Baby Bag

​რამ შეიძლება გამოიწვიოს ჭარბი ოფლიანობა ბავშვებში?

​რამ შეიძლება გამოიწვიოს ჭარბი ოფლიანობა ბავშვებში?

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ჭარბი ოფლიანობა ბავშვებში? - ამ თემაზე​ MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი ეკა უბერი.

„ბავშვებში ჭარბი ოფლიანობა, იგივე ჰიპერჰიდროზი შემაშფოთებელი შეიძლება იყოს, როგორც ბავშვებისთვის, ისე მათი მშობლებისთვის. ოფლიანობა სხეულის ნორმალური ფუნქციაა. ის ხელს უწყობს სხეულის ტემპერატურის რეგულირებას, მაგრამ გადაჭარბებული ოფლიანობა შეიძლება გახდეს შემდგომი შეფასების მიზეზი“.
- რამ შეიძლება გამოიწვიოს ოფლიანობის გაძლიერება ჩვილებსა და სკოლამდელი ასაკის ბავშვებში?
- ჰიპერჰიდროზის ორი ძირითადი ტიპი არსებობს:
პირველადი ჰიპერჰიდროზი - ამ ტიპის ჰიპერჰიდროზი ხდება რაიმე ძირითადი სამედიცინო მდგომარეობის გარეშე და უფრო ხშირია მოზარდებსა და მოზრდილებში. როგორც წესი, ვლინდება სხეულის კონკრეტულ უბნებზე, როგორებიცაა ხელისგულები, ფეხის ძირები, იღლიები და სახე. მიუხედავად იმისა, რომ არ არის მავნე, ის შეიძლება იწვევდეს სოციალურ დისკომფორტს.
მეორადი ჰიპერჰიდროზი - ამ ტიპის ჰიპერჰიდროზი გამოწვეულია ძირითადი სამედიცინო მდგომარეობით ან მედიკამენტებით. მას შეუძლია გავლენა მოახდინოს მთელ სხეულზე. ის არის ძირითადი პრობლემის სიმპტომი, შესაბამისად, მეტად შემაშფოთებელია.
ბავშვებში მეორადი ჰიპერჰიდროზის საერთო მიზეზის გამომწვევი შეიძლება იყოს:
ინფექციები - ზოგიერთმა ინფექციამ შეიძლება გამოიწვიოს ჭარბი ოფლიანობა, როგორებიცაა: ტუბერკულოზი, ენდოკარდიტი და ზოგიერთი ვირუსული ინფექცია;
ჰორმონალური ცვლილებები - ჰორმონალურმა დისბალანსმა, როგორებიცაა: ფარისებრი ჯირკვლის ზედმეტად აქტიურობა (ჰიპერთირეოზი) ან დიაბეტმა, შეიძლება გამოიწვიოს ჭარბი ოფლიანობა;
ნევროლოგიური დარღვევები - მდგომარეობებმა, როგორებიცაა: ავტონომიური დისფუნქცია, შფოთვითი აშლილობები, ან ნერვულ სისტემაზე მოქმედი მდგომარეობა, შეიძლება გამოიწვიოს ოფლიანობა;
მედიკამენტები - ზოგიერთმა მედიკამენტმა, განსაკუთრებით, რომლებიც გამოიყენება სიცხის ან გარკვეული ფსიქიატრიული პრობლემის სამკურნალოდ, შეიძლება გამოიწვიოს ჭარბი ოფლიანობა, როგორც გვერდითი ეფექტი.
- როგორ ხდება მკურნალობა?
- ჰიპერჰიდროზის მკურნალობის ვარიანტები განსხვავდება მდგომარეობის ტიპისა და სიმძიმის მიხედვით. პირველადი ჰიპერჰიდროზის მკურნალობა შეიძლება მოიცავდეს ადგილობრივ ანტიპერსპერანტებს, იონოფორეზის (პროცედურა, რომელიც იყენებს ელექტროდენებს ოფლიანობის შესამცირებლად) და მძიმე შემთხვევებში, მედიკამენტებს, ან ბოტულინის ტოქსინის ინექციებს.
მეორადი ჰიპერჰიდროზის დროს, ყურადღება გამახვილებულია ძირითადი სამედიცინო მდგომარეობის მკურნალობაზე ან მედიკამენტების კორექტირებაზე(რამაც შეიძლება გამოიწვიოს ჭარბი ოფლიანობა).
გადამწყვეტია სამედიცინო რჩევის მოძიება ბავშვებში ჭარბი ოფლიანობის სათანადო დიაგნოსტიკისა და მართვის უზრუნველსაყოფად. სწორი მიდგომით, ხშირად შესაძლებელია მდგომარეობის ეფექტურად მართვა, რაც განაპირობებს ბავშვის კომფორტის გაუმჯობესებას და ცხოვრების ხარისხს.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური.

- რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში? (მიზეზებსა და რისკფაქტორებზე რომ ვისაუბროთ)

- ბავშვთა ასაკში სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს თანდაყოლილი ან შეძენილი. თანდაყოლილი ძირითადად ვითარდება მაშინ, როდესაც დედა ორსულობის დროს იღებს რაიმე მედიკამენტს, გადაიტანს ინფექციურ დაავადებას ან უშუალოდ მუცლადყოფნის პერიოდში მოხდება ნაყოფის დაინფიცირება, რაც იწვევს ნაყოფის სმენის ანალიზატორის განვითარების დარღვევას. ასეთ დროს, შესაძლოა ბავშვი დაიბადოს თანდაყოლილი სმენის დაქვეითებით ან სრული სიყრუით.

შეძენილი სმენის დაქვეითების შემთხვევაში, სმენის დაკარგვა ხდება დაბადების შემდეგ. სმენის დაქვეითება სრულ დაკარგვამდე შესაძლებელია იყოს მწვავე და ქრონიკული. ასევე შექცევადი ან შეუქცევადი. სმენის მწვავე, შექცევადი დაქვეითების დროს ძირითადი მიზეზებია - ყურში უცხო სხეული, გოგირდის საცობი, ცხვირ-ხახაში მიმდინარე ანთებითი პროცესი. სმენის ქორნიკული დაქვეითების ხშირი მიზეზია - ცხვირხახის ადენოიდების ჰიპერპლაზია ან მაღალი ალერგიული ფონი (ცხვირ-ხახაში შეშუპება), რის შედეგად შესაძლოა განვითარდეს სითხის დაგროვება შუა ყურში და გამოიწვიოს ქრონიკული ექსუდაციური ოტიტი. ზემოთ ჩამოთვლილი მიზეზებით სმენის დაქვეითება როგორც წელი ექვემდებარება მკურნალობას და შესაძლებელია სრული განკურნება.

გარდა ზემოთხსენებული მიზეზებისა, სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს გამოწვეული ყურის ან თავის ტრავმით, მორეციდივე შუაყურის ანთებებით, ინფექციური დაავადებებით. სმენის დაქვეითებისას შეფერხებულია ანბგერის გატარება სმენის ნერვამდე (ამ დროს მკურნალობა მეტნაკლებად ეფექტურია) ან ხდება ნერვის მიერ ბგერის აღქმის დარღვევა (სამწუხაროდ სმენის ნერვის დაზიანება პრაქტიკულად არ ინკურნება), არსებობს ასევევ შერეული შემთხვევებიც, როდესაც ორივე კომპონენტია ერთდროულად.

- რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება, რათა არ გამოგვეპაროს პრობლემა?

- სმენა ერთერთი უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია ბავშვის ნორმალური განვითარებისთვის. დაახლოებით 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს მშობლის ხმაზე, ხმაურზე, იხედებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც მოდის ხმა. 1.5 წლიდან ბავშვი უკვე უნდა ცდილობდეს მარტივი სიტყვების წარმოთქმას. თუ აღნიშნული რეაგირებები და მეტყველების დაწყების შეფერხება გახანგრძლივებულია, მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს და შესაძლოა, იეჭვოს სმენის დაქვეითებაზე.

- როგორ შეიძლება ავიცილოთ თავიდან ეს პრობლემა?

- საქართველოში არსებობს ძალიან კარგი პროგრამა, რომლის ფარგლებშიც ხდება ყველა ახალშობილის შემოწმება სმენაზე. თუ ბავშვს აქვს თანდაყოლილი სმენის პრობლემა, ხდება დროული გამოვლენა და შესაბამისად, ჩარევაც დროულად მიმდინარეობს, აღნიშნული ეხმარება სმენადაქვეითებულ ბავშვს მაქსიმალურად ადაპტირდეს სოციუმთან.

პრობლემის თავიდან ასაცილებლად, ორსულობის პერიოდში, დედა უნდა ეცადოს რომ თავი დაიცვას სხვადასხვა ინფექციური დაავადებებისგან, თვითნებურად არ მიიღოს პრეპარატები, დროულად მოხდეს ახალშობილის სკრინინგი და ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის გეგმიური ვაქცინაცია. შუა ყურის მორეციდივე ინფექციების დროს დროულად უნდა მიმართოს ექიმს.

მშობლებს ვურჩევდი, რომ მოერიდონ ბავშვის თვითნებურად მკურნალობას. არსებობს ყურის დაავადებები, რომლის დროსაც გარკვეული პრეპარატების, მათ შორის ყურის წვეთების გამოყენება არ შეიძლება. შესაძლებელია, თვითნებური მკურნალობის დროს გამოიწვიოთ სმენის ნერვის დაზიანება. ხშირად, ყურის ტკივილის დროს ბავშვს ადებენ ცხელ მარილს, რაც დაუშვებელია. ასეთ დროს დიდია ალბათობა, რომ დაფის აპკი გასკდეს და შემდგომში გამოიწვიოს შუა ყურის ქრონიკული ანთება.

- რა შემთხვევებში უნდა მივმართოთ სპეციალისტს?

- მშობელს თუკი რაიმე ეჭვი გაუჩნდა ბავშვის სმენის დაქვეითებასთან დაკავშირებით, სასურველია, დროულად მიმართოს სპეციალისტს, რათა შესაბამისი მკურნალობით მივიღოთ მაქსიმალური შედეგი. სმენის დაქვეითება შესაძლოა მოხდეს, მანამ სანამ ბავშვი მეტყველებას დაიწყებს (თანდაყოლილი) ან როდესაც მეტყველება დაწყებული აქვს და შემდეგ გარკვეული მიზეზით ხდება დაქვეითება ან სრული დაკარგვა. როგორც უკვე აღვნიშნე, 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს ხმაზე, იყურებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც ხმაური ესმის. თუკი ბავშვი უკვე ლაპარაკობს და მშობელმა შეამჩნია რომ საუბრისას ბავშვი სთხოვს რომ ნათქვამი გაუმეოროს, ან ახლოს მიდის ადამიანებთან საუბრის დროს, ან ტელევიზორს უსმენს ხმამაღლა... თუ ასეთი ქცევები ხშირად მეორდება, აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს.

ყურადღება მიაქციეთ ცხვირით სუნთქვას, რადგან ყურის პრობლემები ხშირად მოდის ცხვირით სუნთქვის გაძნელებიდან. თუ ბავშვს გაუჭირდა ცხვირით სუნთქვა და ეს დიდხანს გრძელდება, დროულად გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან.

ცალკე უნდა გამოვყოთ მოზარდებში ყურსასმენების გადამეტებული მოხმარება. ხანგრძლივად ხმამაღლა მუსიკის მოსმენა, მითუმეტეს თუ ყურსასმენი მხოლოდ ერთ ყურზეა ან/და ღამით იძინებს ყურსასმენებით, დამაზიანებლად მოქმედებს სმენის ნერვზე და იწვევს სმენის შეუქცევად დაქვეითებას.

ესაურა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად