Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ზაფხული მარტო დასვენება კი არ არის, ეს არის პერიოდი გამოცდილებისთვის,“ - ბავშვთა ფსიქოლოგი მზიკო დალაქიშვილი

„ზაფხული მარტო დასვენება კი არ არის, ეს არის პერიოდი გამოცდილებისთვის,“ - ბავშვთა ფსიქოლოგი მზიკო დალაქიშვილი

ბავშვთა ფსიქოლოგმა მზიკო დალაქიშვილმა ბავშვის ცხოვრებაში ზაფხულისა და დასვენების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ზაფხულში ბავშვმა უნდა აინაზღაუროს ყველა დანაკლისი, რომელიც წლის განმავლობაში აქვს:

„მადლობა ღმერთს, რომ ზაფხულის პერიოდი არსებობს. ზაფხული არის პერიოდი, როდესაც რისი დანაკლისიც კი ბავშვს აქვს წლის განმავლობაში, იქნება ეს სივრცე, სიყვარული, თავისუფალი დრო, მეგობრებთან ურთიერთობა, პირველ რიგში, ეს უნდა აინაზღაუროს. ჩვენ ამაში ხელი კი არ უნდა შევუშალოთ, არამედ შევუწყოთ. მე ვფიქრობ, რომ შემეცნებისთვის დრო ყოველთვის რჩება. ​არ არის აუცილებელი, რომ ამას დავარქვათ სწავლის საათი ან ბავშვი დავსვათ კაბინეტში, სადაც წიგნები უნდა გადმოიღოს და იმეცადინოს.“

​მზიკო დალაქიშვილის თქმით, ზაფხული არ არის მხოლოდ დასვენების პერიოდი, არამედ გამოცდილების მიღების პერიოდია:

„ზაფხული არის პერიოდი, როდესაც ნამდვილი რამეების აღმოჩენა შეუძლიათ ბავშვებს. ზაფხული მარტო დასვენება კი არ არის. შეიძლება ბავშვმა ისეთ ინტერესს მიაგნოს, რომლისთვისაც წლის განმავლობაში დრო საერთოდ არ ჰქონდა. აქაც ჩვენი ჩართულობა აუცილებელია. თუ ჩვენ მას არ მივეცით ამისი სივრცე, არ გამოვა. რა იქნებოდა კარგი ქცევა მშობლის მხრიდან? თუ გამონახავს დროს და ბავშვს წაიყვანს ლაშქრობაში, სადაც ბევრი რამის შემეცნებასთან ერთად დიდი სივრცეა საინტერესო საუბრებისთვის. ეს არის პერიოდი გამოცდილებისთვის.“

„თამაშით სწავლება რას გულისხმობს? ბავშვი გამოცდილებით უნდა მისწვდეს ცოდნას. ზოგადად რეჟიმს და მოწესრიგებულ დღის განრიგს ძალიან კარგი გავლენა აქვს ბავშვის და დიდების ცხოვრებაშიც. ზაფხულში ბავშვს თავისუფლებას ვაძლევთ ჩარჩოს პირობებში. სადილიდან ვახშმამდე, როდესაც მცხუნვარე მზეა, ორგანიზმიც მოდუნებულია, ძალიან კარგი დროა იმისთვის, რომ ბავშვი წავახალისოთ, რომ რაღაც წაიკითხოს. თუ ვატყობთ, რომ ბავშვს არ უნდა, დავფიქრდეთ, რატომ არ უნდა კითხვა, ხომ არ უჭირს? ​ფაქტია, რომ დამოკიდებულებაშია პრობლემა. თუ ბავშვს კატეგორიულად არ უნდა წიგნთან მისვლა, იქ სხვა რამეა გამოსაძიებელი,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მზიკო დალაქიშვილმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად