Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

9 ეფექტური შინაურული მეთოდი ჩვილებში ხველის სამკურნალოდ

9 ეფექტური შინაურული მეთოდი ჩვილებში ხველის სამკურნალოდ

ქრონიკული ხველა ჩვილისთვის დამქანცველია. გარდა ამისა, როდესაც ბავშვს რაღაც აწუხებს, მშობლები განსაკუთრებით ღელავენ და შიშობენ, რომ მის ჯანმრთელობას სერიოზული საფრთხე დაემუქრება. ხველა პატარებს ხშირად აწუხებთ, მაგრამ თუ ის ქრონიკულ სახეს იღებს, მკურნალობისთვის გარკვეულ ზომებს აუცილებლად უნდა მიმართოთ. მსგავს შემთხვევაში შეგიძლიათ, დახმარებისთვის პედიატრს მიაკითხოთ და მისი რეკომენდაციების მიხედვით იმოქმედოთ ან ხველისგან განკურნების შინაურული და უსაფრთხო მეთოდების გამოყენება სცადოთ.

ჩვილებთან სამკურნალო საშუალებების გამოყენებისას განსაკუთრებული სიფრთხილის გამოჩენა გმართებთ. აუცილებლად უნდა იცოდეთ, რომ საშუალება, რომელსაც ბავშვის განკურნებისთვის იყენებთ, მისთვის აბსოლუტურად უსაფრთხოა. ჩვენს სტატიაში იმ შინაურულ მეთოდებს გაგაცნობთ, რომელთა დახმარებით ბავშვს ხველებას წარმატებით შეუჩერებთ და რაც მთავარია, ამას ყოველგვარი გვერდითი ეფექტების გამოვლენის გარეშე შეძლებთ.

9 საუკეთესო შინაურული მეთოდი ჩვილებში ხველის სამკურნალოდ

• დედის რძე

ხშირი ხველა ყელს ძალიან აღიზიანებს. მსგავსი გაღიზიანების თავიდან ასაცილებლად ჩვილის ორგანიზმმა ჰიდრატაციის მაღალი ხარისხის შენარჩუნება უნდა შეძლოს. 6 თვემდე ასაკის ბავშვის გაღიზიანებულ ყელს შეგიძლიათ დედის რძით უმკურნალოთ. დღის განმავლობაში პატარა მაქსიმალურად ხშირად უნდა გამოკვებოთ, რათა მისმა ორგანიზმმა სითხის საჭირო მარაგი შეივსოს. დედის რძე ბავშვისთვის სრულიად უსაფრთხოა. ძუძუთი კვება პატარას განწყობას გამოუკეთებს, ხოლო რძე გაღიზიანებულ ყელს დააცხრობს, რაც ხველით გამოწვეულ დისკომფორტს მნიშვნელოვნად შეამცირებს. დედის რძე სპეციალურ ანტისხეულებს შეიცავს, რომლებიც ვირუსებსა და ბაქტერიებს წარმატებით ებრძვიან. რძეს ჩვილის რესპირატორული დაავადებებისგან დაცვის უნიკალური უნარი აქვს. როდესაც პატარას ხველა აწუხებს, მისი განკურნებისთვის თქვენი პირველი არჩევანი ყოველთვის დედის რძე უნდა იყოს.

• მცირე რაოდენობით წყალი

ბავშვს, რომელიც 6 თვეზე მეტი ასაკისაა, დღის განმავლობაში რამდენჯერმე მიეცით მცირე რაოდენობით სასმელი წყალი. მისი დახამრებით ყელი დაგროვილი ლორწოსგან მარტივად გათავისუფლდება და ტენიანობასაც შეინარჩუნებს. თუ შეამჩნევთ, რომ ბავშვი ხშირად ახველებს, პატარას საკვებ კოვზზე მცირე რაოდენობით წყალი დაასხით და ბავშვს დაალევინეთ.

• თბილი სითხეები

6 თვეზე მეტი ასაკის ბავშვს შეგიძლიათ ხშირად მისცეთ თბილი ბოსტნეულისა და ხორცის ბულიონი, სახლში მომზადებული წვნიანი ან პიურე. არასდროს მიაწოდოთ პატარას ცხელი სითხე. უპირატესობა ნელ-თბილ ან ოთახის ტემპერატურის მქონე საკვებსა და სასმელს მიანიჭეთ. თბილი სითხეები ჩვილს გაღიზიანებულ ყელს დაუმშვიდებს და ხველებასაც მნიშვნელოვნად შეუმცირებს.

• თბილი საკვები

ბავშვი, რომელიც სოლიდურ კვებაზე გყავთ, თბილი და მსუბუქი ტექსტურის მქონე საკვებით ხშირად გაანებივრეთ. კარტოფილის ან ბარდის პიურე, მოხარშული ქათმისა და სტაფილოს კერძი ამ შემთხვევაში საუკეთესო არჩევანია. თბილი საკვები, რომელსაც მსუბუქი ტექსტურა აქვს ყელს სწრაფად დაამშვიდებს, რაც ბავშვს გახშირებული ხველისგან თავის დაღწევაში დაეხმარება. 

• თაფლი (მხოლოდ ერთ წელს გადაცილებული ასაკის ბავშვისთვის)

ერთ წელს გადაცილებული ასაკის ბავშვს ხველის შემოტევის შემთხვევაში შეგიძლიათ 2-5 მილილიტრი თაფლი მისცეთ. თაფლი ლორწოს რაოდენობას ამცირებს და ხველასაც აცხრობს. ამერიკის პედიატრთა აკადემიის ცნობით თაფლს ხველის ინტენსივობის შემცირება ხველების საწინააღმდეგო სიროფებზე უკეთ შეუძლია. გახსოვდეთ, რომ 1 წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის თაფლი უსაფრთხო პროდუქტი არ არის. კლოსტრიდიუმ ბოტულინუმის ანაერობული ბაქტერიის სპორები, რომლებიც თაფლშიც გვხვდება, ჩვილის ორგანიზმში მოხვედრისას შინაგანი ინფექციის განვითარებას იწვევს. ჩვილს ბოტულიზმის განვითარების მაღალი რისკი აქვს, რის გამოც დაუშვებელია, რომ 12 თვემდე ასაკის ბავშვს თაფლი მისცეთ. ერთ წელს გადაცილებული ბავშვის ორგანიზმს აღნიშნული ბაქტერია ვეღარ ერევა, რის გამოც 12 თვეზე მეტი ასაკის ბავშვისთვის ხველის სამკურნალოდ თაფლის მიცება სავსებით დასაშვებია.

• ჰაერის დამატენიანებელი

დატენიანებული ჰაერით სუნთქვა ძალიან სასიამოვნოა, გარდა ამისა, ის გაღიზიანებული ყელის დამშვიდებას და ხველის შემცირებასაც უწყობს ხელს. ნუ შეიძენთ ისეთ დამატენიანებელს, რომელიც ოთახს ადუღებული წყლის ორთქლით ატენიანებს, რათა ჩვილის უცაბედი დამწვრობა თავიდან აიცილოთ. უპირატესობა ტრადიციულ დამატენიანებელს მიანიჭეთ, რომელიც ცივი ტენიანობის პრინციპით მუშაობს.
• ადგილობრივი მოხმარების ხველის ჩამხშობი საშუალებები

ბავშვებში ხველის დასამარცხებლად შეგიძლიათ ადგილობრივი მოხმარების ხველის ჩამხშობი საშუალებები გამოიყენოთ. ისეთი მალამოები, რომლებიც ქაფურს, მენთოლსა და ევკალიპტის ზეთს შეიცავენ ხველის შესამცირებლად აქტიურად გამოიყენება. ბავშვს კისრის გარშემო ნაზად და მსუბუქად შეუზილეთ სპეციალური მალამო კანში. 3 თვემდე ასაკის პატარებში მსგავსი მალამოების გამოყენება ექიმის ნებართვის გარეშე დაუშვებელია. მალამო მხოლოდ გარეგანი მოხმარებისთვის გამოდგება.
• ბავშვის სხეულის ტემპერატურაზე ზრუნვა

ცივი კლიმატი ხველებას ამწვავებს. თუ ოთახში სიცივეა, ბავშვს თბილად ჩააცვით. ბავშვს ყელი აუცილებლად თბილად უნდა ჰქონდეს. თუ პატარას სიცივისგან სათანადოდ დაიცავთ, ხველას მნიშვნელოვნად შეამცირებთ.

• ჰიგიენის წესების დაცვა

მტვერი, ცხოველის ბეწვი ან სუნამოს მკვეთრი არომატი ხველას აძლიერებს. ბავშვს ცხოველებთან ახლოს ნუ მიუშვებთ. არ გამოიყენოთ მკვეთრი არომატის მქონე აეროზოლი. თავი შეიკავეთ დეზოდორანტების გამოყენებისგან, რათა ბავშვის მდგომარეობა არ დაამძიმოთ.

მედიკამენტები, თუნდაც მცენარეული სახის, ბავშვს მხოლოდ ექიმის ნებართვით უნდა მისცეთ. მართალია, ხველა პატარას ასუსტებს და ღლის, მაგრამ სათანადო ზრუნვისა და მოვლის შემთხვევაში, თქვენი შვილი ძალებს მალევე აღიდგენს.

გაფრთხილება: სტატიაში მოცემული ინფორმაცია პროფესიონალი მედიკოსის რჩევას ვერ ჩაანაცვლებს. ჩვილის სამკურნალოდ შინაურული მეთოდების და საშუალებების გამოყენებამდე, აუცილებლად შეამოწმეთ ბავშვის ჯანმრთელობის მდგომარეობა პედიატრთან. ექიმის რეკომენდაციების და რჩევების მიღების შემდეგ ჩვენ მიერ შემოთავაზებული საშუალებების გამოყენება თამამად შეგიძლიათ. 

მომზადებულია ​momjunction.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 
წაიკითხეთ სრულად