Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვს შეიძლება ერთი დაყვირებითაც მივაყენოთ ტრავმა,“ - ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა

„ბავშვს შეიძლება ერთი დაყვირებითაც მივაყენოთ ტრავმა,“ - ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა

ფსიქოლოგმა მარინა კაჭარავამ იმ ტრავმების შესახებ ისაუბრა, რომლებსაც მშობლები შვილებს აყენებენ. მისი თქმით, ბავშვს ტრავმა შეიძლება ერთი დაყვირებითაც მივაყენოთ:

„ფსიქოსომატიკაში არსებობს თეორიები, რომ არის პროგრამირების ფაზა, რომელიც იწყება ჩასახვამდე ერთი წლით ადრე. ხდება გარკვეული პატერნების ჩატვირთვა ბავშვში. ​ტრავმა ისეთი რამეა, რომ შეიძლება ერთი დაყვირებით მივაყენოთ ბავშვს. თუ ფსიქიკურ დონეზე ვერ მოხდა მისი გადამუშავება, გაიტყორცნება სხეულში. სხეული ხდება მერე სამიზნე და ხშირად ეს არაადეკვატურ ქცევაში გადადის.“

მარინა კაჭარავას თქმით, ბავშვი ვერ აცნობიერებს მატრავმირებელ გამოცდილებას, რის გამოც არაადეკვატურად იქცევა:

„ბავშვი ვერ მოყვება, ვერ აცნობიერებს ამ მატრავმირებელ გამოცდილებას. მას ამის გამოხატვა ვერბალურად არ შეუძლია. ის ამას მხოლოდ არაადეკვატური ქცევით, შიშებით გამოხატავს. სწორედ წარმოსახვა, ფანტაზია, თამაში არის საოცარი თერაპიული საშუალება, რომელიც დიდთანაც ძალიან კარგად მუშაობს.“

„ერთ მაგალითს მოგიყვანთ. იყო ერთ-ერტი ჟურნალისტი, რომელმაც ასეთი რამ თქვა: როდესაც გადაცემა მიმყავს, შევამჩნიე, რომ ჩემს რესპოდენტს თვალებში ვერ ვუყურებო. ეს მან გადაცემების ნახვის მერე დააფიქსირა. თერაპიის დროს ამოტივტივდა, რომ მისთვის ავტორიტეტმა ადამიანმა ერთხელ უხეშად უთხრა, ძალიან უტიფარი თვალები გაქვს და ადამიანს თვალებში ნუ უყურებ, უნდა დახარო თვალებიო. ეს არ ახსოვდა ამ ადამიანს. როგორც კი მან ეს გააცნობიერა, ის სიმპტომი გაქრა. თურმე როგორი მატრავმირებელია, რასაც ბავშვს ვეუბნებით. ​ზოგიერთ ადამიანს ყვირილზე აქვს საშინელი რეაქცია და იქცევა არაადეკვატურად. იმიტომ, რომ ბავშვობაში უყვიროდნენ ან დაუყვირეს, ეს მან ვერ მოინელა,“ - აღნიშნულ საკითხზე მარინა კაჭარავამ საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „ზღვარი მარინა კაჭარავასთან ერთად“ ისაუბრა.

წყარო: ​„საპატრიარქოს ტელევიზია“

წაიკითხეთ სრულად