Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ყველაზე მთავარი სათამაშო და განვითარება ბავშვისთვის არის მშობლებთან ურთიერთობა და ღია სივრცე,“ - ბაკურ კოტეტიშვილი

ბავშვთა ნევროლოგმა ბაკურ კოტეტშივილმა უფროსებისა და ბავშვების ყოველდღიურ ქცევას შორის არსებული განსხვავებების შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ზრდასრულების ქმედებები მნიშვნელოვნად არის შეზღუდული, ბავშვი კი ბუნებით ლაღია:

„ჩვენი ქმედებები ძალიან შეზღუდულია კლიშეებით, სტერეოტიპებით, კანონებით, რომელიც ჩვენ თვითონ მოვიფიქრეთ. ​ძალიან მკაცრ ჩარჩოებში ვარსებობთ. ამას ვერ ვატყობთ, მაგრამ ეს ესეა. ბავშვი ამ ჩარჩოებისგან აბსოლუტურად თავისუფალია. მისი ქმედებები არის აბსოლუტურად ლაღი, ისევე როგორც უნდა ხდებოდეს ღია სისტემაში, ღია ბუნებაში. ჩვენ ნიღაბს ვატარებთ, დისკომფორტია, მაგრამ ვატარებთ თავდაცვის მიზნით. ზუსტად იმავეს ვეუბნებით ბავშვს, რომ არ შეიძლება იქ მისვლა, არ შეიძლება სტუმრად წასვლა, არ შეიძლება სათამაშოდ, არ შეიძლება ბაღში წასვლა. „არ შეიძლება“ არის მკაცრი აკრძალვა განმარტების გარეშე.“

ბაკურ კოტეტიშვილმა აღნიშნა, რომ ბავშვები უმეტესად ყურადღების მიქცევის მიზნით ჭირვეულობენ:

„ბავშვი თავდაცვითი მდგომარეობიდან გამომდინარე იწყებს სხვადასხვა ფორმით ყურადღების მიპყრობას. ამ ყურადღების მიპყრობა ჩვენ უკვე აღარ გვსიამოვნებს. როგორც კი ის გააკეთებს ისეთ ქმედებას, რომელიც ჩემი წინა ნათქვამის საწინააღმდეგოა, მე იმაზე შენიშვნას ვეუბნები. ​ეს შენიშვნა მას აწყ​ობს, იმიტომ, რომ ყურადღება მიიპყრო. ჩვენ ვბრაზდებით: „ორჯერ გითხარი, სამჯერ გითხარი, ათჯერ გითხარი, მაინც იმავეს აკეთებ.“ შენიშვნა ამ შემთხვევაში არის სწორედ ყურადღება.“

ბაკურ კოტეტიშვილის თქმით, ბავშვის განვითარებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ის ღია სივრცეში ხშირად იყოს:

„ღია სისტემა, სივრცე ბავშვის განვითარებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ჩვენთან გავრცელებულია აზრი: „გარეთ გაიყვანე, ჰაერზე.“ ეს მორიგი ტყუილია. ჰაერი თავისი აზოტისა და ჟანგბადის შემადგენლობით არაფერ შუაშია. ​გარეთ გასვლა სასიამოვნოა სივრცის აღქმის გამო. როდესაც ვიკეტებით სახლში, რა თქმა უნდა, ეს სივრცე შეზღუდულია. რა თქმა უნდა, ბავშვმა თითოეული ასაძრომი, თითოეული კუთხე-კუნჭული ზეპირად იცის. მისთვის სიახლე არაფერია. მით უმეტეს, როდესაც აძვრება, ეუბნებიან: „არ აძვრე,“ როდესაც შეძვრება: „არ შეძვრე,“ როდესაც დადებს, „არ დადო,“ როდესაც აიღებს „არ აიღო.“ მაშინ რა გააკეთოს ბავშვმა?!“

„თანამედროვე ტექნოლოგიებიდან ძალიან ხელსაყრელი გამოდგა ბავშვებისთვის გაჯეტების სისტემა, იმიტომ, რომ ეს არის კონტაქტი გარესამყაროსთან. თვითონ როგორც უნდა ისე მართავს ყველაფერს. ახლა აღმოჩნდა, რომ საზოგადოების მტერია გაჯეტი. ბევრი რამ დაბრალდა მას. არცერთ ბავშვს არ უყიდია გაჯეტი, ჩვენ ვუყიდეთ, ჩვენ მოვიტანეთ სახლში, ჩვენ მივეცით მაგალითი. ​ჩვენ რომ გავთავისუფლებულიყავით იმ წუთას ბავშვისგან, ამას მაგიტომ ვაძლევთ. ნებისმიერი სათამაშოს პრინციპი რა არის? სათამაშო შექმნა მოზრდილმა, რომ მისცეს ბავშვს და ბავშვი დაკავდეს. შემდეგ როგორ გავაფორმეთ?! ვთქვით: „სათამაშო საჭიროა ბავშვის განვითარებისთვის.“ ყველაზე მთავარი სათამაშო და განვითარება ბავშვისთვის არის მშობლებთან ურთიერთობა და ღია სივრცე,“- აღნიშნულ საკითხებზე ბაკურ კოტეტიშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

წაიკითხეთ სრულად