Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

გზამკვლევი ორსულებისთვის: რა სიმპტომები აქვს ქალს ორსულობის პირველ, მეორე და მესამე ტრიმესტრში?

გზამკვლევი ორსულებისთვის: რა სიმპტომები აქვს ქალს ორსულობის პირველ, მეორე და მესამე ტრიმესტრში?

ორსულობა საშუალოდ 40 კვირადე გრძელდება. ორსულობის კვირები სამ ტრიმესტრად არის დაჯგუფებული. გაიგეთ, რა ხდება თქვენს ორგანიზმში თითოეული ტრიმესტრის განმავლობაში და რა სიმპტომებს უნდა ელოდოთ ორსულობის ცალკეულ ეტაპებზე.

პირველი ტრიმესტრი (1-12 კვირა)

ორსულობის პირველ ტრიმესტრში ქალის ორგანიზმში მნიშვნელოვანი ცვლილებები ხდება. ჰორმონალური ცვლილებები ორგანოთა ყველა სისტემაზე ახდენს გავლენას. აღნიშნული ცვლილებები ხშირად ორსულობის საწყის ეტაპზევე იწვევს გარკვეული სიმპტომების გამოვლენას. ერთ-ერთი პირველი სიმპტომი, რომელიც ორსულობაზე მიგანიშნებთ, მენსტრუალური ციკლის შეწყვეტაა. სხვა სიმპტომები, რომლებიც ორსულობის პირველ ტრიმესტრში ვლინდება, შემდეგია:

  • ძლიერი დაღლილობის შეგრძნება
  • მკერდის მგრძნობელობის მატება
  • კუჭ-ნაწლავის პრობლემები, დილის გულისრევა, ღებინება
  • გარკვეული საკვები პროდუქტების მიმართ ლტლოლვა ან ზიზღი
  • ხასიათის ცვალებადობა
  • შეკრულობა
  • გახშირებული შარდვა
  • თავის ტკივილი
  • გულძმარვა
  • წონაში მატება ან კლება

ორსულობის პირველ ტრიმესტრში უმჯობესია ცხოვრების წესი შეიცვალოთ, დასაძინებლად ადრე წახვიდეთ და მცირე ულუფებით იკვებოთ. ორსულობის პროგრესირებასთან ერთად უსიამოვნო სიმპტომების დიდი ნაწილი გაივლის. ზოგიერთი ქალი მეორე-მესამე ტრიმესტრში დისკომფორტს საერთოდ აღარ განიცდის. თუ ორსულად აქამდეც ყოფილხართ, შესაძლოა, ამჯერად სხვა სიმპტომები გამოგივლინდეთ. როგორც თითოეული ქალის ორსულობა, ასევე კონკრეტული ქალის სხვადასხვა ორსულობაც ერთმანეთისგან განსხვავებულია.

მეორე ტრიმესტრი (13-28 კვირა)

ქალების უდიდესი ნაწილისთვის ორსულობის მეორე ტრიმესტრი პირველთან შედარებით მარტივია. გულისრევისა და დაღლილობის სიმპტომები ნელ-ნელა ქრება. მუცლის ზომა ნაყოფის ზრდასთან ერთად იმატებს. ორსულობის მეორე ტრიმესტრის დასრულებამდე ბავშვის პირველ მოძრაობასაც იგრძნობთ. სიმპტომები, რომლებიც მეორე ტრიმესტრში ვლინდება, შემდეგია:

  • მუცლის, ზურგის, საზარდულისა და ბარძაყის ტკივილი
  • სტრიები მუცელზე, მკერდზე, თეძოებსა და დუნდულებზე
  • მკერდის ირგვლივ კანის გამუქება
  • მუქი ფერის ლაქების გაჩენა ლოყებზე, ცხვირზე, შუბლზე, ზედა ტუჩთან
  • ხელების დაბუჟება, ჩხვლეტის შეგრძნება
  • ქავილის შეგრძნება ხელისგულებზე, მუცელსა და ტერფებზე
  • სახის, ტერფებისა და თითების შეშუპება (უცაბედი და ექსტრემალური შეშუპების შემთხვევაში დაუყოვნებლივ მიმართეთ ექიმს)

მესამე ტრიმესტრი (29-40 კვირა)

მეორე ტრიმესტრში არსებული სიმპტომების ნაწილი მესამე ტრიმესტრშიც ფიქსირდება. ქალების დიდ ნაწილს სუნთქვა უძნელდება და შარდვის გახშირებული მოთხოვნილება აქვს, რადგან ბავშვი იზრდება და ორგანოებზე ზეწოლა ძლიერდება. ცვლილებები, რომლებსაც მესამე ტრიმესტრში შეამჩნევთ, შემდეგია:

  • სუნთქვის გაძნელება
  • გულძმარვა
  • ჰემოროი (ბუასილი)
  • მტკივნეული მკერდი
  • ძილის პრობლემები
  • მუცლის ქვედა არეში ბავშვის მოძრაობის გახშირება
  • საშვილოსნოს შეკუმშვები, რომელიც, შესაძლოა, მშობიარობის დაწყების ნიშანიც იყოს

ორსულობის მესამე ტრიმესტრში ექიმი ყურადღებით აკვირდება ორსულობის განვითარებას და მშობიარობისთვის აქტიური მზადება მიმდინარეობს.

წყარო: ​Womenshealth.gov

წაიკითხეთ სრულად