Baby Bag

ფილტვის კიბოს ადრეული გამოვლენა ზრდის გამოჯანმრთელების შანსს და ამისათვის საუკეთესო შესაძლებლობა დაბალდოზიანი CT სკრინინგია

ფილტვის კიბოს ადრეული გამოვლენა ზრდის გამოჯანმრთელების შანსს და ამისათვის საუკეთესო შესაძლებლობა დაბალდოზიანი CT სკრინინგია

ნოემბერი ფილტვის კიბოს ცნობიერების ამაღლების თვეა. აღნიშნული სხვა ონკოლოგიურ დაავადებებთან შედარებით, მაღალი სიკვდილიანობით ხასიათდება და მნიშვნელოვანია დაფიქსირდეს პირველ ან მეორე სტადიაზე, რათა მკურნალობა ეფექტურად წარიმართოს.

ანზორ ლაგვილავა: „მის ძირითად სირთულეს წარმოადგენს ასიმპტომური განვითარება და დაავადების ასიმპტომური პროგრესირება. სიმპტომების გამოჩენისას დაავადება უკვე შორს წასულია, რომლის დროსაც აქტიური ქირურგიული მეთოდები ნაკლებად ეფექტურია“.

MomsEdu.ge „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ონკოქირურგ, თორაკალურ ქირურგს ანზორ ლაგვილავასეწვია და ამ თემის ირგვლივ საინტერესო ინფორმაცია მოამზადა.

- რამდენად მაღალია სიკვდილიანობის მაჩვენებელი სხვა ონკოლოგიურ დაავადებებთან შედარებით?

ანზორ ლაგვილავა: „სტატისტიკურად, საქართველოში, ფილტვის ავთვისებიანი სიმსივნის გავრცელების თვალსაზრისით მამაკაცებს უკავიათ პირველი ადგილი (ბოლო პერიოდში ფილტვის კიბოს მაჩვენებელმა 50%-ით მოიმატა ქალებში) და წელიწადში 100-ზე მეტი ახალი შემთხვევა ფიქსირდება. სიკვდილიანობა სხვა ონკოლოგიურ დაავადებებთან შედარებით საკმაოდ მაღალია. უფრო ხშირად დაავადება გვხვდება 50+ ასაკში და პიკი 50-დან 70 წლამდეა’’.

- რა არის ამ დაავადების გამომწვევი მიზეზი და ვინ შედის რისკ-ჯგუფში?

ანზორ ლაგვილავა: ,,ძირითადად, რისკ-ჯგუფში შედიან ადამიანები, ვინც 15 წელზე მეტი აქტიურად მოიხმარენ თამბაქოს და მათ, ვისაც ანამნეზში ოდესღაც ჰქონდათ 15-20წლიანი სტაჟი. მიუხედავად იმისა, რომ მოცემულ მომენტში შესაძლოა აღარ იყვნენ მწეველები, მაინც რისკ-ჯგუფს მიეკუთვნებიან. ასევე, სხვადასხვა ქიმიურ ნაერთებთან (აზბესტი), რადიოაქტიურ ნივთიერებებთან ურთიერთობის გამოცდილების მქონე ადამიანები და ბოლოს, დიდი მნიშვნელობა აქვს გენეტიკურ ფაქტორს, თუ მშობლებს, მამიდებს, დეიდებს და ზოგადად, სისხლით ნათესავებს ჰქონიათ ფილტვის კიბო, ეს ადამიანებიც რისკ-ჯგუფში შედიან“.

- რა სიმპტომებით შეიძლება ფილტვის კიბოს ამოცნობა?

ანზორ ლაგვილავა: ფილტვის კიბოს სიმპტომატიკა არის ძალიან დაფარული და პირველ/მეორე სტადიაზე არანაირი გამოვლენა არ გააჩნია. სიმპტომები ვლინდება მესამე-მეოთხე სტადიაზე. ესენია: სისხლიანი ნახველი, დაბალი ტემპერატურა, ტკივილი გულ-მკერდის მიდამოში, ჩასუნთქვისას ტკივილი, თავის ტკივილი.’’

- რას გულისხმობს ფილტვის დაბალდოზიანი CT სკრინინგი და ვინ უნდა ჩაიტაროს იგი?

ანზორ ლაგვილავა: „ძალიან მნიშვნელოვანია დაავადების ადრეული სკრინინგი და მისი ადრეული გამოვლენა. ვინაიდან, დაავადებას პირველ-მეორე სტადიაზე სიმპტომატიკა არ გააჩნია, ასეთი ჯგუფები საჭიროებენ სკრინინგს. მსოფლიოში არსებობს მიღებული წესი, დაბალდოზიანი გულმკერდის კომპიუტერული ტომოგრაფიული კვლევა, რომლის დროსაც ნებისმიერი მცირე ზომის სიმსივნური წარმონაქმნის იდენტიფიკაცია ხდება. სახელწოდებიდანაც გამომდინარეობს, რომ ამ სკრინინგის დროს პაციენტი საკმაოდ დაბალი დოზით იღებს დასხივებას, რაც გულისხმობს იმას, რომ შესაძლებელია რისკ ჯგუფში შემავალი პაციენტებისთვის მასიურად ჩატარდეს ეს კვლევა. რაც შეეხება სიხშირეს, სასურველია ჩატარდეს ორ წელიწადში ერთხელ, მაღალი რისკის შემთხვევაში წელიწადში ერთხელ“.

- როგორ ხდება დიაგნოსტირება ნიუ-ჰოსპიტალსში?

ანზორ ლაგვილავა: „ნიუ-ჰოსპიტალსში“ გვაქვს კომპიუტერული ტომოგრაფია, რენტგენოლოგიური კაბინეტი, მაღალი ხარისხის მაგნიტურ-ტომოგრაფიული კვლევა. ასევე, სხვადასხვა ლაბორატორიული ტესტი, რომლის საშუალებითაც შესაძლოა გამოვავლინოთ დაავადება. ფილტვის კიბოს ცნობიერების ამაღლების თვესთან დაკავშირებით ამჟამად ფილტვის კიბოს სკრინინგის დაბალდოზიან CT კვლევაზე მოქმედებს ფასდაკლება და ნებისმიერ მსურველს შეუძლია ჩაიტაროს აღნიშნული კვლევა 90 ლარად 270 ლარის ნაცვლად. ასევე, შესაძლებელია სკრინინგზე რეგისტრაცია - მომხმარებლებს შეუძლიათ შეავსონ პატარა კითხვარი და დაადგინონ აქვთ თუ არა ფილტვის კიბოს განვითარების რისკი.“

- როგორ ხდება ფილტვის კიბოს მკურნალობა და მკურნალობის რა მეთოდები არსებობს ნიუ-ჰოსპიტალსში?

ანზორ ლაგვილავა: „ნიუ-ჰოსპიტალსში მკურნალობის თანამედროვე მეთოდებს ვიყენებთ, როგორც, ქირურგიულს, ასევე არაქირურგიულს. ქირურგიული მეთოდი გამოიყენება ძირითადად პირველი ან მეორე სტადიის სიმსივნეების დროს, როდესაც ქირურგიული ჩარევით საშუალება გვაქვს ამოვკვეთოთ ძირითადი კერა და პაციენტი სრულად განვკურნოთ ამ პროცედურით. თუმცა, როგორც ზემოთ აღვნიშნე, საქართველოში პირველ ან მეორე სტადიაზე გამოვლენილი პაციენტების ნაკადი საკმაოდ დაბალია და უფრო მეტად ჭარბობენ მესამე და მეოთხე სტადიის პაციენტები, რომელთაც უტარდებათ ქიმიოთერაპია, იმუნოთერაპია, მათი მკურნალობა არაქირურგიული მეთოდებით მიმდინარეობს. მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ასეთი პაციენტები, ოპერაბელური და მულტიდისციპლინური გუნდის გადაწყვეტილებით საჭიროებენ მეორე ეტაპად ქირურგიულ მკურნალობას, მათ უკვე უტარდებათ ოპერაცია და შემდგომი მონიტორინგი ჩვენი კლინიკური ონკოლოგების მიერ.

კლინიკაში დანერგილია, როგორც ტრადიციული, ღია ოპერაციები, ასევე, მცირე ინვაზიური, თორაკოსკოპიული ჩარევები. ჩარევები ტარდება ფილტვზე, პლევრის ღრუსა და შუასაყარზე, დამზოგველი მეთოდით, რათა მაქსიმალურად ავარიდოთ პაციენტს ტრავმა და პოსტოპერაციული გართულებები“.

R. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

ვაქცინაში ვირუსები გვხვდება, რომლებიც ორგანიზმს აზიანებს - 10 ყველაზე ცნობილი მითი გეგმიურ აცრებთან დაკავშირებით, რომლებიც არ უნდა დაიჯეროთ

ვაქცინაში ვირუსები გვხვდება, რომლებიც ორგანიზმს აზიანებს - 10 ყველაზე ცნობილი მითი გეგმიურ აცრებთან დაკავშირებით, რომლებიც არ უნდა დაიჯეროთ

ადამიანების ვაქცინებისადმი უნდობლობა მსოფლიო ჯანდაცვის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი პრობლემაა. ჩვენს სტატიაში გეგმიურ აცრებთან დაკავშირებით 10 ყველაზე ცნობილ მითს გაგაცნობთ, რომლებიც არ უნდა დაიჯეროთ.

1. ბევრი მშობელი ბავშვს ვაქცინაციას არ უტარებს, მაგრამ ბავშვი მაინც არ ავადმყოფობს

ბავშვები, რომლებსაც გეგმიური აცრები არ უტარდებათ, შესაძლოა, მართლაც ჯანმრთელები იყვნენ, მაგრამ ეს ყველაფერი კოლექტიური იმუნიტეტის დამსახურებაა, რომელიც მხოლოდ იმ შემთხვევაში ყალიბდება, თუ მოსახლეობის 95 პროცენტი ვაქცინაციას იტარებს. რაც უფრო ცოტა ადამიანი იკეთებს გეგმიურ აცრებს, მით უფრო სუსტდება კოლექტიური იმუნიტეტი, რის შედეგადაც ინფექციურ დაავადებათა რიცხვი მნიშვნელოვნად მატულობს.

2. ვაქცინა ინფექციისგან 100%-ით ვერ დაგიცავთ

გამონაკლისები, რა თქმა უნდა, არსებობს, მაგრამ ეს ძალიან იშვიათია. როგორც წესი, ვაქცინის უმოქმედობა ხშირად მშობლების მხრიდან რევაქცინაციის საჭიროებაზე თვალის დახუჭვაა. მაშინაც კი, როდესაც ბავშვს აუცილებელი განმეორებითი გეგმიური აცრა არ უტარდება და მას ინფექციური დაავადების გადატანა უხდება, ის ყველაფერს გაცილებით მარტივად გადაიტანს, ვიდრე ის ბავშვები, რომლებსაც ვაქცინა საერთოდ არ გაუკეთებიათ. ისეთი ინფექცია, როგორიც წითელაა, აცრილ ბავშვებში აბსოლუტურად უსიმპტომოდ მიმდინარეობს.

3. ვაქცინაში ბავშვის ორგანიზმისთვის საზიანო ნივთიერებები შედის, მაგ. ვერცხლისწყალი, რის გამოც გეგმიური აცრები პატარების ჯანმრთელობას საფრთხეს უქმნის და აუტიზმს იწვევს

ვაქცინის შემადგენლობაში დამხმარე ნივთიერებები ნამდვილად შედის, რომლებიც მის შენახვას და სტაბილიზაციას უწყობს ხელს. ზოგიერთ მათგანში ვერცხლისწყალი ნამდვილად გვხვდება, თუმცა იმდენად მიზერული რაოდენობით, რომ ბავშვის ორგანიზმს ზიანს არ აყენებს. ყოველდღიურად ჰაერის სუნთქვის, საკვებისა და კოსმეტიკის გამოყენებისას ჩვენს ორგანიზმში გაცილებით დიდი დოზით ვერცხლისწყალი ხვდება, ვიდრე ვაქცინაშია. გავრცელებული მითის თანახმად ვაქცინა აუტიზმის გამომწვევი ერთ-ერთი მთავარი მიზეზია, რაც შეცდომაა. გეგმიურ აცრებს აუტიზმის განვითარებასთან კავშირი არ აქვს.

4. გეგმიური აცრები იმუნურ სისტემას ტვირთავს და იმუნიტეტს აქვეითებს

იმუნური სისტემა მით უფრო ეფექტიანად მუშაობს, რაც უფრო დატვირთულია. შესაბამისად, ის ნებისმიერ უცხო სხეულზე აქტიურად რეაგირებს. არ აქვს მნიშვნელობა ეს ვაქცინაა, თუ ვირუსი. თუმცა ვაქცინის შემთხვევაში, შეგიძლიათ დარწმუნებული იყოთ, რომ ბრძოლა იმუნური სისტემის გამარჯვებით დასრულდება.

5. ვაქცინაში ვირუსები გვხვდება, რომლებიც ორგანიზმს აზიანებს

ვაქცინებში მკვდარი ვირუსები ან მათი ნაწილები ნამდვილად გვხვდება. მხოლოდ ცალკეულ ვაქცინებში გვხვდება ცოცხალი, მაგრამ მნიშვნელოვნად დასუსტებული ვირუსები. მაგ. ჩუტყვავილას ვაქცინა მცირედ გამონაყარს იწვევს, თუმცა ეს მხოლოდ იმაზე მიგვანიშნებს, რომ ვაქცინა მუშაობს და ბავშვს ინფექციის წინააღმდეგ იმუნიტეტი უყალიბდება.

6. ორგანიზმი ვირუსს უფრო ძლიერად გაუმკლავდება, თუ ვაქცინას მხოლოდ ერთ კონკრეტულ ინფექციაზე ჩავატარებთ და არა რამდენიმეზე

იმუნური სისტემა ერთბაშად 10 000 ანტიგენს უმკლავდება. თანამედროვე ვაქცინები სულ ცოტა 200 ანტიგენს მაინც შეიცავს და იმუნურ სისტემას მასთან გამკლავება არ უჭირს.

7. არ შეიძლება, რომ ვაქცინაცია ერთ წლამდე ასაკის ბავშვს ჩაუტარდეს, რადგან ჯერ მისი ორგანიზმი უნდა მოძლიერდეს

ახალშობილს იმუნიტეტი დედისგან გადაეცემა, თუმცა ის 3 თვიდან ამ იმუნიტეტს კარგავს, რის გამოც აუცილებელია, რომ ბავშვს გეგმიური აცრა სამშობიაროში ყოფნის დროს, მისი ცხოვრების პირველ დღეებშივე ჩაუტარდეს. ამ გზით ჩვილის იმუნიტეტი ფორმირებას დაიწყებს და ბავშვი დაცული იქნება.

8. გრიპის აცრის გაკეთება საჭირო არ არის, რადგან გრიპის ვირუსი სხვადასხვა შტამი არსებობს, ვაქცინა კი ბავშვს მხოლოდ რამდენიმესგან იცავს

გრიპის ვირუსების ბევრი შტამი არსებობს, მაგრამ ყოველწლიურად ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია იმ ვირუსების შტამებს ადგენს, რომლებიც უახლოეს მომავალში ცირკულაციას დაიწყებს. გრიპის ვაქცინა ყოველწლიურად იცვლება და ის ვირუსის აქტუალური შტამების მიხედვით მზადდება. გრიპის ვირუსი ზოგჯერ მუტაციას განიცდის და ვაქცინა მისგან სრულად ვერ გვიცავს, მაგრამ ის ორგანიზმს ვირუსთან ბრძოლაში ნებისმიერ შემთხვევაში ძალიან ეხმარება.

9. ქრონიკული დაავადებების მქონე და ალერგიულ ბავშვებს ვაქცინაცია არ უნდა ჩაუტარდეთ

ქრონიკული დაავადებების მქონე და ალერგიულ ბავშვებს გეგმიური აცრები აუცილებლად უნდა ჩაუტარდეთ. მათი ორგანიზმი და იმუნური სისტემა სუსტია, შესაბამისად, ის ინფექციებს დამოუკიდებლად ვერ გაუმკლავდება. მთავარია, რომ ვაქცინაცია ექიმის მკაცრი მეთვალყურეობით ჩატარდეს, რათა გართულებები თავიდან ავიცილოთ.

10. მოსახლეობა ვაქცინის გვერდითი ეფექტების შესახებ ინფორმირებული არ არის და მათ სიმართლეს არ ეუბნებიან

ადამიანები ვაქცინაციის შემდგომ ბავშვის შეუძლოდ ყოფნას და უგუნებობას ვაქცინის გვერდით ეფექტს მიაწერენ, რაც შეცდომაა. ტემპერატურის მატება და სისუსტე ორგანიზმის ნორმალური რეაქციაა მისთვის უცხო აგენტზე. ვაქცინა მძიმე ალერგიულ რეაქციას იშვიათად იწვევს, მსგავში რამ მილიონიდან ერთ ბავშვს შეიძლება დაემართოს. ვაქცინებს ჯანდაცვის სფეროს წარმომადგენლები გამუდმებით აკვირდებიან და გვერდითი მოვლენის აღმოჩენისთანავე მის მოხმარებას წყვეტენ.

მომზადებულია​ Snob.ru-ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად