Baby Bag

,,რაც უფრო დიდია ეკრანი, მით უფრო შორს უნდა დავდგათ კომპიუტერი" - თეა ადამია

,,რაც უფრო დიდია ეკრანი, მით უფრო შორს უნდა დავდგათ კომპიუტერი" -  თეა ადამია

,,როდესაც ბავშვი ზის კომპიუტერთან ან წიგნთან, მიაქციეთ ყურადღება, რომ ორივე ყურის ბიბილო იყოს ერთ დონეზე და მხრებთან გასწორებული", - ამის შესახებ ექიმმა რეაბილიტოლოგმა, თეა ადამიამ გადაცემაში ,,შუადღე" ისაუბრა.

,,ამ მდგომარეობიდან  ნებისმიერი გადახრა არის პრობლემა იმიტომ, რომ ეს არღვევს კუნთების დატვირთვას და ხერხემლის  ბიომექანიკას. სამუშაო მაგიდის სიმაღლე უნდა იყოს მისი მხრის დონეზე. რაც შეეხება სკამს - ბავშვის ფეხების ქვეშ უნდა იყოს რაიმე, ანუ მისი ფეხები არ უნდა იყოს ჰაერში, ეს ძალიან მნიშნელოვანია. უკნიდან საზურგე ისე უნდა იწყებოდეს, რომ სკამზე ბარძაყის 2/3 უნდა მოთავსდეს. სკამის უკან ვდებთ დიდ ბალიშს, რათა პატარასთვის მოცულობა იყოს შევსებული  და თუ ის ფეხით ვერ წვდება იატაკს, სულ ერთია - რა იქნება, თუნდაც - ფეხსაცმლის ძველი ყუთი, უნდა დავუდოთ. 

ბევრ რაიმეს გააჩნია - ასაკს, როგორ იზრდება ბავშვი და ა.შ. სწრაფად მზარდი ბავშვები სწორად ჯდომას უფრო მეტად ვერ უძლებენ. გარდა ამისა, მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვს ჰქონდეს საყრდენი. ეს ჩვენს სკოლებში არ აქვთ - მერხი არის ვიწრო და როდესაც ბავშვი წიგნს გადაშლის, მისი ხელისთვის ადგილი აღარ რჩება. ამიტომ, ბავშვი ხრის წიგნს და მასთან ერთად იხრება ხელიც. ის ყველა წესს არღვევს, რადგან ფიზიკურად არ აქვს მეტი ადგილი. ბუნებრივია, ეს მერხები კომერციულად არის წარმოებული. ალბათ, უნდა იყოს ვალდებულება და მოწმდებოდეს ისინი. ჩვენს სკოლებში ეს სტანდარტი დარღვეულია, რაც ძალიან დიდი პრობლემაა, განსაკუთრებით, თუ სკოლას აქვს ვარიაციის საშუალება.

რაც შეეხება კომპიუტერს - არ დაგვავიწყდეს, რომ ბავშვს კომპიუტერის წინ უნდა ჰქონდეს სამუშაო სივრცე. რაც უფრო დიდია ეკრანი, მით უფრო შორს უნდა დავდგათ კომპიუტერი. თუ ბავშვს სჭირდება ბიფოკალური სათვალე, ეკრანი უნდა იყოს გადახრილი. მეორე მნიშვნელოვანი საკითხია, საიდან ხვდება განათება - შეიძლება, ეკრანზე იყოს ანარეკლი, რაც ბავშვს აიძულებს, შეცვალოს კომპიუტერის მდებარეობა. იდეალურად მიიჩნევა, თუ ჩემი თვალის ხაზი არის ეკრანის ზედა ნაწილიდან, დაახლოებით, 6-8 სმ-ით დაბლა. ასევე, მნიშვნელოვანია, რომ კლავიატურა და მაუსი უნდა იყოს ერთმანეთთან ახლოს", - გვირჩევს თეა ადამია.

წყარო: ​,,შუადღე"

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ყავის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორია ყავის შემცველობა? რა დადებითი და უარყოფითი თვისებები გააჩნია? რამდენი ჭიქა ყავის მირთმევა არის რეკომენდებული დღის მანძილზე? ვისთვის არის უკუნაჩვენები ყავის მიღება? რა შეცდომებს ვუშვებთ ყავის მირთმევის დროს? აქვს თუ არა ყავას დადებითი გავლენა ჩვენს მეტაბოლიზმზე? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს ვისაუბრებ ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ პროდუქტზე, ყველასთვის საყვარელ ყავაზე. ყავა ეს არის მარადმწვანე ხე ან ბუჩქი, არსებობს მისი დაახლობით 73 სახეობა, მის შესახებ ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნიდან მოიპოვება. ყავის სახელს უკავშირებენ არაბულ სიტყვა „კაუე“ს რომელიც ითარგმენა როგორც - ძალა, ასევე მის სახელი დაკავშირებულია ეთიოპიის ერთერთ პროვინციასთან რომელსაც „კაფა“ ჰქვია, საიდანაც დასაბამს იღებს ყავის ისტორია. ეთიოპიიდან ყავა გავრცელდა იემენსა და ეგვიპტეში, ხოლო მე-16 საუკუნეში თურქეთში პირველი ყავახანა გაიხსნა, ევროპაში კი ყავა ჩნდება უკვე მე-17 საუკუნიდან.

ყავის გარეთა ნაწილი - გარსი შეიცავს კოფეინს, რომელსაც გააჩნია მკვეთრად მატონიზებელი ეფექტი, ხოლო ყავის მარცვალი კი შეიცავს ნივთიერება თეობრომინს, რომელიც ხასიათდება სისხლძრღვთა გამაფართოებელი ეფექტით ( ამ უკანასკნელის ეფექტი მეტად გამოხატულია ე.წ ხნად ყავაში, რადგან ნალექიანი ყავის შემთხვევაში ხდება მთლიანი მარცვლის დაფქვა და მასში კოფეინის შემცველობაც მეტია). ამ ორი ძირითადი ნივთიერების გარდა, ყავა შეიცავს მინერალებს და ანტიოქსიდანტურ ნივთიერებებს. მისი ანტიოქსიდანტური თვისებების შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია ყავა არ მივიყვანოთ ადუღებამდე.

ყავას გააჩნია ორგანიზმის მატონიზებელი, ენერგიაზე მომყვანი ეფექტი, ამცირებს დეპრესიის განვითარების რისკს, აქვს დადებითი გავლენა მეტაბოლიზმზე -  აჩქარებს მეტაბოლიზმს განსაკუთრებით კი მაშინ თუ ყავას დარიჩინთან ერთად მივირთმევთ. 

ყავის სავარაუდო დადებით ეფექტებს მიაწერენ: 
  • ანტიკანცეროგენულ მოქმედებას ( კიბოს საწინააღმდეგო)
  • პარკინსონის დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას
  • ტიპი 2 დიაბეტის განვითარების რისკის შემცირებას

თუმცა დადებით თვისებებთან ერთად ყავას გააჩნია ორგანიზმზე უარყოფითი გავლენაც:
  • გულის რითმის აჩქარება
  • არტერიული წნევის მატება
  • უძილობა
  • აღგზნებადობა
  • თავის ტკივილი
  • დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება)
  • კუჭის მჟავიანობის მომატება

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად დღის მანძილზე უნდა გამოვიყენოთ ყავა ზომიერი ოდენობით - 3-4 ფინჯანი. სასურველია ნალექიანი და უნალექო ყავის წილი დღის მანძილზე იყოს თანაბარი. 

ახლა კი განვიხილოთ რომელ პროდუქტებთან არის ყავის მიღება რეკომენდებული: პირველ რიგში ყავის შარდმდენი ეფექტის გამო, დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ყავა უნდა მივირთვად წყალთან ერთად, რათა არ დაირღვეს ორგანიზმში სითხის ბალანსი. არ შეიძლება უზმოდ ყავის მიღება, მჟავიანობის მომატების გამო რაც თავის მხრივ ზრდის გასტრიტის (კუჭის გარსის ანთების) განვითარების რისკს. ასევე ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს რომ ყავის მირთმევა ტკბილეულთან ერთად ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, ტკბილეული შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ჩირეულით, რომელიც სასარგებლოცაა და შეიცავს მიკრო, მაკროელემენტებს, რომლებიც შეავსებენ ყავის ეფექტით გამოდევნილ მინერალებს ორგანიზმში.

ყავის მიღება რეკომენდებული არ არის არტერიული ჰიპერტენზიით და სხვა გულსისხლძარღვთა პათოლოგიით დაავადებული ადამიანებისთვის, სასურველია ორსულებში და ლაქტაციაში მყოფი ქალების რაციონში ყავა იყოს შემცირებული ოდენობით. ყავის მიღება აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად