Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა სიმპტომები ახლავს თან ანემიას და როგორია დიაგნოსტირების მეთოდები „ნიუ-ჰოსპიტალსში“?

​რა სიმპტომები ახლავს თან ანემიას და როგორია დიაგნოსტირების მეთოდები „ნიუ-ჰოსპიტალსში“?

ჰემატოლოგიურ პრობლემათა შორის ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ანემიაა. იგი ვითარდება მაშინ, როდესაც სისხლის წითელი უჯრედების, ერითროციტების, რაოდენობა ან სისხლში ჰემოგლობინის კონცენტრაცია მცირდება. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის (WHO) მონაცემებით მსოფლიო მოსახლეობის დაახლოებით 30% ანემიით არის დაავადებული.

ამ თემაზე MomsEdu.ge-სუფრო დეტალურად „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ჰემატოლოგი, კლინიკური ონკოლოგი, ​აიდა გოზალოვა​ ესაუბრა.

- როგორია ანემიის ტიპები და რა იწვევს დაავადებას?

- ანემიის გამომწვევი მიზეზები განსხვავდება დაავადების ტიპების მიხედვით. პრაქტიკაში გვხვდება:

  • რკინადეფიციტური ანემია;
  • ვიტამინდეფიციტური ანემია (ვიტამინ B12 და ვიტამინ B9 - ფოლიუმის მჟავა);
  • მწვავე და ქრონიკული ანთებითი დაავადებების ფონზე განვითარებული ანემია;
  • ონკოლოგიური დაავადებების დროს განვითარებული ანემია;
  • ძვლის ტვინის დაავადებებთან ასოცირებული ანემია.

- ვინ შედის დაავადების რისკ-ჯგუფში?

- გაზრდილი რისკის ქვეშ არიან: 65 წელს გადაცილებული ადამიანები, ნაწლავური პრობლემების მქონე ადამიანები (მაგალითად, კრონის დაავადება, ცელიაკია), ორსული ქალბატონები და სხვა ქრონიკული დაავადებების მქონე პირები.

რა სიმპტომები ახლავს თან ანემიას?

- ანემიის გავრცელებული სიმპტომებია: მარტივად დაღლა და საერთო სისუსტე, ძილიანობა, თავის ტკივილი, თავბრუსხვევა, კანისა და ლორწოვანი გარსის სიფერმკრთალე, გულის რიტმის დარღვევა, თმის ცვენა, ფრჩხილების მტვრევა და ა.შ.

- რა გართულებები შეიძლება მოჰყვეს დაავადებას?

- ორსულების შემთხვევაში შესაძლოა დაავადებას მოჰყვეს ნაადრევი მშობიარობა ან ნაყოფის თანდაყოლილი დეფექტები. ამასთანავე, გულთან დაკავშირებული პრობლემები (არითმია, გულისცემის სიხშირის გაზრდა).

არსებობს სიცოცხლისთვის საშიში ანემიის ტიპებიც, მაგალითად, ნამგლისებუჯრედოვანი ანემია.

- როგორია ანემიის დიაგნოსტირების მეთოდები „ნიუ-ჰოსპიტალსში“?

- პირველ რიგში, კეთდება სისხლის საერთო ანალიზი. ასევე, უნდა შეგროვდეს ანამნეზი და ჩატარდეს ლაბორატორიული კვლევები (იგულისხმება ფერიტინის, ვიტამინ B12-სა და ფოლიუმის მჟავის განსაზღვრა). დიაგნოზის დასმის შემდეგ თუ აღმოჩნდება, რომ პაციენტს ანემია აქვს, დაავადების გამომწვევი მიზეზის დასადგენად ინიშნება დამატებითი კვლევები, შემდეგ უკვე განვსაზღვრავთ მკურნალობის მეთოდებს.

თუ ანემია ანთებითი ქრონიკული დაავადებების ან ონკოლოგიური დაავადებების დროსაა განვითარებული, ფერიტინის კონტროლი არ არის მიზანშეწონილი. ამ შემთხვევაში ტარდება სხვა კვლევები რკინის დეფიციტის დადასტურებისთვის. იშვიათ შემთხვევაში, საჭიროა ძვლის ტვინის ნიმუშის აღება და მისი გამოკვლევა.

„ნიუ-ჰოსპიტალსი“ იძლევა ანემიის მკურნალობის შესაძლებლობას, როგორც ამბულატორიულ, ასევე სტაციონარულ რეჟიმში.

ამასთან ერთად, „ნიუ-ჰოსპიტალსში“ შესაძლებელია ჰემატოლოგიური დაავადებების სრული სპექტრით მკურნალობა.

- შესაძლებელია თუ არა დაავადების პრევენცია?

- ანემიის პრევენციისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანია დაბალანსებული კვებითი რაციონი, რომელიც გამდიდრებულია რკინით, ფოლიუმის მჟავით და ვიტამინ B12-ით. რეკომენდებულია მივიღოთ ხორცი, პარკოსნები, რკინით გამდიდრებული მარცვლეული, მუქი მწვანე ფოთლოვანი ბოსტნეული, ხილი და ა.შ.

R. 

წაიკითხეთ სრულად