24-30 აპრილს „ნიუ ჰოსპიტალსში“ ლაბორატორიის კვირეულია, რომლის ფარგლებშიც მომხმარებელს შესაძლებლობა აქვს, ისარგებლოს სპეციალური პირობებით სხვადასხვა ლაბორატორიულ თუ სამედიცინო მომსახურებაზე:
D ვიტამინის და მიკროელემენტების განსაზღვრა სისხლში 20% ფასდაკლებით
ჭარბი წონის კვლევა ბავშვებსა და მოზარდებში - ლაბორატორიული ანალიზები 20% ფასდაკლებით და ენდოკრინოლოგის კონსულტაცია საჩუქრად
სრული კარდიოლოგიური კვლევა - ლაბორატორიული ანალიზები 20% ფასდაკლებით და კარდიოლოგის კონსულტაცია საჩუქრად
MOMSEDU.GE-ს მკითხველის გონივრული არჩევანი დაზუსტებულ ინფორმაციას ემყარება. ამდენად, დავინტერესდით, რა განსაზღვრავს ლაბორატორიის ხარისხს და კითხვით ამ სფეროში 20-წლიანი გამოცდილების მქონე, „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ლაბორატორიის ხელმძღვანელ თამარ თედიაშვილს მივმართეთ:
თამარ თედიაშვილი: „ლაბორატორიული კვლევა არ არის კონკრეტული ქმედება, ესაა თანმიმდევრული ეტაპებისგან შემდგარი პროცესი, რომლის ხარისხს თითოეული ეტაპის შესრულების ზედმიწევნითობა განსაზღვრავს.
ლაბორატორიული პროცესი სამ ძირითად ეტაპს მოიცავს: პრეანალიტიკა, ანალიტიკა და პოსტანალიტიკა.“
პრეანალიტიკის (მასალის მოგროვება) ეტაპზე ხდება:
პაციენტისთვის ინფორმაციის მიწოდება ანალიზისთვის მომზადების შესახებ - ზოგიერთ კვლევას სჭირდება განსაკუთრებული პირობების დაცვა, მაგალითად, უზმო რეჟიმი, მედიკამენტის მიღება ან მიღებისგან თავის შეკავება. ამ ინფორმაციას „ნიუ ჰოსპიტალსი“ პაციენტებს ზედმიწევნით აწვდის.
მაღალი ხარისხის ერთჯერადი ვაკუუმ სისტემების გამოყენება - დიდი მნიშვნელობა ენიჭება ხარისხიან სახარჯ მასალას, ვიყენებთ ვაკუუმირებულ სინჯარებს, სისხლი ვენიდან პირდაპირ დახურულ სისტემაში ხვდება და თვითონ ავსებს სინჯარას გარკვეულ მაჩვენებლამდე. ვაკუუმ სისტემები ამცირებს კოლტის წარმოქმნას და უზრუნველყოფს საანალიზო მასალის სისწორეს.
ადამიანური შეცდომის შემცირება შტრიხკოდების საშუალებით - ადამიანური ფაქტორით გამოწვეული შეცდომების ან ხარვეზების ასაცილებლად, ვიყენებთ შიდა ლაბორატორიულ პროგრამას, რომელიც თითოეულ პაციენტსა და ნიმუშს უნიკალურ შტრიხკოდს ანიჭებს. მას ვაკრავთ სინჯარებზე, შემდეგ ეს სინჯარები ხვდება ლაბორატორიაში (ტრანსპორტირება და დამუშავება შესაბამისი წესების დაცვით ხდება) და თავსდება ანალიზატორებში. ანალიზატორი ავტომატურად კითხულობს ბარკოდს და მიღებული მონაცემები ავტომატურად გადააქვს შიდა ლაბორატორიულ სისტემაში.
სამედიცინო პერსონალის რეგულარული გადამზადება - ყველა აპარატთან მუშაობას თავისი წესი აქვს, შედეგების ხარისხის უზრუნველსაყოფად გვყავს მაღალკვალიფიციური კადრები, რომლებიც მუდმივად ტრენინგდებიან.
ანალიტიკის (ლაბორატორიული ანალიზი) ეტაპზე მნიშვნელოვანია:
თანამედროვე აპარატურა - ლაბორატორიული მედიცინა ეს ის სფეროა, რომელიც ტექნოლოგიურ მიღწევებთან ერთად მუდმივად ვითარდება, ამდენად, თანამედროვე აპარატურას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს;
შიდა და გარე ხარისხის კონტროლი (საერთაშორისო აკრედიტაცია RIQAS), ლაბორატორიული სტანდარტების დაცვა;
სრული ლაბორატორიული მომსახურება - ერთ სივრცეში არის შესაძლებელი ანალიზის ჩატარება მრავალი კლინიკური განხრით, იქნება ეს ჰემატოლოგია, იმუნოლოგია, ბიოქიმია, მოლეკულური პისიარ კვლევები, ავტოიმუნური დაავადებების დიაგნოსტიკა თუ სხვა.
პოსტანალიტიკის (შედეგების რეპორტინგი) ეტაპზე მიღებული კვლევის შედეგების შეფასება და პასუხების სწრაფი მიწოდება ხდება.
- მნიშვნელოვანი საკითხია ლაბორატორიული კვლევების ხარისხის კონტროლი, რა მექანიზმით ამოწმებთ მუშაობისა და შედეგების სისწორეს?
თამარ თედიაშვილი: „არსებობს ორი ძირითადი, მკაცრად დაცული სტანდარტი - გარე და შიდა ხარისხის კონტროლი. გარე ხარისხის კონტროლი ყოველთვიურად ტარდება და მას გარე ხარისხის დაცვის საზოგადოება ამოწმებს, ისინი აკეთებენ მონაცემთა ანალიზს და თითოეულ კვლევაზე გვაძლევენ ვარგისიანობის, ხარისხის დამადასტურებელ სერტიფიკატს.
რაც შეეხება შიდა ხარისხის კონტროლს, ხდება ყოველდღიურად, ხშირად დღეში რამდენჯერმეც, გარკვეული საათობრივი ინტერვალით. სრულდება სპეციალური საკონტროლო ხსნარებით. შედეგად ვიგებთ, რამდენად ხარისხიანად მუშაობს აპარატურა და ის რეაგენტები, რომელთაც ტესტის განსაზღვრისთვის ვიყენებთ და რამდენად ხარისხიანად ვმუშაობთ ჩვენ.
- რა დროში აწვდით კვლევის შედეგებს პაციენტებს?
თამარ თედიაშვილი: „ყველა კვლევას ინდივიდუალური დრო სჭირდება, იქიდან გამომდინარე, რომ ვმუშაობთ როგორც სტაციონარი და როგორც ამბულატორია, ჩვენი მუშაობის რიტმი ძალიან სწრაფია. დრო მინიმუმამდეა შემცირებული აპარატის ავტომატიზაციისა და მიღებული შედეგის ავტომატურად გადაცემის ხარჯზე.“ „ნიუ ჰოსპიტალსში“ ლაბორატორიული მომსახურების მიღება 24 საათის განმავლობაში შეგიძლიათ. სურვილის შემთხვევაში, ბინაზე გამოძახების სერვისიც მოქმედებს.
„ეს მოდაა, ძალიან არასწორი და სულელური მოდა“ - მეან-გინეკოლოგი ზაზა სინაურიძე საკეისრო კვეთის მზარდი პოპულარობის შესახებ
მეან-გინეკოლოგმა ზაზა სინაურიძემ „იმედის დღეში“ ორსული ქალბატონებისთვის საინტერესო თემებზე ისაუბრა. მან მომავალ დედებს მნიშვნელოვანი რეკომენდაციები და რჩევები მისცა:
„ძველი მონაცემებით ორსული ქალისთვის წონის მატების ნორმად ითვლებოდა 15 კილო, თუმცა დღევანდელი გადმოსახედიდან ასე არ არის. გააჩნია, საწყისი წონა რამდენია. ამის მიხედვით, შეიძლება, შესავსები იყოს ორსული და მერე მოიმატოს. ამ შემთხვევაში კონკრეტულ ციფრს არ აქვს მნიშვნელობა. ნორმად ითვლება 12-15 კილო.“
ზაზა სინაურიძე საკეისრო კვეთის მზარდი პოპულარობის საკითხსაც გამოეხმაურა:
„საკეისრო კვეთის შესახებ სრულფასოვანი პასუხის გასაცემად, ალბათ, 3-4 დღე დამჭირდება, მაგრამ მარტივად რომ გითხრათ, მედიცინა არის რისკების შეწონვა. თუ საკეისრო კვეთის რისკი უფრო მაღალია, ვიდრე ფიზიოლოგიური მშობიარობის, როგორც დედისთვის, ასევე ბავშვისთვის, რა თქმა უნდა, ამ შემთხვევაში საკეისროს არ ვნიშნავთ. თუ ბუნებრივი მშობიარობა უფრო მეტ რისკს შეიცავს, ვიდრე საკეისრო კვეთა, ამ შემთხვევაში ვნიშნავთ. აქ არის ძაღლის თავი დამარხული. რისკების შეფასებისთვის თქვენ გჭირდებათ კვალიფიციური ექიმი. როდესაც დედას არ აქვს ფსიქოლოგიური მზაობა და შფოთავს, არც ეს არის რისკი. ბევრი კარგი სახელმძღვანელო არსებობს, რომლებიც ოჯახის წევრებს და ექიმებს ქალის მშობიარობის პროცესისთვის მომზადებაში ეხმარება. საკეისრო კვეთის მოთხოვნილების ზრდა მოდაა, ძალიან არასწორი და სულელური მოდა, იმიტომ, რომ ქალბატონებმა არ იციან, რა რისკები შეიძლება მოჰყვეს საკეისრო კვეთას. ეს პროცესი ადვილი ჰგონიათ, რადგან თანამედროვე ტექნოლოგიებით საკეისროს გაკეთებას 15 წუთი სჭირდება. ამას ბევრი გართულება შეიძლება მოჰყვეს. სწორედ ამიტომ, ხაზს ვუსვამ, რომ რისკების შეფასებას სჭირდება კვალიფიციური ექიმი.“
„ორსულ ქალს თუ აქვს მიომა, ის არ საჭიროებს საკეისრო კვეთას. თუ საკეისრო კვეთა უნდა გაკეთდეს, უმჯობესია, ეს მოხდეს სპინალური ანუ რეგიონალური გაუტკივარებით და არა ზოგადი ანესთეზიით (ნარკოზი). ეს უკანასკნელი რამდენიმე ეტაპს მოიცავს: სუნთქვა უნდა გაჩერდეს, გადავიდეს ხელოვნურ სუნთქვაზე და შემდეგ სუნთქვა აღდგეს. ამ ყველაფერს 18-20 დასახელების პრეპარატი სჭირდება, რომელიც პლაცენტარულ ბარიერს გადალახავს. თუ ქალბატონი საკუთარ თავზე უფრო ღელავს, ვიდრე პატარაზე, მაშინ შეიძლება, ამაზე წავიდეს. თუმცა დღეს მსოფლიოში პრაქტიკულად არ კეთდება ზოგადი ანესთეზია საკეისრო კვეთის დროს. რეგიონალური ანესთეზიისას ორგანიზმში შედის მხოლოდ ერთი პრეპარატი, ნოვოკაინი, რომელიც აბსოლუტურად უვნებელია, როგორც ქალისთვის, ასევე ბავშვისთვის,“ - აღნიშნა ზაზა სინაურიძემ.
„ბოლო დროს მოდაში შემოვიდა წყალში მშობიარობაც. სამი წლის წინ, როდესაც საქართველოში ეს მეთოდი გამოვიყენეთ, წყალში მხოლოდ უცხოელები მშობიარობდნენ. მე ამ მეთოდით არავინ მიმშობიარებია. ერთადერთი, რაც მეცნიერულ დონეზე შემიძლია გითხრათ, წყალში მშობიარობა არის სრულიად უსაფრთხო. წყალში თქვენც მსუბუქად ხართ, სტრესი გეხსნებათ. ბავშვისთვის, რომელიც 9 თვე იყო წყალში და ისევ წყალში გადადის, ეს პროცესი ნაკლებად სტრესულია. მშობიარეებს აღნიშნული მეთოდი ძალიან მოსწონთ,“ - განაცხადა ზაზა სინაურიძემ.