Baby Bag

თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ, ძილისა და სასწავლო მასალის ათვისების პრობლემები აქვთ

თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ, ძილისა და სასწავლო მასალის ათვისების პრობლემები აქვთ
უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ 12-17 წლის ასაკის თინეიჯერების 1/3 რეგულარულად სვამს ენერგეტიკულ სასმელებს. ენერგეტიკული სასმელი დიდი რაოდენობით შაქარს, კოფეინს, დანამატებს: ლ-კარნიტინს, გოგირდის შემცველ ამინომჟავას და გუარანას შეიცავს. მართალია, მოცემული დანამატები მეხსიერების გაუმჯობესებას, ენერგიის მატებასა და კონცენტრაციის ზრდას უწყობს ხელს, მაგრამ აღნიშნული ინგრედიენტების ზეგავლენა ადამიანის ორგანიზმზე ჯერ ბოლომდე შესწავლილი არ არის.

თინეიჯერების დიდი ნაწილი ენერგეტიკულ სასმელს იმ მოტივით სვამს, რომ დროის მოკლე შუალედში თავი უფრო ენერგიულად და გამოცოცხლებულად იგრძნოს. ზოგიერთი მათგანი ღამის გათენებას ცდილობს, ზოგს კი სურს რომელიმე კონკურსში მონაწილეობისას თავი უენერგიოდ ან უმოტივაციოდ არ იგრძნოს.
ენერგეტიკული სასმელი ორი სახისაა:

• ენერგეტიკული სასმელი, რომელიც ისეთ ქილაში ასხია, როგორშიც მსუბუქი ტკბილი სასმელები.
• ენერგეტიკული სასმელი, რომელიც პატარა ზომის ქილებშია ჩასხმული.
ორივე კატეგორიის ენერგეტიკული სასმელის მთავარ კომპონენტს კოფეინი წარმოადგენს. ამერიკის პედიატრთა აკადემიის ცნობით, ენერგეტიკული სასმელი მეტისმეტად დიდი რაოდენობის კოფეინს და ისეთ დანამატებს შეიცავს, რომელთა შეტანაა თინეიჯერთა რაციონში მიზანშეწონილი არ არის.
რატომ მოსწონთ თინეიჯერებს ენერგეტიკული სასმელები?
ენერგეტიკული სასმელები თინეიჯერებს სასურველი შედეგის მიღებაში ძალიან სწრაფად და მარტივად ეხმარება. ახალგაზრდა ათლეტები, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელს რეგულარულად მოიხმარენ, გაცილებით პროდუქტიულად ვარჯიშობენ, თუმცა კვლევებით დასტურდება, რომ მსგავსი ტიპის სასმელი მათ ჯანმრთელობაზე უარყოფითად მოქმედებს. ენერგეტიკული სასმელის დალევის შემდეგ ადამიანებს ენერგია ემატებათ და კონცენტრაციაც უუმჯობესდებათ, თუმცა აღნიშნული ეფექტი მოკლევადიანია. მათი ხშირი მიღება ჯანმრთელობისთვის სერიოზული საფრთხის მომტანიც შეიძლება აღმოჩნდეს. ენერგეტიკული სასმელის რეგულარული მოხმარებით გამოწვეული ზიანი მისგან მიღებულ სარგებელს მნიშვნელოვნად აღემატება.
დიდ ბრიტანეთში ჩატარებულმა კვლევამ, რომელიც ბავშვებსა და მოზარდებში ენერგეტიკული სასმელებისადმი დამოკიდებულების შესწავლას ისახავდა მიზნად, დაადგინა, რომ გემო, ფასი, რეკლამა, ხელმისაწვდომობა და ეფექტურობა ის ძირითადი ფაქტორებია, რომელთა გამოც თინეიჯერები მსგავსი ტიპის სასმელს აქტიურად ეტანებიან. მწარმოებლები პროდუქტს მაქსიმალურად ხელმისაწვდომ ფასს ადებენ და სპეციალური მარკეტინგული გათვლების გამოყენებით, მას მოზარდი თაობის თვალში მიმზიდველობას მატებენ.
მკვლევარებმა დაადგინეს, რომ ენერგეტიკული სასმელი მოზარდებს სხვადასხვა მიზეზის გამო იზიდავს. დომინანტი ფაქტორი, რომელიც პროდუქტის მიმზიდველობას აბსოლუტურად განსაზღვრავს, არ გამოიკვეთა. სხვადასხვა ფაქტორთა ეფექტური კომბინაცია თინეიჯერებს ენერგეტიკული სასმელისადმი მეტად მიდრეკილს ხდის. მისი ხელმისაწვდომობა კი პროდუქტის მოხმარების სიხშირეს აორმაგებს. მსგავსი ტიპის სასმელის მზარდი პოპულარობა მისასალმებელი ნამდვილად არ არის. მშობლებსა და თინეიჯერებს მეტი სიფრთხილის გამოჩენა მართებთ. აუცილებელია, რომ მათ ენერგეტიკული სასმელების გვერდითი ეფექტების შესახებ გარკვეული წარმოდგენა ჰქონდეთ, რათა მავნე პროდუქტის მიღებისგან თავის შეკავება შეძლონ.
ენერგეტიკული სასმელის გვერდითი ეფექტები
ენერგეტიკული სასმელის რეგულარული მიღება თინეიჯერების ჯანმრთელობაზე ნეგატიურად აისახება. კოფეინის მაღალი შემცველობისა და არაჯანსაღი დანამატების სიუხვის გამო აღნიშნული პროდუქტი ორგანიზმისთვის ზიანის მომტანია. ქვემოთ ენერგეტიკული სასმელის გვერდითი ეფექტების ნუსხას გთავაზობთ:
• კვლევებით დგინდება, რომ თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ, ძილის პრობლემები აქვთ, მათ სასწავლო მასალის ათვისება უძნელდებათ, გონებრივად ნაკლებად აქტიურები ხდებიან. არსებობს მაღალი რისკი, რომ ენერგეტიკულ სასმელზე მიჯაჭვული მოზარდები ნარკოტიკებს, ალკოჰოლს ან სიგარეტს მიეძალონ.
• ენერგეტიკულ სასმელს არანაირი კვებითი ღირებულება არ აქვს, ამასთან ის საკმაოდ დიდი რაოდენობით კოფეინს და შაქარს შეიცავს. მსგავსი ტიპის სასმელი მოზარდის ორგანიზმისთვის საზიანოა.
• ენერგეტიკული სასმელებით გატაცებული 13-19 წლის თინეიჯერების 40% უძილობას, გულისრევის შეგრძნებას, ღებინებას, გახშირებულ კანკალს, თავისა და მუცლის ტკივილს უჩივის. ექსტრემალურ შემთხვევაში ენერგეტიკული სასმელის ჭარბმა მიღებამ, შესაძლოა, კრუნჩხვების განვითარებას შეუწყოს ხელი.
• კვლევებით დგინდება, რომ თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ რისკის შემცველი ქმედებებისკენ მიდრეკილება უჩნდებათ. მათ ნარკოტიკების მოხმარება, ჩხუბი და დაპირისპირება იზიდავთ.
• ენერგეტიკულ სასმელში შემავალი კოფეინი, ვიტამინები, პროტეინები, ნახშირწყლები, ამინომჟავები, დანამატები და მინერალები, ისეთ კომბინაციას ქმნიან, რომელიც დეჰიდრატაციას უწყობს ხელს. კოფეინი ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი დიურეტიკია.
• ენერგეტიკული სასმელების უმრავლესობა 500 მილიგრამზე მეტ კოფეინს შეიცავს. ამ რაოდენობის კოფეინის ხშირი მიღება თინეიჯერების ორგანიზმისთვის მომწამვლელია.
• ზოგიერთი ნაირსახეობის ენერგეტიკული სასმელი ალკოჰოლსაც შეიცავს. როგორც წესი, მსგავსი ტიპის სასმელს დანამატის სახით კოფეინს და სხვა სტიმულატორებს აღარ ამატებენ. მიუხედავად ამისა, მას მაინც ენერგეტიკული სასმელის სახით ყიდიან. ალკოჰოლი თინეიჯერების ორგანიზმისთვის განსაკუთრებით საზიანოა.
რა რაოდენობის ენერგეტიკული სასმელის მიღებაა თინეიჯერებისთვის ნებადართული?
თინეიჯერებისთვის ენერგეტიკული სასმელების მიღება უსაფრთხო არ არის. არ არსებობს დოზა, რომელიც მათთვის სასურველად შეგვიძლია ჩავთვალოთ. ზოგიერთი თინეიჯერი ფიქრობს, რომ ენერგეტიკული სასმელის დახმარებით მას ენერგია ემატება, ფიზიკურად აქტიურდება და იზრდება კიდეც. თუმცა მსგავსი წარმოდგენები რეალობას ყოველთვის არ შეესაბამება. გარდა ამისა, არ არსებობს მეცნიერული მტკიცებულება იმისა, რომ ენერგეტიკული სასმელის მიღებით გამოწვეული დადებითი ეფექტები მოზარდის ორგანიზმისთვის სასარგებლოა. აუცილებელია თინეიჯერებმა კარგად გააცნობიერონ მსგავსი ტიპის სასმელების უარყოფითი ზეგავლენა ადამიანის ორგანიზმსა და ჯანმრთელობაზე. თქვენს შვილებს წყლის დიდი რაოდენობით მიღებისკენ მოუწოდეთ და ეცადეთ, მის ეფექტურობასა და სარგებლიანობაში დაარწმუნოთ. 
მომზადებულია ​momjunction.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

ორსულობის დროს მხედველობის პრობლემები ხშირია და ძირითადად მშობიარობის შემდგომ პერიოდში აღდგება, თუმცა გარკვეულ შემთხვევაში შეიძლება მიუთითებდეს სხვა ორგანოს დაავადებასაც

ორსულობის დროს მხედველობის პრობლემები ხშირია და ძირითადად მშობიარობის შემდგომ პერიოდში აღდგება, თუმცა გარკვეულ შემთხვევაში შეიძლება მიუთითებდეს სხვა ორგანოს დაავადებასაც

ექიმი-ოფთალმოლოგი ზურა ღლონტი ორსულობის დროს მხედველობის პრობლემების შესახებ საუბრობს. 

ქალის ცხოვრების ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი პერიოდი არის ორსულობა და მშობიარობა. ამ დროს ორგანიზმში მიმდინარეობს ჰორმონალური ცვლილებები, რამაც შეიძლება გავლენა იქონიოს თვალსა და მხედველობაზე. ორსულობის დროს მხედველობის პრობლემები ხშირია და ძირითადად მშობიარობის შემდგომ პერიოდში აღდგება, თუმცა გარკვეულ შემთხვევაში შეიძლება მიუთითებდეს სხვა ორგანოს დაავადებასაც. აქედან გამომდინარე, ორსულობის პერიოდში ოფთალმოლოგიური გამოკვლევა არის ძალიან მნიშვნელოვანი. აქვე უნდა აღვნიშნოთ, რომ ის პრეპარატები, რომლებიც გამოიყენება გუგის გასაფართოებლად (ატროპინი ან ტროპიკამიდი) არ წარმოადგენს საფრთხეს ორსულისთვისა და ნაყოფისთვის.

სავარაუდო ცვლილებები, რომლებიც შეიძლება გამოვლინდეს ორსულობის დროს:

1. რქოვანა - თვალის გარეთა გამჭვირვალე ნაწილი. ჰორმონალურმა ცვლილებებმა შეიძლება გამოიწვიოს რქოვანა გარსის გარდამტეხი ძალის ცვლილება ან მისი შეშუპება. ასევე ხშირია მშრალი თვალის სინდრომი. ამ დროს ორსული პაციენტები უჩივიან მხედველობის დაქვეითებას და დისკომფორტის შეგრძნებას თვალის არეში. ამ დროს არ არის რეკომენდებული კონტაქტური ლინზის ხმარება. დამატენიანებელი წვეთები უნდა შეირჩეს ოფთალმოლოგის მიერ.

2. მხედველობის დაქვეითება - შეიძლება უფრო სერიოზულ დაავადებას მიუთითებდეს, როგორიცაა მაგ: ცენტრალური სეროზული რეტინოპათია, პრე-ეკლამფსიით ან ეკლამფსიით გამოწვეული რეტინოპათია, მაკულის შეშუპება და მწვავე იშემიური ოპტიკური ნევრიტი. ამიტომ ყველა ორსული აუცილებლად უნდა იყოს გამოკლვეული ოფთალმოლოგის მიერ.

3. საშუალო და მაღალი ხარისხის მიოპია / ახლომხედველობა - ხშირად მიოპი ორსულების სურვილია მშობიარობა ჩატარდეს საკეისრო კვეთით იმის შიშით, რომ არ მოხდეს ბადურა გარსის ჩამოცლა და მხედველობის დაქვეითება. ბადურის პერიფერია უნდა დათვალიერდეს ოფთალმოლოგის მიერ. ნახეთქის, გათხელების ან დეგენერაციული უბნის არსებობის შემთხვევაში რეკომენდებულია ლაზერით გამაგრება მშობიარობამდე. ეს პროცედურაც აბსოლიტურად უსაფრთხოა პაციენტისა და ნაყოფისთვის. წარმატებულად ჩატარებული პროცედურის შემდეგ ორსულს შეუძლია ბუნებრივად იმშობიაროს. განსაკუთრებულ ყურადღებას და ოფთალმოლოგის მეთვალყურეობის ქვეშ ყოფნას საჭიროებენ ორსული პაციენტები, ვისაც აქვს დიაბეტი, ჰიპერტენზია, გლაუკომა ან ჰიპოფიზის ადენომა.

რჩევები თვალის წვეთებთან დაკავშირებით:

ანტი გლაუკომური წვეთები, განსაკუთრებით ბეტა ბლოკატორები მაქსიმალურად მცირე დოზით უნდა დაინიშნოს პირველი ტრიმესტრის განმავლობაში, ხოლო მშობიარობამდე 2-3 დღით ადრე სრულად უნდა მოიხსნას. 

ადგილობრივი და სისტემური კარბონული ანჰიდრაზას ინჰიბიტორები კი ორსულობისას და ლაქტაციის პერიოდში არ არის რეკომენდებული. პრეპარატები, რომელიც გამოიყენება ოფთალმოლოგიური გამოკვლევის დროს (მაგ: ატროპინი, ტროპიკამიდი, ტეტრაკაინი) ორსულობის და ლაქტაციის პერიოდში უსაფრთხოა და არ არის უკუნაჩვენები.

არ არის რეკომენდებული სტეროიდისა და ანტიბიოტიკის შემცვლელი თვალის წვეთების გამოყენება ოფთალმოლოგის კონსულტაციის გარეშე.

წაიკითხეთ სრულად