Baby Bag

რა შემთხვევაში შეიძლება გახდეს კბილის პასტა ბავშვების გონებრივი ჩამორჩენის მიზეზი და შეიძლება თუ არა კბილის პასტის ხარისხის და უსაფრთხოების დადგენა ტუბზე დატანილი ფერების მიხედვით?

რა შემთხვევაში შეიძლება გახდეს კბილის პასტა ბავშვების გონებრივი ჩამორჩენის მიზეზი და შეიძლება თუ არა კბილის პასტის ხარისხის და უსაფრთხოების დადგენა ტუბზე დატანილი ფერების მიხედვით?

„ზოგიერთ კბილის პასტაში შედის ფტორი, რომლის გადაჭარბებულმა რაოდენობამ შესაძლოა ბავშვებში გამოიწვიოს გონებრივი ჩამორჩენა, იმ შემთხვევაშიც კი, თუ ბავშვი მუცლად ყოფნის დროს იღებს დედის მეშვეობით (თუ დედა ფტორიან პასტას დიდი რაოდენობით იყენებს). ერთი მხრივ, ფტორი აუცილებელია კბილისთვის და მეორე მხრივ, ამ საშიშროების წინაშე გვაყენებს“ - აღნიშნულის შესახებ ჰარვარდის მეცნიერმა ფილიპ გრანდჟანმა გადაცემაში „საიმედო რეკომენდაციები“ განაცხადა. 

„ჩვენ დიდი ხნის განმავლობაში ვეჭვობდით, რომ ფტორი შეიძლებოდა დამაზიანებელი ყოფილიყო ორგანიზმისთვის. უახლეს კვლევებში შევაჯამეთ ორსულებისა და ბავშვების მონაცემები. დადგინდა, რომ ბავშვები, რომლებიც ადრეული განვითარების ეტაპზე, ანუ მუცლად ყოფნის დროს დედისგან ბევრ ფტორს იღებდნენ, შემდგომში შეფერხება აქვთ ტვინის ფუნქციებში, კერძოდ IQ - ში. ფტორს ძირითადად სასმელი წყლიდან ვიღებთ, თუმცა როცა ამას ემატება კბილის პასტიდან მიღებული ფტორი, უკვე სარისკოა. რა თქმა უნდა, ფტორი კარიესის განვითარებას უშლის ხელს და ის აუცილებელია კბილებისთვის, თუმცა, ძალიან ცოტა რაოდენობით და მხოლოდ კბილების ზედაპირზე (არა ორგანიზმში). ჩვენი რეკომენდაციაა, რომ ჯაგრისზე დაიტანოთ ძალიან ცოტა კბილის პასტა, დაახლოებით ბრინჯის მარცვლის ზომის და გახეხვის შემდეგ სრულად გამოირეცხოთ პირის ღრუდან. ბავშვები კბილის ხეხვის დროს ყლაპავენ კბილის პასტას. კვლევების თანახმად, ასეთი ბავშვების ორგანიზმში ფტორის გადაჭარბებული რაოდენობა დაფიქსირდა, რომელიც შემდგომში ცირკულაციის შედეგად ხვდება ტვინში და იწვევს მის დაზიანებას“ - დასძინა ფილიპ გრანდჟანმა. 

როგორც გადაცემაში აღნიშნეს, აფთიაქებისა და მაღაზიის დახლებზე უამრავი ბრენდის კბილის პასტაა წარმოდგენილი, სხვადასხვა სარეკლამო წარწერა გვიჩენს კითხვას - პირის ღრუს მოვლის როგორ საშუალებებზე უნდა გავაკეთოთ არჩევანი, მაქსიმალური ეფექტის მისაღებად და ხომ არ არის რომელიმე პროდუქტი ჯანმრთელობისთვის საშიში?

,,ინტერნეტ სივრცეში გვხვდება უამრავი ვიდეო, სადაც კბილის პასტების ტუბზე დატანილი ფერადი ზოლების მიხედვით, უსაფრთხო და საფრთხის შემცველი პროდუქტების ერთმანეთისგან გარჩევას გვასწავლიან. სინამდვილეში ფერად ზოლებს სულ სხვა დანიშნულება აქვს და საერთოდ არ აქვს კავშირი კბილის პასტის შემადგენლობასთან. ეს ნიშნულები გამოიყენება მხოლოდ იმისთვის, რომ ქარხანაში გაიზომოს თუ რა სიგრძის ტუბი უნდა მოჭრას და შესაბამისად, ის აპარატი, რომელიც ამას აკეთებს ამ ნიშნულით ხვდება რა სიგრძეზე უნდა მოჭრას. მე პაციენტებს ყოველთვის ვთხოვ, რომ ამის მიხედვით არასდროს შეარჩიონ კბილის პასტა“ - აღნიშნა ქირურგმა, პარადონტოლოგმა თეა ნაცვლიშვილმა. 

„ქიმიური კბილის პასტები განსხვავებული შემადგენლობისაა, ამიტომ მათ შეძენამდე რეკომენდებულია სტომატოლოგთან კონსულტაცია, რომელიც ინდივიდუალურად თქვენი კბილებისა და ღრძილების შესაბამის პროდუქტს შეგირჩევთ. თუ პაციენტს აქვს ღრძილის ანთების მიმართ მიდრეკილება, მისთვის განკუთვნილ კბილის პასტაში უნდა შედიოდეს ან ქლორჰექსიდინი ან ეთერზეთები. ვისაც კარიესის მიმართ აქვს მიდრეკილება, მათ უნდა ჰქონდეთ ფტორირებული კბილის პასტა“ - დასძინა თეა ნაცვლიშვილმა.

ფტორი ერთ-ერთი ყველაზე ეფექტური და საყურადღებო კომპონენტია კბილის პასტების შემადგენლობაში. ის შეძლებისდაგვარად აღადგენს კბილის ემალს, უზრუნველყოფს კბილის მგრძნობელობის შემცირებას, რაც მისი დადებითი მხარეა. მგრძნობელობის გაძლიერებას კი კბილის ცვეთა განაპირობებს, გათხელებული ემალი ვეღარ იცავს კბილის დენტინს, რომელშიც ნერვული დაბოლოებების განშტოებებია და კბილები მარტივად რეაგირებს მჟავეზე, ტკბილზე, ცივსა და ცხელზე. ფტორიანი კბილის პასტა კი ემალის შევსებას უწყობს ხელს. არსებობს გასათვალისწინებელი ფაქტორი - ზედმეტი ფტორი საშიშია ჯანმრთელობისთვის!.

ზოგიერთი კბილის პასტის შემადგენლობაში შედის ნივთიერება ტრიკლოზანი, რომელიც პირის ღრუში ბაქტერიებს ანადგურებს და ეფექტურია, როგორც კარიესის, ასევე, ინფექციებისგან თავის დასაცავად. ამ დადებითი თვისებების მიუხედავად, მეცნიერების ნაწილს ტრიკლოზანის მიმართ საეჭვო დამოკიდებულება აქვს. ისინი ფიქრობენ, რომ შესაძლოა ბაქტერიების რეზისტენტობა გამოიწვიოს. გარდა ამისა, ცხოველებზე ჩატარებული ექსპერიმენტების მიხედვით დადგინდა ტრიკლოზალის უარყოფითი გავლენა ფარისებრ ჯირკვალზე, თუმცა, აღნიშნული კვლევები არ ჩატარებულა ადამიანზე, შესაბამისად, მეცნიერებს გადაჭრით უჭირთ იმის თქმა, რომ ეს ნივთიერება უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ადამიანზე. ამიტომ, ჩვენი რეკომენდაციაა, რომ ტრიკლოზანიანი კბილის პასტები გამოიყენოთ მხოლოდ ექიმის დანიშნულებით, აუცილებლობის შემთხვევაში.

ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ინფორმაცია, რომელიც კბილის პასტების შემადგენლობის ჩამონათვალშია, მისი აბრაზიულობის, ანუ წმენდის მაჩვენებელი ინდექსია - ეს ინფორმაცია შემადგენლობაში მითითებულია, როგორც RDA – 20, RDA – 30, RDA – 50... რაც უფრო დიდი რიცხვია მითითებული აღნიშნული აბრევიატურის გასწვრივ, მით უფრო ეფექტურად წმენდს და ათეთრებს კბილებს, თუმცა ასეთივე წარმატებით აზიანებს ემალს. ანუ, ციფრები 0-დან 70-მდე დაბალ აბრაზიულობაზე მიუთითებს, საშუალოდ ითვლება 70-დან 100-მდე, 100-ზე ზემოთ კი მაღალი მაჩვენებელია. უმჯობესია არჩევანი გააკეთოთ დაბალი აბრაზიულობის მქონე კბილის პასტაზე და გამონაკლის შემთხვევებში ან მაქსიმუმ კვირაში ორჯერ გაიხეხოთ კბილები საშუალო ან მაღალი აბრაზიულობის მქონე კბილის პასტით.

კბილის პასტა, რომელიც წყალში ძალიან ქაფდება - ასეთი კბილის პასტის გამოყენებისგან თავი უნდა შევიკავოთ - აღნიშნეს გადაცემაში ,,საიმედო რეკომენაციდები. 

წყარო:​ ,,საიმედო რეკომენდაციები''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არასწორად არის მიღებული ნორმა, რომ სასკოლოდ ვემზადებით 4-5 წლის შუალედში, ჭეშმარიტი სასკოლო მზადება ხდება 0-3 წლის კატეგორიაში,“ - დიანა ტარიელაშვილი

„არასწორად არის მიღებული ნორმა, რომ  სასკოლოდ  ვემზადებით 4-5 წლის შუალედში, ჭეშმარიტი სასკოლო მზადება ხდება 0-3 წლის კატეგორიაში,“ - დიანა ტარიელაშვილი

ადრეული და სკოლამდელი ბავშვის განვითარების სპეციალისტი დიანა ტარიელაშვილი ბავშვის ადრეული განვითარების შესახებ საუბრობს. მისი თქმით, მშობლებმა შვილის სასკოლო მზადება 0-3 წლის ასაკში უნდა დაიწყონ:

„ჩვენს საზოგადოებაში არასწორად არის მიღებული, სამწუხაროდ, ნორმა, რომ ვემზადებით სასკოლოდ 4-5 წლის შუალედში. ჭეშმარიტი სასკოლო მზადება ხდება ​0-3 წლის კატეგორიაში. აქ ხდება ფუნდამენტების ჩადება. აუცილებელია, ბავშვს სიყვარული წიგნებისადმი ჩავუნერგოთ მაშინ, როდესაც ის ჯერ კიდევ ხოხავს, ცოცავს ან ზის. როდესაც ბავშვი უკვე დაიწყებს სიარულს, მისი გაჩერება ერთ ადგილზე იქნება შეუძლებელი, მისი დაინტერესება სტატიკური გამოსახულებებით, გრაფიკული ნახატებით იქნება რთული.“

დიანა ტარიელაშვილი მშობლებს ურჩევს, ბავშვს წიგნები ექვსი თვის ასაკიდან აჩვენონ:

„ბავშვს ექვსი თვიდან ვაჩვენოთ წიგნები. სამ წლამდე ასაკში კონცენტრაციაზე მუშაობა ბავშვებს ძალიან უჭირთ. შევეცადოთ პირველ წიგნებში იყოს მინიმალისტური ნახატების ერთობლიობა. ვთქვათ, ფერებზეა წიგნები. წიგნში უნდა იყოს მაქსიმუმ სამი გამოსახულება ერთი ფერის. არ უნდა იყოს ძალიან ბევრი გამოსახულება, რადგან ბავშვს უჭირს რაღაც ერთზე კონცენტრირება. მერე ვზრდით, მრავალფეროვან ილუსტრაციებს ვთავაზობთ, მაგრამ თავიდან ბავშვებს უჭირთ კონცენტრაციაზე მუშაობა. ​ხმოვან წიგნებს რაც შეეხება, შევეცადოთ, რომ ხმოვანი წიგნები იყოს მინიმალური რაოდენობის, რადგან ბავშვი უნდა მიხვდეს, რომ წიგნი არის გამოსახულება და ტექსტი. არ უნდა ველოდო რაღაც ანიმაციებს, სიმღერებს და მუსიკას იმ წიგნიდან. უნდა ვიცოდე, რომ წიგნი არის სტატიკური გამოსახულება. წიგნში უნდა ჩავრთო ჩემი ტვინი, ჩემი აზროვნება, ჩემი შემოქმედებითობა, რომ წარმოვიდგინო ის ინფორმაცია, რასაც ვხედავ.“

დიანა ტარიელაშვილი მშობლებს ბავშვის სივრცითი უნარების გასავითარებელ პრაქტიკულ რჩევებსაც აძლევს:

„როგორ ხდება სივრცითი აზროვნების უნარის განვითარება? ვთქვათ, ბავშვი არის ექვსი თვის. ის ექვსი თვისთვის უკვე დაჯდა, დამოუკიდებლად ზის. ამ დროიდან უკვე ჩვენ მას ვთავაზობთ პირამიდას. ბავშვს ვთავაზობთ, რომ პირამიდიდან მოხსნას ერთ-ერთი რგოლი. ის ხედავს, რომ ხელის მანევრირებით ახერხებს რაღაც ღერძიდან მოხსნას და მოგვიანებით დასვას. ეს არის სივრცითი აზროვნების განვითარება. ​სწორი სათამაშოების შეთავაზებით ბავშვი გრძნობს, რომ ის ვითარდება.“

„წლამდე 30 წუთი საკმარისია, შემდეგ ვზრდით დროს. ​უკეთესი იქნება, თუ აქტიურ თამაშებს ლოგიკაზე, აზროვნებაზე, მეტყველებაზე გამოვიყენებთ დღის პირველ ნახევარში. დღის მეორე ნახევარში უფრო ვხატავთ, ვძერწავთ. მნიშვნელოვანია, რომ მშობელმა, როდესაც მიდის სათამაშოების მაღაზიაში, გაითვალისწინოს ის, რომ მისი შვილი არის ერთი წლის და რომელი სათამაშო სჭირდება მას, მიუხედავად იმისა, რომ იქ სათამაშოს, შესაძლოა, ეწეროს ექვსი წლიდან. თუ მშობელმა იცის, რომ ბავშვს სჭირდება ნატიფი მოტორიკის განვითარება, აუცილებლად სჭირდება წვრილი დეტალები. მან უნდა შეიძინოს პირამიდა, მოზაიკა, ლეგო და შესთავაზოს ბავშვს, აუცილებლად მეთვალყურეობის ქვეშ,“ - აღნიშნული საკითხების შესახებ დიანა ტარიელაშვილი ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ საუბრობს.

წყარო: ​„დილა ფორმულაზე“

წაიკითხეთ სრულად