Baby Bag

გრიპისგან დაცვის ხუთი მარტივი წესი

გრიპისგან დაცვის ხუთი მარტივი წესი
გრიპის ყველაზე გავრცელებული სიმპტომებია მაღალი ტემპერატურა, თავის, კუნთების, სახსრების, ყელის ტკივილი და სურდო.

ყოველწლიურად გრიპით ავად ხდება მილიონობით ადამიანი. დაავადებულთა უმეტესობა ერთი კვირის განმავლობაში გამოჯანმრთელდება, მაგრამ ზოგს შეიძლება არ გაუმართლოს და გრიპი მათთვის სასიკვდილო აღმოჩნდეს.

სეზონური გრიპის ეპიდემიებს, როგორც წესი, ადგილი აქვს შემოდგომის ბოლოსა და ზამთარში, შესაბამისად შესაძლებელია სათანადოდ მოვემზადოთ ამ პერიოდისთვის.

ტროპიკულ რეგიონებში გრიპის აფეთქებები ნაკლებად რეგულარულია და სეზონური მერყეობა არ აქვს, თუმცა პროფილაქტიკა იქაც კი სასარგებლოა.

წარმოგიდგენთ რამდენიმე რჩევას როგორ დაიცვათ თავი და გარშემომყოფნი გრიპისგან

1. ჩაიტარეთ აცრები

გრიპის ყოველწლიური ვაქცინაცია - ყველაზე ეფექტური საშუალებაა დაიცვათ თავი დაავადებისგან და მისი პოტენციური გართულებებისგან.

​განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ორსულთა ვაქცინაცია - ორსულობის ვადის მიუხედავად.
აცრები მნიშვნელოვანია ბავშვებისთვის 6 თვიდან 5 წლამდე ასაკში, ხანდაზმულთათვის, ქრონიკული დაავადების მქონე პირთათვის და ჯანდაცვის სექტორში დასაქმებულთათვის.

გახსოვდეთ: აცრის შედეგად გრიპით დაავადება შეუძლებელია. დისკომფორტი ან ტემპერატურის უმნიშვნელო მატება ვაქცინაციის შემდგომ - სრულიად ნორმალური მოვლენაა, რაც ჩვეულებრივ 1-2 დღეში გაივლის.

2. რეგულარულად დაიბანეთ ხელები

სუფთა ხელები ხელს უწყობს მრავალი ინფექციური დაავადების პროფილაქტიკას, გრიპის ჩათვლით. ხელის ჰიგიენის დაცვა - საკუთარი და ოჯახის წევრთა ჯანმრთელობის შენარჩუნების მარტივი გზაა.

რეგულარულად დაიბანეთ ხელები საპნითა და გამდინარე წყლით, გულმოდგინეთ გაიმშრალეთ ერთჯერადი ქაღალდის ხელსახოცით. თუ წყალი და საპონი ხელმიუწვდომელია, შეიძლება ხელის დასამუშავებელი სპირტის შემცველი ანტისეპტიური საშუალებების გამოყენება.

გახსოვდეთ: ხელების სწორად დაბანას არანაკლებ 15-20 წამი სჭირდება.

3. ნუ შეეხებით ხელით თვალებს, ცხვირსა და პირს


თვალები, ცხვირი და პირი - გრიპის ვირუსის ორგანიზმში მოხვედრის ყველაზე სავარაუდო გზაა.
შესუნთქულ ჰაერში გრიპის გამომწვევის არსებობის გაკონტროლება შეუძლებელია, მაგრამ შეგიძლიათ შეამციროთ დაავადების რისკი თუ არ შეეხებით ხელებით სახეს.
თუ ეს ძალიან საჭიროა, თვალებს, პირსა და ცხვირს სეეხეთ ერთჯერადი ცხვირსახოცით ან წინასწარ საპნით დაბანილი ხელებით.

4. მოერიდეთ დაავადებულთან მჭიდრო კონტაქტს

გრიპი გადამდებია. ის ადვილად ვრცელდება ადამიანთა თავშეყრის ადგილებში, მაგ.: სამოქალაქო ტრანსპორტში, სასწავლო დაწესებულებებში, მოხუცთა თავშესაფრებში და მასობრივი ღონისძიებების დროს.
როდესაც გრიპით დაავადებული აცემინებს ან ახველებს, ვირუსის შემცველი მიკროსკოპული ნაწილაკები მიმოიფრქვევა ერთი მეტრის რადიუსში და აინფიცირებს მათ, ვინც შეისუნთქავს მათ შემცველ ნაწილაკებს.

5. თუ ავად ხართ - დარჩით სახლში

თუ გრიპით ხართ ავად, თქვენ საფრთხეს უქმნით ირგვლივმყოფთ. განსაკუთრებული საფრთხის ქვეშ არიან ისეთი ქრონიკული დაავადების მქონენი როგორიცაა კიბო, გულის დაავადებები, აივ ინფიცირებულები.

ირგვლიმყოფებთა კონტაქტების დროული შეზღუდვის გადაწყვეტილება ხელს შეუშლის გრიპის შემდგომ გავრცელებას და შესაძლოა გადაარჩინოს ვინმეს სიცოცხლე.

აღნიშულ რეკომენდაციებს დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრი გასცემს. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

​როგორი უნდა იყოს რაციონი „ინტერვალური შიმშილის“ დროს? რატომ 16-საათიანი ინტერვალი და არა 18-საათიანი? დღეში რამდენჯერ და დაახლოებით რომელ საათებშია რეკომენდებული კვება?

​როგორი უნდა იყოს რაციონი „ინტერვალური შიმშილის“ დროს? რატომ 16-საათიანი ინტერვალი და არა 18-საათიანი? დღეში რამდენჯერ და დაახლოებით რომელ საათებშია რეკომენდებული კვება?

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. რადგან ​წინა კვირაში გამოქვეყნებულმა სტატიამ „ინტერვალური შიმშილი“ მკითხველთა დიდი ინტერესი და გამოხმაურება გამოიწვია, დღესაც სწორედ ამ თემაზე შემოგთავაზებთ ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორი უნდა იყოს რაციონი „ინტერვალური შიმშილის“ დროს? რატომ 16-საათიანი ინტერვალი და არა 18-საათიანი? დღეში რამდენჯერ და დაახლოებით რომელ საათებშია რეკომენდებული კვება? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

წინა სამშაბათს გამოქვეყნებულ სტატიაზე მკითხველთა დიდი გამოხმაურების გამო დღესაც შევეხებით „ინტერვალური შიმშილის“ კვების რეჟიმს. მათთვისაც, ვისთვისაც უცნობია, რას გულისხმობს აღნიშნული კვების რეჟიმი, შეგიძლიათ იხილოთ ჩვენი ​წინა სტატია. პირველ რიგში, მინდა შევეხო მოსახლეობაში გავრცელებულ „18-საათიან ინტერვალურ შიმშილს“. ამ რეჟიმის დროს უფრო მეტი გვერდითი მოვლენის განვითარების გამო მას პრაქტიკულად რეკომენდაცია არ ეძლევა. ასეთ დროს ხშირად თავს იჩენს კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ჩივილები, როგორებიცაა: დისკომფორტი მუცლის არეში, კუჭის პერიოდული ტკივილი, გულისრევა, ნაღვლის ბუშტის გაღიზიანება და ა.შ.

კიდევ ერთხელ განვმარტავ, რომ „ინტერვალური შიმშილის“ დროს ადამიანი 24 საათიდან 8 საათის განმავლობაში იკვებება, ხოლო დარჩენილი 16 საათი არაფერს მიირთმევს. კვებისთვის განკუთვნილი 8 საათი გაჯერებული უნდა იყოს უკვე არაერთხელ ნახსენები დაბალანსებული, მრავალფეროვანი ჯანსაღი საკვებით. ვსაუბრობთ პრაქტიკულად ჯანმრთელ ადამიანებზე, ვისაც არ აქვს რაიმე თანმხლები ქრონიკული დაავადება (ქრონიკული დაავადების მქონე ადამიანები პირადად მათთვის განკუთვნილ რეჟიმზე უნდა იყვნენ). ასევე აღნიშნული რეჟიმი არ ეხება ბავშვთა და მოზარდ თაობას.

როგორი უნდა იყოს რაციონი „ინტერვალური შიმშილის“ დროს და დღეში რამდენჯერ და დაახლოებით რომელ საათებშია რეკომენდებული კვება?

ერთ მაგალითზე განვიხილავ ინტერვალური შიმშილის“ დროს, როგორ და რომელ საათებში უნდა იკვებოთ. მაგალითად, საუზმე დილით 10:00 საათზე. ეს დღის ის მონაკვეთია, როცა შეგვიძლია, ვიყოთ შედარებით თამამები რაციონის შერჩევისას. მისაღებია, საუზმე იყოს მდიდარი როგორც ცილოვანი, ისე ნახშირწყლოვანი საკვებით. 

საუზმიდან დაახლობით 2-3 საათში რეკომენდებულია ხილით წახემსება. მინდა ხაზი გავუსვა, რომ ხილი უნდა იყოს ჩვენს რაციონში,  როგორც ცალკე ულუფა, ცალკე კვება. სასურველია, მივირთვათ სეზონური ხილი 200-300 გრ. ოდენობით („აკრძალულ“ ხილში შედის: კარალიოკი, ბანანი, ყურძენი, ლეღვი, მსხალი). 

დაახლოებით 15:00 საათისთვის სასურველია მივირთვათ დღის ძირითადი ულუფა, სადილი. იგი მდიდარი უნდა იყოს ცილებით, ბოსტნეულით და ასევე შეგიძლიათ მიირთვათ მცირე ოდნებით ჯანსაღი მცენარეული ცხიმი. 

დღის ბოლო კვება, ვახშამი 18:00-ზე (ამ მაგალითზე, როცა საუზმე 10:00 იწყება, ვახშამი გამოდის 18:00 საათზე) შესაძლებელია, იყოს რძის ნაწარმი ან ბოსტნეულის სალათი. დღის მანძილზე გვერდს ვერ ავუქცევთ ორგანიზმში სითხის ბალანსის შენარჩუნებას. 

კიდევ ერთხელ ვაკონკრეტებ, რომ ჩვენ ვსაუბრობთ პრაქტიკულად ჯანმრთელ ადამიანებზე, ვისთვისაც რეკომენდებულია დღის მანძილზე დაახლობით 1,5 ლ. წყალი, ზაფხულის ცხელ დღეებში წყალზე მოთხოვნილება თავისთავად იზრდება. სასურველია, წყლით ორგანიზმი არ დავტვირთოთ ძილისწინა პერიოდში, მისი მიღება მცირე ულუფებით დავიწყოთ უზმოდან და მივიღოთ კვებებს შორის პერიოდში. 

რაც შეეხება დარჩენილ 16 საათს, ამ დროს დაშვებულია მხოლოდ წყლის და უშაქრო ყავის ან ჩაის მირთმევა. უმჯობესია, ეს იყოს მხოლოდ წყალი ან მწვანე ჩაი.

ბოლოს ხაზგასმით უნდა დავაფიქსიროთ, რომ არ არსებობს ყველა ადამიანზე მორგებული კვების არც რეჟიმი, არც რაციონი. იმან, რაც შეიძლება ერთისთვის იყოს მისაღები და დადებითი გავლენა მოახდინოს მის მეტაბოლიზმზე, შესაძლებელია, სხვა ადამიანს ავნოს კიდეც. ნებისმიერი კვების რეჟიმის შერჩევისას სასურველია ორგანიზმის ზოგადი მდგომარეობის შეფასება, რათა წონაში კლება იყოს ჯანსაღი და არა ზიანის მომტანი.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად