Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არ არის საჭირო, როდესაც დედები მამებისგან მოითხოვენ: შენც ისე მოიქეცი, როგორც მე,“ - ხათუნა გოგელია

„არ არის საჭირო, როდესაც დედები მამებისგან მოითხოვენ:  შენც ისე მოიქეცი, როგორც მე,“ - ხათუნა გოგელია

ფსიქოლოგმა ხათუნა გოგელიამ ბავშვის ფსიქოტიპის ჩამოყალიბებაზე მშობლების უდიდესი გავლენის შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ მშობელმა შვილს მეგზურობა უნდა გაუწიოს:

​მშობელს ევალება, რომ თავის შვილს გაუწიოს მეგზურობა. მშობელი არ უნდა გამოდიოდეს მხოლოდ თავისი ინტერესებიდან, არამედ შვილის შესაძლებლობებიდან, თუნდაც შვილის გენდერული მიკუთვნებულობის შესაძლებლობიდან. ვთქვათ, მე მინდა ჩემი შვილი იყოს კეთილი, მიმტევებელი, მოსიყვარულე, ამიტომ მე მას არ ვუყიდი სათამაშო იარაღს. ეს შეუძლებელია. პირიქით, რასაც ამოირჩევს ბავშვი, ის სათამაშო უნდა აიღოს. მისი შემდგომი ჩვევები და ქცევები აქედან მოდის.“

ხათუნა გოგელიას თქმით, ბავშვმა კონკრეტული ქცევის პატერნები უნდა დაისწავლოს, რათა მომავალში გამოიყენოს:

„მან მომავალში უნდა იცოდეს თავის დაცვა. ეს არ ნიშნავს, რომ ის ხელკეტით დაიცავს ოჯახს, მაგრამ თვითონ ქცევის პატერნი თავის დაცვის, ზოგჯერ თავდასხმის, უნდა იცოდეს. ​ამისთვის უნდა ეცალოს მშობელს. მნიშვნელოვანია, ჰქონდა თუ არა დედას თავად დედობის პატერნები განვითარებული, რომ მოუნდეს თავად გაზარდოს შვილი და არა ძიძამ.“

„დედის და მამის კონფლიქტი ბავშვზე მოქმედებს, როგორც მასზე მიმართული ძალადობა. ეს კარგად არის გადამოწმებული და შესწავლილი. ის აღიქვამს, რომ მასზე ძალადობენ. პატარას ეს სტრესის ჰორმონები, ეს კუნთური ჯავშანი პატარაობიდანვე აქვს. დედა და მამა არის ორი უმნიშვნელოვანესი ფიგურა. რითი გამოირჩევა მამის ფსიქოტიპი? მამას რომ შვილი უჩნდება, მასშიც ხდება ჰორმონალური გარდაქმნები. ის უფრო მზრუნველი და თბილი ხდება. არ არის საჭირო, როდესაც დედები მამებისგან მოითხოვენ: შენც ისე მოიქეცი, როგორც მე. ფსიქოლოგიურად დედა არის მმართველი და თავისი სიყვარულით ზოგჯერ შემჭმელი შვილის, მზრუნველობით შემაწუხებელი. მამა არის ბავშვისთვის ნავსაყუდელი. არ აქვს მნიშვნელობა, რა გააკეთა მამამ. მამამ უბრალოდ უნდა დაამშვიდოს შვილი, მოეფეროს, რომ მას მიეყრდნოს ბავშვი. ​ეს ფუნქციები იყოფა დედასა და მამას შორის,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ხათუნა გოგელიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად