Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ჭარბთმიანობის უკან შესაძლებელია იმალებოდეს ჯანმრთელობის სერიოზული პრობლემები''

,,ჭარბთმიანობის უკან შესაძლებელია იმალებოდეს ჯანმრთელობის სერიოზული პრობლემები''

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.geტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ჰირსუტიზმზე, ანუ ჭარბთმიანობაზე ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას.

ჰირსუტიზმი (ჭარბთმიანობა) არის მდგომარეობა, როდესაც ქალებში ხდება მამაკაცური ტიპით ჭარბი თმის ზრდა: 
  • სახეზე 
  • მკერდზე
  • მუცლის ზედა ნაწილზე
  • ზურგზე
უმეტესობას მიაჩნია, რომ ჭარბთმიანობა არის მხოლოდ კოსმეტიკური პრობლემა, რაც სიმართლეს არ შეესაბამება. ჭარბთმიანობის უკან შესაძლებელია იმალებოდეს ჯანმრთელობის სერიოზული პრობლემები. 

ჰირსუტიზმის (ჭარბთმიანობა) გამომწვევი მიზეზები შესაძლებელია გამოიყურებოდეს შემდეგნაირად:

  • პოლიკისტოზური საკვერცხის სინდრომი. ეს მდგომარეობა, ხშირად სქესობრივი მომწიფების დროს იწყება, იწვევს სასქესო ჰორმონების დისბალანსს, ინსულინის მიმართ რეზიზტენტობას. ამ სინდრომმა შეიძლება გამოიწვიოს ჭარბი თმის ზრდა, არარეგულარული მენსტრუალური ციკლი, სიმსუქნე, უნაყოფობა და ზოგჯერ მრავლობითი კისტა საკვერცხეებზე.
  • კუშინგის სინდრომი - თირკმელზედა ჯირკვლის დაავადება , როდესაც ხდება ჰორმონ კორტიზოლის დიდ რაოდენობით წარმოქმნა ან შესაძლებელია გამოიწვიოს ისეთი მედიკამენტის ხანგრძლივად მიღებამ როგორიცაა პრედნიზოლონი.
  • თირკმელზედა ჯირკვლის თანდაყოლილი ჰიპერპლაზია (გადიდება). ეს მემკვიდრეობითი მდგომარეობა ხასიათდება თირკმელზედა ჯირკვლების მიერ სტეროიდული ჰორმონების, მათ შორის კორტიზოლისა და ანდროგენების (მამაკაცური ჰორმონები) პათოლოგიურად ჭარბი ოდენობით წარმოქმნით.
  • სიმსუქნე - ჭარბი წონის დროს შესაძლებელია მოხდეს სასქესო ჰორმონებს შორის დისბალანსი.
  • სიმსივნეები - იშვიათად, საკვერცხეებში ან თირკმელზედა ჯირკვლებში ანდროგენწარმომქმნელმა (მამაკაცების ჰორმონი) სიმსივნემ შეიძლება გამოიწვიოს ჰირსუტიზმი (ჭარბთმიანობა)
  • მედიკამენტები - ზოგიერთმა მედიკამენტმა შეიძლება გამოიწვიოს ჭარბთმიანობა.

ხშირად ჰირსუტიზმის გამომწვევი მიზეზის გამოვლენა ვერ ხდება.

ყველაზე ხშირი ფაქტორები, რომლებმაც შეიძლება გავლენა მოახდინოს ჭარბთმიანობის განვითარების ალბათობაზე გამოიყურება შემდეგნაირად:

1. გენეტიკური წინასწარგანწყობა 
2. რასა - მეტად ვითარდება აზიურ რასაში 
3. სიმსუქნე

ჭარბთმიანობის დროს რეკომენდებულია გამოირიცხოს ენდოკრინოლოგიური პათოლოგიები, განსაკუთრებით კი ისეთ დროს, როცა ადამიანები მიმართავენ ლაზერული ეპილაციის სხვადასხვა სახეობებს, მაგრამ უშედეგოდ. უნდა გვახსოვდეს, რომ ეს არ არის მხოლოდ კოსმეტოლოგიური პრობლემა და შესაძლებელია მის უკან იმალებოდეს სერიოზული ჰორმონალური დისბალანსი.

წაიკითხეთ სრულად