Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

ყველაზე მნიშვნელოვანია არა ის, რას აკეთებთ თქვენი შვილებისთვის, არამედ ის, თუ რას აკეთებთ მათთან ერთად

ყველაზე მნიშვნელოვანია არა ის, რას აკეთებთ თქვენი შვილებისთვის, არამედ ის, თუ რას აკეთებთ მათთან ერთად

მშობლებს შვილებისთვის ყველაფერი საუკეთესო გვსურს. ექსპერტები ამტკიცებენ, რომ ყველაზე მნიშვნელოვანია არა ის, რას აკეთებთ თქვენი შვილებისთვის, არამედ ის, თუ რას აკეთებთ მათთან ერთად.

მშობლები შვილების მთავარი მასწავლებლები არიან. ისინი მშობლების დახმარებით სწავლობენ, როგორ ესაუბრონ სხვებს, როგორ გადაჭრან კონფლიქტები. როგორც წესი, ბავშვები ამ ყოველივეს მშობლებთან ურთიერთობით და მათთან ერთად განხორციელებული აქტივობებით სწავლობენ.

ბავშვის სოციალური, შემეცნებითი, ფიზიკური, ემოციური განვითარება დაკავშირებულია ბავშვის მშობლებთან ურთიერთობასთან. სწორედ ამიტომ მნიშვნელოვანია ბავშვს ესაუბროთ და რეგულარულად ეთამაშოთ. ისინი ამ გზით ივითარებენ უნარ-ჩვევებს, რომლებიც მათ ცხოვრებაში საკუთარი პოტენციალის გამოყენებისთვის სჭირდებათ.

როდესაც თქვენ თქვენი შვილისთვის რაღაცას აკეთებთ, ის ამით უნარებს ვერ ივითარებს. ბავშვი სწავლობს, რომ როდესაც რაღაცის გაკეთება სურს, მშობელს უნდა სთხოვოს დახმარება. მშობლებს სურთ, რომ დამოუკიდებელი შვილები აღზარდონ, რომლებიც ზრდასრულობისას ყველა მიზანს დამოუკიდებლად მიაღწევენ. ეს არ არის ერთადერთი მიზეზი, რის გამოც შვილებთან დრო ხარისხიანად უნდა გაატაროთ. კიდევ ერთი მიზეზი, რის გამოც ასე უნდა მოიქცეთ, მათი ჯანმრთელობაა.

ბავშვებთან დროის გატარება და მათთან ერთად აქტივობებით დაკავება დიდ გავლენას ახდენს მათ ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე. ამ დროს ისინი ავითარებენ თქვენთან უსაფრთხო მიჯაჭვულობას და ჯანსაღ ურთიერთობას. ეს ეხმარება მათ გახდნენ უფრო თავდაჯერებულები, აიმაღლონ თვითშეფასება და დაინახონ, რომ არიან  მშობლებისთვის საყვარელი შვილები. ეს ყოველივე ამცირებს ბავშვის სტრესის დონეს, რაც, თავის მხრივ, ამცირებს დეპრესიისა და შფოთვის განვითარების რისკებს.

შვილებთან ერთად დროის ხარისხიანად გატარებით მათ ეხმარებით ჰქონდეთ უფრო მაღალი აკადემიური მოსწრება, ნაკლებად ჰქონდეთ პერფექციონისტული მისწრაფებები, ჰქონდეთ პრობლემური ქცევების დაბალი რისკი, მათ შორის, ნარკოტიკების მოხმარების. მართალია, დასაქმებული მშობლებისთვის შვილთან დროის ხანგრძლივად გატარება პრობლემაა, თუმცა ამაზე გაცილებით მნიშვნელოვანი მათთან დროის ხარისხიანად გატარებაა.

წყარო:​ moms.com

წაიკითხეთ სრულად