Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„შეიძლება ბავშვის შიში მანიპულაციის საშუალება იყოს, მაგრამ უფლება არ გვაქვს, რომ ამას არ გამოვეხმაუროთ,“ - ლელა ტყეშელაშვილი

„შეიძლება ბავშვის შიში მანიპულაციის საშუალება იყოს, მაგრამ უფლება არ გვაქვს, რომ ამას არ გამოვეხმაუროთ,“ - ლელა ტყეშელაშვილი

ფსიქოლოგმა ლელა ტყეშელაშვილმა ბავშვებში შიშის მართვისა და შიშების გამომწვევი მიზეზების შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ შიშმა ბავშვს არ უნდა შეუშალოს ხელი ყოველდღიურ ცხოვრებაში:

„ბავშვი ჩაკეტილი არ უნდა იყოს, ურთიერთობაზე უარს არ უნდა ამბობდეს, სწავლაში ხელი არ უნდა ეშლებოდეს, გარეთ გასვლის პრობლემა არ უნდა ჰქონდეს.​ შეიძლება ბავშვის შიში მანიპულაციის საშუალება იყოს. ბავშვი დედას ვერ ხედავს ხშირად და შეიძლება, უნდა, რომ მასთან ერთად იყოს, მაგრამ ჩვენ არავითარი უფლება არ გვაქვს, რომ ამას არ გამოვეხმაუროთ. ბავშვების შემთხვევაში ძალიან კარგია ხელოვნების ნებისმიერი დარგის გამოყენება, განსაკუთრებით ხატვა.“

ლელა ტყეშელაშვილის თქმით, შიში არ უნდა დავივიწყოთ, ის პოზიტიური მეხსიერებით უნდა ჩავანაცვლოთ:

​ბავშვებს ეშინიათ, რომ საწოლის ქვეშ ვინმე არ იყოს, არის გუდიანი კაცი და ა.შ. იმის ნაცვლად, რომ ეს გავაჩეროთ, კომუნიკაციაში შევიყვანოთ ბავშვი. ხუმრობით წერილები მივაწერინოთ, რომ კარგი სიზმრები გამოუგზავნოს. კარგად დავათვალიერებინოთ ბავშვს გარემო, სადაც ის ცხოვრობს. შიში მეხსიერებაა, ეს მეხსიერება ჩვენ კი არ უნდა დავივიწყოთ, ის უნდა ჩავანაცვლოთ პოზიტიური მეხსიერებით. ხანდახან საჭიროა, რომ ადამიანმა ფიქრი ბოლომდე მიიყვანოს, არ შეეშინდეს შიშის განცდის ბოლომდე მიყვანის. შეჩერებული განცდები არსად არ მიდიან და გვახსენებენ თავს.“

„ფსიქოლოგები ამბობენ, რომ ჩვენ იმიტომ კი არ ვტირით, რომ გვეშინია, იმიტომ გვეშინია, რომ ვტირით. ხანდახან შიშის გამოხატვა მეორადად აძლიერებს შენს ემოციებს. ხანდახან ბავშვებს ვეუნებით: „მოიქეცი ისე, რომ გარეგნულად შენი შიშის გამოხატულებები იყოს ნაკლები.“ ​ზოგჯერ ბავშვებს ვეუბნებით: „ნუ გეშინია, გააკეთე ეს!“ სჯობს, ვუთხრათ, რაც რეალობაა: „გეშინოდეს და მოდი, შიშის ფონზე გაბედე!“ ბავშვს თუ დაავალებ, რომ არ ეშინოდეს, მას ეს არ გამოუვა,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ლელა ტყეშელაშვილმა რადიო იმედის ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო იმედი

წაიკითხეთ სრულად