Baby Bag

თუ ასეთ წარმონაქმნს საკუთარ ან თქვენი პატარას სხეულზე შეამჩნევთ - ექიმის გაფრთხილება!!!

თუ ასეთ წარმონაქმნს საკუთარ ან თქვენი პატარას სხეულზე შეამჩნევთ - ექიმის გაფრთხილება!!!

როგორ გამოვიცნოთ ბორელიოზი-დაავადება, რომელიც ტკიპებს გადააქვთ? - აღნიშნულ თემაზე ექიმი თამარ ობგაიძე ​საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„ფოტოზე ბეჭდისებრ ლაქას ხედავთ. თუ ასეთ წარმონაქმნს საკუთარ ან თქვენი პატარას სხეულზეც ამჩნევთ, ნიშნავს, რომ ექიმს გადაუდებლად უნდა მიმართოთ. ასეთი ტიპის ლაქა ბორელიოზისათვისა დამახასიათებელი.

და სანამ მზიანი, ცხელი დღეები და ქალაქგარეთ დასვენების პერიოდი საბოლოოდ გასულა, ამ დაავადებაზეც მოგითხრობთ.

იგი 1975 წელს იქნა აღწერილი აშშ-ში ალენ სტირის მიერ, 1982 წელს ისიც დადგინდა, რომ მას მიკროორგანიზმი, სახელად Borrelia burgdorferi იწვევს. დაავადებას ბორელიოზი ანუ ლაიმის დაავადება ეწოდა. 

სხვათა შორის იგივე გამომწვევი ალპებში 5300 წლის წინ დაღუპული ადამიანის ნაშთებშიც იქნა ნაპოვნი, რაც იმას ნიშნავს, რომ ეს მიკროორგანიზმი კაცობრიობასავით ძველია.

ბორელია ადამიანის ორგანიზმში ტკიპის კბენის შემდეგად ხვდება. ის ტკიპის სანარეწყვე ჯირკვლებშია დაბანაკებული.

დაავადების დასაწყისი კანზე სპეციფიური გამოვლინებით იწყება. ტკიპის კბენის ადგილზე ჩნდება დამახასითებელი ე.წ. ბეჭდისებრი, მრგვალი, წითელი ლაქა ღია ფერის ცენტრით, რასაც შესაძლოა თან ახლდეს გაციების ნიშნები - ცხელება, ცხვირიდან გამონადენი, კუნთების ტკივილი. 

ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ დიაგნოზი სწორედ ამ ეტაპზე დაისვას და მკურნალობაც დროულად დაიწყოს. წინააღმდეგ შემთხვევაში დაავადება პროგრესირებს და ვლინდება 

შესაძლებელია გამოვლინდეს წითელი ფერის ლაქები-ერითემა სხეულის სხვადასხვა უბანზე (მიგრირებადი ერითემა,) სახსრების, გულის, ცენტრალური და პერიფერიული ნერვული სისტემის დაავადებები, მათ შორის მენინგიტიც. 

დაავადების დიაგნოზი სპეციალური, სეროლოგიური კვლევის საფუძველზე ისმება, რაც ბორელიას საწინააღმდეგო ანტსიხეულების სისხლში გამოვლენას ემყარება. მკურნალობა კი ანტიბიოტიკებით ხდება.

რა უნდა გვახსოვდეს?

ტკიპის საღმოჩენისას, ის არ უნდა მოაძროთ. დაადეთ ზეთით გაჟღენთილი საფენი და აცადეთ, რომ კანი კარგად გაიჟღინთოს. ზეთი ტკიპას მოძრაობის უნარს უკარგავს და მისი ხრახნისსებრი მოძრაობით ფრთხილად მოძრაობა კანიდან ადვილია. 

თუ კანში ტკიპას თავი დარჩა, ჩათვალეთ, ის ვერ მოაცილეთ უსაფრთხოდ, რადგან ბორელიები სანრეწყვე ჯირკვლებში, თავის არეში ბინადრობენ. ასეთ შემთხვევაში უახლოეს კლინიკას რაც შეიძლება სწრაფად უნდა მიაკითხოთ, რათა ექიმმა სრულად მოაცილოს ტკიპა.

და კიდევ, თუ სოფლად, ტყეში ან მინდვრებში სეირნობისას ბავშვს ისეთი სამოსი ჩააცვით, რაც მის სხეულს დააფარავს, რაც ტკიპას სხეულზე მოხვედრას თვიდან აგაცილებთ,“ - აღნიშნავს პედიატრი. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ მოვუაროთ კოღოს ნაკბენს ბავშვებში და რა სიმპტომები აქვს ნაკბენისგან გამოწვეულ ალერგიას?

როგორ მოვუაროთ კოღოს ნაკბენს ბავშვებში და რა სიმპტომები აქვს ნაკბენისგან გამოწვეულ ალერგიას?
როგორ მოვუაროთ კოღოს ნაკბენს ბავშვებში და რა სიმპტომები აქვს ნაკბენისგან გამოწვეულ ალერგიას? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ალერგოლოგ-იმუნოლოგი ნინო მჭედლიშვილი.

​- ქალბატონო ნინო, ზაფხულში მომრავლდნენ კოღოები, როგორ ავაცილოთ თავიდან მათი ნაკბენი?

​- კოღოს კბენისგან თავის დასაცავად უმჯობესია, შეიზღუდოს გარე აქტივობა, გამთენიისას და საღამო ხანს, განსაკუთებით. მაღალტენიან გარემოში.

​სახლის გარშემო დააშრეთ გუბურები, რადგან დამდგარი წყალი კოღოების გამრავლებისთვის კარგ პირობებს იძლევა, ფანჯრებზე და კარზე გამოიყენეთ მწერისგან დამცავი ბადეები. ინსექტიციდი პერმეთრინი გამოიყენეთ ქსოვილზე შესასხურებლად (მაგალითად, კარავზე, საძილე ტომარასა და ტანსაცმელზე) მაგრამ, უშუალოდ კანზე არ უნდა დაიტანოთ.

​მწერისგან ყველაზე ეფექტური დამცავი საშუალება, რეპელენტია DEET-ის (N,N-diethyl-3-methylbenzamide) და პიკარიდინის შემცველი. ადამიანი კოღოს იზიდავს კანის სუნის, ტემპერატურის და ამოსუნთქული ნახშიროჟანგის მიხედვით. DEET-ის შემცველი ხსნარი კბენისგან ეფექტური დაცვის საშუალებას წარმოადგენს. რაც უფრო მაღალია მისი კონცენტრაცია პროდუქტში, მით ხანგრძლივია დაცვითი ეფექტი. ბავშვებში DEET-ის 10%-იანი საშუალების გამოყენება რეკომენდებულია 2 თვის ასაკიდან. დაუშვებელია DEET-ის შემცველი ხსნარის დალევა ან შესუნთქვა, ასევე დაკაწრულ ან მზისგან დამწვარ კანზე წასმა, რადგან მაღალი კონცენტრაციის შემთხვევაში ავლენს ნეიროტოქსიურ ეფექტს. შეუძლია დაშალოს მწერისგან დამცავი ბადე, სპანდექსი, ვისკოზა, ტყავი და პლასტმასის სათვალის ჩარჩო და საათიც კი.
პიკარიდინი ადამიანის კანზე ქმნის ბარიერს, რაც იცავს მწერის კბენისგან. არ აქვს სუნი, არ ტოვებს კვალს, აქვს ხანგრძლივი ეფექტი (8- 10 სთ). გამოიყენება 2 თვის ასაკიდან.
სხვა საშუალებები, როგორებიცაა: ციტრონელას ექსტრაქტი და ევკალიპტის ზეთი, ნაკლებად ეფექტურია. ციტრონელას დამცველობითი ეფექტი გრძელდება 20 წუთამდე, ევკალიპტის ზეთის - 2 საათამდე.
- რა ბუნებრივი საშუალებები გამოვიყენოთ, როცა ბავშვს ექავება ნაკბენი და შეიძლება თუ არა სპირტის წასმა?
- მწერის კბენის შემდეგ, პირველ რიგში, უნდა მოხდეს ნაკბენის გრილი, საპნიანი წყლით ჩამობანა, ცივი საფენის დადება, „calamine'' - ის ან პრამოქსინის შემცველი გელის, ლოსიონის გამოყენება. ადგილობრივი საანესთეზიო და ანტიჰისტამინური გელის ან კრემის რუტინულად გამოყენება არა არის რეკომენდებული, რადგან მზის სხივებს შეუძლიათ კანის მგრძნობელობის მომატება და კონტაქტური ალერგიული რეაქციის განვითარება. ქავილის შემცირების მიზნით, ექიმთან შეთანხმებით, შესაძლებელია დასალევად ანტიჰისტამინური პრეპარატების გამოყენება, დიდი ადგილობრივი რეაქციის შემთხვევაში კი ადგილობრივად და/ან დასალევად კორტიკოსტეროიდული საშუალებების გამოყენება სიმძიმის მიხედვით.
- რა სიმპტომები აქვს კოღოს ნაკბენის შედეგად გამოწვეულ ალერგიას?
- კოღოს ნაკბენზე ტიპურ რეაქციას მიეკუთვნება კანის სიწითლე, მცირედი შეშუპება, რომელიც პიკს აღწევს დაახლოებით 20 წუთამდე, მოგვიანებით ყალიბდება პაპულა, ახასიათებს ძლიერი ქავილი 24-26 სთ-მდე და განიცდის უკუგანვითარებას 7-10 დღეში. დიდ ადგილობრივ რეაქციას მიეკუთვნება ნაკბენი არე, რომელსაც ახასიათებს ძლიერი ქავილი, ან მტკივნეულობა, სიწითლე, სიმხურვალის შეგრძნება, შეშუპება 10 სმ-ზე მეტი დიამეტრის. რეაქცია ვითარდება კოღოს კბენიდან რამდენიმე საათში და პროგრესირებს 8-12 სთ-ის ფარგლებში, უმჯობესდება 3-10 დღეში. თუ ნაკბენი არე თვალთან ახლოსაა, განსაკუთრებით ბავშვებში, შესაძლოა, შეშუპდეს მთლიანად სახე, გაძნელდეს თვალის გახელა, კვება. დიდ ადგილობრივ რეაქციას შესაძლოა, ახლდეს კუნთების ტკივილი, ცხელება. თუმცა, ძლიერი სისტემური ალერგიული რეაქცია კოღოს ნაკბენზე ძალიან იშვიათია.
ინტერვიუში მოცემული ინფორმაცია ეფუძნება ​წყაროს
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად