Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ოთხი თვის ასაკში უკვე შეგვიძლია, რომ კოვზით კვება წავახალისოთ,“ - ოკუპაციური თერაპევტი ნინო ჭუმბურიძე

„ოთხი თვის ასაკში უკვე შეგვიძლია, რომ კოვზით კვება წავახალისოთ,“ - ოკუპაციური თერაპევტი ნინო  ჭუმბურიძე

ოკუპაციურმა თერაპევტმა ნინო ჭუმბურიძემ ბავშვებში მნიშვნელოვანი უნარ-ჩვევების განვითარების შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ მსგავსი ჩვევების განვითარება ადრეული ასაკიდან უნდა დავიწყოთ:

„ჩვევების გამომუშავებას ვიწყებთ ძალიან ადრეული ასაკიდან. ​დამოუკიდებელი ცხოვრებისთვის საჭირო უნარებზე როდესაც ვსაუბრობთ, ვგულისხმობთ: ხელების დაბანას, კბილების გამოხეხვას, ჩაცმა-გახდას, ტუალეტის მოხმარებას და ა.შ. მაგალითად ავიღოთ კვება. კვებას არ აქვს ის ოქროს ასაკი, საიდანაც უნდა დავიწყოთ დამოუკიდებლად კვებაზე მუშაობა. როდესაც ჩვილობისას ბოთლიდან იკვებება ბავშვი , დავადებინოთ ხელი, რომ შეიგრძნოს ტემპერატურა, მოძრაობები, რომელსაც აკეთებს. ოთხი თვის ასაკში უკვე შეგვიძლია, რომ კოვზით კვება წავახალისოთ. დავაჭერინოთ ბავშვს ხელში კოვზი. შესაძლებელია ამ პერიოდში ბავშვი დამოუკიდებლად კოვზით ვერ ჭამდეს, მაგრამ ეჭიროს კოვზი ხელში და აბრახუნებდეს მაგიდაზე, ფაფაში დაასველოს და მეორე კოვზით დედა კვებავდეს ფაფით.“

​ნინო ჭუმბურიძემ მშობლებს ურჩია ბავშვისთვის უნარების სწავლებისთვის დრო გამონახონ, რათა მომავალში მეტი თავისუფალი დრო ჰქონდეთ:

„მშობლები მეუბნებიან: „არ გვაქვს დრო.“ ვიცი, რომ ყველას გვაქვს გადატვირთული გრაფიკი. ყოველთვის ვეუბნები მშობლებს, რომ ახლა გამოყოფილი ზედმეტი 20 წუთი ნიშნავს, რომ 2-3 თვის შემდეგ თქვენ გაქვთ გამოთავისუფლებული დრო, როდესაც ბავშვი დამოუკიდებლად შეჭამს საჭმელს. რა თქმა უნდა, არსებობს განვითარების ასაკობრივი ჩარჩო. თუ ბავშვი ოთხი თვის ასაკში კოვზით არ ჭამს, არ ნიშნავს იმას, რომ ეს ტრაგედიაა. ორი წლის ასაკში ბავშვი, შესაძლოა, დამოუკიდებლად ჭამდეს, თუმცა, შესაძლოა, სჭირდებოდეს გარკვეული ტიპის დახმარება.“

ნინო ჭუმბურიძემ აღნიშნა, რომ ბავშვებს წესები და ბრძანებები არ უყვართ და მათთან სხვაგვარი მიდგომაა საჭირო:

​ბავშვებს არ უყვართ წესები. არ უყვართ, როდესაც ვეუბნებით, რომ ეს უნდა გააკეთო, ეს არ გააკეთო. ყოველთვის ვთავაზობთ ორ ალტერნატივას. მაგალითად, ერთად დავალაგოთ. „მიდი, დაალაგე“ არასდროს იქნება ბავშვისთვის საინტერესო. ვუთხრათ: „მოდი, შენ ეს კონკრეტული ფერი ერთ კალათში ჩაყარე, მე მეორე ფერის სათამაშოებს ჩავყრი სხვა კალათში.“ ის, რომ ბავშვს ყოველდღე ვუმეოროთ: „გაიხეხე კბილები, დაიბანე ხელი,“ ძალიან მოსაწყენია მისთვის. ბავშვს ათამაშეთ ისეთი თამაშები, რომლებიც ხელს შეუწყობს კონკრეტული უნარ-ჩვევების განვითარებას.“

„ბავშვებს უმეტესობა სათამაშო უკვე მობეზრებული აქვთ. ასეთ შემთხვევაში მშობელს ვეუბნებით, რომ ​ბავშვს ყოველდღიურად გამოყენებადი საგნებით ეთამაშეთ. ხელთათმანები გაუბერეთ, შპრიცით დაასხით სხვადასხვა ფერის საღებავი ხელთათმანზე, უთხარით, რომ გარეცხოს. ყველაზე საყვარელი თამაშია ბავშვების, რომ ხელთათმანს ვუკეთებთ და საღებავებით იგივე მოძრაობები უნდა გააკეთოს, რასაც აკეთებს საპნის მოხმარების დროს. ყველაფერი დაისვრება, მაგრამ მერე ბავშვს ჩავრთავთ სახალისოდ გასუფთავების პროცესში. მას ვაძლევთ ჯაგრისს, რომ ჩამოწმინდოს ნიჟარა. ეს არის ხელის ძალიან კარგი მოძრაობები, რაც ბავშვს მერე ეხმარება კვებაში, კბილის გახეხვაში.,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ნინო ჭუმბურიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

-ps-5325-pe

წაიკითხეთ სრულად