელიც შენიშვნის მიცემას ვერ იტანს, სხვა პატარებთან შედარებით უფრო ემოციური და მგძნობიარეა. ის ერთი შეხედვით უმნიშვნელო შემთხვევას უდიდეს მნიშვნელობას ანიჭებს, ტირილისგან თავის შეკავებას ვერ ახერხებს, ყვირის და უფროსებს შეურაცხყოფას აყენებს. ბავშვის გარეგანი ქმედება მის შინაგან მდგომარეობას აირეკლავს. პატარა თავის ემოციებს ვეღარ აკონტროლებს და შესაბამისად, არც საკუთარი ქცევის გაკონტროლება შეუძლია. ჩვენს სტატიაში მშობლებს საინტერესო სტრატეგიებს ვთავაზობთ, რომელთა დახმარებით ზედმეტად მგრძნობიარე ბავშვებს თავიანთი ემოციების მართვას ​ასწავლით.

შეინარჩუნეთ სიმშვიდე
ბავშვი, რომელიც საკუთარ ემოციებს ვეღარ აკონტროლებს, შესაძლოა, მშობლისთვის შეურაცხმყოფელ ქცევას ავლენდეს. თუ თქვენი შვილი გიყვირით, გეჩხუბებათ და თქვენი მოსმენა არ სურს, ემოციებს ნუ აყვებით. დამშვიდდით და მოიქეცით ისე, როგორც თქვენი შვილი უნდა იქცეოდეს: ისაუბრეთ გარკვევით, იფიქრეთ რაციონალურად და ისტერიკას ნუ მოაწყობთ. მიეცით თქვენს შვილს კარგი მაგალითი. ბავშვი ირაციონალურად მოქმედებს. ის თავისი ქცევით საკუთარ უმწეობას ავლენს, მიგანიშნებთ, რომ სამყაროსთან ურთიერთობა უძნელდება და იძულებულია ეს ყვირილით ან ტირილით გამოხატოს. თუ ბავშვი გეუბნებათ, რომ ის ვერ გიტანთ, ცხელ გულზე ნათქვამ სიტყვებს პირდაპირი მნიშვნელობით ნუ მიიღებთ. უმჯობესია, თუ ბავშვის მდგომარეობას სიღრმისეულად გააანალიზებთ. თუ სიმშვიდეს შეინარჩუნებთ, თქვენი შვილი უფრო მალე დაწყნარდება, ვიდრე ჩვეულებრივ.
დააკვირდით თქვენი ბავშვის განწყობას, ისაუბრეთ ლაკონიურად და გარკვევით
მშობლები ბავშვის დასაწყნარებლად ძალიან ბევრს საუბრობენ, უხსნიან შვილს, თუ რატომ არ მოსწონთ მისი ქცევა და იმედი აქვთ, რომ პატარა მათ რჩევა-დარიგებას გაითვალისწინებს. აღელვებულ ბავშვს კი მშობლების არ ესმის, რადგან საკუთარი ემოციების გავლენის ქვეშ იმყოფება. ნუ დაუწყებთ მას ზედმეტი რჩევა-დარიგების მიცემას, როდესაც ხედავთ, რომ ბავშვი საკუთარ ემოციებს ვეღარ აკონტროლებს. ეცადეთ, მოკლე და ლაკონიური ფრაზებით შემოიფარგლოთ. „ყოჩაღ, რა ძლიერი ემოციებია!“ - მსგავსი შეფასება სავსებით საკმარისია, რათა ბავშვი დამშვიდდეს. ის მიხვდება, რომ თქვენ მის ქცევას კატასტროფად არ აღიქვამთ და მისი გაგება შეგიძლიათ.
ბავშვს მაშინ ესაუბრეთ, როდესაც ის დამშვიდდება

მშობლები გაღიზიანებული ბავშვის დამშვიდებას არგუმენტების მოყვანით და ლოგიკური მსჯელობით ცდილობენ. ისინი პატარას თავის შეცდომაზე მიუთითებენ და მისი ემოციური ქცევის გაანალიზებას ცდილობენ, თუმცა გაბრაზებული ბავშვისთვის ჭკუის სწავლება ძალიან დიდი შეცდომაა, რომლებსაც უფროსები ხშირად უშვებენ. გამოიჩინეთ მოთმინება. მიეცით ბავშვს დრო, რათა დამშვიდდეს. პატარასთან საუბარს მხოლოდ მაშინ აქვს აზრი, როდესაც ის საკუთარ ემოციებს აკონტროლებს.
წარსული გამოცდილებიდან ისეთი შემთხვევები გაიხსენეთ, როდესაც ბავშვი გამოწვევას მშვიდად შეხვდა
გაახსენეთ ბავშვს ისეთი შემთხვევა, როდესაც მან თავისი ემოციების გაკონტროლება წარმატებით შეძლო. მოუყევით მას ისტორიები, რომელიც თავდაჯერებას შემატებს. შეაქეთ წარსულში გამოჩენილი გონიერებისა და მოთმინების გამო. ბავშვი მიხვდება, რომ მის გონივრულ ქცევას მშობლების კმაყოფილება და შექება მოჰყვება, რაც მას საკუთარი ემოციების გასაკონტროლებლად დამატებით სტიმულს მისცემს.
აგრძნობინეთ ბავშვს, რომ თქვენ მისი მეგობარი ხართ და ემოციების მართვაში აუცილებლად დაეხმარებით
ბავშვს ყველაზე მეტად მშობლების თანადგომა ახარებს. თუ ის იგრძნობს, რომ თქვენ მისი გესმით და მის განცდებს თანაუგრძნობთ, საკუთარი ემოციების გაკონტროლებას უკეთ შეძლებს. ნუ გააკრიტიკებთ პატარას ემოციური ქცევის გამოვლენისას. თქვენი შვილი თქვენგან თანაგრძნობას და ყურადღებას ელის.
მგრძნობიარე ბავშვთან ურთიერთობისას დიდი სიფრთხილისა და მოთმინების გამოჩენა გმართებთ. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მისი დახმარება ძალიან გაგიჭირდებათ, რაც ბავშვის მდგომარეობას უფრო დაამძიმებს.
ავტორი: ია ნაროუშვილი
წაიკითხეთ სრულად