Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ძაღლის, კატის ან სხვა ნებისმიერი ცხოველის ნაკბენი ან ნაკაწრი ყოველთვის არის საფრთხის შემცველი, მათ შორის უკვე არსებულ ჭრილობაზე ცხოველის ნერწყვის მოხვედრა''

,,ძაღლის, კატის ან სხვა ნებისმიერი ცხოველის ნაკბენი ან ნაკაწრი ყოველთვის არის საფრთხის შემცველი, მათ შორის უკვე არსებულ ჭრილობაზე ცხოველის ნერწყვის მოხვედრა''

რა შემთხვევაში წარმოადგენს ცხოველის ნაკბენი საფრთხეს? - აღნიშნულ თემაზე MomsEdu.ge-ს რაბიოლოგი მანანა პაპავა ესაუბრა. 

რა შემთხვევაში წარმოადგენს საფრთხეს ძაღლის ან კატის ნაკბენი (თუნდაც ნაკაწრი) ბავშვისთვის?

ძაღლის, კატის ან სხვა ნებისმიერი ცხოველის ნაკბენი ან ნაკაწრი ყოველთვის არის საფრთხის შემცველი, მათ შორის უკვე არსებულ ჭრილობაზე ცხოველის ნერწყვის მოხვედრა. ძაღლის ან კატის ნაკბენი, განსაკუთრებით საშიშია თუ ცხოველი აუცრელია, იმყოფება სხვა მიუსაფარ ცხოველებთან კონტაქტში და როდესაც ვერ ვაკვირდებით (არის მიუსაფარი).

ხშირად, როდესაც მშობლები მომმართავენ და ვიცი, რომ დაზიანება ცხოველის მიერ არის მიყენებული, მეუბნებიან რომ სახლის ძაღლმა ან კატამ უკბინა ბავშვს და თვლიან რომ აცრა არ სჭირდება. ძირითადად, აღმოჩნდება რომ ძაღლი არის ეზოში და აქვს კონტაქტი სხვა მიუსაფარ ცხოველებთან. ეს ფაქტი გასათვალისწინებელია, ვინაიდან მშობლები ასეთ დროს არ მიმართავენ ექიმს, არ იღებენ რჩევებს და უშვებენ შეცდომას.

ასევე, ყურადღება უნდა მიექცეს ცხოველის მოვლის საკითხს. ხშირად, ოჯახს არ აქვს ცხოველის პასპორტი, რომელშიც ასახული უნდა იყოს ჩანაწერები ცოფზე ჩატარებულ იმუნიზაციაზე. აღნიშნულის არსებობა ექიმს დაეხმარება გამორიცხოს საფრთხეები.

- პირველ რიგში, რა უნდა გააკეთონ მშობლებმა, საფრთხის თავიდან ასაცილებლად?

უპირველესად, რაც უნდა გააკეთონ მშობლებმა, ეს არის ნაკბენის, ნაკაწრის, ან დადორბლილი ჭრილობის ჩამობანვა გამდინარე წყლით და გასუფთავება სარეცხი საშუალებით - საპონით (ყველაზე კარგია, სარეცხის საპონი 72%-ანი), ამის შემდეგ, ანტისეპტიკური ხსნარები, წყალბადის ზეჟანგი, ბეტადინის ხსნარი და მიმართონ ქირურგ-რაბიოლოგს.

- უფრო რომ დაგვიკონკრეტოთ, თუ გაკაწრულ ადგილზე ცხოველის ნერწყვი მოხვდა ბავშვს, ასეთ დროს როგორ ვიქცევით?

როგორც უკვე აღვნიშნე, ეს ისეთივე საფრთხეს წარმოაგდენს, როგორსაც ნაკბენი, იმ შემთხვევაში, თუ გაკაწრული ნაწილი ღია, ანუ ახალ ჭრილობას წარმოადგენს, ხოლო თუ ეს უკვე ძველი ჭრილობაა, რა თქმა უნდა, საფრთხის შემცველი არ არის.

- აქვე მინდა გკითხოთ, შეიძლება თუ არა გართულება მოჰყვეს ლურსმნებით ან მსგავსი ნივთებით სხეულის ნაწილის დაზიანებას?

ნებისმიერი დაზიანება, რომელიც იწვევს კანის ზედაპირის მთლიანობის დარღვევას და განსაკუთრებით, ნაჩხვლეტი ჭრილობები, მათ შორის ლურსმანით მიყენებული, მიწით დაბინძურებული წარმოადგენს საფრთხეს, რადგან შეიძლება იყოს ტეტანუსის განვითარების მიზეზი. ბავშვები, რომლებსაც ჩატარებული აქვთ გეგმიური განრიგის მიხედვით აცრები, არ საჭიროებენ ტეტანუსის საწინააღმდეგო იმუნიზაციას. აუცილებელია მშობელმა მიმართოს ექიმსს, ვინაიდან ექიმი იღებს გადაწყვეტილებას თითოეულ პაციენტთან, ინდივიდუალურად, მრავალი ფაქტორების გათვალისწინებით.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური


წაიკითხეთ სრულად