Baby Bag

რა არის სუდანი და რატომ არ უნდა იყოს ის საკვებ პროდუქტებში

რა არის სუდანი და რატომ არ უნდა იყოს ის საკვებ პროდუქტებში

რა არის სუდანი და რატომ არ უნდა იყოს ის საკვებ პროდუქტებში? - აღნიშულ თემაზე პედაიტრმა თამარ ობგაიძემ ​ისაუბრა. 

გთავაზოვთ პედიატრის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„ყველა საღებავს თავის ადგილი აქვს - ზოგს საკვებში, ზოგს ტექტილის, პლასტამისის თუ კოსმეტიკურ მრეწველობაში, ზოგსაც - მედიცინაში.

სუდანი ულამაზესი ფერის საღებავების ჯგუფია. მისი რამდენიმე ფორმა არსებობს. სუდანი I,II,III, IV ისეთი ლამაზი ფერის წითელი საღებავია, აუცილებლად მოგტაცებთ თვალს.

შეიცავს აზოტის ჯგუფს, კარგად იხსნება ცხიმში. სწორედ ამიტომ მას პლასტმასის, ცვილების, ლაქების, ტექნიკური ზეთების, საღებავების წარმოებაში იყენებენ.
სუდანი გამოიყენება მედიცინაშიც, უჯრედებისა და ქსოვილების მიკროსკოპით შესწავლისათვის მათს შესაღებად. იყენებენ გამოიყენება ტექსტილის მრეწველობასა და ზოგჯერ კოსმეტიკურ საშუალებების წარმოებისას მისი ძალიან ლამაზი წითელი ფერის გამო. და თურმე არამხოლოდ.

პირველი სკანდალი 2003 წელს საფრანგეთში აგორდა, როცა ინდოეთიდან შემოტანილი ჩილის სოუსებში სურსათის კონტროლის მესვეურებმა სუდანი აღმოაჩინეს.

ამავე წელს გაერთიანებული სამეფოს საკვების უვნებლობის სააგენტომ გააკეთა განცხადება ზოგიერი ჩილისშეცველი ფოპდუქტის დაბინძურების შესახებ.ამას სავაჭრო ცენტრებიდან 600-მდე საკვები პრდუქტის ამოღება მოჰყვა -მათ შორის მზა სუპების, ჩიფსების , სუნელების, სოუსების სხვადასხვა სახეობები.

შემდეგი სკანდალი 2006 წელს ჩინეთში იყო, სადაც სუდანი იხვის, ქათმის ხორცსა და კვერცხში ააღმოაჩინეს. როგორც ჩანს კვერცხის მწარმოებლებს ძალიან უნდოდათ თავი მკვეთრი ნარინჯისფერი კვერცხის გულით მოეწონებინათ, რისთვისაც ფრინველს სუდანისშემცველ საკვებს აძლევდნენ.

რა უნდა სუდანს საკვებში

შესანიშნავი წითელი ფერი, რითიც სუდანი გამოირჩევა, თურმე საკვებ პროდუქტებსაც აძლევს ისეთ ფერს, რითიც ის მიზმიდველი ხდება. დახლზეც აუცილებლად შენიშნავთ და სავაჭრო ურიკაშიც სწორედ მას მოათავსებთ.

ამგვარად, მწარმოებელისათვის ეს პროდუქტის პოპულარობის და გაყიდვების ზრდის მიზეზი ხდება.

სულ ტყუილად დაიწყებთ პროდუქტის ეტიკეტის თვალიერებას - იქ მას , რათქმაუნდა, ვერ იპოვით. სუდანი გამოყენება საკვები მიზნებით ხომ აკრძალულია. სამწუხაროდ, მის არსებობას შეცველობას საკვებ პროდუქტში ვერც სუნით მიხვდებით და ვერც გემოთი.

რეგულაციები

1973 წელს გაეროს საკვებისა და აგიკულტურების ორგანიზაციის FAO/WHO ექსპერტმა ჯგუფმა სუდანის ჯგუფის საღებავები საკვებად უვარგისად სცნო და მისი ამ მიზნით გამოყენება აკრძალა.

1975 წელს კიბოს კვლევის საერთაშორისო სააგენტომ (IARC) ექპერიმენტული კვლევებით დააგინა, რომ სუდანის კანქვეშა შეყვანა შეყვანა ექსპერიმენტულ თაგვებში თაგვებში სიმსივნურ დაავადებებს იწვევდა, თუმცა მსგავსი დასკვნა ადამიანებზე არ გამოქვეყნებულა.

მეცნიერები თვლიან, რომ სუდანი კანცეროგენული, გენოტოქსიური და ტერატოგენული ეფექტების მქონე ნივთიერებაა. ეს რთული სიტყვები ასე განიმარტება - სუდანის საკვებად გამოყენებას შეუძლია გამოიწვიოს სიმსივნური დაავადებები, გენური მუტაციები, აგრეთვე ნაყოფის სიმახინჯეები ორსული ქალის მიერ მისი ხშირი გამოყენებისას.

სუდანის გამოყენება საკვებ პროდუქტებში იკრალება ევროკავშირის ქვეყნებში, აშშ-ში, ჩინეთში, ავსტრალიაში, კანადაში.

როგორ შეიძლება დავიცვათ თავი

სურსათის კონტროლი სახელმწიფოს საქმეა და ეს რეგულარულად უნდა განხორციელდეს

უნდა გამკაცრდეს სასჯელები არაკეთილსინდისიერი მწარმოებელების მიმართ

ერთადერთი, რაც ჩვენ შეგვიძლია, თავი ავარიდოთ სოუსებს, რომელთაც მკვეთრი, არაბუნებრივი წითელი შეფერილობა აქვთ.

და კიდევ, გახსოვდეთ, ერთჯერადი მიღება ამ მავნე ეფექტებს არ ქმნის. ჯანმრთელობისათვის საშიში შედეგები დგება მაშინ, თუ ჩვენ სუდანისშემცველ საკვებს სისტემატურად გამოვიყენებთ.

ჯანმრთელობას გისურვებთ!♥️♥️♥️“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მამაკაცის ფაქტორით გამოწვეული უნაყოფობა თავისი პროცენტული მაჩვენებლით თითქმის უტოლდება ქალისმიერი ფაქტორით გამოწვეულ უნაყოფობას და საშუალოდ 40%-ს შეადგენს“

„მამაკაცის ფაქტორით გამოწვეული უნაყოფობა თავისი პროცენტული მაჩვენებლით თითქმის უტოლდება ქალისმიერი ფაქტორით გამოწვეულ უნაყოფობას და საშუალოდ 40%-ს შეადგენს“
როდის ვსაუბრობთ მამაკაცისმიერი ფაქტორით გამოწვეულ უნაყოფობაზე, რა არის მიზეზები და ექვემდებარება თუ არა მკურნალობას? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს, საერთაშორისო რეკომენდაციებზე დაყრდნობით ესაუბრა რეპროდუქტოლოგი, მეან-გინეკოლოგი, თსუ-ის დოქტორანტი, ლელა ირემაძე.

- ქალბატონო ლელა, რამდენად მაღალია მამაკაცთა უშვილობის მაჩვენებელი?

- უნაყოფობის გამომწვევ მიზეზებს შორის, მამაკაცის ფაქტორი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი და წამყვანი გახლავთ, უფრო მეტიც, თავისი პროცენტული მაჩვენებლით თითქმის უტოლდება ქალისმიერი ფაქტორით გამოწვეულ უნაყოფობას და საშუალოდ 40%-ს შეადგენს.

დღეისათვის, მსოფლიოში ყოველი მე-7 რეპროდუქციული წყვილი უნაყოფოა, 2-3 წლის წინ ეს მაჩვენებელი 10-დან 1-ს შეადგენდა. აღნიშნული მიუთიუთებს პროცესის ზრდაზე. ხეშლემწყობ მიზეზებს შორის, მძიმე ეკოლოგიური ვითარება და არახელსაყრელი სოციალური ფაქტორები მოიაზრება. ამ მხრივ, ჩვენი ქვეყანაც არ არის გამონაკლისი.

- ძირითადად რა არის მამაკაცის უშვილობის მიზეზი?

- მამაკაცის უნაყოფობა არის მამაკაცის მიზეზით ქალის დაორსულების შეუძლებლობა. გამომწვევი მიზეზი მრავალია, მათ შორის წამყვანი გახლავთ:

  • იდიოპათიური;
  • გენეტიკური;
  • ენდოკრინული;
  • ვარიკოცელე;
  • იმუნოლოგიური;
  • შარდ-სასქესო სისტემის ინფექციები;
  • შარდ-სასქესო ორგანოების თანდაყოლილი ან შეძენილი პათოლოგიები და სხვა.
იდიოპათიური ანუ გაურკვეველი გენეზის ფაქტორი - ყველაზე ფართოდ გვხვდება სხვა მიზეზებს შორის და შემთხვევათა 40-50%-ს შეადგენს. ამ შემთხვევაში, გარდა სპერმოგრამისა, სხვა სისტემებში დარღვევა პრაქტიკულად არ არსებობს.

გენეტიკური ფაქტორი - მამაკაცისმიერი უნაყოფობის გამომწვევი მიზეზების შემთხვევაში 20-30-%-ში გვხვდება, იგი გულისხმობს ქრომოსომულ დარღვევას (რაოდენობრივი, სტრუქტურული), მონოგენური დაავადებების (ცისტური ფობროზი) არსებობას, მიტოქონდრიულ მუტაციებს, გენეტიკურად განპირობებულ ენდოკრინულ დარღვევებს.

ენდოკრინული ფაქტორი - მნიშვნელოვანი მიზეზია სხვა ფაქტორებს შორის, გვხდება 25-30%-ში. ენდოკრინული დარღვევებიდან ხშირია - ჰიპერპოლაქტინემია, ჰიპო/ჰიპერთირეოზი, ინსულინრეზისტენტობა ასოცირებული ჭარბ წონასთან/სიმსუქნესთან და სხვა.

ვარიკოცელე - ზოგად პოპულაციაში გვხვდება მამაკაცთა 15-16%-ში, ხოლო უნაყოფო მამაკაცების 30-35%-ში. უნაყოფობის შემთხვევაში ვარიკოცელეს მკურნალობის სტრატეგია (მედიკამენტური, ქირურგიული) დამოკიდებულია მის ხარისხზე და პაციენტის ჩივილებზე (ტკივილი, დისკომფორტი სათესლე ჯირკვლების პროექციაზე). მსუბუქი ხარისხის და/ან ასიმპტომური ვარიკოცელე არ საჭიროებს მკურნალობას.

სხვა მიზეზებს შორის მნიშვნელოვანია - ჭარბი ალკოჰოლის, თამბაქოს, ნარკოტიკული საშუალებების მოხმარება, ფიზიკური/სპორტული ზედატვირთვა, დღე-ღამური ბიორიტმის (ძილ-ღვიძილის საათები) დარღვევა, ანამნეზში ჩატარებული ქიმიოთერაპია და სხვა.

- რა კვლევებია საჭირო მამაკაცის შემთხვევაში?

- პირველი რიგის კვლევა გახლავთ სპერმოგრამა (სპერმოგრამა - ეაკულატის (სათესლე სითხის) გამოკვლევაა), რომლის ჩატარებას, მიღებული შედეგის სწორად შეფასებას დიდი მნიშვნელობა აქვს.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მიერ მოწოდებული ბოლო რეკომენდაციის მიხედვით, ნორმალური სპერმოგრამის პარამეტრებია:

- საჭიროა თუ არა ანალიზისთვის სპეციალური მომზადება?



- დიახ,  საჭიროა სპეციალური მომზადება. ამ შემთხვევაში მამაკაცმა სქესობრივი ცხოვრებისა და მასტურბაციისგან <2 და >5 დღის განმავლობაში თავი უნდა შეიკავოს. ამ პერიოდში რეკომენდებულია შეიზღუდოს ჭარბი ალკოჰოლი, სპეციფიკური მედიკამენტები.

სპერმოგრამის შედეგის მიხედვით განისაზღვრება სხვა დამატებითი კვლევების საჭიროება, როგორებიცაა: სათესლე ჯირკვლების ულტრასონოგრაფია, ჰორმონული ანალიზები, კარიოტიპირება, შარდ-სასქესო სისტემის ინფექციები და სხვა.

- შესაძლებელია თუ არა მკურნალობა და რამდენად ეფექტურია?

- მკურნალობის მენეჯმენტი (მედიკამენტური, ქირურგიული) დამოკიდებულია უნაყოფობის გამომწვევ მიზეზებზე, ამდენად,  გადამწყვეტი მნიშვნელობა ენიჭება პაციენტის სწორ და დროულ დიაგნოსტიკას. ხშირად მსუბუქი დარღვევების დროული გასწორების შემდეგ, მოკლე დროში, წყვილი ბუნებრივი გზით იღებს ორსულობას. საჭიროების შემთხვევაში მოწოდებულია ინ ვიტრო განაყოფიერება (IVF/ICSI), როდესაც სახეზეა: საშუალო ან მძიმე დარღევა სპერმოგრამაში, ობსტრუქციული ან არაობსტრუქციული აზოოსპერმია, ანამნეზი წარუმატებელი მედიკამენტური თერაპია, წარუმატებელი საშვილოსნოსშიდა ინსემინაციები და სხვა.

დღეისათვის, რეპროდუქტოლოგიის განვითარებამ პრაქტიკულად გადაწყვიტა წყვილის უნაყოფობის პრობლემა. თითქმის არ არსებობს გამოუვალი მდგომარეობები, მათ შორის მამაკაცთა უნაყოფობის თვალსაზრისით. მძიმე დარღვევების არსებობისას ინ ვიტრო (IVF/ICSI) განაყოფიერების ტექნოლოგიის გზით შესაძლებელია წყვილმა იყოლიოს საკუთრი გენეტიკური შვილი.

პროგნოზი განისაზღვრება რამდენიმე მნიშვნელოვანი ფაქტორით, მათ შორის წამყვანია:

სპერმოგრამის დარღვევის ტიპი (მსუბუქი, საშუალო, მძიმე); უნაყოფობის ხანგრძლივობა); უნაყოფობის ტიპი (პირველადი, მეორადი); პარტნიორის (ქალი) ასაკი, მისი ფერტილიზაციის სტატუსი.

ექიმის მიერ პროგნოზის სწორად განსაზღვრას დიდი მნიშვნელობა ენიჭება წყვილის წარმატებაში.

ამჟამად მამაკაცის უნაყოფობის ნებისმიერ შემთხვევაში არსებობს გამოსავალი, მაშინაც კი, როდესაც საქმე გვაქვს აზოოსპერმიასთან (ობსტრუქციული (ეაკულატში სპერმატოზოიდები არ არსებობა). დამხმარე ქირურგიული ტექნოლოგიის გზით შესაძლებელია სათესლე ჯირკვლებიდან ან მისი დანამატიდან სპერმატოზოიდების ან მისი წარმომქმნელი უჯრედების აღება და გამოყენება, ინ ვიტრო განაყოფიერებითვის (IVF/ICSI). არაობსტრუქციული აზოოსპერმიის შემთხვევაში რეკომენდებულია სპერმ-დონაცია და ინ ვიტრო განაყოფიერება (IVF/ICSI).

მამაკაცის უნაყოფობის შემთხვევაში ასევე კეთდება საშვილოსნოსშიდა ინსემინაცია (საშვილოსნოსშიდა ინსემინაცია გულისხმობს ქალის საშვილოსნოში სპერმის ხელოვნურად შეყვანას), თუ არის შემდეგი ჩვენება:

  • გაურკვეველი გენეზის უნაყოფობა;
  • მსუბუქი დარღვევა სპერმოგრამაში;
  • გაიშვიათებული სქესობრივი კავშირი;
  • პოტენციის დაქვეითება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად