Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ეს არ არის ტრადიცია, რომელიც უნდა გავაგრძელოთ, ძალიან ხშირად ეს ყველაფერი იწვევს ინვალიდიზაციას,“ - გუგა ქაშიბაძე

„ეს არ არის ტრადიცია, რომელიც უნდა გავაგრძელოთ, ძალიან ხშირად ეს ყველაფერი იწვევს ინვალიდიზაციას,“ - გუგა ქაშიბაძე

დამწვრობის ცენტრის ხელმძღვანელი გუგა ქაშიბაძე გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ პიროტექნიკის არასწორი გამოყენების საფრთხეებზე საუბრობს და მშობლებს სიფრთხილისკენ მოუწოდებს:

„ძალიან ბევრი ქირურგიული განყოფილება, თვალის კლინიკები და ტრავმატოლოგები განსაკუთრებულ რეჟიმში მუშაობენ. ​სამწუხაროდ ეს მარტო დამწვრობას არ ეხება, ძალიან ხშირად ამპუტირებული თითებით მთავრდება და არის შემთხვევები, როდესაც ბავშვს მთლიანი მტევანიც კი დაუკარგავს. არ არის აუცილებელი, რომ საშიშად გამოიყურებოდეს პიროტექნიკა. შეიძლება ყველაზე იაფმა და ერთი შეხედვით უსაფრთხო პიროტექნიკამ არასწორი გამოყენების შემთხვევაში ძალიან სერიოზული დაზიანება მიაყენოს ბავშვს.“

გუგა ქაშიბაძის თქმით, პიროტექნიკის გამოყენებაზე უარის თქმა საუკეთესო გადაწყვეტილება იქნება:

„მესმის, რომ ქართველებისთვის ხმაური და სროლა არის დღესასწაულებთან ასოცირებული.​ ეს არ არის ტრადიცია, რომელიც უნდა გავაგრძელოთ. ქართველებს შეგვიძლია რაღაც ტრადიციები საერთოდ დავივიწყოთ. მაგ. ჭიაკოკონობა საერთოდ აღარ არის. როგორც კი კანონი შემოვიდა, რომ კოცონის ანთება ქუჩაში არ შეიძლება, ეს შეწყდა. ჭიაკოკონობაზე დაახლოებით 60-70 ბავშვს ვღებულობდით ხოლმე, კატასტროფა ხდებოდა. 2018 წელს საქართველოს პარლამენტმა მიიღო კანონი, რომ პიროტექნიკის არასრულწლოვანზე გაყიდვა ისჯება, მაგრამ მაინც ხელმისაწვდომია ბავშვებისთვის.“

გუგა ქაშიბაძე აღნიშნავს, რომ ბევრ ქვეყანაში პიროტექნიკის გამოყენება კანონით არის აკრძალული:

„ძალიან ​ბევრ ქვეყანაში პიროტექნიკა საერთოდ აკრძალულია. არის ასაკობრივი შეზღუდვა. ასაფეთქებელს, რომელსაც აწერია, რომ სპეციალური სამაგრი სჭირდება, 30 მეტრის რადიუსით ცოცხალი არსება არ უნდა იყოს, ასეთ ასაფეთქებელს შუა ოთახში რომ ააფეთქებ, უსაფრთხოების წესებს ელემენტარულად არ იცავ. პიროტექნიკა სათამაშო არ არის, გასართობი არაა. ეს არის ყველაზე დიდი პრობლემა. ჩვენ გვგონია, რომ ეს ნაძვის ხის სათამაშოს მსგავსია.“

„მაშხალა, რომელიც 100 მეტრის სიმაღლეზე ავა, გინდა ის არასწორად გამოგიყენებია და გინდა იარაღი გისვრია. ზოგჯერ პიროტექნიკას აწერია, რომ ათ წამში უნდა აფეთქდეს, ეს პირობითია, შეიძლება ეს 20 ან 5 წამიც იყოს. მაშხალას აწერია, რომ ათი მაშხალა უნდა გავარდეს და მეშვიდე არ გავარდა, ბევრი შიგნით იხედება, მერე არის თვალის დაზიანებები. დამწვრობასთან ერთად ძალიან ხშირია ნაკვეთი ჭრილობები, მოტეხილობები, ღრმა და არასასიამოვნო დაზიანებები. ​ძალიან ხშირად ეს ყველაფერი იწვევს ინვალიდიზაციას,“ - აცხადებს გუგა ქაშიბაძე.

წყარო: ​„პოსტ ალიონი“

წაიკითხეთ სრულად