Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბაღის ასაკიდან უნდა დაიწყოს ემოციების რეგულირებაზე მუშაობა,“ - ფსიქოლოგი თიკო ზენაიშვილი

ფსიქოლოგმა თიკო ზენაიშვილმა ბავშვისთვის ემოციების რეგულირების სწავლების მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„სამი წლის ასაკში ბავშვი იწყებს ემოციების ფართო სპექტრის გაცნობას. მნიშვნელოვანია ჩვენ როგორ მივაწვდით მას ამას. ჩვენ ხშირად გვაქვს ასეთი სიტყვები: „ნუ გეშინია.“ სამი წლის ასაკში ბავშვი შიშსაც გრძნობს უკვე. ჩვენ ვეუბნებით: „ნუ გეშინია.“ ეს არ არის სწორი. შიში გავაცნოთ ბავშვს, როგორ შეეშინდა, რისი შეეშინდა. ვეცადოთ, გაიცნოს შიში ბავშვმა, გაუშინაურდეს. ეს არის ემოციური ინტელექტი. ემოციის გადაკეთება არ ხდება, ხდება მართვა. ბავშვი რომ წაიქცევა და ტირის, ვეუბნებით: „ნუ ტირი,“ „ბიჭები არ ტირიან.“ ეტკინა? ტკივილზე ვესაუბროთ ბავშვს, როგორი იყო ეს ტკივილი, ძლიერი თუ სუსტი, სად ეტკინა, რომ ბავშვმა გაიცნოს თავისი ემოცია.

ჩვენ უნდა ვასწავლოთ ბავშვს, რომ გაიცნოს ემოცია, შეიცნოს ის და მიიღოს მისგან სარგებელი. ზიზღი რომ იგრძნო ბავშვმა, მოდი, ვესაუბროთ ამის შესახებ, რატომ და როგორ მოხდა. ბაღშიც ეს უნდა ხდებოდეს. ვიღაც სათამაშოს რომ წაართმევს, ბუნებრივია ბავშვი გაბრაზდება. ჩვენ ვეუბნებით: „არაუშავს, მიეცი, დაუთმე.“ არ ვაძლევთ მას ემოციის გამოხატვის საშუალებას. მეტი ხომ არაფერი უნდოდა ბავშვს? უნდოდა გაგება და მოსმენა. სწორედ ბაღის ასაკიდან უნდა დაიწყოს ემოციების რეგულირებაზე მუშაობა. თუ ბავშვი რაღაცაზე გაბრაზდა და ტირის, არ ვეუბნებით: „არაუშავს, გოგოა და დაუთმე, არ იტირო.“ ვკითხოთ: „რა იგრძენი?“ გრძნობებისკენ მივახედოთ. ვიყოთ გამგები მისი გრძნობისა და არა გამოხატული რეაქციების,“- მოცემულ საკითხზე თიკო ზენაიშვილმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „ერთსულოვნების დილა“ ისაუბრა.

წყარო: ​„ერთსულოვნების დილა“ 

წაიკითხეთ სრულად