Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ნუ გიხარიათ, როდესაც თქვენი სამი წლის ბავშვი უცხო ენაზე საუბრობს,“ - ფსიქოლოგი ნინო ახალაია

„ნუ გიხარიათ, როდესაც თქვენი სამი წლის ბავშვი უცხო ენაზე საუბრობს,“ - ფსიქოლოგი ნინო ახალაია

ფსიქოლოგმა ნინო ახალაიამ ბავშვებში ადრეულ ასაკში უცხო ენის სწავლის შესახებ ისაუბრა. მან მშობლებს ურჩია, რომ სიხარულით არ შეხვდნენ სამი წლის ბავშვის მიერ უცხო ენის ათვისების ფაქტს:

​ნუ გიხარიათ, როდესაც თქვენი სამი წლის ბავშვი უცხო ენაზე საუბრობს. ეს გულისხმობს იმას, რომ ბავშვი დიდ დროს ატარებს გაჯეტებთან ან უცხოენოვანი ვიდეოების ყურებაში. ეს აღემატება რეალურ ცხოვრებაში ურთიერთობების ხარისხს. ბავშვთა ადრეული განვითარების პრობლემები როდესაც იქმნება, სპეციალისტისთვის ეს ერთ-ერთი დიაგნოსტიკური კრიტერიუმია.“

ნინო ახალაიას თქმით, როდესაც ბავშვი ნაადრევად სწავლობს უცხო ენას, სპეციალისტები მშობლებს მკაცრ რეკომენდაციებს აძლევენ:

„როდესაც მშობელი სხვა პრობლემით მოდის და არა ამ პრობლემით, საუბრის პროცესში აღმოჩნდება, რომ მისი შვილი იმდენად ჭკვიანია, ​როდესაც ოჯახში უცხო ენაზე არავინ საუბრობს, თვითონ საუბრობს გამართულად. ეს ის სიხარულია, რომელსაც მალე უნეიტრალებს სპეციალისტი მშობელს და პირიქით, ამას მკაცრი რეკომენდაციები ახლავს თან. მშობლიურ ენაზე მეტყველების პრობლემები იქმნება. ამასთან იქმნება ურთიერთობების პრობლემები. ონლაინში ყოფნა ნიშნავს პასიურ დამკვირვებლად ყოფნას, რაც, რა თქმა უნდა, განვითარებას არ აძლევს ბავშვს და თუკი რამ განვითარდა ამ წუთამდე, იმასაც კი ამუხრუჭებს.“

„თუ ადრეული ასაკის ბავშვზე ვსაუბრობთ, გვაქვს სხვა სურათი. ​წიგნებიდან სწავლა მშობლის დახმარებით ხდება. თუ ეს ასეა, მაშინ რა პრობლემაა?! თუკი ადრეულ ასაკში რაიმეს სწავლა ხდება ურთიერთობის პროცესში, ამით არამხოლოდ ერთი რომელიმე ფუნქცია ვითარდება, არამედ ვითარდება ორგანიზმის მთლიანი ფუნქცია. ადრეულ ასაკში ალტერნატივა არ აქვს ბავშვთან თამაშს და თამაშით სწავლას,“ - აღნიშნა ნინო ახალაიამ

წყარო:​ BMG

წაიკითხეთ სრულად