Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მზის გულზე ხანგრძლივად, 5-6 საათით ყოფნა გადახურებას და მზის დაკვრას იწვევს, ხშირია გონების დაბინდვა, გულისრევა, კანკალი,“ - გუგა ქაშიბაძე

დამწვრობის ცენტრის დირექტორმა, გუგა ქაშიბაძემ გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ ზაფხულის აქტუალური პრობლემის, კანის დამწვრობის შესახებ ისაუბრა:

„წელს ლეღვის ნახარშით დამწვრობის მხოლოდ ერთი შემთხვევა დაფიქსირდა. 30 წლის ქალბატონმა რუჯის მიღების მიზნით გამოიყენა ნახარში, სამწუხაროდ ასეთი ფაქტები ისევ ხდება. იმედი გვქონდა, რომ წელს მაინც არ იქნებოდა ასეთი შემთხვევა, იმედს ვიტოვებ, რომ აღარ განმეორდება.“

გუგა ქაშიბაძის თქმით, დამწვრობის თავიდან ასაცილებლად გარკვეული წესების დაცვა აუცილებელია:

„მზის გულზე გასეირნება არ არის აუცილებელი, ქიმიურ დამწვრობას მთვარის სინათლეზეც კი მივიღებთ. ამ პერიოდში, როდესაც ჩვენი კანი თეთრი ფერისაა და მზეზე ყოფნას არ არის მიჩვეული, რუჯი ნელ-ნელა უნდა მივიღოთ. მგონი, ყველას ესმის, რომ ერთ დღეში ერთი კვირის რუჯს ვერ მივიღებთ. ადამიანები ცდილობენ, რომ პირველივე დღეს რამდენიმე საათი დაჰყონ მზის გულზე, რაც არასწორია. ბუნებრივია, საჭიროა მზისგან დამცავი კრემების გამოყენება. ამ კრემებსაც მოხმარების გარკვეული წესები აქვს. თუ წყალში ხშირად ჩავდივართ, კრემის წასმა განმეორებით დაგვჭირდება. ბევრი მზისგან დამცავ კრემებს ეჭვის თვალით უყურებს და თვლის, რომ არ მუშაობს. სინამდვილეში კრემი ძალიან ეფექტურია. უმჯობესია, თუ მის გამოყენებამდე დერმატოლოგს ვნახავთ და კანს უკეთ გავიცნობთ. ზოგიერთი კანის დაავადების დროს მზეზე გასვლა საერთოდ არ არის მიზანშეწონილი. თუ გვინდა მზე იყოს ჩვენი მეგობარი და ჩვენს მეგობრად დარჩეს, მისი სასარგებლო თვისებები უნდა გამოვიყენოთ. დასვენების დღეები, რომელიც ბუნებამ გვარგუნა, დამწვრობის მკურნალობაში არ უნდა დავხარჯოთ.“

„სეზონის დაწყებიდან მზით დამწვრობის 15 შემთხვევა დაფიქსირდა, რომელსაც სტაციონარში მკურნალობა დასჭირდა. ყველაზე პატარა პაციენტი 13 წლის გოგონა იყო, ყველაზე დიდი კი 32 წლის ქალბატონი. ყოფილა შემთხვევები, როდესაც მზით დამწვარი პაციენტები რეანიმაციაშიც კი მოხვედრილან. მზის გულზე ხანგრძლივად, 5-6 საათით ყოფნა გადახურებას და მზის დაკვრას იწვევს. ხშირია გონების დაბინდვა ან დაკარგვა, გულისრევის შეგრძნება, ღებინება, თავის ტკივილი, კანკალი. ეს ყველაფერი იმაზე მიგვანიშნებს, რომ ჩვენს ორგანიზმს უჭირს. კარგად დასვენება თითოეული ჩვენი მოქალაქისთვის მნიშვნელოვანია. თუ კარგად ვერ დავისვენებთ, ვერც კარგად ვიმუშავებთ და ვერც კარგად ვისწავლით. მზით დამწვრობა ორი კვირის განმავლობაში რიტმიდან გვაგდებს, ხშირად პიგმენტურ ლაქებსაც ტოვებს. ადამიანებს 3-4 დღე აქვთ შვებულება, ერთხელ დაიწვებიან, მეორე-მესამე დღეს სახლში არ დარჩებიან, კიდევ მოინდომებენ გასვლას და მერე პიგმენტური ლაქები რჩებათ, რომლებიც ძალიან რთული მოსაშორებელია. ხანგრძლივად მზის გულზე ყოფნა ნაადრევ დაბერებას და კანის გამოშრობას იწვევს,“ - აღნიშნა გუგა ქაშიბაძემ.

წაიკითხეთ სრულად