Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ ასეთ წარმონაქმნს საკუთარ ან თქვენი პატარას სხეულზე შეამჩნევთ - ექიმის გაფრთხილება!!!

თუ ასეთ წარმონაქმნს საკუთარ ან თქვენი პატარას სხეულზე შეამჩნევთ - ექიმის გაფრთხილება!!!

როგორ გამოვიცნოთ ბორელიოზი-დაავადება, რომელიც ტკიპებს გადააქვთ? - აღნიშნულ თემაზე ექიმი თამარ ობგაიძე ​საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„ფოტოზე ბეჭდისებრ ლაქას ხედავთ. თუ ასეთ წარმონაქმნს საკუთარ ან თქვენი პატარას სხეულზეც ამჩნევთ, ნიშნავს, რომ ექიმს გადაუდებლად უნდა მიმართოთ. ასეთი ტიპის ლაქა ბორელიოზისათვისა დამახასიათებელი.

და სანამ მზიანი, ცხელი დღეები და ქალაქგარეთ დასვენების პერიოდი საბოლოოდ გასულა, ამ დაავადებაზეც მოგითხრობთ.

იგი 1975 წელს იქნა აღწერილი აშშ-ში ალენ სტირის მიერ, 1982 წელს ისიც დადგინდა, რომ მას მიკროორგანიზმი, სახელად Borrelia burgdorferi იწვევს. დაავადებას ბორელიოზი ანუ ლაიმის დაავადება ეწოდა. 

სხვათა შორის იგივე გამომწვევი ალპებში 5300 წლის წინ დაღუპული ადამიანის ნაშთებშიც იქნა ნაპოვნი, რაც იმას ნიშნავს, რომ ეს მიკროორგანიზმი კაცობრიობასავით ძველია.

ბორელია ადამიანის ორგანიზმში ტკიპის კბენის შემდეგად ხვდება. ის ტკიპის სანარეწყვე ჯირკვლებშია დაბანაკებული.

დაავადების დასაწყისი კანზე სპეციფიური გამოვლინებით იწყება. ტკიპის კბენის ადგილზე ჩნდება დამახასითებელი ე.წ. ბეჭდისებრი, მრგვალი, წითელი ლაქა ღია ფერის ცენტრით, რასაც შესაძლოა თან ახლდეს გაციების ნიშნები - ცხელება, ცხვირიდან გამონადენი, კუნთების ტკივილი. 

ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ დიაგნოზი სწორედ ამ ეტაპზე დაისვას და მკურნალობაც დროულად დაიწყოს. წინააღმდეგ შემთხვევაში დაავადება პროგრესირებს და ვლინდება 

შესაძლებელია გამოვლინდეს წითელი ფერის ლაქები-ერითემა სხეულის სხვადასხვა უბანზე (მიგრირებადი ერითემა,) სახსრების, გულის, ცენტრალური და პერიფერიული ნერვული სისტემის დაავადებები, მათ შორის მენინგიტიც. 

დაავადების დიაგნოზი სპეციალური, სეროლოგიური კვლევის საფუძველზე ისმება, რაც ბორელიას საწინააღმდეგო ანტსიხეულების სისხლში გამოვლენას ემყარება. მკურნალობა კი ანტიბიოტიკებით ხდება.

რა უნდა გვახსოვდეს?

ტკიპის საღმოჩენისას, ის არ უნდა მოაძროთ. დაადეთ ზეთით გაჟღენთილი საფენი და აცადეთ, რომ კანი კარგად გაიჟღინთოს. ზეთი ტკიპას მოძრაობის უნარს უკარგავს და მისი ხრახნისსებრი მოძრაობით ფრთხილად მოძრაობა კანიდან ადვილია. 

თუ კანში ტკიპას თავი დარჩა, ჩათვალეთ, ის ვერ მოაცილეთ უსაფრთხოდ, რადგან ბორელიები სანრეწყვე ჯირკვლებში, თავის არეში ბინადრობენ. ასეთ შემთხვევაში უახლოეს კლინიკას რაც შეიძლება სწრაფად უნდა მიაკითხოთ, რათა ექიმმა სრულად მოაცილოს ტკიპა.

და კიდევ, თუ სოფლად, ტყეში ან მინდვრებში სეირნობისას ბავშვს ისეთი სამოსი ჩააცვით, რაც მის სხეულს დააფარავს, რაც ტკიპას სხეულზე მოხვედრას თვიდან აგაცილებთ,“ - აღნიშნავს პედიატრი. 

წაიკითხეთ სრულად