Baby Bag

6 თვის ასაკიდან ბავშვს ფტორის დანამატი უნდა მისცეთ - 7 საინტერესო ფაქტი პირველი კბილების შესახებ

6 თვის ასაკიდან ბავშვს ფტორის დანამატი უნდა მისცეთ - 7 საინტერესო ფაქტი პირველი კბილების შესახებ
გთავაზობთ 7 საინტერესო ფაქტს პირველი კბილების შესახებ. 

1. ბავშვების უმეტესობას პირველი კბილი 6-დან 12 თვემდე ​ამოსდის

ბავშვებს პირველი კბილი სხვადასხვა ასაკში ამოსდით. შესაძლოა, თქვენს პატარას თავის პირველ დაბადების დღეზე არცერთი კბილი არ ჰქონდეს. სამი თვის ასაკიდან ჩვილები თითების პირში ჩაყოფას სწავლობენ. მათ მომატებული ნერწყვდენაც აღენიშნებათ. მშობლების ნაწილი ფიქრობს, რომ ნერწყვის დიდი რაოდენობით გამოყოფა კბილების შესაძლო ამოსვლაზე მიანიშნებს, თუმცა პატარების უმეტესობას პირველი კბილი ექვსი თვის ასაკამდე არ ამოსდის. პირველად, როგორც წესი, ჩვილებს ქვედა საჭრელი კბილები ამოსდით. კბილების ამოჭრის პროცესი საბოლოოდ 3 წლის ასაკში სრულდება, როდესაც ბავშვს ყველა კბილი ადგილზე აქვს.

2. 6 თვის ასაკიდან ბავშვს ფტორის დანამატი უნდა მისცეთ

ფტორი სასარგებლო მინერალია, რომელიც კბილის მინანქარს დაზიანებისგან იცავს და კარიესის პრევენციასაც უზრუნველყოფს. ფტორი სასმელ წყალშიც გვხვდება. სოლიდური კვების დაწყებისთანავე, ბავშვს მცირე რაოდენობით ისეთი წყალი ასვით, რომლის შემადგენლობაში ფტორი შედის. წყალი, რომელსაც ბავშვისთვის ყიდულობთ, შესაძლოა, ფტორს არ შეიცავდეს. ვიდრე ბავშვისთვის ფტორის დანამატის მიცემას გადაწყვეტდეთ, რჩევისთვის პედიატრს მიმართეთ.

3. ღრძილების მასაჟი, გრილი მასაჟორები ან საბავშვო ტკივილგამაყუჩებლები პატარას დისკომფორტის დაძლევაში დაეხმარება

როგორც წესი, კბილების ამოსვლა პატარას სერიოზულ დისკომფორტს არ უქმნის, თუმცა რიგ შემთხვევებში აღნიშნული პროცესი, შესაძლოა, ტკივილისა და უსიამოვნებების გამომწვევიც აღმოჩნდეს. ბავშვებს ღრძილები უმაგრდებათ, ექავებათ, დიდი რაოდენობით ნერწყვი სდით და ხასიათი უფუჭდებათ. პატარას მდგომარეობის შესამსუბუქებლად ღრძილები სუფთა თითებით დაუმასაჟეთ, ან გამოიყენეთ სპეციალური ღრძილის მასაჟორი. თუ ტკივილი ძალიან შემაწუხებელია, ბავშვს სპეციალურად ჩვილისთვის განკუთვნილი ტკივილგამაყუჩებელი მიეცით. თუ პატარას სიცხე აუწევს და ტემპერატურა 38 გრადუსზე მაღლა ავა, სიცხის დამწევი საშუალება აუცილებლად გამოიყენეთ.

4. არასდროს გამოიყენოთ სპეაციალურად კბილის ამოჭრისთვის განკუთვნილი აბები, ბენზოკაინის შემცველი გელები, ჰომეოპათიური გელები და აბები

ნუ გამოიყენებთ აბებს, რომლებიც ბელადონას ექსტრაქტს შეიცავს ან გელს, რომლის შემადგენლობაში ბენზოკაინი შედის. ბელადონა და ბენზოკაინი ტკივილს ამსუბუქებს, თუმცა ორივე მათგანს ძალიან ბევრი არასასურველი გვერდითი ეფექტის გამოწვევა შეუძლია, რის გამოც ჩვილებთან მათი გამოყენება დაუშვებელია.

5. პატარას კბილები დღეში ორჯერ გაუხეხეთ

როდესაც თქვენს შვილს კბილები ამოუვა, ჰიგიენის წესების დაცვაზე უნდა იზრუნოთ. თავდაპირველად ფტორის შემცველი კბილის პასტით დაიწყეთ კბილების გახეხვა. ცხადია, პასტა მინიმალური რაოდენობის უნდა იყოს. ბავშვებს კბილის გახეხვაში 6 წლის ასაკამდე თავად უნდა დაეხმაროთ. გააკონტროლეთ, რა რაოდენობის კბილის პასტას იყენებს პატარა და რამდენად სწორად იხეხავს კბილებს. როდესაც ბავშვი წერას ისწავლის, ის კბილების გახეხვას დამოუკიდებლადაც შეძლებს.

6. საჭიროების შემთხვევაში ბავშვს კბილების ფტორირების პროცედურა ჩაუტარეთ

რეგულარული ვიზიტების დროს პედიატრი თქვენი შვილის კბილებს აუცილებლად შეამოწმებს. ის კბილებისა და ღრძილების მოვლისა და გაჯანსაღების მეთოდებზეც გაგესაუბრებათ. სასურველია, პატარებს კბილების ფტორირების პროცედურა ადრეულ ასაკშივე ჩაუტარდეთ. თუ ბავშვისთვის სტომატოლოგი შერჩეული გყავთ, შეგიძლიათ აღნიშნული პროცედურის ჩატარება მას მიანდოთ. ფტორირების პროცედურა კბილებს ფტორით ამდიდრებს, რაც კარიესის განვითარებას მნიშვნელოვნად უშლის ხელს.

7. ერთი წლის ასაკში ბავშვი სტომატოლოგთან მიიყვანეთ

ბავშვის კბილების ჯანმრთელობაზე ადრეული ასაკიდანვე უნდა იზრუნოთ. სასურველია, 1 წლის ბავშვი სტომატოლოგთან მიიყვანოთ, რათა დარწმუნდეთ, რომ კბილები აბსოლუტურად ჯანსაღია და პატარას ამ მხრივ ყველაფერი რიგზე აქვს. სტომატოლოგი კბილის მოვლის სპეციალური რუტინის შემუშავებაშიც დაგეხმარებათ და პირის ღრუს ჰიგიენის წესებსაც დეტალურად გაგაცნობთ. 

მომზადებულია HealthyChildren-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ ქალს ნათესავი ჰყავდა ძუძუს ან საკვერცხის სიმსივნით დაავადებული, აუცილებლად უნდა ჩაიტაროს გამოკვლევები - ინტერვიუ ონკო-გინეკოლოგ არჩილ შარაშენიძესთან

თუ ქალს ნათესავი ჰყავდა ძუძუს ან საკვერცხის სიმსივნით დაავადებული, აუცილებლად უნდა ჩაიტაროს გამოკვლევები - ინტერვიუ ონკო-გინეკოლოგ არჩილ შარაშენიძესთან
რა უნდა მოვიმოქმედოთ ონკო-გინეკოლოგიური დაავადებების პრევენციისთვის და არის თუა არა დღეს სიმსივნე განაჩენი ამ და სხვა აქტაულურ საკითხებზე ​Moms.ge-ს ონკო-გინეკოლოგი არჩილ შარაშენიძე ესაუბრა.

- ბატონო არჩილ, საქართველოში ონკო-გინეკოლოგიური დაავადებებიდან ყველაზე მეტად რომელია გავრცელებული და  რა იწვევს?

- ყველაზე მეტადაა გავრცელებული საშვილოსნოს ყელის კიბო, რომელიც გამოწვეულია პაპილომავირუსით. ეს ვირუსი არის რამდენიმე ფაქტორისა და მიზეზის ზემოქმედების შედეგი. პირველი მიზეზი შეიძლება იყოს ის, რომ არ ხდება თავის დაცვა - პრევენცია. მეორე - რეპროდუქციულ ასაკში ქალბატონები არ იკეთებენ პაპილომავირუსზე აცრას. აცრა არის თავის დაზღვევის საშუალება, რათა ქალბატონებმა თავიდან აირიდონ ორგანიზმის დაავადება. როდესაც არც პრევენციას მიმართავენ და ვაქცინაციასაც უარყოფენ, იზრდება საშვილოსნოს ყელის დაავადების რისკი.

- რა სიმპტომები ახასიათებს საშვილოსნოს ყელის სიმსივნეს?
- პირველ რიგში, რაც უნდა იცოდნენ ქალბატონებმა, არის ის, რომ სიმსივნის საწყისი ეტაპის შემთხვევაში, სიმპტომები ყველაზე ნაკლებად იჩენს თავს. როდესაც სიმპტომები ჩნდება, პროცესი უკვე შორს არის წასული. ყველაზე მთავარი სიმპტომი არის სქესობრივი კავშირის შემდგომი სისხლდენა. ეს არის ერთ-ერთი პირველი ნიშანი, რატომაც შეიძლება, ქალმა მიაკითხოს გინეკოლოგს. მეორე - რეგულარულ მენსტრუალურ ციკლს შორის სისხლიანი გამონადენი, ამ შემთხვევაშიც უნდა მიაკითხოს ექიმს, რადგან დიდი რისკია, რომ საშვილოსნოს ყელის პრობლემასთან გვქონდეს საქმე.
- რა სიხშირით უნდა გაიკეთოს ქალმა პაპ-ტესტის ანალიზი?
- პაპ-ტესტის ანალიზი ყველა ქალმა უნდა გაიკეთოს აუცილებლად. 6 თვეში ერთხელ ქალბატონებმა, რომლებიც ცხოვრობენ სქესობრივი ცხოვრებით, უნდა ჩაიტარონ პაპ-ტესტი. თუ ქალბატონს მენსტრუალური ციკლი აქვს მოწესრიგებული და მას საშვილოსნოში არანაირი პრობლემა არ აქვს, ეს ნიშნავს, რომ გინეკოლოგიურად ჯანმრთელია, ეს კი არის ჯანმრთელობის ინდიკატორი. ასევე სასურველი და მიზანშეწოლილია ვაქცინაცია.
- საკვერცხის კიბოს სიმპტომებზეც რომ გვესაუბროთ. რა არის საკვერცხის კიბოს განვითარების რისკ-ფაქტორები?
- ძალიან ხშირად საკვერცხის სიმსივნის დიაგნოზის დასმა ხდება იმ დროს, როდესაც უკვე ასციტთან გვაქვს საქმე, ანუ მუცელში არის სითხე, ან გაუვალობის ნიშნები აქვს პაციენტს, უკვე წონაში კლებას იწყებს. პროცესი არის შორსწასული, ძირითადად მესამე-მეოთხე სტადიის პაციენტები. საკვერცხის სიმსივნის დადგენა ძალიან რთულია, სწორედ ამიტომ არის ის ვერაგული. რისკ-ფაქტორებს რაც შეეხება, პირველ რიგში, ეს არის გენეტიკა. თუ ქალბატონს პირველი ან მეორე რიგის ნათესავი ჰყავდა ძუძუს, საკვერცხის ან კოლო-რეკტალური სიმსივნით დაავადებული, აუცილებლად უნდა გადაემოწმოს და ჩაიტაროს გამოკვლევები.
- ვისაც გენეტიკური განწყობა აღენიშნება სიმსივნეების მიმართ, რა რეკომენდაციებს მისცემთ მათ?
- გენეტიკური განწყობის თვალსაზრისით, სხვადასხვა სიმსივნეზე სხვადასხვა რეკომენდაციას მივცემდი. საკვერცხეზე რომ ვისაუბროთ, თუ თქვენ, ქალბატონო, ბრძანდებით 30 წლის და თქვენი პირველი ან მეორე რიგის ნათესავს ჰქონდა სიმსივნე ძუძუს, პანკრეასის, საკვერცხის - აუცილებლად მიბრძანდით გინეკოლოგთან, რათა დაადგინოთ, გექნებათ თუ არა რამდენიმე წლის შემდეგ სიმსივნე. საშვილოსნოს ტანის სიმსივნეს რაც შეეხება, თუ თქვენს რომელიმე მშობელს ჰქონდა სწორი ნაწლავის, კუჭის სიმსივნე, თქვენც ძალიან დიდ რისკ-ჯგუფში შედიხართ. თქვენც უნდა ჩაიტაროთ გენეტიკური კვლევა და დაადგინოთ, არის თუ არა მომატებული რისკი. 40-დან 45 წლის ასაკამდე უნდა ამოიკვეთოთ საშვილოსნო, რათა შემდგომში არ გაუარესდეს და გართულდეს.
- რა უნდა მოვიმოქმედოთ ონკო-გინეკოლოგიური დაავადებების პრევენციისთვის?
- უპირველეს ყოვლისა, ჯანმრთელი ცხოვრების წესი. აუცილებელია ჯანსაღი კვება, ალკოჰოლის შემცირება, თამბაქოსგან თავის შეკავება და მთავარი - სკრინინგი. სხვადასხვა ასაკში ხვადასხვა რისკია სიმსივნის წარმოშობის.
- რამდენად ხშირად სარგებლობს მოსახლეობა სკრინინგით, თუ გაქვთ ამის შესახებ ინფორმაცია?
- მომართვიანობას რაც შეეხება, ქალბატონი რომ მივიდეს გინეკოლოგთან და ყოველ 6 თვეში ჩაიტაროს მინიმუმ ექოსკოპია, ამის კულტურა ნაკლებადაა განვითარებული.
- ამბობენ, რომ კიბო დღეს განაჩენი არ არის, მაგრამ ხშირად საპირისპიროს ვაწყდებით. რა მდგომარეობა გვაქვს ამ მხრივ განვითარებულ ქვეყნებთან შედარებით?
- კიბო განაჩენი ნამდვილად არ არის. ბევრი რამ დამოკიდებულია იმაზე, თუ რამდენად ყურადღებიანია პაციენტი საკუთარი თავის მიმართ. პირველივე ეჭვების შემთხვევაში, ის უნდა მივიდეს ექიმთან და ჩაიტაროს კონსულტაცია. რომც არ იყოს რაიმე სიმპტომი, 6 თვეში ერთხელ მან უნდა გაიაროს კონსულტაცია ექიმთან, წელიწადში ერთხელ მაინც.
თუ პაციენტს დაემართა სიმსივნე, ეს არ არის ისეთი პრობლემა, რომელსაც ექიმები ვერ ვუმკლავდებით. პირველ რიგში აუცილებელია დროული ჩარევა. ჩვენთან დიაგნოსტირების და შემგომი მკურნალობის თავლსაზრისითაც საკმაოდ კარგი მდგომარეობაა. ხდება კონკრეტული შემთხვევის კრიტიკულად განხილვა და იმ გადაწყვეტილების ერთობლივად მიღება, რაც პაციენტისთვის ცალსახად მნიშვნელოვანი და სასიცოცხლოდ აუცილებელია.
- რა სიახლეები დაინერგა ონკო-გინეკოლოგიაში, რომლის შესახებაც ფართო საზოგადოებამ არ იცის?

- მედიცინის განვითარებასთან ერთად, საკვერცხის სიმსივნის შემთხვევაში, ქირურგია უკანა პლანზე გადადის ნელ-ნელა. საკვერცხის სიმსივნის ოპერაციები შეიძლება შემცირდეს. ამას უკვე დრო აჩვენებს. ეს არის ბოლო სიახლეები, რაც ხდება არა მარტო საქართველოს, არამედ მსოფლიოს მასშტაბით.

ესაუბრა თამუნა კიკალიშვილი

წაიკითხეთ სრულად