Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ხშირად მოჰყავთ ბავშვი, რომელსაც აქვს მაღალი ტემპერატურა, გაწითლებულია სახეზე და აცვია უამრავი ტანსაცმელი - ეს ორგანიზმის გადახურების რისკს ზრდის და შესაძლოა, სითბური დაკვრა მიიღოს ბავშვმა''

,,ხშირად მოჰყავთ ბავშვი, რომელსაც აქვს მაღალი ტემპერატურა, გაწითლებულია სახეზე და აცვია უამრავი ტანსაცმელი - ეს ორგანიზმის გადახურების რისკს ზრდის და შესაძლოა, სითბური დაკვრა მიიღოს ბავშვმა''

მითები სეზონურ გაციებასა და მისი მკურნალობის მეთოდების შესახებ - აღნიშნულ საკითხზე „დილა მშვიდობისა საქართველოს“ პირდაპირ ეთერში პედიატრმა ანა მაღრაძემ ისაუბრა.

მითი N1 - თბილად ჩაცმა ბავშვს იცავს გაციებისგან

„ზედმეტად თბილად ჩაცმა არ გვიცავს გაციებისგან. პირველ რიგში, იწვევს ორგანიზმის გადახურებას, შემდეგ ამას მოჰყვება ორთქლის გამოყოფა, რასაც თან ახლავს კანის გაგრილება, შესაბამისად, შესაძლოა, თბილად ჩაცმით ხელი შევუწყოთ ბავშვის გაციებას“.

მითი N2 - გაციებული ბავშვის გარეთ გაყვანა არ შეიძლება

პირიქით, ჩვენ პაციენტებს ვეუბნებით, რომ თუ ამინდი შესაბამისია და ბავშვს არ აქვს მაღალი ტემპერატურა, მაქსიმალურად ხშირად გაიყვანონ გარეთ.''

მითი N3 - გაციებული ბავშვის დაბანა არ შეიძლება

„გაციებული ბავშვის დაბანა აუცილებელია“.

მითი N4 - სიცივის დროს ფეხზე თბილად ჩაცმა აუცილებელია

„ფეხზე თბილად ჩაცმა საერთოდ არ არის აუცილებელი, განსაკუთრებით ავადობის პერიოდში. ხშირად მოჰყავთ ბავშვი, რომელსაც აქვს მაღალი ტემპერატურა, გაწითლებულია სახეზე და აცვია უამრავი ტანსაცმელი - ეს ორგანიზმის გადახურების რისკს ზრდის და შესაძლოა, სითბური დაკვრა მიიღოს ბავშვმა“.

მითი N5 - აბაზანის მიღების შემდეგ ბავშვის გარეთ გაყვანა არ შეიძლება

„ბავშვი, თუ ახალი გამოსულია თბილი აბაზანიდან, მაშინვე მისი გარეთ გაყვანა არ არის რეკომენდებული, ვინაიდან შეიძლება გაიზარდოს რისკი, რომ განვითარდეს რომელიმე ინფექცია. თუმცა, როცა სხეულის ტემპერატურა შეეგუება გაგრილებას, მაშინ უკვე შეგვიძლია გავიყვანოთ, დაახლოებით ნახევარი საათის შემდეგ“.

მითი N6 - სიცხიანი ბავშვის გარეთ გაყვანა არ შეიძლება

„ზოგადად, ცხელება არის ორგანიზმის რეაქცია გარკვეულ გამღიზიანებელზე და შესაბამისად, ამას ყველა ინდივიდი აღიქვამს ინდივიდუალურად. შეიძლება ბავშვი 37.5 გრადუსზე ძალიან ცუდად გრძნობდეს თავს და შესაძლოა, სხვა ბავშვი 38 გრადუსზეც კი ძალიან აქტიური იყოს. აქედან გამომდინარე, თუ ბავშვი აქტიური და ენერგიულია, შეგვიძლია გავაგრილოთ, გავიყვანოთ გარეთ.

მითი N7 - 40 დღემდე ბავშვის ზამთარში გარეთ გაყვანა არ შეიძლება

„ესეც არასწორია. ახალშობილობის ასაკიდან ვიწყებთ სუფთა ჰაერზე სეირნობას,სეზონს მნიშვნელობა არ აქვს. გაყვანას ვიწყებთ გარკვეული დროით და ადაპტირების ხარჯზე ვზრდით დროის მონაკვეთს. თუ ზაფხულში გაგვყავს 3-4 საათით, ზამთარში ეს ვერ იქნება 3-4 საათი, ვინაიდან ბავშვი თვითონვე შეწუხდება, თუმცა, შეგვიძლია დავყოთ და ეტაპობრივად გავიყვანოთ დღის მანძილზე“

მითი N8 - ბავშვისთვის შარფის გამოყენება არ შეიძლება

„ზოგადად, შარფების გამოყენების რეკომენდაციას არ ვიძლევით. არ ვამბობ, რომ აკრძალულია, თუმცა რეკომენდაციას არ გავცემთ, რადგან შარფი ფარავს მთლიანად სახეს, ცხვირ-ხახიდან გამოსული თბილი ჰაერი ხვდება გარემოს ცივ ჰაერს და ხდება კონდენსირება, სველდება შარფი, რის შედეგადაც ბავშვს უწევს ცივი და ტენიანი ჰაერის სუნთქვა. მოგეხსენებათ, ბავშვები ჩვენზე ბევრად აქტიურები არიან, ფიზიკური აქტივობის დროს სუნთქვა ხშირდება და გახშირებული სუნთქვის ხარჯზე ცივი ჰაერის შესუნთქვა შეიძლება ავადობის მიზეზი გახდეს“.

მითი N9 - შარვლის შიგნით ე.წ რეიტუზი აუცილებლად უნდა ჩავაცვათ

„განსაკუთრებით თბილისში, სადაც ისეთი დაბალი ტემპერატურა არასდროსაა, რომ ბავშვს თბილი შარვლის შიგნით ე.წ. რეიტუზი, წინდა და ზემოდან კიდევ კომბინიზონი უნდა ჩავაცვათ - ეს არის მითი“.

მითი N10 - სუფთა ჰაერზე ყოფნა თქვენს პატარას კოლიკასთან გამკლავებაში დაეხმარება

სუფთა ჰაერზე ყოფნა პატარებს ეხმარება ყველაფერთან გამკლავებაში. წესრიგდება ძილი, იმატებს მადა, შედარებით მშვიდები არიან“.

მითი N11 - ბავშვი, რომელიც მიჩვეულია გასეირნებას, გაცილებით იშვიათად ცივდება

„აქ შემიძლია დავეთანხმო, ვინაიდან სუფთა ჰაერზე სეირნობა ჯანმრთელობის წინაპირობაა. როგორც უკვე ვთქვით, ბავშვები თავიდანვე უნდა მივაჩვიოთ სუფთა ჰაერზე დიდი დროით ყოფნას და ეს არის აუცილებელი“.

მითი N12 - მაღალი სიცხისა და ვირუსის დროს, სახლში ფანჯრები არ უნდა გავაღოთ

„სახლის განიავება აუცილებელია. არ შეიძლება, რომ მუდმივად ჩაკეტილ ოთახში იყოს ბავშვი და საჭიროა 3-4-ჯერ მაინც განიავდეს სივრცე“.

წყარო: ​,,დილა მშვიდობისა საქართველო''

წაიკითხეთ სრულად