Baby Bag

შეკრულობა ძუძუთა ბავშვებში - გამომწვევი მიზეზები და დახმარების გზები

შეკრულობა ძუძუთა ბავშვებში - გამომწვევი მიზეზები და დახმარების გზები
შეკრულობა, ანუ ყაბზობა არის საჭლმის მონელების გაძნელება, რაც გამოიხატება ნაწლავების არასრულ, დაყოვნებულ ან გაძნელებულ დაცლაში და ახასიათებს შემდეგი სიმპტომები: მუცლის შებერვა, ყურყური, ხშირად მუცლის ტკივილი, დაუცლელობის შეგრძნება, ზოგჯერ – საერთო სისუსტე, თავბრუსხვევა, მადის დაქვეითება, ბოყინი, გულისრევა, რაც ნაწლავში შიგთავსის დაყოვნების გამო ტოქსინების შეწოვითაა განპირობებული.

ყაბზობა არასასიამოვნო მოვლენაა ყველა ასაკში, მით უმეტეს, 2 წლამდე ბავშვებში, რადგან მათ არ შეუძლიათ თავიანთი აზრებისა და განცდების თავისუფლად გადმოცემა.
ყაბზობა ბუნებრივ კვებაზე მყოფ ჩვილებში
ახალშობილისთვის ყველაზე კარგი საკვები ბევრი მიზეზის გამო დედის რძეა. ძირითადი მიზეზი კი არის დედის რძეში ცილებისა და ცხიმების ბალანსირებული შემცველობა, რომელიც სრულად პასუხობს ბავშვის ორგანიზმის მოთხოვნილებებს. ამიტომაც არის, რომ ბუნებრივ კვებაზე მყოფ პატარებს იშვიათად ემართებათ ყაბზობა. თუმცა რიგ შემთხვევებში ძუძუთა ბავშვებსაც აწუხებებთ შეკრულობა, რაც დედის არაბალანსირებული კვებით შეიძლება იყოს გამოწვეული. გამომდინარე იქიდან, რომ ახალშობილის საჭმლის მომნელებელი და იმუნური სისტემა მხოლოდ ახლა ეგუება გარემო ფაქტორების ზემოქმედებას, პატარას ადვილად შეიძლება განუვითარდეს მგრძნობელობა სხვადასხვა საკვებ კომპონენტის - უფრო ხშირად გარკვეული ტიპის ცილების მიმართ. სწორედ ამიტომ არსებობს სპეციალისტების მიერ შემუშავებული რეკომენდაციები მეძუძური დედების სწორი კვებისთვის.
როგორ მივხვდეთ, რომ ბავშვს ყაბზობა აწუხებს?
ყველა ბავშვს კუჭის მოქმედების ინდივიდუალური რეჟიმი აქვს, ამიტომ უმჯობესია, დავაკვირდეთ სიმპტომებს: თუ კუჭში გასვლის დროს ბავშვი იჭინთება, წითლდება, ტირის, უჭირს ნაწლავების დაცლა, ხშირად გადის აირებზე და აქვს შეცვლილი, მძაფრი სუნი, ან თუ ბევრად ნაკლებად ჭირვეულობს ნაწლავების დაცლის დღეს, ვიდრე სხვა დღეებში, სავარუდოა, რომ თქვენს პატარას აწუხებს შეკრულობა, ანუ ყაბზობა.
ყაბზობა თუ აირების დაგროვება? არის თუ არა კავშირი მათ შორის?
ყაბზობასა და ნაწლავებში აირების დაგროვებას შორის უთუოდ არის კავშირი, ხშირ შემთხვევაში ყაბზობა იწვევს ნაწლავებში ჭარბად აირების წარმოქმნას და დაგროვებს, ხშირად კი პირიქით ხდება - აირების ჭარბად წარმოქმნა ხდება ყაბზობის მიზეზი. სიმპტომურად კი ორივე მდგომარეობა მსგავსი ნიშნებით ვლინდება - ყაბზობასაც და აირების დაგროვებასაც ახასიათებს კოლიკის კლინიკა, რაც გამოიხატება შემდეგნაირად: უეცარი ტირილის შეტევები, ძირითადად საღამოს საათებში. ტირილი განსხვავდება შიმშილით და დაღლილობით გამოწვეულლი ტირილისგან - ბევრად უფრო ხმამაღალი და გახანგრძლივებულია, ხშირად ბავშვი კი არ ტირის, არამედ კივის. ტირილის დროს ბავშვი შეიძლება იყოს დაჭიმული, რკალისებრად მოხრილი სხეულით, მუშტებად შეკრული ხელებით, დაჭიმული მუცლით. ჩვილის დაწყნარება პრაქტიკულად შეუძლებელია სანამ თავისით არ დამშვიდდება. ზოგადი მდგომარეობა ტირილის შეტევებს შორის პერიოდებში ნორმალურია.
როგორც აირების დაგროვებით, ასევე ყაბზობით გამოწვეული ჭირვეულობის დროს ბავშვის დახმარება ერთი და იგივე მეთოდებით არის შესაძლებელი:
• ფრთხილად აიყვანეთ პატარა, ჩაეხუტეთ და მსუბუქად გადაუსვით ზურგზე ხელი მრვალჯერ. ფრთხილად ამოძრავეთ ბავშვი - ამით თქვენ ხელს შეუწყობთ ნაწლავებიდან აირების გამოდევნას.
• დაიწვინეთ ბავშვი მუცლით ხელზე და მეორე ხელით დააფიქსირეთ მისი ზურგი (ეს პოზა „ვეფხვი ხეზე“ სახელით არის ცნობილი). ბავშვის ხელები და ფეხები უნდა იყოს თქვენი ხელის აქეთ-იქიდან. ამ პოზაში მისი კუნთები დუნდება და ეს ხელს უწყობს მისი ნაწლავების გათავისუფლებას.
• დააწვინეთ ბავშვი ზურგზე, მოუხარეთ პატარას ფეხები მუცლისკენ, მიიტანეთ მისი მუხლები მუცელთან და გაუშვით ხელი. გაიმეორეთ ეს პროცედურა რამდენჯერმე - ამ პროცედურის დროსაც დუნდება მისი მუცლის ფარის კუნთები და ეს ხელს უწყობს ტკივილის გაქრობას.
• გაახვიეთ ბავშვი პლედში მჭიდროდ ხელების ჩათვლით - ეს პატარებს დაცულობის შეგრძნებას უჩენს და ხელს უწყობს მათ მოდუნებას, რასაც შედეგად ტკივილის შემსუბუქებამდე მივყავართ.

• ბეიბიქალმის წვეთები ყოველი ჭამის წინ - აუცილებლად დაეხმარება თქვენს პატარას და დაიცავს აირების დაგროვებისგან და ყაბზობისგან.

R

შეიძლება დაინტერესდეთ

ჯანდაცვის ორგანიზაციის 2020 წლის მონაცემებით, მსოფლიოში გლაუკომით დაავადებულია 76 მილიონი ადამიანი

ჯანდაცვის ორგანიზაციის 2020 წლის მონაცემებით, მსოფლიოში გლაუკომით დაავადებულია 76 მილიონი ადამიანი

გლაუკომის კვირეულთან დაკავშირებით „ნიუ ჰოსპიტალსი“ ატარებს გლაუკომის პაციენტთა სკოლის შეხვედრებს. ღონისძიების მიზანია დაავადების ცნობადობის ამაღლება, რადგან მნიშვნელოვანია გლაუკომის გამოვლენა ადრეულ ეტაპზე და რაც მთავარია, მხედველობის შენარჩუნება. პაციენტებს შესაძლებლობა ექნებათ, გაიარონ უფასო კონსულტაცია ოფთალმოლოგიის ეროვნული ცენტრის სპეციალისტებთან და სპეციალური პირობებით ჩაიტარონ კვლევა „დიოფსისის“ აპარატზე, რომელიც მსოფლიო ლიდერია თვალის ელექტროფიზიოლოგიურ დიაგნოსტიკაში.

გლაუკომის სიმპტომებზე, მის ადრეულ დიაგნოსტიკაზე და მკურნალობის მეთოდებზე​ MOMSEDU.GE-ს ესაუბრა მედიცინის დოქტორი, ოფთალმოქირურგი ​მარიამ გოლოვაჩოვა.

- რა არის გლაუკომა და რა სიმპტომებით ხასიათდება?

მარიამ გოლოვაჩოვა: „გლაუკომა“, როგორც ტერმინი, აერთიანებს თვალის დაავადებათა დიდ ჯგუფს. ამ დროს ვითარდება მხედველობითი ფუნქციების გლაუკომისთვის დამახასიათებელი დარღვევები, თვალშიდა წნევა მუდმივად ან პერიოდულად აღემატება ტოლერანტულ (ინდივიდუალურ ასატან) მაჩვენებლებს. ასევე ვითარდება მხედველობის ნერვის დისკოს და ბადურას განგლიური უჯრედების დამახასიათებელი დაზიანება (გლაუკომური ოპტიკური ნეიროპათია).

პირველადი ღიაკუთხიანი გლაუკომა არის ქრონიკული, პროგრესირებადი, შეუქცევადი ნეიროპათია, სიბრმავის პოტენციური განვითარებით. წინა საკნის კუთხე ღიაა, იწვევს მხედველობის ნერვის სარტყლის და ნერვული ბოჭკოების შრის დაკარგვას. რისკფაქტორებია: თვალშიდა წნევის მაჩვენებლები და ასაკი.

რაც შეეხება სიმპტომებს, გლაუკომა უმეტესად ასიმპტომატურია. პაციენტები მოგვმართავენ უკვე განვითარებულ სტადიაზე. დაავადება უმეტეს შემთხვევაში უმტკივნეულოდ მიმდინარეობს. პაციენტებისგან ვიგებთ, რომ უჩივიან მხედველობის პერიოდულ დაბინდვას, ცისარტყელას მსგავს რგოლებს ნათურის გარშემო და ცრემლდენას.

- რა რისკ-ფაქტორები არსებობს და როგორ ხდება მისი ადრეული დიაგნოსტირება?

მარიამ გოლოვაჩოვა: „რისკ-ფაქტორებიდან უმნიშვნელოვანესია გენეტიკური წინასწარგანწყობა, რომელიც აუცილებლად უნდა გავითვალისწინოთ იმ ადამიანებში, ვისაც აქვს გლაუკომის ოჯახური ისტორია. ადრეული დიაგნოსტიკისთვის საჭიროა თვალის რეგულარული გამოკვლევა, სკრინინგი. პაციენტებმა, რომლებიც არიან 40 წლის ზემოთ, წელიწადში ერთხელ უნდა ჩაიტარონ გამოკვლევები და გაიარონ კონსულტაცია. გლაუკომიანი პაციენტი ოფთალმოლოგთან ვიზიტზე უნდა მივიდეს წელიწადში მინიმუმ 2-4-ჯერ, ხოლო ჯანმრთელი ადამიანი - წელიწადში 3-ჯერ.

ადრეული დიაგნოსტიკა მნიშვნელოვანია დაავადების მართვისთვის და მხედველობის შენარჩუნებისთვის. ელექტროფიზიოლოგიური კვლევები, რომლის საშუალებითაც შესაძლებელია იქამდე დაისვას დიაგნოზი, სანამ კლინიკური დაზიანება გამოვლინდება, შესაბამისად, ადრეულ ეტაპზე დავიწყებთ მკურნალობას. რუტინული კვლევებია - ტონომეტრია, გონიოსკოპია, ვიზომეტრია, ბიომიკროოფთალმოსკოპია. ამის გარდა, ადრეულ ეტაპზე დიაგნოზის დადასტურებისთვის სასურველია მაღალტექნოლოგიური კვლევები - თვალის ელექტროფიზიოლოგიური კვლევა, ლაზერული ტომოგრაფია, კომპიუტერული პერიმეტრია, მხედველობის ნერვის კონფოკალური ლაზერული ტომოგრაფია“.

- მკურნალობის რა მეთოდები არსებობს და რა შემთხვევაშია საჭირო ქირურგიული ჩარევა?

მარიამ გოლოვაჩოვა: „მკურნალობას ვიწყებთ მედიკამენტოზური თერაპიით (ჰიპოტენზიური). გლაუკომის მკურნალობა მიმართულია თვალშიდა წნევის დაქვეითებაზე, თითოეული პაციენტისთვის თვალშიდა წნევის ზედა ზღვარი ინდივიდუალურია და შესაბამისად, სამიზნე წნევაც განსხვავდება, აქ მნიშვნელოვანია გლაუკომის ფორმა და სტადია. პრეპარატები, რომლებიც ზრდიან თვალიდან წყალწყალა ნამის განდევნას და პრეპარატები, რომლებიც ამცირებენ წყალწყალა ნამის წარმოქმნას, ჩვენებების და უკუჩვენებების მიხედვით უნდა დაინიშნოს ექიმი ოფთალმოლოგის მიერ.

თუ მედიკამენტოზური თერაპია არაეფექტურია, საჭირო ხდება ლაზერული ქირურგია: ტრაბეკულოპლასტიკა, ციკლოფოტოკოაგულაცია, ირიდოტომია. ლაზერული ქირურგიის არაეფექტურობის შემთხვევაში კი ანტიგლაუკომატოზური სხვადასხვა ტიპის ოპერაციებით, რაც დამოკიდებულია გლაუკომის ფორმაზე: ტრაბეკულექტომია, ტრაბეკულოტომია, არაგამჭოლი ღრმა სკლერექტომია, სხვადასხვა ტიპის სადრენაჟო სისტემების გადანერგვა და სხვ.“

ექიმის თქმით, თანდაყოლილი გლაუკომის დროს, პირველადი არჩევის მკურნალობა ქირურგიული ჩარევაა. გამონაკლისების გარდა, ქირურგიული ჩარევა ტარდება ამბულატორიულ პირობებში. თანდაყოლილი გლაუკომის ქირურგიული მკურნალობა ტარდება მხოლოდ ჩვენს კლინიკაში.

ქირურგიული ჩარევა მიზნად ისახავს, მოწესრიგდეს თვალშიდა წნევა, შეიქმნას გზა წყალწყალა ნამის ცირკულაციის გასაუმჯობესებლად. რაც შეეხება, ანტიგლაუკომატოზურ ოპერაციას, მიზანია თვალშიდა წნევის დაქვეითება სამიზნე წნევის მაჩვენებლამდე, რითაც შენელდება ან შეჩერდება ოპტიკური ნერვის დაზიანება და მოხდება მხედველობითი ფუნქციების შენარჩუნება.

- როგორც ვიცი, გლაუკომის მსოფლიო კვირეულთან დაკავშირებით ატარებთ გლაუკომის პაციენტთა სკოლის შეხვედრებს. ღონისძიების შესახებ რომ გვიამბოთ.

მარიამ გოლოვაჩოვა: „ნიუ ჰოსპიტალსში“, შეგიძლიათ დაესწროთ შეხვედრას. თქვენ მიიღებთ პასუხს ყველა კითხვაზე გლაუკომის, მისი ადრეული დიაგნოსტირებისა და მკურნალობის შესაძლებლობების შესახებ. გლაუკომის კვირეული ტარდება მარტის თვეში, ამ დაავადების ცნობადობის ასამაღლებლად, რომელიც მსოფლიოს გლაუკომის ორგანიზაციის ინიციატივით იმართება, ვინაიდან მნიშვნელოვანია მოხდეს გლაუკომის გამოვლენა ადრეულ სტადიაზე და მხედველობის შენარჩუნება“.

ვის შეუძლია დასწრება?

მარიამ გოლოვაჩოვა: „ღონისძიებაზე დასასწრებად უნდა შეავსოთ სარეგისტრაციო ფორმა. აქციაზე მოსვლა შეუძლიათ 40 წლის ზემოთ ადამიანებს.

- ექნებათ თუ არა საშუალება მსურველებს გაიარონ კონსულტაცია ოფთალმოლოგთან?

მარიამ გოლოვაჩოვა: „დიახ, რა თქმა უნდა, პაციენტებს ჩაუტარდებათ კონსულტაცია, დიაგნოსტირებისთვის გამოყენებულ იქნება უახლესი, ულტრათანამედროვე აპარატურა. ამავდროულად, შესაძლებელია ფასდაკლებით ჩატარდეს ელექტროფიზიოლოგიური კვლევა „დიოფსისის“ აპარატით, კომპიუტერული პერიმეტრია, მხედველობის ნერვის დისკის კონფოკალური ლაზერული ტომოგრაფია“.

R.

წაიკითხეთ სრულად