Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

არის თუ არა ძლიერი ფიზიკური აქტივობა დაკავშირებული სიკვდილობის უფრო მეტად შემცირებასთან ვიდრე საშუალო ფიზიკური აქტივობა?

არის თუ არა ძლიერი ფიზიკური აქტივობა დაკავშირებული სიკვდილობის უფრო მეტად შემცირებასთან ვიდრე საშუალო ფიზიკური აქტივობა?
არის თუ არა ძლიერი ფიზიკური აქტივობა დაკავშირებული სიკვდილობის უფრო მეტად შემცირებასთან ვიდრე საშუალო ფიზიკური აქტივობა? - აღნიშნულ საკითხზე ექიმი ზაზა თელია საუბრობს. ​MomsEdu.ge მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით გთავაზობთ:

,,აშშ-ში ჩატარებული 10 წლიანი საინტერესო კოჰორტული კვლევა - 403 681 ზრდასრულ ადამიანებზე (საშუალო ასაკი 43 წელი)

შეკითხვა: არის თუ არა ძლიერი ფიზიკური აქტივობა დაკავშირებული სიკვდილობის უფრო მეტად შემცირებასთან ვიდრე საშუალო ფიზიკური აქტივობა?

განმარტება: ძლიერ ფიზიკურ აქტივობაში იგულისხმება ძლიერი გაოფლიანება და გულისცემის სიხშირის და სუნთქვის სიხშირის ძლიერ მატება, ხოლო საშუალო ფიზიკური აქტივობა - მცირედ გაოფლიანება და გულისცემის და სუნთქვის სიხშირის მცირედით მატება.

დასკვნა:

10 წლის განმავლობაში დაფიქსირდა 37 000 სიკვდილის შემთხვევა.

კვლევაში მონაწილეთა 1/3 არ იყო არც საშუალო და არც ძლიერ ფიზიკურ აქტივობაში. (One third of participants reported no moderate or vigorous activity)

მონაწილეებს საშუალო ან ძლიერი ფიზიკური აქტივობით ჰქონდათ უფრო დაბალი რისკი სიკვდილის ვიდრე იმ მონაწილეებს ვინც საერთოდ არ იყვნენ ფიზიკურად აქტიურები.

ხოლო საერთო მაჩვენებლის შედარებისას - საშუალო vs ძლიერი ფიზიკური აქტივობა:

ძლიერ ფიზიკურ აქტივობას ჰქონდა უფრო დაბალი რისკი ყველა ტიპის სიკვდილის შემცირების მხრივ ვიდრე საშუალო ფიზიკურ აქტივობას.

მაგალᲘთად:

მონაწილეთა >50% ძლიერი ფიზიკური აქტივობით ჰქონდათ - 17%-ით დაბალი სიკვდილის რისკი.

მონაწილეებს - 150-დან 300 წუთამდე ფიზიკური აქტივობით კვირაში, რომელიც მოიცავდა სულ მცირე 150 წუთ ძლიერ ფიზიკურ დატვირთვას - Ჰქონდათ ყველაზე დაბალი სიკვდილის რისკი.

დასკვნა:

კლინიცისტების და ჯანდაცვის სპეციალისტების მხრიდან უნდა გაიცეს რეკომენდაცია - კვირაში 150 წუთი ან მეტი საშუალოდან-ძლიერი ფიზიკური აქტივობის (MVPA) აგიტაციისა, ასევე რეკომენდაცია ძლიერი ფიზიკური აქტივობის (VPA) პოტენციური სარგებლის შესახებ - საზოგადოების ჯანმრთელობის მაჩვენებლის მაქსიმალურად გასაზრდელად, რაც პროპორციულად შეამცირებს ჯანდაცვის ხარჯებს.

Intensity of Physical Activity and Risk for Death - Wang Y et al.'' 

წაიკითხეთ სრულად