Baby Bag

სტრაბიზმის (სიელმის) დიაგნოსტირება და მკურნალობის მეთოდები „ნიუ-ჰოსპიტალსში“

სტრაბიზმის (სიელმის) დიაგნოსტირება და მკურნალობის მეთოდები „ნიუ-ჰოსპიტალსში“

მაია საგინაშვილი: „სიელმე არის პათოლოგია, რომლის დროსაც დარღვეულია თვალების სიმეტრიული დგომა პირველად პოზიციაში და მათი პარალელური მოძრაობის უნარი.“

სტრაბიზმი გავრცელებული პათოლოგიაა ბავშვთა ასაკში, ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია დროული დიაგნოსტირება. „ნიუ-ჰოსპიტალსში“ მკურნალობა ორი მეთოდით მიმდინარეობს - კონსერვატიული და ქირურგიული. კლინიკა მაღალკვალიფიციურ გუნდთან ერთად აღჭურვილია თანამედროვე სამედიცინო აღჭურვილობით, რაც ხელს უწყობს მკურნალობის წარმატებით წარმართვას.

ამ თემაზე MomsEdu.ge „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ოფთალმოლოგს, მაია საგინაშვილს ესაუბრა.

- რა იწვევს სტრაბიზმს?

მაია საგინაშვილი: სიელმის გამომწვევი მიზეზი შესაძლოა იყოს რეფრაქციის ანომალიები, როგორიც არის შორსმხედველობა, ახლომხედველობა, ასტიგმატიზმი. ასევე, თვალის კაკლის სხვადასხვა წარმოშობის ორგანული დაავადებები ან თვალის მამოძრავებელი აპარატის დაზიანება.

- ბავშვებში მეტად გავრცელებულია თუმოზრდილებში?

მაია საგინაშვილი: სტრაბიზმი ძირითადად დაკავშირებულია ბავშვთა ასაკთან. თუმცა გვხვდება მოზრდილებშიც. მოზრდილებში შესაძლოა იყოს სიელმე, რომლის მკურნალობა ბავშვობაში არ მოხდა; ამასთანავე, არის შემთხვევები, როდესაც სტრაბიზმი შემდგომში ვითარდება. აღსანიშნავია, რომ მოზრდილ ასაკში მწვავედ და უეცრად განვითარებული სიელმე მიანიშნებს ცენტრალურ ნერვულ სისტემაში სხვადასხვა გენეზის დაავადების არსებობას, ამიტომ ასეთ პაციენტს დროული დიაგნოსტირება და სწორი მართვა სჭირდება.

- რა სიმპტომები ახასიათებს სტრაბიზმს და რა დროს არის მნიშვნელოვანი რეაგირება? როდის უნდა მივმართოთ სპეციალისტს?

მაია საგინაშვილი: სიელმის დროს დარღვეულია თვალის კაკლების სიმეტრიული მდგომარეობა და მათი პარალელური მოძრაობა. შესაძლოა პაციენტს აწუხებდეს ერთი ან ორივე თვალის დაქვეითებული მხედველობა. ასევე, შესაძლოა აღინიშნებოდეს გაორება; თავის და კისრის არჩევითი მდებარეობა. სტრაბიზმის მქონე პაციენტს არ აქვს განვითარებული მოცულობითი მხედველობა.

- შეიძლებათუ არა სტრაბიზმმა გამოიწვიოს თვალის სხვა დაავადება?

მაია საგინაშვილი: სიელმემ შესაძლოა გამოიწვიოს ზარმაცი თვალის განვითარება. როდესაც ერთი თვალი მყარად არის გადახრილი საფიქსაციო ღერძიდან, ის არ მონაწილეობს მხედველობის აქტში, შესაბამისად, როდესაც მშობელი შენიშნავს ბავშვს სიელმის პრობლემას, აუცილებლად უნდა მიმართოს ოფთალმოლოგს.

- რა ასაკიდან ითვლება სტრაბიზმი თანდაყოლილად ან შეძენილად?

მაია საგინაშვილი:

- თანდაყოლილად ითვლება სიცოცხლის პირველი 6 თვის განმავლობაში განვითარებული სტრაბიზმი, ამ ასაკის შემდეგ - შეძენილი.

- როგორ ხდება სიელმის დიაგნოსტირება?

მაია საგინაშვილი: სიელმის გამოკვლევა იწყება თვალის გადახრის კუთხის გაზომვით. მნიშვნელოვანია, თვალის მამოძრავებელი აპარატის გამოკვლევა, რათა შესწავლილ იქნასყველა კუნთის მოქმედება, მათი ფუნქცია. ძალიან მნიშვნელოვანია ოფთალმოლოგის მიერ პაციენტის მდგომარეობის დროული შეფასება, რათა არ მოხდეს მხედველობის დაკარგვა ან სხვა არასასურველი გართულებების განვითარება.

- როგორ ხდება სტრაბიზმის მკურნალობა დარა ასაკშიაეფექტური?

მაია საგინაშვილი: მკურნალობა მოიცავს კონსერვატულ და ქირურგიულ მეთოდებს. ორივე მეთოდს გააჩნია სამედიცინო ჩვენება და მისი არჩევა ხდება ექიმის მიერ, დიაგნოსტირების შემდგომ.

კონსერვატიული მკურნალობა მოიცავს სათვალის შერჩევას და აპარატურულ მკურნალობას. ქირურგიული ჩარევა ხორციელდება ექსტრაოკულურ კუნთებზე - მათი შესუსტების, გაძლიერების, გადანაცვლების გზით მიიღწევა შესაბამისი შედეგი. ასევე, შესაძლებელია ამ ორი მეთოდის კომბინაციაში გამოყენება.

- სტრაბიზმის მკურნალობის და მართვის რა შესაძლებლობებიარსებობს კლინიკა „ნიუ-ჰოსპიტალსში“?

მაია საგინაშვილი: „ნიუ-ჰოსპიტალსის“ სტრაბიზმის ცენტრი წარმოდგენილია კვალიფიციური და პროფესიონალი ექიმთა შემადგენლობით. აღჭურვილია მაღალტექნოლოგიური, თანამედროვე სამედიცინო აღჭურვილობით, რაც საშუალებას აძლევს გუნდს, მართონ პათოლოგიები და ნებისმიერი სირთულის ოპერაცია წარმატებით ჩაატარონ.

R. 

ბავშვთა და მოზრდილთა თვალის პათოლოგიებს მკურნალობის თანამედროვე შესაძლებლობები „ნიუ ჰოსპიტ...
რეფრაქციული ანომალიები საკმაოდ გავრცელებული პრობლემაა ბავშვებსა და მოზარდებში. ამდენად, ძალიან მნიშვნელოვანია დროულად მოხდეს რეფრაქციის დიაგნოსტირება და შემდეგ მკურნალობა. „ნიუ ჰოსპიტალსში“ გარკვეული...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?
ენურეზი გავრცელებული პრობლემაა, რაც მშობლებს და შვილებს ძალიან აწუხებთ, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ასაკის მატებასთან ერთად რჩება. როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სახის სამედიცინო პრობლემასთან? ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი მაკა ლომიძე.

​- ქალბატონო მაკა, რა შემთხვევაშია ენურეზი საყურადღებო 6 წლამდე ასაკის ბავშვებში და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სამედიცინო ან სხვა სახის პრობლემასთან?

​- ბავშვებში შარდის შეუკავებლობა ხშირი პრობლემაა. მოკლედ რომ განვიხილოთ: 4 წლისათვის ბავშვები უკვე სწავლობენ მოშარდვის კონტროლს დღის მანძილზე (ანუ სიფხიზლის დროს); ძილის დროს შარდის ბუშტის ნებითი კონტროლის უნარის გამომუშავებას კი უფრო ხანგრძლივი დრო სჭირდება და 5-7 წლის შუალედში ყალიბდება.

​5 წლის ასაკისათვის ბავშვების 90-95% თითქმის სრულად ახერხებს, დარჩეს მშრალი (ანუ შეუძლია ნებითად გააკონტროლოს შარდის შეკავების უნარი) დღის მანძილზე და 80-85%-ს ძილის დროსაც. ენურეზად განიხილება შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები მხოლოდ ძილის დროს და მხოლოდ იმ ბავშვებში, რომლებსაც უკვე შეუსრულდათ 5 წელი, რადგან ასაკის გათვალისწინებით მათ უკვე შეიძლება ჰქონდეთ მოშარდვის ნებითი კონტროლის უნარი.

​განარჩევენ პირველად (ენურეზის მქონე ბავშვთა 75-90%) ენურეზს, როცა ხანგრძლივი დროის მანძილზე (მინიმუმ 6 თვე) ბავშვი არასდროს ყოფილა მშრალი ძილის დროს და მეორად ენურეზს (10-25%), როცა ბავშვი რჩებოდა მშრალი ძილის დროს რამდენიმე თვე (მინიმუმ 6 თვე), ვიდრე კვლავ გამოვლინდა ენურეზი.

​მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ენურეზის მქონე ბავშვების 75%-ს პრობლემა აღენიშნება მხოლოდ ძილის დროს. ამ ბავშვებს, როგორც წესი, არ აქვთ, არც შარდის შეუკავებლობა დღის მანძილზე და არც ჯანმრთელობის სხვა პრობლემები. ეს ე.წ. მონოსიმპტომური ენურეზია და ენურეზის შემთხვევათა უმრავლესობა, სწორედ ამ ტიპისაა. პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი ორჯერ უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგონებში და ყოველი წლის მატებასთან ერთად დაახლოებით 15%-ში თავისთავად გაივლის.

​ენურეზი საყურადღებოა, როცა შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები არის არა მარტო ძილის, არამედ სიფხიზლის დროსაც და/ან თან ახლავს, ქვედა საშარდე გზების მხრივ, სხვა სიმტომებიც - მოშარდვის უეცარი მოთხოვნილება, მოშარდვის სიხშირის ცვლილება, გაძნელებული (ჭინთვით) შარდვა, შარდის სუსტი ნაკადი, ტკივილი შარდვისას... ეს არამონოსიმპტომური ენურეზია. ასეთი დიფერენცირება გასათვალისწინებელია, რადგან სწორედ იმ ბავშვებს, რომლებსაც ენურეზთან ერთად აღენიშნებათ დღის შეუკავებლობა, სხვა ჩივილებთან ერთად მოსალოდნელია, ჰქონდეთ ქვედა საშარდე სისტემასთან დაკავშირებული პრობლემები და ასეთ შემთხვევებში ექიმთან მიმართვა აუცილებელია.

​დიაბეტი, საშარდე გზების ინფექციები, ყაბზობა, ენკოპრეზი (განავლის შეუკავებლობა), ენტერობიაზი („ჭიები“), თირკმლის ქრონკული დაავადება, გულყრა და ძილის დარღვევები (მაგ: ძილის აპნოე) ის სამედიცინო პრობლემებია, რომლებიც შეიძლება ხელს უწყობდეს ენურეზს. ამ მდგომარეობების იდენტიფიკაცია არ არის რთული და ცხადია, ასეთ დროს მთავარი ამოცანა ძირითადი მიზეზის სწორი მართვაა.

​ისიც გასათვალისწინებელია, რომ ენურეზი შეიძლება ასოცირებული იყოს ნეიროგანვითარების დარღვევებთანაც, მათ შორის: გონებრივი განვითარების შეფერხება, აუტიზმის სპექტრის დარღვევები, ყურადღების დეფიციტის და ჰიპერაქტივობის სინდრომი.

​ფიზიკური ან ემოციური პრობლემები იშვიათად ხდება პირველადი ენურეზის მიზეზი.

​- თუ ასაკის მატებასთან ერთად ენურეზი რჩება, რა უნდა გააკეთოს მშობელმა?

​- როგორც აღვნიშნეთ, 5 წლის ასაკის შემდეგ, ყოველი წლის მატებასთან ერთად, მოსალოდნელია პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი თავისთავად მოწესრიგდეს, მაგრამ თუ პრობლემა რჩება, ცხადია, ექიმის ჩარევა და სრულყოფილი შეფასება აუცილებელია. ექიმი გაარკვევს ჩივილის ისტორიას (ანამნეზი), გასინჯავს ბავშვს, შეაფასებს შარდის საერთო ანალიზს და აუცილებლად გირჩევთ ე.წ „მოშარდვის დღიურის“ (დღიურში უნდა დაფიქსირდეს დღის მანძილზე მოშარდვის დრო და სიხშირე, შარდის მოცულობა, ყოველი მოშარდვის დროს მიღებული სითხის ოდენობა, სხვა სიმტომების არსებობა: ჭინთვის საჭიროება შარდვის დროს, შარდის ნაკადი ხომ არ არის წყვეტილი? ცლის თუ არა ბოლომდე შარდის ბუშტს და სხვა) წარმოებას, რის საფუძველზეც გადაწყვეტს შემდეგი კვლევების და/ან მკურნალობის საჭიროებას.

​- ხშირად პატარები ისჯებიან ასეთ დროს. რამდენად მართებულია ეს მშობლების მხრიდან?

​- ენურეზი ემოციური სტრესია, როგორც ბავშვის, ისე მშობლების და ოჯახის სხვა წევრებისათვის. ბავშვებს სირცხვილის და განცდის გამო დაბალი თვითშეფასება უყალიბდებათ, რამაც შეიძლება, სავალალო გავლენა იქონიოს თანატოლებთან ან ოჯახის წევრებთან ურთიერთობებზე, ცხოვრების ხარისხზე, სწავლაზე. ბავშვები ერიდებიან და არ რჩებიან მეგობრებთან წვეულებებზე, ან რაიმე ტიპის შეკრებებზე, სადაც ღამით დარჩენა მოუწევთ.

​მშობლებს მუდმივად უწევთ სველი თეთრეულის შეცვლა, რეცხვა-მოწესრიგება, რამაც შეიძლება ისინი გააღიზინოს, მაგრამ ძალიან მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ ენურეზი არ არის ბავშვის დანაშაული და მას არ შეუძლია ამის გაკონტროლება. ოჯახის წევრებმა და სხვა ახლობლებმა არასოდეს არ უნდა შეარცხვინონ ან დასაჯონ ბავშვი ენურეზის გამო. სწორი იქნება ექიმთან ერთად განიხილონ პრობლემა და სცადონ გააცნობიერონ მიზეზები (ასეთის არსებობის შემთხვევაში), დაგეგმონ და დასახონ დახმარების გზები.


​​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად