Baby Bag

რაზე მიუთითებს ბავშვის განავალში სისხლის არსებობა და როგორ მივიტანოთ ეჭვი დაავადებაზე?

რაზე მიუთითებს ბავშვის განავალში სისხლის არსებობა და როგორ მივიტანოთ ეჭვი დაავადებაზე?

რაზე მიუთითებს ბავშვის განავალში სისხლის არსებობა და როგორ მივიტანოთ ეჭვი დაავადებაზე, - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი თამარ ობგაიძე ​საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით?

„პირველ რიგში, ნორმაზე ვილაპარაკოთ. თქვენ შეიძლება, განავალში სისხლი უბრალოდ მოგეჩვენოთ. იმიტომ, რომ განავალი ფერს იცვლის და ჰგავს სისხლიანს, როცა ბავშვი იღებს ზოგიერთ საკვებს, მაგალითად, ჟოლოს, ჭარხალს, პომიდორს. ამ დროს განავალი მოწითალო ფერისაა. როგორც კი ამ საკვებს რაციონიდან ამოიღებთ, მას ჩვეულებრივი ფერი დაბრუნდება.


განავალი შეიძლება შავი ფერის იყოს, როცა ბავშვს რკინის პრეპარატს ან ნახშირს აძლევთ და ეს საშიში სულაც არ არის.

​თუ თქვენ კვებავთ ჩვილს ძუძუთი, რომლის თავზე ნახეთქები გაქვთ, მის კუჭში რძესთან ერთად მოხვდება თქვენი სისხლიც, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს სისხლიანი პირღებინებაც და შავის ფერის განავალიც.

ახლა პათოლოგიაზე ვისაუბროთ - განავალში სისხლზე ეჭვი უნდა მიიტანოთ მაშინ, როცა განავალი წითელია ფერისაა, მასში ხედავთ სისხლის აშკარა მინარევს ან განავალი შავი ფერისაა. სწორედ შავი და არა მუქი ყავისფერი ან მუქი მწვანე.

პრობლემის განსაზღვრა სისხლის ფერის მიხედვით

როცა განავალში ალისფერ სისხლს ხედავთ, ნიშნავს, რომ სისხლი საჭმლის მომნელებელი სისტემის ქვედა ნაწილებიდან მოდის, მაგალითად, სწორი, მსხვილი ნაწლავიდან, ანალური ხვრელიდან.

​როცა განავალი შავია, ნიშნავს იმას, რომ პრობლემა საყლაპავში, კუჭში ან თორმეტგოჯა ნაწლავშია. მარილმჟავას ზემოქმედებით სისხლი ფერს იცვლის და განავალი შავდება.

​თუ სისხლი განავლის ბოლო ულუფაშია, მოსხმული აქვს განავალს ან ანუსის გაწმენდის შემდეგ ხელსახოცზე ხედავთ ალისფერ სისხლს, ის ყველაზე ხშირად ანუსიდან მოდის და სავარაუდოდ, ბუასილის ან ანუსის ნახეთქის გამოა.

სისხლიანი განავლის მთავარი მიზეზები:

ალისფერი სისხლი -
თუ პატარას დიარეა აქვს და განავალში სისხლია, გამოსარიცხია ზოგიერთი ინფექციური ნაწლავური დაავადება, მაგალითად, დიზენტერია, ამებიაზი. სისხლიანი დიარეის დროს ექიმთან დაუყოვნებელი ვიზიტია საჭირო.
ბუასილი
ანუსის ნახეთქი
ამ ორი პრობლემის გამომწვევი მთავარი მიზეზი, როგორც წესი, ყაბზობაა.
ნაწლავის პოლიპები
ნაწლავის ზოგიერთი ანატომიური დეფექტი
ნაწლავის პარაზიტული დაავადებები
წყლულოვანი კოლიტი
ლაქტოზის აუტანლობა
კვებითი ალერგია - თუ თქვენ ფიქრობთ, რომ ალერგია მხოლოდ კანზე შეიძლება გამოვლინდეს, ცდებით. ძროხის რძის ცილის აუტანლობა ზოგჯერ მუცლის ტკივილით, დიარეით და სისხლიანი განავლითაც ვლინდება.
შავის ფერის განავალი ანუ მელენა - საყლაპავის, კუჭის-თორმეტგოჯა ნაწლავის წყლულოვანი დაავადებები, სიმსივნეები.

როგორ უნდა მოვიქცეთ?

თვითგამოკვლევა და თვითმკურნალობა დაივიწყეთ. არც გუგლის საძიებო სისტემა გამოგადგებათ პრობლემაში გასარკვევად. ექიმს უნდა მიმართოთ და მის მიერ დაგეგმილი კვლევები ჩაატაროთ. ეს შეიძლება იყოს სისხლის საერთო ანალიზი, განავლის ტესტები, ანუსის და კუჭ-ნაწლავის ორგანოების დათვალიერება, მათ შორის რენტგენოლოგიური ან ენდოსკოპური მეთოდით,“ - წერს პედიატრი თამარ ობგაიძე.

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - ექიმის რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ

​რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - ექიმის რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ

რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ. ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე.

- ქალბატონო ნანა, რას უზრუნველყოფს ბავშვის ორგანიზმში D ვიტამინი?

​- თავდაპირველად განვიხილოთ, რას წარმოადგენს D ვიტამინი. ვიტამინი D ერთდროულად წარმოადგენს ჰორმონს და ცხიმში ხსნად ვიტამინს. „მზის ვიტამინი“ 1963 წელს გამოყოფილ იქნა თევზის ქონიდან.

​არჩევენ ვიტამინ D-ს ორ აქტიურ ფორმას. ვიტამინ D2 მცენარეული წარმოშობის სინთეზური ვიტამინი, რომელიც წარმოიქმნება ზოგიერთ საფუარა სოკოზე ულტრაიისფერი სხივების ზემოქმედების შედეგად, მისი პროვიტამინია ერგოსტერონი. ვიტამინ D2-ით ამდიდრებენ საკვებს და ბიოლოგიურად აქტიურ დანამატებს. ვიტამინი D3 (მეორე სახელი „ნატურალური“) გვხვდება ცხოველური წარმოშობის საკვებში, ადამიანის ორგანიზმისთვის იგი უფრო ოპტიმალურად ითვლება. ეს ფორმები თირკმელებსა და ღვიძლში გარდაიქმნება ჰორმონ კალციტრიოლად, იგი ვიტამინ D-ს აქტიურ ფორმად, რომელიც მოქმედებს კუნთების, თირკმელების, ნაწლავების უჯრედებზე. ნაწლავებში იგი ხელს უწყობს კალციუმის გადამტანი ცილის წარმოქმნას, ხოლო კუნთებსა და თირკმელებში - თავისუფალი კალციუმის უკუშეწოვას.

​რაციონში D ვიტამინის ნაკლებობა, მზეზე ბავშვის არასაკმარისად ყოფნასთან ერთად, ჩვილ და ადრეული ასაკის ბავშვებში იწვევს კალციუმისა და ფოსფორის ცვლის მოშლას, რის შედეგადაც ირღვევა ძვლოვანი ქსოვილის წარმოქმნა და მინერალიზაცია. ამ დაავადებას ბავშვებში რაქიტი, მოზრდილებში კი ოსტეომალაცია (ძვლების დარბილება) ეწოდება.

​- როგორ ვლინდება რაქიტი, ანუ როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ ბავშვს D ვიტამინის ნაკლებობა აქვს?

​- ძირითადად, რაქიტი ბავშვის სიცოცხლის პირველ და მეორე თვეზევე იჩენს თავს, ხოლო სრულად დაავადება 4–დან 6 თვემდე ასაკში ვლინდება. რაქიტის გამოვლენის პირველი ნიშნებია:

  • ​ჭირვეულობა, ხშირი ტირილი, ბავშვი შეიძლება იყოს, როგორც აგზნებული, ისე მივარდნილი;
  • უძილობა, ფრთხილი ძილი, კრთომები (ძილშიც და სიფხიზლეშიც);
  • ცუდი მადა;
  • ოფლიანობის მომატება, განსაკუთრებით კეფის არეში. ბალიშზე ოფლიანი კეფის ხშირი ხახუნის გამო, ამ არეში გამელოტება ვითარდება, ე.წ. კეფის სიქაჩლე.
  • ძვლების არასაკმარისი მინერალიზაციის გამო ყიფლიბანდის დროული დახურვა არ ხდება, ყიფლიბანდი დიდი ზომისაა, რბილდება დიდი ყიფლიბანდის კიდეები, ასევე კეფის ძვალი( ამას კრანიოტაბესი ეწოდება).

​თუ დეფიციტი გაგრძელდა, შემდგომში დაავადება კიდევ უფრო შეიძლება გაღრმავდეს და გამოვლინდეს.

  • თავის დეფორმაცია: კეფის გაბრტყელება, დიდი ყიფლიბანდის გვიანი დახურვა, გამოკვეთილი შუბლის ბორცვები, კვადრატული ფორმის თავი.
  • კბილების გვიანი ამოსვლა.
  • გულმკერდის დეფორმაცია: მკერდის ძვალთან ნეკნების ბოლოების შემსხვილება - „რაქიტული კრიალოსანი“, ლავიწების დეფორმაცია, მკერდის ძვლის დეფორმაცია - ჩაზნექილი ან გამოზნექილი მკერდი, „მეწაღის გულმკერდი“ ან „ქათმის გულმკერდი“.
  • კიდურების დეფორმაციები: ხელებზე სხივ-მაჯის სახსრის შემსხვილება - რაქიტული სამაჯურები. როდესაც ბავშვი სიარულს დაიწყებს, ფეხებზე გარეთ გაზნექილი O-ს მაგვარი, ან მუხლის არეში შიგნით შედრეკილი და ერთმანეთთან მიახლოებული X-ს მაგვარი ფეხები.
  • კუნთთა ტონუსის დაქვეითება: დიდი ბაყაყისებური მუცელი, ხოხვისა და სიარულის დაგვიანება, იხვისებური სიარული.
  •  ყაბზობა და ფაღარათი.

​რაქიტის დიაგნოზს პედიატრი სვამს გასინჯვისას, მაგრამ ზოგჯერ დამატებითი კვლევების ჩატარებაა საჭირო. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ დედებმა დაავადების ზემოთ ჩამოთვლილი პირველი ნიშნების გამოვლენისთანავე მიმართონ პედიატრს.

​- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს მანამ, სანამ ექიმს მიმართავდნენ და როდის უნდა მივმართოთ ექიმს?

​- ძალიან მნიშვნელოვანია რაქიტის პროფილაქტიკა, რადგან ასე თავიდან ავიცილებთ ყველა გართულებასა და ნარჩენ მოვლენას, რაც ამ დაავადებას სდევს თან. რაქიტის პროფილაქტიკა გულისხმობს ბავშვის მოვლისა და კვების რეჟიმის სწორ ორგანიზებას. უმჯობესია, ბავშვი იკვებებოდეს ძუძუთი, მაგრამ თუ ბავშვი გარკვეული მიზეზებით ხელოვნურ კვებაზეა, აუცილებლად უნდა იღებდეს ადაპტირებულ ნარევს, (ასაკის შესაბამის ფორმულას), დროულად უნდა მიეცეს დამატებითი საკვები, ყოველდღიურად უნდა ასეირნებდნენ სუფთა ჰაერზე, უტარებდნენ გამაკაჟებელ პროცედურებს, ვარჯიშებს ასაკის შესაბამისად. მნიშვნელოვანია, ბავშვმა მიიღოს საპროფილაქტიკოდ ვიტამინი D, ხოლო მედიკამენტის დოზა, მიღების წესი და ხანგრძლივობა უნდა განსაზღვროს პედიატრმა.

​რაქიტის ნიშნების შემჩნევისთანავე დედამ უნდა მიმართოს პედიატრს, არ შეიძლება რაქიტის მკურნალობა ექიმის კონსულტაციის გარეშე.

​ორიოდე სიტყვით შევჩერდები ისეთ გართულებაზე, როგორიცაა D ჰიპერვიტამინოზი.

​ზოგჯერ დედებს აქვთ ინფორმაცია D ვიტამინის ნაკლებობის შედეგად გამოწვეული რაქიტის შესახებ და ცდილობენ, პატარას მიაღებინონ აღნიშნული ვიტამინი, ხშირად ექიმის დანიშნულების გარეშეც. ასეთ შემთხვევაში დედამ ადვილი შესაძლებელია, ვერ განსაზღვროს ოპტიმალური დოზა მისი პატარასთვის, დაეყრდნოს მხოლოდ ანოტაციაში მითითებულ ინფორმაციას და ბავშვმა მიიღოს მედიკამენტის ჭარბი დოზა, განვითარდეს D ჰიპერვიტამინოზი. ამ ვიტამინის ზედმეტი დოზები აზიანებს ენდოკრინულ, კერძოდ ფარისებრ, ფარისებრახლო და მკერდუკანა ჯირკვლებს. კალციუმი ლაგდება ყველა ორგანოში და არღვევს მათ ფუნქციას. D ჰიპერვიტამინოზის შორეული შედეგებია თირკმელების ფუნქციის დარღვევა (კალციუმის ჩალაგების გამო) მკერდუკანა (თიმუსის) და პარათირეოიდული ჯირკვლების ფუნქციის დარღვევა, იმუნიტეტის დაქვეითება, შემდგომში მეორადი ბაქტერიული ინფექციების (პნევმონიის, პიელონეფრიტი) განვითარებით.

​თუ პატარას დედის მიერ ანოტაციით შერჩეული დოზით, ვიტამინ D-ს მიღების პროცესში გამოუვლინდება მადის დაქვეითება, შესაძლებელია, სრულ უმადობამდე, პირღებინება, წყურვილი, ძილიანობა, მოდუნება, დეფეკაციის დარღვევები - დიარეისა და ყაბზობის მონაცვლეობით, მშობელმა დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოს პედიატრს შესაბამისი კვლევისა და საჭირო მკურნალობისთვის.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად