Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ნიუ ჰოსპიტალსში“ გულის თანდაყოლილი მანკის დიაგნოსტირება ნაყოფის დონეზეა შესაძლებელი - სასარგებლო ინფორმაცია მომავალი მშობლებისთვის

„ნიუ ჰოსპიტალსში“ გულის თანდაყოლილი მანკის დიაგნოსტირება ნაყოფის დონეზეა შესაძლებელი - სასარგებლო ინფორმაცია მომავალი მშობლებისთვის

გულის თანდაყოლილი პათოლოგიები გულის სტრუქტურის დარღვევაა, რომლითაც ბავშვი იბადება. მისი ჩამოყალიბება ძირითადად ორსულობის პირველი 6-8 კვირის განმავლობაში ხდება. გულის თანდაყოლილი მანკით დაავადებულების 20%-25%-ს ინტერვენციული ან ქირურგიული ჩარევა სიცოცხლის პირველი წლის განმავლობაში სჭირდებათ.

თემის ირგვლივ ​MOMSEDU.GE-ს რესპონდენტი „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ბავშვთა კარდიოლოგიის სამსახურის უფროსი კარდიოლოგი ეკატერინე კაპანაძეა.

- რა შეიძლება იყოს გულის თანდაყოლილი პათოლოგიების გამომწვევი მიზეზი?

ეკატერინე კაპანაძე: „გულის თანდაყოლილი პათოლოგიების ჩამოყალიბება ორსულობის პირველ კვირებში ხდება, ამდენად, რაიმე ზეგავლენას ამ პერიოდში განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება. ორსულობის დაგეგმვისას მშობლებმა აუცილებლად უნდა აკრძალონ მავნე ჩვევები, უშუალოდ ორსულობის პერიოდში კი, განსაკუთრებული ყურადღება გვმართებს თუნდაც მედიკამენტების მიღებისას, ნაყოფში გულის თანდაყოლილი მანკის განვითარება აკნეს სამკურნალო პრეპარატმაც კი შეიძლება გამოიწვიოს. ამასთან, მნიშვნელოვანია გენეტიკური ფაქტორი, თუ რომელიმე მშობელს ჰქონდა გულის თანდაყოლილი მანკი, დედა მაღალი რისკის ორსულად ითვლება, შესაბამისად, საჭიროა მისი გამოკვლევა - მანკის გამორიცხვა ან დადგენა ორსულობის პერიოდში.

„ნიუ ჰოსპიტალსში“ გულის თანდაყოლილი მანკის დიაგნოსტირება ნაყოფის დონეზეა შესაძლებელი. კვლევა ორსულობის 16-18 კვირიდან ტარდება და პათოლოგიის დროული და სწორი მართვისთვისაა აუცილებელი.

- რა სიმპტომები ახასიათებს დაავადებას?

ეკატერინე კაპანაძე: „გამოვლენა მნიშვნელოვნად დამოკიდებულია ბავშვის ასაკსა და მანკის სახეობაზე. მრავალი სახეობა არსებობს და შესაბამისად სიმპტომატიკა ძალიან განსხვავდება. მაგალითად, ჩვილობის ასაკში საყურადღებოა წონაში ნამატი და კვების პროცესის გახანგრძლივება, ჭირვეულობა, აჭრელებული კანი, სუნთქვის გახშირება, ოფლიანობა. ასევე ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი სიმპტომია, ხშირი ავადობა სასუნთქი გზების ინფექციებით. უკვე მოზრდილ ასაკში, როდესაც ბავშვი ფიზიკურად მეტად იტვირთება, ძირითადად ვლინდება ადვილად დაღლით, შესაძლოა ახლდეს გონების კარგვა, შეშუპება. ზოგჯერ ისეთი სიმპტომიც კი, როგორიც ყლაპვის გაძნელებაა, გულის თანდაყოლილ მანკზე მიგვითითებს. გართულებულ შემთხვევებში პათოლოგია შესაძლოა არამხოლოდ ბავშვთა ასაკში, არამედ მოზრდილობაშიც კი გამოვლინდეს.“

დიაგნოსტირებისთვის პირველადი კვლევის მეთოდები ელექტროკარდიოგრაფია და ექოკარდიოსკოპიაა. ზოგ შემთხვევაში დამატებითი კვლევების ჩატარებაა საჭირო, მაგალითად: დიაგნოსტიკური კათეტერიზაცია, მაგნიტურ-რეზონანსული კვლევა და კომპიუტერული ტომოგრაფია.

- რა მეთოდებს იყენებთ გულის თანდაყოლილი პათოლოგიების სამკურნალოდ?

ეკატერინე კაპანაძე: „მკურნალობა მანკის სახეობიდან გამომდინარე ხდება. ორ მეთოდს გამოვყოფდი, ესაა ენდოვასკულური მკურნალობა, რაც სისხლძარღვიდან მკურნალობას გულისხმობს. ამ შემთხვევაში ერთ-ერთი ცენტრალური სისხლძარღვიდან კათეტერის შეყვანით, სპეციალური მასალით ხდება გარკვეულ ხვრელების, სადინარების დახურვა ან შევიწროებული სისხლძარღვის გაფართოება. შესაბამისად, ბავშვს განაკვეთი არ აქვს და მხოლოდ ერთი დღის გატარება უწევს კლინიკაში. რამდენიმე თვეში შესაძლოა, სპორტულ აქტივობასაც კი დაუბრუნდეს.

მეორე მეთოდი გახლავთ კარდიოქირურგიული ჩარევა, რომლის მრავალი სახეობა არსებობს. გულის თანდაყოლილი მანკის მარტივი ფორმის შემთხვევაში, ქირურგიული გზით შესაძლოა პაციენტი სრულად განიკურნოს, რთული მანკების დროს კი შეიძლება რამდენიმე რთული კარდიოქირურგიული ჩარევის ჩატარება გახდეს საჭირო

პაციენტთა ნაწილს მკურნალობა საერთოდ არ სჭირდება. არის შემთხვევები, როდესაც პრობლემა ზრდასთან ერთად თავისით გვარდება, მაგალითად, თუ პატარა კუნთოვანი ხვრელი ერთ-ერთ ძგიდეზეა, შესაძლოა, ზრდასთან ერთად თავისით შეხორცდეს.

ნებისმიერ შემთხვევაში, იმისათვის რომ ბავშვს ხანგრძლივი და ხარისხიანი ცხოვრება ჰქონდეს, მნიშვნელოვანია დროული დიაგნოსტიკა და ექიმის ზედამხედველობა.

მაგალითად სჯობს კარდიოლოგიური კვლევა მანამდე დავგეგმოთ, სანამ პაციენტი სპორტით დაკავდება, ვიდრე შემდგომში პრობლემას გადავაწყდეთ. გამოვრიცხოთ პათოლოგიები და თამამად დავტვირთოთ შემდგომში

გულის თანდაყოლილი მანკების კარდიოქირურგია მაღალტექნოლოგიური დარგია, რომელსაც მუდმივი განვითარება სჭირდება.

„ნიუ ჰოსპიტალსი“ კი მუდმივად ზრუნავს ახალი ტექნოლოგიების დანერგვაზე ამასთან ერთად კვალიფიციურ ექიმთა გუნდს პროცესების ეფექტურად მართვის მრავალწლიანი გამოცდილება აქვს.

R. 

წაიკითხეთ სრულად