Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

8 პროდუქტი, რომელიც ყველას ბოსტნეული ჰგონია, სინამდვილეში კი ხილია

8 პროდუქტი, რომელიც ყველას ბოსტნეული ჰგონია, სინამდვილეში კი ხილია

ადამიანების უმრავლესობა ფიქრობს, რომ ხილსა და ბოსტნეულს ერთმანეთისგან შესანიშნავად არჩევს, თუმცა, როგორც ირკვევა, ასე არ არის. გარკვეული პროდუქტები ბიოლოგებისა და ბოტანიკოსების მიერ ხილის კატეგორიაში კლასიფიცირდება, თუმცა კულინარიაში მათ როგორც ბოსტნეულს ისე ვიყენებთ. გაგაცნობთ რვა პროდუქტს, რომელიც ყველას ბოსტნეული ჰგონია, მაგრამ სინამდვილეში ხილია.

1. პომიდორი

ადამიანების უმრავლესობა თვლის, რომ პომიდორი ბოსტნეულია. სინამდვილეში კი ასე არ არის. პომიდორი ბუტკოს ქვედა ნაწილში მდებარე ნასკვიდან ვითარდება და მცენარის თესლებსაც შეიცავს. მეცნიერულად დამტკიცებულია, რომ პომიდორი ხილია და არა - ბოსტნეული.

2. ბულგარული წიწაკა

ბულგარული წიწაკა ხილია, ისევე როგორც კიტრი. ბულგარული წიწაკა წიწაკისებრთა ოჯახის ერთადერთი წარმომადგენელია, რომელსაც ცხარე გემო და არომატი არ აქვს.

3. ბადრიჯანი

ბადრიჯანს თუ გაჭრით და მას კარგად დაათვალიერებთ, აღმოაჩენთ, რომ რბილობში უამრავი წვრილი თესლია განთავსებული. სწორედ ამიტომ, ბადრიჯანი კენკრაა და არა ბოსტნეული.

4. ავოკადო

ავოკადო გარეგნულადაც ძალიან ჰგავს ხილს და ეს მეცნიერულადაც ასეა. ავოკადო ერთმარცვლიანი კენკრაა. ის მომწიფებული ყვავილის ნასკვისგან ვითარდება.

5. გოგრა

გოგრა მეტისმეტად დიდია იმისთვის, რომ მას ხილი ვუწოდოთ, თუმცა ის ბოსტნეული ნამდვილად არ არის. გოგრას სხვა ხილის მსგავსად შუაგულში თესლები აქვს განლაგებული და საოცრად ტკბილ არომატს აფრქვევს. მას კულინარიაში გემრიელი მაფინების დასამზადებლად აქტიურად იყენებენ.

6. მწვანე ბარდა

მართალია მწვანე ბარდას ბოსტნეულის მსგავსი შეფერილობა აქვს, მაგრამ სინამდვილეში ის ხილია. ის ბარდის ყვავილისგან ვითარდება და კულინარიაში ბოსტნეულის სახით გამოიყენება.

7. ზეთისხილი

ზეთისხილი ხილია, რომელიც ხეზე იზრდება. ის ყვავილის ბუტკოდან ვითარდება და წვრილი თესლები აქვს. ზეთისხილის რეპროდუქციული თვისებები ხილის თვისებებს თანხვდება. მეცნიერულად დამტკიცებულია, რომ ის ხილია და არა ბოსტნეული.

8. ბამი

ბამი ყვავილოვანი მცენარეა. მას სამზარეულოში აქტიურად გამოიყენებენ წვნიანების მოსამზადებლად. დიასახლისების უდიდესი ნაწილი თვლის, რომ ბამი ბოსტნეულია, რაც შეცდომაა. მეცნიერულად დადასტურებულია, რომ ის ხილია.

მომზადებულია ​Foodndtv.com -ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად