24-30 აპრილს „ნიუ ჰოსპიტალსში“ ლაბორატორიის კვირეულია, რომლის ფარგლებშიც მომხმარებელს შესაძლებლობა აქვს, ისარგებლოს სპეციალური პირობებით სხვადასხვა ლაბორატორიულ თუ სამედიცინო მომსახურებაზე:
D ვიტამინის და მიკროელემენტების განსაზღვრა სისხლში 20% ფასდაკლებით
ჭარბი წონის კვლევა ბავშვებსა და მოზარდებში - ლაბორატორიული ანალიზები 20% ფასდაკლებით და ენდოკრინოლოგის კონსულტაცია საჩუქრად
სრული კარდიოლოგიური კვლევა - ლაბორატორიული ანალიზები 20% ფასდაკლებით და კარდიოლოგის კონსულტაცია საჩუქრად
MOMSEDU.GE-ს მკითხველის გონივრული არჩევანი დაზუსტებულ ინფორმაციას ემყარება. ამდენად, დავინტერესდით, რა განსაზღვრავს ლაბორატორიის ხარისხს და კითხვით ამ სფეროში 20-წლიანი გამოცდილების მქონე, „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ლაბორატორიის ხელმძღვანელ თამარ თედიაშვილს მივმართეთ:
თამარ თედიაშვილი: „ლაბორატორიული კვლევა არ არის კონკრეტული ქმედება, ესაა თანმიმდევრული ეტაპებისგან შემდგარი პროცესი, რომლის ხარისხს თითოეული ეტაპის შესრულების ზედმიწევნითობა განსაზღვრავს.
ლაბორატორიული პროცესი სამ ძირითად ეტაპს მოიცავს: პრეანალიტიკა, ანალიტიკა და პოსტანალიტიკა.“
პრეანალიტიკის (მასალის მოგროვება) ეტაპზე ხდება:
პაციენტისთვის ინფორმაციის მიწოდება ანალიზისთვის მომზადების შესახებ - ზოგიერთ კვლევას სჭირდება განსაკუთრებული პირობების დაცვა, მაგალითად, უზმო რეჟიმი, მედიკამენტის მიღება ან მიღებისგან თავის შეკავება. ამ ინფორმაციას „ნიუ ჰოსპიტალსი“ პაციენტებს ზედმიწევნით აწვდის.
მაღალი ხარისხის ერთჯერადი ვაკუუმ სისტემების გამოყენება - დიდი მნიშვნელობა ენიჭება ხარისხიან სახარჯ მასალას, ვიყენებთ ვაკუუმირებულ სინჯარებს, სისხლი ვენიდან პირდაპირ დახურულ სისტემაში ხვდება და თვითონ ავსებს სინჯარას გარკვეულ მაჩვენებლამდე. ვაკუუმ სისტემები ამცირებს კოლტის წარმოქმნას და უზრუნველყოფს საანალიზო მასალის სისწორეს.
ადამიანური შეცდომის შემცირება შტრიხკოდების საშუალებით - ადამიანური ფაქტორით გამოწვეული შეცდომების ან ხარვეზების ასაცილებლად, ვიყენებთ შიდა ლაბორატორიულ პროგრამას, რომელიც თითოეულ პაციენტსა და ნიმუშს უნიკალურ შტრიხკოდს ანიჭებს. მას ვაკრავთ სინჯარებზე, შემდეგ ეს სინჯარები ხვდება ლაბორატორიაში (ტრანსპორტირება და დამუშავება შესაბამისი წესების დაცვით ხდება) და თავსდება ანალიზატორებში. ანალიზატორი ავტომატურად კითხულობს ბარკოდს და მიღებული მონაცემები ავტომატურად გადააქვს შიდა ლაბორატორიულ სისტემაში.
სამედიცინო პერსონალის რეგულარული გადამზადება - ყველა აპარატთან მუშაობას თავისი წესი აქვს, შედეგების ხარისხის უზრუნველსაყოფად გვყავს მაღალკვალიფიციური კადრები, რომლებიც მუდმივად ტრენინგდებიან.
ანალიტიკის (ლაბორატორიული ანალიზი) ეტაპზე მნიშვნელოვანია:
თანამედროვე აპარატურა - ლაბორატორიული მედიცინა ეს ის სფეროა, რომელიც ტექნოლოგიურ მიღწევებთან ერთად მუდმივად ვითარდება, ამდენად, თანამედროვე აპარატურას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს;
შიდა და გარე ხარისხის კონტროლი (საერთაშორისო აკრედიტაცია RIQAS), ლაბორატორიული სტანდარტების დაცვა;
სრული ლაბორატორიული მომსახურება - ერთ სივრცეში არის შესაძლებელი ანალიზის ჩატარება მრავალი კლინიკური განხრით, იქნება ეს ჰემატოლოგია, იმუნოლოგია, ბიოქიმია, მოლეკულური პისიარ კვლევები, ავტოიმუნური დაავადებების დიაგნოსტიკა თუ სხვა.
პოსტანალიტიკის (შედეგების რეპორტინგი) ეტაპზე მიღებული კვლევის შედეგების შეფასება და პასუხების სწრაფი მიწოდება ხდება.
- მნიშვნელოვანი საკითხია ლაბორატორიული კვლევების ხარისხის კონტროლი, რა მექანიზმით ამოწმებთ მუშაობისა და შედეგების სისწორეს?
თამარ თედიაშვილი: „არსებობს ორი ძირითადი, მკაცრად დაცული სტანდარტი - გარე და შიდა ხარისხის კონტროლი. გარე ხარისხის კონტროლი ყოველთვიურად ტარდება და მას გარე ხარისხის დაცვის საზოგადოება ამოწმებს, ისინი აკეთებენ მონაცემთა ანალიზს და თითოეულ კვლევაზე გვაძლევენ ვარგისიანობის, ხარისხის დამადასტურებელ სერტიფიკატს.
რაც შეეხება შიდა ხარისხის კონტროლს, ხდება ყოველდღიურად, ხშირად დღეში რამდენჯერმეც, გარკვეული საათობრივი ინტერვალით. სრულდება სპეციალური საკონტროლო ხსნარებით. შედეგად ვიგებთ, რამდენად ხარისხიანად მუშაობს აპარატურა და ის რეაგენტები, რომელთაც ტესტის განსაზღვრისთვის ვიყენებთ და რამდენად ხარისხიანად ვმუშაობთ ჩვენ.
- რა დროში აწვდით კვლევის შედეგებს პაციენტებს?
თამარ თედიაშვილი: „ყველა კვლევას ინდივიდუალური დრო სჭირდება, იქიდან გამომდინარე, რომ ვმუშაობთ როგორც სტაციონარი და როგორც ამბულატორია, ჩვენი მუშაობის რიტმი ძალიან სწრაფია. დრო მინიმუმამდეა შემცირებული აპარატის ავტომატიზაციისა და მიღებული შედეგის ავტომატურად გადაცემის ხარჯზე.“ „ნიუ ჰოსპიტალსში“ ლაბორატორიული მომსახურების მიღება 24 საათის განმავლობაში შეგიძლიათ. სურვილის შემთხვევაში, ბინაზე გამოძახების სერვისიც მოქმედებს.
რომელი წყალი უნდა დალიოს ბავშვმა: ონკანის თუ ბოთლის?
ბოთლის წყალი მშობლებში უდიდესი პოპულარობით სარგებლობს. ისინი თვლიან, რომ ონკანის წყალთან შედარებით ბოთლის წყალი ბავშვებისთვის ბევრად სასარგებლო და უსაფრთხოა. აქვს თუ არა მას რაიმე უპირატესობა სინამდვილეში, გარდა იმისა, რომ დასალევად მოსახერხებელია?!
ბოთლის წყალს ონკანის წყალთან შედარებით არანაირი უპირატესობა არ აქვს, ის არც მეტად უსაფრთხოა და არც მეტად სასარგებლო. როგორც წესი, ბოთლში ჩამოსხმული წყალი უმეტესად ონკანისაა, რომელსაც ფილტრავენ. იმ შემთხვევაში, თუ ონკანის წყლის გემო არ გსიამოვნებთ, შეგიძლიათ შედარებით ხელმისაწვდომი ფილტრი შეიძინოთ და წყალი გაფილტროთ, ან მრავალჯერადი გამოყენების ბოთლები შეიძინოთ, რომელსაც შიგნით ფილტრი აქვს ჩამაგრებული.
საბედნიეროდ, წყლის გამწმენდი და გამფილტრავი მარტივი მოწყობილობები წყლიდან ფტორს არ გამოდევნის, თუმცა მათი გარკვეული ნაწილი ფტორსაც ანადგურებს, რის გამოც ფილტრის შეძენამდე პედიატრთან გასაუბრებას გირჩევთ.
ამერიკის პედიატრთა აკადემიის რეკომენდაციით, ჩვილ ბავშვებს ექვსი თვის ასაკიდან ფტორის დანამატები ესაჭიროებათ. თუ წყალში ფტორის კონცენტრაცია ნორმალურია, მაშინ ბავშვმა ფტორი სწორედ წყლის დახმარებით უნდა მიიღოს. თუ ბავშვს ფტორის დანამატს აძლევთ, პარალელურად ფტორის შემცველი წყლის მიცემა ფლუოროზის (კბილის მყარი ქსოვილის განვითარების დარღვევა) განვითარებას გამოიწვევს. ონკანის წყალთან ერთად ბავშვს შეგიძლიათ სპეციალური საბავშვო წყლებიც მისცეთ.
ბოთლისა და ონკანის წყლის გარდა ბავშვებს შეგიძლიათ ჭის წყალიც შესთავაზოთ. თუმცა, აუცილებელია, რომ ჭის წყალი შემოწმებული იყოს. ჭის წყალი, შესაძლოა, ნიტრატებს, პესტიციდებსა და ბაქტერიებს შეიცავდეს. ჭის წყალში ფტორის შემცველობა ხშირად დადგენილ ნორმებთან შეუსაბამოა. ამერიკის პედიატრთა აკადემიის რეკომენდაციით, ვიდრე ბავშვს ჭის წყალს მისცემთ, მისი გაფილტვრა აუცილებელია.
ბავშვებს ჰიდრატაცია და ფტორის მარაგის შევსება ესაჭიროებათ, სწორედ ამიტომ, ონკანის წყალი მათთვის ძალიან სასარგებლოა. წყალი კალორიებს საერთოდ არ შეიცავს, რის გამოც ის ტკბილი გაზიანი სასმელებისა და ხილის წვენების შესანიშნავი ალტერნატივაა. გარდა ამისა, ონკანის წყალი ძალიან იაფი და უსაფრთხოა. ონკანის წყალი ბავშვს შეგიძლიათ, მრავალჯერადი გამოყენების ბოთლებით მიაწოდოთ, რომლებიც გაცილებით უსაფრთხო და ჯანსაღია, ვიდრე პლასტმასის ბოთლები.