Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

ბავშვის კაპრიზულობასთან გამკლავების საუკეთესო გზა ჭირვეული ქცევის ნამდვილი მიზეზის დადგენაა

ბავშვის კაპრიზულობასთან გამკლავების საუკეთესო გზა ჭირვეული ქცევის ნამდვილი მიზეზის დადგენაა

კაპრიზულობა ყველა ბავშვს ახასიათებს, თუმცა ჭირვეულობას სხვადასხვა ასაკში განსხვავებული მიზანი და მიზეზი აქვს. მშობლების უდიდეს ნაწილს გამოუცდია უსიამოვნებები ბავშვებთან ურთიერთობაში. პატარები ხშირად უარს აცხადებენ ძილზე, ჭამაზე, ჩაცმაზე, სხვა ბავშვებისთვის სათამაშოების გაზიარებაზე. შესაძლოა, პატარები მეგობრებს კბენდნენ, ურტყამდნენ ან უყვიროდნენ, რაც მშობლისთვის რთულად ასატანი ქცევაა.

ყოველი მეორე დედა ვარდება უხერხულ მდგომარეობაში ბავშვის გამო, რომელიც ქუჩაში საჯაროდ აწყობს ისტერიკებს. პატარები მოულოდნელად ჭირვეულობას იწყებენ, ისეთ რამეს ითხოვენ, რის მიღებასაც ვერ შეძლებენ, ტირიან, ყვირიან და მშობლებს არ ემორჩილებიან. მსგავსი ინციდენტები მშობლისა და ბავშვის განწყობის გაფუჭებით, გამოუვალ მდგომარეობაში კი მშობლის მხრიდან ბავშვის დასჯით სრულდება.

მშობელს ბავშვის კაპრიზულობა ძალიან აშინებს. ისტერიკაში ჩავარდნილი პატარების დამშვიდება ძალიან რთული საქმეა. მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ, რომ კაპრიზულ ბავშვთან ძალის გამოყენება ან ხმამაღლა საუბარი არ ამართლებს. ჭირვეული ბავშვის იგნორირება მის ნეგატიურ ქცევას დადებითად ვერ გარდაქმნის. რა უნდა გააკეთოს მშობელმა, როდესაც ბავშვის კაპრიზულობასთან გამკლავებას ცდილობს?

მთავარია, რომ ჭირვეულ ბავშვთან ურთიერთობისას მშობელმა ოლიმპიური სიმშვიდის შენარჩუნება შეძლოს. მართალია, ეს ძალიან რთული საქმეა, მაგრამ სხვაგვარად კაპრიზულ პატარას ვერ გაუმკლავდებით. როდესაც ბავშვი ჭირვეულობს, მისი ყურადღება სხვა საკითხზე უნდა გადაიტანოთ. მცირეწლოვანი შვილი თუ გყავთ, მას ჩიტი, ფისო ან რაიმე საგანი დაანახეთ, რომელიც ბავშვს მოსწონს. როდესაც ბავშვი დამშვიდდება, ჩაეხუტეთ და ძლიერად აკოცეთ.

მოზრდილი ბავშვის ჭირვეულობის შემთხვევაში მშობელი სხვაგვარად უნდა მოიქცეს. თუ თქვენს შვილს უკვე შეუძლია ნათქვამის გაცნობიერება, მასთან განსხვავებული სტრატეგიები გამოიყენეთ. თუ ბავშვი ჭირვეულობს და საკუთარი ახირებების დაკმაყოფილებას ითხოვს, მის პირდაპირ დადექით, თვალებში ჩახედეთ და დაჟინებით უყურეთ. შემდეგ მშვიდი და გაწონასწორებული ხმით უთხარით, რომ დამშვიდდეს. ბავშვს აუხსენით, რომ ის უკვე დიდია და ასაკის შესაბამისად უნდა მოიქცეს. გარკვეული დროის შემდეგ ბავშვს მომხდარზე აუცილებლად გაესაუბრეთ. ბავშვთან საუბარს დიალოგის ფორმა უნდა ჰქონდეს და ის არ უნდა დაემსგავსოს განრისხებული დედის მონოლოგს. მშობლებმა შემდეგი ოქროს წესი უნდა დაიმახსოვრონ: ბავშვთან თანასწორი დამოკიდებულება უნდა გქონდეთ. კაპრიზულ და ჭირვეულ ბავშვს არ უთხრათ, რომ მას არასდროს უყიდით სათამაშოს და რომ ის აღარ გიყვართ. თქვენს შვილს უთხარით, რომ გიყვართ, მაგრამ მისმა ჭირვეულმა ქცევამ გული გატკინათ. ბავშვს უთხარით, რომ მსგავსი ქცევა აღარ გაიმეოროს.

მოზრდილი ასაკის ბავშვთან ძალიან ამართლებს თამაშით სწავლება. თქვენს შვილთან ერთად თამაშით გააფორმეთ წერილობითი ხელშეკრულება, ბავშვმა წერილობით უნდა დადოს პირობა, რომ ჭირვეულობას შეწყვეტს. ამავე დროს, ხელშეკრულებაში თქვენც უნდა ჩაწეროთ, რა პირობების შესრულება გევალებათ. შეთანხმება აუცილებლად ორმხრივი უნდა იყოს.

ჭირვეული ბავშვის ქცევის გამოსასწორებლად მას საკუთარი ემოციების ვერბალურად გადმოცემა უნდა ასწავლოთ. ბავშვთან ურთიერთობისას მოთმინება უნდა გამოიჩინოთ და კომპრომისზე წასვლა შეგეძლოთ. ბავშვის კაპრიზულობასთან გამკლავების საუკეთესო გზა ჭირვეული ქცევის ნამდვილი მიზეზის დადგენაა.

მომზადებულია​ bellakt-st.by- ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად