Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

10 ყველაზე არაჯანსაღი პროდუქტი ბავშვებისთვის

10 ყველაზე არაჯანსაღი პროდუქტი ბავშვებისთვის

ბავშვის ჯანმრთელობისთვის გარკვეული პროდუქტებით კვება საზიანოა. ჩვენს სტატიაში 10 ყველაზე არაჯანსაღ საკვებ პროდუქტს გაგაცნობთ, რომლებიც თქვენს შვილებს არ უნდა მისცეთ.

1. კარტოფილის ჩიფსები

ჩიფსები ბავშვების ერთ-ერთი ყველაზე საყვარელი პროდუქტია. მას ხემსის სახით ზრდასრულებიც ხშირად იღებენ. ჩიფსებში ტრანს ცხიმებისა და მარილის საკმაოდ დიდი კონცენტრაციაა, რის გამოც ეს პროდუქტი ბავშვებისთვის ძალიან საზიანოა. ჩიფსების ხშირი მირთმევა ცუდი ქოლესტერინის დონეს ზრდის და სიმსუქნის განვითარების რისკებს აორმაგებს. გარდა ამისა, მსგავსი სახამებლიანი პროდუქტები, რომლებიც ძალიან მაღალ ტემპერატურაზე მზადდება, სახიფათო კარცენოგენს წარმოადგენს და ტოქსიკურია.

2. შოკოლადის რძე

შოკოლადის რძეს მშობლები ბავშვებს ხშირად აძლევენ, რადგან ის ჯანსაღ პროდუქტად მიაჩნიათ. სინამდვილეში პატარები მეტისმეტად ბევრ ტკბილს იღებენ და არა იმ სარგებელს, რომლის მიღებაც ნამდვილი რძის მირთმევისას შეუძლიათ.

3. დონატები

დონატები და მსგავსი ტკბილეული ძალიან ბევრ შაქარს და ხელოვნურ დანამატებს შეიცავს. მსგავსი პროდუქტებისთვის განსაკუთრებული ფერისა და გემოს მისაცემად, საღებავები და ხელოვნური დამატკბობლები გამოიყენება. დონატებში შემავალ მონო ნატრიუმის გლუტამატს ძალიან ბევრი საკვების მწარმოებელი კრძალავს. დონატებში შემავალი დანამატები თავის ტკივილს, სიმსუქნეს, ქსოვილთა დაზიანებას და სიმსივნესაც კი იწვევს. თუ თქვენს შვილს ტკბილეული უყვარს, მას ბევრი ხილი შესთავაზეთ.

4. სოსისი და ჰოთ-დოგი

სოსისი გლუვი და სრიალა ზედაპირის გამო ათ წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის სახიფათო პროდუქტად ითვლება, რადგან ის დახრჩობის რისკს ზრდის. ის განსაკუთრებით სახიფათო ხდება, როდესაც სოუსი ემატება. ამერიკის პედიატრთა აკადემიამ 2010 წლის თებერვალში ჰოთ-დოგი ბავშვების დახრჩობის გამომწვევ ყველაზე საშიშ პროდუქტად დაასახელა. გარდა ამისა, ჰოთ-დოგი და სოსისი აბსოლუტურად არ შეიცავს სასარგებლო ნივთიერებებს და ძალიან არაჯანსაღია.

5. მოუხარშავი ხორცი და კვერცხი

ნახევრად მოხარშული კვერცხი ძალიან მარტივი სადილია ბავშვების დასანაყრებლად. აუცილებლად უნდა აღინიშნოს, რომ არასრულფასოვანად მოხარშული კვერცხი და ხორცი, შესაძლოა, სალმონელას ბაქტერიას შეიცავდეს. თუ ბაქტერია სისხლის მიმოქცევაში აღწევს, ის ძალიან სახიფათოა. ბავშვებს სუსტი იმუნიტეტი აქვთ ,რის გამოც მათთვის სალმონელა ძალიან საშიშია. ყოველთვის დარწმუნდით, რომ ხორცი და კვერცხი სრულფასოვნად არის მოხარშული.

6. კარაქი და მდნარი ყველი

კარაქი და მდნარი ყველი დიდი რაოდენობით ნაჯერ ცხიმებსა და ქიმიურ დანამატებს შეიცავს. ყველას ბავშვს უყვარს კარაქი და მდნარი ყველი, თუმცა მათი დიდი რაოდენობით მიღება პატარებისთვის რეკომენდებული არ არის.

7. კანფეტები და ტკბილეული

კანფეტები, საღეჭი რეზინი და სხვა მსგავსი ტკბილეული დიდი რაოდენობით შაქარს, ხელოვნურ საღებავებსა და ქიმიურ დანამატებს შეიცავს. მსგავსი პროდუქტები ბავშვებში დენტალურ პრობლემებს იწვევს. ისინი უსარგებლო კალორიებს შეიცავს და ბავშვების წონაზე ნეგატიურად ზემოქმედებს.

8. არაქისი

არაქისი საკმაოდ ალერგიული პროდუქტია, რის გამოც, ბევრი ბავშვის ორგანიზმი მას ვერ იღებს. გარდა ამისა, არაქისის ფორმა და მისი გლუვი ზედაპირი, სერიოზულ საფრთხეს უქმნის პატარებს. არაქისი დახრჩობის რისკებს მნიშვნელოვნად ზრდის, რის გამოც ბავშვებისთვის მის მიცემას არ გირჩევთ.

9. პოპკორნი

პოპკორნი ძალიან სახიფათო პროდუქტია, რადგან ის დახრჩობის რისკს მნიშვნელოვნად ზრდის. პოპკორნი არამხოლოდ კბილებს ეკვრის და მათ აზიანებს, არამედ არასწორად გადაყლაპვის შემთხვევაში, ბავშვის სიცოცხლეს საფრთხეს უქმნის. მან შესაძლოა სუნთქვის გართულება ან სიცოცხლის მოსპობაც კი გამოიწვიოს, რის გამოც პატარებს პოპკორნი არ უნდა მისცეთ.

10. ხილის კურკა (თესლი)

ცოცხალი ხილი ბავშვისთვის ძალიან სასარგებლოა, თუმცა ამავეს ვერ ვიტყვით ხილის კურკაზე (თესლზე). ვაშლის, ატმის ან ალუბლის თესლი ამიგდალინს შეიცავს, რომელიც ციანიდის გამომუშავებას განაპირობებს. ციანიდი ტოქნისია, რომლის დიდი რაოდენობით მიღება მომწამვლელია. კურკა დახრჩობის საფრთხესაც შეიცავს.

მომზადებულია ​beingtheparent.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად