Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორი უნდა იყოს ჩვილ ბავშვთა და სკოლამდელი ასაკის გოგონების ჰიგიენა? - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციები

როგორი უნდა იყოს ჩვილ ბავშვთა და სკოლამდელი ასაკის გოგონების ჰიგიენა? - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციები

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. დღეს მეან-გინეკოლოგი და ქირურგი ეკა ბუკია ჩვილ ბავშვთა და სკოლამდელი ასაკის გოგონების ჰიგიენაზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. 

ახალშობილის ბავშვის დასაბანად დაგჭირდებათ შემდეგი ნივთები:

  • თბილი წყალი (და არა ცხელი)
  • ღრუბელი
  • საბავშვო საპონი (მყარი ან თხევადი)
  • მხოლოდ ბავშვისთვის განკუთვნილი სუფთა პირსახოცი
აუცილებელია შემდეგი ნორმების დაცვა:
ჩვილ ბავშვებში:

  • უპირველეს ყოვლისა, სანამ შეუდგებით ბავშის დაბანას, კარგად დაიბანეთ თქვენი ხელები
  • თქვენი ფრჩხილები მაქსიმალურად უნდა იყოს მოჭრილი, რათა არ მოხდეს ბავშვის კანის დაზიანება.
​აუცილებელია:

  • გოგონას სასქესო ორგანოების მაქსიმალური დაცვა უცხო მიკროფლორისგან (გახდა-ჩაცმისას უშუალოდ დააწვინეთ მისთვის განკუთვნილ სუფთა თეთრეულზე ან პირსახოცზე)
  • გარეგანი სასქესო ორგანოების დაბანა თბილი გამდინარე წყლით გარედან შიგნით (გარეთა სასქესო ორგანოებიდან ანუსისკენ და არა პირიქით)
  • ჩვილ ბავშვთა დაბანა სავალდებულოა დილას და ძილის წინ, ასევე ყოველი კუჭის მოქმედების შემდეგ
  • აუცილებელია ნეიტრალური PH-ის მქონე დასაბანი საშუალებების შერჩევა
  • უშუალოდ ბავშვისთვის განკუთვნილი რბილი პირსახოცი
  • სველი ხელსახოცის გამოყენება მხოლოდ აუცილებლობის შემთხვევაში. ხელსახოცი არ უნდა შეიცავდეს სპირტსა და ანტისეპტიკურ საშუალებას.
  • აუცილებელია პამპერსის გამოცვლა 2-3 საათში.
როგორ მოვიქცეთ თუ ბავშვის პამპერსი შეიცავს დიდი რაოდენობით ფეკალიებს და ეს ფეკალიები მოხვდა ბავშვის სასირცხვო ბაგეებზე?

ამ შემთხვევაში უნდა გამოვიყენოთ პამპერსის სუფთა ნაწილი გენიტალიების გასაწმენდად - წინიდან უკან ანუ გარეთა სასქესო გაბეეგიდან (თუ უკვე დასვრილია ფეკალიებით) ანუსისკენ. ამის შემდეგ სუფთა ხელებით ფრთხილად გადაუწიეთ გარეთა სასქესო ბაგეები, სუფთა ბამბის დისკით ან სველი ხელსახოცით (რომელიც არ შეიცავს სპირტსა და ანტისეპტიკს) ფრთხილად გაუწმინდეთ წინიდან უკან, ასევე სათითაოდ სასირცხვო ბაგეები. მხოლოდ ამის შემდეგ დაბანეთ ზემოთ აღნიშული რეკომენდაციის მიხედვით.

როგორია სკოლამდელი ასაკის გოგონების ჰიგიენის რეკომენდაციები?

ამ ასაკის გოგონებში მაღალია ვულვიტისა და ვულვოვაგინიტის განვითარების რისკი მათი სასქესო ორგანოების ანატომიური აგებულების გამო. კერძოდ კი:

  • სასქესო ბაგეების არასრული დახურვა უკანა ნაწილში
  • ესტროგენის დაბალი დონე ორგანიზმში
  • საშოს ნეიტრალური ან ტუტე გარემო
  • ადგილობრივად იმუნიტეტის დაქვეითება
ამიტომ:
  • ყოველდღიური ჩაბანა წარმოადგენს აუცილებლობას
  • აუცილებელია საცვლის ყოველდღიური გამოცვლა (ფიზიოლოგიური გამონადენი შარდის წვეთებთან ერთად რჩება საცვალზე, რაც იწვევს ნაზი კანის გაღიზიანებასა და ინფექციური პროცესის განვითარებას)
  • აუცილებლად ასწავლეთ გოგონას ტუალეტის ქაღალდის გამოყენება ყოველი მოშარდვის შემდეგ
  • საპნის გამოყენება დასაშვებია კვირაში 2-ჯერ
  • გოგონას უნდა ჰქონდეს ინდივიდუალური პირსახოცი
  • პირსახოცი და საცვლები უნდა გაირეცხოს ცალკე, ოჯახის სხვა წევრების ტანსაცმლისგან დამოუკიდებლად


​​დაუცველი ჰიგიენის, მოჭერილი საცვლების, უხეში ტუალეტის ქაღალდის გამოყენების გარდა, ანთებით პროცესებს ასევე იწვევს მახვილა ჭიები, რომლებიც ბუდობენ მსხვილი ნაწლავის ქვედა ნაწილში. ზოგჯერ შესაძლებელია ეს ჭიები შეძვრნენ საშოში.

ნებისმიერი ასაკის გოგონებში უნდა მივაქციოთ დროული ყურადღება შარდის ბუშტისა და კუჭ-ნაწლავის დროულ დაცლას, ვინაიდან მუდმივად გადავასებული შარდის ბუშტი და და ქრონიკული ყაბზობა (შეკრულობა) ზრდის ვულვიტის და ვულვო ვაგინიტის განვითარების რისკს.

გისურვებთ ჯანმრთელობას.
წაიკითხეთ სრულად