Baby Bag

თუ გოგონას მენსტრუალური ციკლი ნაადრევად დაეწყება, აუცილებელია, რომ ეს სამი ორგანო შემოწმდეს - გიორგი ღოღობერიძის რეკომენდაციები

თუ გოგონას მენსტრუალური ციკლი ნაადრევად დაეწყება, აუცილებელია, რომ ეს სამი ორგანო შემოწმდეს - გიორგი ღოღობერიძის რეკომენდაციები

ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ გოგონებში გარდატეხის ასაკის ფიზიოლოგიურ თავისებურებებზე ისაუბრა:

„როდის მთავრდება გოგონებში ზრდა? ამ კითხვაზე პასუხი ბევრ გოგონას აინტერესებს. პირველ რიგში, უნდა ვიცოდეთ, როდის იწყება გოგონებში გარდატეხის ასაკი. ეს ხდება დაახლოებით 10-11 წლისთვის. ისინი ამ ასაკს ამთავრებენ 15-17 წლისთვის. 15-17 წლის ასაკის გოგოს სიმაღლე შეიძლება ითქვას, რომ არის საბოლოო სიმაღლე. ამის იქით ნაკლებად მოსალოდნელია, რომ ის კიდევ გაიზარდოს. ალბათ, გინახავთ, ბავშვებს ატყუებენ, რომ უნდა ჩამოეკიდო ტურნიკზე ხელებით და გაიზრდები სიმაღლეშიო. მეც მატყუებდნენ ასეთ რამეს. ასე ადამიანი სიმაღლეში არ იზრდება. ადამიანის სიმაღლე შემთქვევათა 80%-ში დამოკიდებულია გენეტიკაზე.“

გიორგი ღოღობერიძის თქმით, სიმაღლეში ზრდაზე ძილის რეჟიმიც ახდენს გავლენას:

„სიმაღლეში ზრდაზე გავლენას ახდენს ძილიც. სკოლამდელი ასაკის ბავშვის ძილის ხანგრძლივობა უნდა იყოს საშუალოდ 13 საათი, სკოლის ასაკში 11 საათი, ზრდასრული ადამიანისთვის კი 9 საათი. თუ ამდენი ხანი გძინავთ, თქვენი სიმაღლე იმდენი იქნება, რამდენიც გეკუთვნით გენეტიკურად.“

„გარდატეხის პერიოდში პირველი რა გაჩნდება, მკერდი, ბოქვენზე თმა თუ ციკლი, ეს ინდივიდუალურია. როდესაც გოგონა მიაღწევს გარდატეხის ასაკს, პირველი ყველაზე ხშირად ჩნდება მკერდი. მკერდის ჩამოყალიბება შეიძლება მოხდეს 8-დან 13 წლამდე პერიოდში. ბოქვენზე თმა ჩნდება საშუალოდ 12-დან 14 წლამდე. ყველაზე გვიან ყალიბდება მენსტრუალური ციკლი. პირველი მენსტრუალური ციკლი უმრავლეს შემთხვევაში იწყება თორმეტ-ნახევარი წლისთვის. ციკლი შეიძლება ჩამოყალიბდეს 8 წლის ასაკის ბავშვში და 15 წლის ასაკის ბავშვშიც. პათოლოგიების დროს ციკლი შეიძლება დაუგვიანდეს. თუ ციკლი დაიწყება 8 წლამდე, აუცილებელია სამი ორგანო შემოწმდეს: ეს არის თავის ტვინი. იქ შეიძლება იყოს ჰიპოთალამუსის სიმსივნე. მეორე შეიძლება იყოს საკვერცხის სიმსივნე. მესამე შეიძლება იყოს თირკმელზედა ჯირკვლის სიმსივნე. ამ შემთხვევაში ციკლი შეიძლება დაიწყოს 8 წლამდე ასაკში. ციკლი შეიძლება დაიწყოს ნაადრევად მაშინ, როდესაც თავის ტრავმაა. თავში წამორტყმამაც კი შეიძლება გამოიწვიოს ნაადრევი პუბერტატი. თუ გოგონა არის ჭარბწონიანი და 10 კილოგრამით მაინც მეტია, ვიდრე იმ ასაკისთვის უნდა იყოს, ამ შემთხვევაში, შეიძლება, ადრე გაჩნდეს გარდატეხის ასაკის ნიშნები. რაც უფრო მეტია წონა, მით მეტია ცხიმოვანი ქსოვილი და ესტროგენების წარმოქმნის პროცესი,“- აღნიშნა გიორგი ღოღობერიძემ.

წყარო: Usmle მოსამზადებელი ცენტრი

შეიძლება დაინტერესდეთ

​როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში?

​როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში?

როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს კლინიკური ფსიქოლოგი თათია მჟავია ესაუბრა.

- რა როლი აქვს ადრეული ასაკის ბავშვის განვითარებისთვის წიგნების სწორად შერჩევას?

ადრეულ ასაკში წიგნის საშუალებით მიღებული ინფორმაცია პატარებს ეხმარება სამყაროს, ახალი საგნებისა და მოვლენების შემეცნებაში. პატარებისთვის სწორად შერჩეული წიგნი ხელს უწყობს ბავშვის მეტყველების, მხედველობის, კომუნიკაციის და სოციალურ-ემოციური უნარების განვითარებას.

წიგნის შერჩევისას მშობელმა უნდა გაითვალისწინოს ბავშვის ასაკი და ინტერესები. ადრეულ ასაკში მნიშვნელოვანია წიგნი იყოს დასურათებული, მკვეთრი ფერებითა და ფორმებით, ნახატები უნდა იყოს დიდი ზომის დამარტივად აღსაქმელი. ამ ტიპის წიგნები ძირითადად მეტყველებისა და მხედველობის უნარების განვითარებას უწყობს ხელს.

- როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის, ადრეულ ასაკში?

წიგნების შეძენისას გირჩევთ გაითვალისწინოთ რამდენიმე ფაქტორი:

  • ადრეული ასაკის ბავშვებს (0-დან2 წლამდე) მოსწონთ ხმოვანი, ფერადი, დიდი ფორმისა და ზომის ნახატებით დასურათებული წიგნები. ასეთი სახის წიგნები პატარების მხედველობის, მეტყველებისა და კოგნიტური უნარების განვითარებას უწყობს ხელს.
  • ბაღისა და წინასასკოლო ასაკის ბავშვებისთვის გირჩევთ შეიძინოთ ისეთი წიგნები, რომლებშიც გადმოცემულია სათავგადასავლო ისტორიები და ზღაპრები, ბავშვებისთვის გასაგები, მარტივი ენით. ასეთ წიგნებში ბავშვებისთვის ნაცნობი სიუჟეტები გადმოცემულია საინტერესოდ, რაც პატარას წარმოსახვითი და შემეცნებითი უნარების განვითარებაში ეხმარება.
  • რაც შეეხება დაწყებითი სკოლის ასაკის ბავშვების ლიტერატურას, შეეცადეთ შეარჩიოთ მარტივი სიტყვებით დაწერილი, მცირე ზომის მოთხრობები და ზღაპრები. ამ ასაკში ბავშვები დამოუკიდებლად ცდილობენ წაკითხვას, ამიტომ კითხვის პროცესი ბავშვისთვის სასიამოვნო უნდა იყოს. ასევე, გირჩევთ გაითვალისწინოთ თქვენი შვილის ინტერესები და წიგნების ჟანრიც შესაბამისად შეარჩიოთ.

- ბოლოს, რას ურჩევდით მშობლებს?

18-30 თვის ასაკში, პატარებს უყვართ მარტივი ისტორიები და ზღაპრები მიზეზ-შედეგობრივი კავშირებით. გირჩევთ პატარებს წაუკითხოთ ისეთი წიგნები, რომლებშიც მთავარი გმირი ცდილობს პრობლემის გადაჭრას, წინადადებები და სიტყვები უნდა იყოს ბავშვისთვის გასაგები და ნაცნობი. რაც შეეხება ზღაპრებსა და საბავშვო ლიტერატურას, აქ დიდი მნიშვნელობა ენიჭება პირველ წიგნსა და ემოციას, რომელიც ბავშვებს კითხვისას ან თხრობისას ეუფლებათ. ამიტომ, გირჩევთ, წიგნი თქვენს შვილებთან ერთად შეარჩიოთ. ყურადღებით შეარჩიეთ წიგნის მოცულობა, ილუსტრაციები და რაც მთავარია, შინაარსი. წიგნის სიუჟეტი უნდა შეესაბამებოდეს თქვენი შვილის ინტერესებს.

წიგნთან გატარებული დრო ბავშვისთვის უნდა აღიქმებოდეს, როგორც სასიამოვნო პროცესი, ამის საუკეთესო საშუალება კი შვილისთვის პირადი მაგალითის მიცემაა. იკითხეთ თქვენი შვილის თანდასწრებით, გამოხატეთ ემოციები. ჩართეთ წიგნის კითხვა დღის რუტინაში. მგზავრობისას ან ძილის წინ გამოყავით წიგნისთვის დრო. დღეში სულ რაღაც 15-30 წუთი, სრულიად საკმარისია ბავშვისთვის კითხვის ინტერესის გასაღვივებლად.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 


წაიკითხეთ სრულად