Baby Bag

იწვევს თუ არა სტრესი უშვილობას?- გინეკოლოგ-რეპროდუქტოლოგი მადონა ჯუღელი

იწვევს თუ არა სტრესი უშვილობას?- გინეკოლოგ-რეპროდუქტოლოგი მადონა ჯუღელი

გინეკოლოგმა, რეპროდუქტოლოგმა მადონა ჯუღელმა რეპროდუქციულ ჯანმრთელობაზე სტრესის მავნე ზეგავლენის შესახებ ისაუბრა:

„სტრესის ჩამოყალიბების 3 ფაზა არსებობს. რა გავლენა აქვს მას რეპროდუქციულ რგოლზე? პირველ სტადიაზე ხდება მთელი ორგანიზმის ადაპტაცია, რომ სტრესთან გაძლების შესაძლებლობა შექმნას. შემდგომ მოდის წინაღობის, რეზისტენტობის სტადია. ჩვენ ვუპირისპირდებით სტრესს. მესამე არის გამოფიტვის სტადია. ამ პერიოდში, როდესაც ერთი სტადია მეორეში გადადის, შეგვიძლია ვნახოთ, როგორ ხდება რეპროდუქციული რგოლის გადამზადება. როდესაც იწყება განგაშის მეორე სტადია, ორგანიზმში ირთვება სტრეს ჰორმონები, რომელთა გამომუშავება ხდება თავში. აქ არის კორტიზოლი, ადრენალინი, რომელიც გვაძლევს საშუალებას რომ გავიქცეთ.

ვთქვათ, ჩვენ ვართ ტყეში. შევეჩეხეთ დათვს. ხდება მობილიზაცია, ჩვენ შეგვიძლია ამავდროულად დავიცვათ თავი ამ სტრესისგან. მერე არის მდგომარეობა, როდესაც ყოველდღიურად მოდის ჩვენთან დათვი. ის ჰორმონები, რომლებიც მანამდე ჩვენ გვიცავდა, ხდება ტოქსიური ჩვენთვის. უკვე ვეღარ ძლებს ორგანიზმი ამ პირობებში. დისტრესის პერიოდში ირთვება როგორც იმუნური სისტემა, ასევე ჰორმონალური სისტემა. ხდება რეპროდუქციული ფუნქციების მკვეთრად დაქვეითება. 1997-98 წელს აღმოაჩინეს, რომ თავის ტვინში, ჰიპოთალამუსში არის ნივთიერება ქისპეპტინი. ის აკონტროლებს ჰიპოთალამუსისა და საკვერცხის ურთიერთკავშირს. როდესაც გვაქვს ქრონიკული და გადამეტებული სტრესი, ქისპეპტინის რაოდენობა მკვეთრად მცირდება, რაც ჰიპოფიზი, ჰიპოთალამუსისა და საკვერცხის ურთიერთკავშირს მკვეთრად ამცირებს. შესაძლებელია სრულად მოხდეს რეპროდუქციული რგოლის გამოფიტვა, გამოთიშვა. იყოს მენსტრუაციის არქონა, ფოლიკულოგენეზის დაქვეითება, კვერცხუჯრედის ხარისხის შემცირება, ასე მივდივართ მერე უკვე უშვილობამდე,“- აღნიშნულ საკითხზე მადონა ჯუღელმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჰიპერაქტიურობაში იგულისხმება, რომ ბავშვი ძალიან ბევრს საუბრობს, არ შეუძლია ერთ ადგილზე წყნარად ჯდომა, ბევრს დარბის, მოძრაობს,“ - ნინო მარგველაშვილი

„ჰიპერაქტიურობაში იგულისხმება, რომ ბავშვი ძალიან ბევრს საუბრობს, არ შეუძლია ერთ ადგილზე წყნარად ჯდომა, ბევრს დარბის, მოძრაობს,“ - ნინო მარგველაშვილი

ნეიროფსიქოლოგმა ნინო მარგველაშვილმა ბავშვებში ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტივობის სინდრომის გამოვლენის შესახებ ისაუბრა. მან მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„როდესაც მშობელი ხედავს, რომ რაღაც ისე ვერ არის, როგორც უნდა იყოს ბავშვთან, ​ბავშვი ძალიან აქტიურია, მუდმივად სტარტზეა, ძალიან ბევრს ლაპარაკობს, ეჭრება საუბარში, არ არის ორგანიზებული, არ შეუძლია ერთ აქტივობაზე კონცენტრაცია, ჩემი რჩევა იქნება, რომ მშობელი მხოლოდ პედიატრს ნუ ენდობა. ამ შემთხვევაში მშობელმა პედიატრთან ერთად აუცილებლად უნდა მიიყვანოს ბავშვი ფსიქოლოგთან, რათა მოხდეს მისი უმაღლესი ფსიქიკური ფუნქციების შეფასება.“

ნინო მარგველაშვილმა ქცევის იმ გამოხატულებებზეც ისაუბრა, რაც ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტივობის სინდრომის შემთხვევაში ზედაპირულად ვლინდება:

„ქცევის მთავარი გამოხატულება, რაც ჩანს ზედაპირზე, არის ის, რომ ​ბავშვი არის უყურადღებო, არ არის ორგანიზებული, ხშირად ავიწყდება მასწავლებლის ინსტრუქცია, კარგავს ნივთებს, არ შეუძლია, რომ ერთ აქტივობას ბოლომდე მიჰყვეს. ჰიპერაქტიურობაში იგულისხმება, რომ ბავშვი ძალიან ბევრს საუბრობს, არ შეუძლია ერთ ადგილზე წყნარად ჯდომა, მუდამ სურს, რომ თითებით რაღაც ითამაშოს, ფეხი რაღაცას მიადოს. ის ბევრს დარბის, მოძრაობს. იმპულსურობაში იგულისხმება, რომ ადამიანს არ აქვს თვითკონტროლის შესაძლებლობა. მას არ შეუძლია რიგის დაცვა. კლასში სანამ მასწავლებელი კითხვას დაასრულებს, მანამდე აქვთ პასუხი. ეს ყველაფერი არის ის, რაც ზედაპირზეა.“

„ქცევის პრობლემა ზედაპირია. ამის ქვეშ ძალიან ბევრ გამოწვევასთან აქვთ საქმე მშობლებსა და ბავშვს. ​ძალიან ხშირია ამ ბავშვებში სპეციფიკური დასწავლის დარღვევა. უმეტესად ეს არის მართლწერის პრობლემა, ბავშვებს უჭირთ საკუთარი აზრის ფურცელზე გადატანა, უძნელდებათ მათემატიკური კალკულაციები. ერთ-ერთი მთავარი, რასაც ფსიქოლოგი გამოიკვლევს, არის: აქვს თუ არა ბავშვს პრობლემა აღმასრულებელ ფუნქციებში. ეს არის ის, რაც ყველაზე ბოლოს მწიფდება ჩვენს თავის ტვინში. ეს არის მიზნის დასახვა და მისი მიყოლა, რომ როდესაც ახალი სტიმული შემოდის, გადავლახოთ, იმიტომ, რომ მიზნისკენ მივდივართ. სამწუხაროდ, ასეთ ბავშვებს უჭირთ მიზნის ბოლომდე მიყოლა. მათ ასევე აქვთ დროის შეგრძნების პრობლემა. უჭირთ, რომ სწორად შეაფასონ დრო. ხშირად დეტალებს არ აქცევენ ყურადღებას. მათ ძალიან უჭირთ დავალების დაწყება. ყველაფერს აკეთებენ, რომ გადაავადონ დავალების დაწყება. ბავშვი ექვს ან შვიდ სიმპტომს მაინც უნდა აკმაყოფილებდეს, სხვადასხვა გარემოში უნდა ვლინდებოდეს ქცევა და ეს აუცილებლად უნდა უშლიდეს ხელს ყოველდღიურ ფუნქციონირებაში, რომ დაისვას ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტივობის სინდრომის დიაგნოზი,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ნინო მარგველაშვილი საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „კომუნიკატორი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„კომუნიკატორი“

წაიკითხეთ სრულად