Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„წელიწად-ნახევარში 50 კილოგრამი დავიკელი და არასდროს ვყოფილვარ მშიერი, შიმშილის შეგრძნება არ მქონია,“- ანუკა კალმახელიძის წარმატებული წონის კლების ამბავი

„წელიწად-ნახევარში 50 კილოგრამი დავიკელი და არასდროს ვყოფილვარ მშიერი, შიმშილის შეგრძნება არ მქონია,“- ანუკა კალმახელიძის წარმატებული წონის კლების ამბავი

ფსიქოლოგმა ანუკა კალმახელიძემ წელიწად-ნახევარში 50 კილო დაიკლო. მან საკუთარი გამოცდილების შესახებ ენდოკრინოლოგ თამარ ხასაიასთან ერთად ისაუბრა:

„წელიწად-ნახევარი დამჭირდა 50 კილოგრამის დასაკლებად. მაშინ ფსიქოთერაპევტი არ ვიყავი. ეს ქალბატონი თამარის სრული დამსახურებაა, რომელმაც იზრუნა ჩემს ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე. მე მქონდა სპეციალურად ჩემთვის გაწერილი რაციონი. მე არ მქონდა განცდა, რომ ვიყავი ე.წ. დიეტაზე. არასდროს ვყოფილვარ მშიერი. შიმშილის შეგრძნება არ მქონია. არ მქონია შეგრძნება, რომ რაღაც მინდა და ვერ მივირთმევ. ასეთი მიდგომა იყო: „რა გენატრება? რა გინდა?“ მე ვიღებდი იმას, რაც მენატრებოდა, რაც მინდოდა, რაღაც დროს, რაღაც პირობით.

ჩემი წონა იმდენად დიდი იყო, რომ საწყის ეტაპზე ჩემთვის არ შეიძლებოდა ფიზიკური აქტივობა. მე ოთხი წლიდან დავიწყე წონაში მატება და ყოველ წელს მემატებოდა წონა. მქონდა გამოცდილებაში, რომ ოჯახის წევრების თხოვნით დამიცავს ე.წ. დიეტები. დამიკლია 20-25 კილო, მაგრამ მერე უფრო მალე მომიმატია, ვიდრე დაკლებისთვის დამჭირდა. წონაში დაკლების მერე ფსიქოთერაპევტთან სიარული დამჭირდა. გამიჭირდა ჩემი თავის მიღება. სარკეში ვიყურებოდი და ვხედავდი სხვა ადამიანს. მე მომწონდა წონით ჩემი თავი. უცებ შემეცვალა თვალის ფორმა, ცხვირის ფორმა, როდესაც 50 კილო დავიკელი. წონაში დაკლება ადვილია. შენარჩუნებაა ძნელი. ამისთვის აუცილებელია თერაპიული კუთხით მუშაობა."

ენდოკრინოლოგმა თამარ ხასაიამ სიმსუქნის გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა:

„პირველი მიზეზი, რის გამოც ვითარდება სიმსუქნე, ეს არის არასწორი კვების რეჟიმი და ცხოვრების წესი. ადამიანს არ აქვს საუზმის, სადილისა და ვახშამის ცნება. იკვებება დღეში მაქსიმუმ ორზე. ეს ცუდია. მნიშვნელოვანია ვარჯიშიც, ფეხით სიარულით. სიმსუქნე შეიძლება გამოიწვიოს ფარისებრი ჯირკვლის პრობლემებმაც. მეორე კომპონენტი, რაც ყველაზე მნიშვნელოვანია ჭარბ წონასთან, ეს არის ნახშირწყლოვანი ცვლა. ჭარბი წონა ნახშირწყლოვანი ცვლის დარღვევის გარეშე არ არსებობს. ამისთვის არის გარკვეული კვების რეჟიმი და პრეპარატების გარკვეული ჯგუფი. ტარდება ფარისებრი ჯირკვლის სრული გამოკვლევა, ნახშირწყლოვანი ცვლისა და ცხიმოვანი ცვლის კვლევა.

გახდომა უნდა უნდოდეს პაციენტს და არავის სხვას. თუ მას თავისი პრობლემა არ აქვს გათავისებული, ვერც დედის გამო, ვერც მეუღლის, ვერც დედამთილის გამო, ვერ იქნება დიეტაზე, ვერ დაიცავს და ვერ შეძლებს. დიეტაზე ყოფნა არ ნიშნავს, რომ ადამიანი ვერასდროს ვერ შეჭამს ვერც ხაჭაპურს, ვერც ტორტს, ვერც შოკოლადს. თუ პაციენტი იტყუება, რომ იცავს დიეტას, რა თქმა უნდა, ამას ვხვდები. ჩემი გამოთქმა ყველამ იცის: „კუდი უჩანს ანალიზებში,“- მოცემულ საკითხზე თამარ ხასაიამ და ანუკა კალმახელიძემ ტელეკომპანია POSTV-ის გადაცემაში „დღის პოსტი“ ისაუბრეს.

წყარო:​ „დღის პოსტი“

წაიკითხეთ სრულად