Baby Bag

​რჩევები მეძუძური დედებისთვის - ძუძუთი კვების სწორი ტექნიკა

​რჩევები მეძუძური დედებისთვის - ძუძუთი კვების სწორი ტექნიკა

მსოფლიოს პედიატრები დედებს შვილების ბუნებრივი კვებისკენ მოუწოდებენ, რადგან დედის რძე შეიცავს ბავშვის განვითარებისთვის აუცილებელ და შეუცვლელ კომპონენტებს, რომელთა სრულყოფილად ჩანაცვლებაც ჯერჯერობით ვერცერთი საშუალებით ვერ ხდება. ექიმები ხშირად ამახვილებენ ყურადღებას ძუძუთი კვების სწორ ტექნიკაზე, რომ ლაქტაციის პერიოდი გაგრძელდეს საჭირო დროით და პატარა ნაკლებად შეაწუხოს მუცელმა. დიახ! ექიმები თვლიან, რომ ძალიან ხშირად დედების არასწორი ქცევა არის მიზეზი იმისა, რომ დედებს ლაქტაცია უწყდებათ ნაადრევად და/ან პატარებს „მუცელი გამუდმებით აწუხებთ“. ყოველწლიურად სულ უფრო მეტ ქალს უჩნდება ლაქტაციის პრობლემა და ზოგჯერ ბავშვის ძუძუთი კვების პერიოდი 6 თვეზე ნაკლებ ხანს გრძელდება.

რატომ ხდება ასე? ექიმები ამბობენ, რომ ყველაზე ხშირად ამისი მიზეზი მეძუძურის არასწორი ქცევაა. თანამედროვე სამშობიარო სახლების უმეტესობა ამ საკითხთან დაკავშირებით სწორ რჩევებს აძლევს ახალბედა დედებს, მაგრამ, სამწუხაროდ, საწინააღმდეგო შემთხვევებიც არსებობს. ამიტომ მნიშვნელოვანია, ყველა ქალმა იცოდეს ახალდაბადებული ბავშვის კვების სწორი ტექნიკის ძირითადი პრინციპები.
ძუძუთი კვების სწორი ტექნიკის ოქროს წესი არის ბავშვის სწორ პოზიციაში დაჭერა:
• აირჩიეთ მოხერხებული პოზა, გაითვალისწინეთ, რომ კვება შეიძლება საკმაოდ დიდხანს გაგრძელდეს და თქვენ არ უნდა დაიღალოთ;
• ბავშვის კვება სხვადასხვა მდგომარეობაში შეიძლება, მთავარია, ამ პროცესის განმავლობაში ახალშობილი აუცილებლად იყოს მუცლით დედისკენ, ხოლო მისი სახე - ძუძუს თავისკენ;
• ბავშვის თავი არ უნდა იყოს მყარად დაფიქსირებული, რომ პატარას შეეძლოს ძუძუს თავის მდგომარეობის რეგულირება და დედისთვის შეტყობინება კვების დამთავრების შესახებ;
• ახალშობილის ცხვირი საკმაოდ ახლოს უნდა იყოს ძუძუსთან, მაგრამ არ უნდა ეფლობოდეს მასში, რადგან თუ ბავშვი ძუძუს თავისკენ გაიწევა, დიდია მისი ზედაპირული დაუფლების შესაძლებლობა. განსაკუთრებით ფრთხილად უნდა იყვნენ დიდი მკერდის მქონე ქალები;
• დაიმახსოვრეთ, ძუძუს თავი ბავშვმა დამოუკიდებლად უნდა აიღოს. არ არის საჭირო მისი პირში ხელით ჩადება. სხვაგვარად იგი მიეჩვევა ამას, რაც შემდგომში პრობლემებს წარმოქმნის;
• თუ ბავშვმა ძუძუს თავის მხოლოდ ბოლო ჩაიდო პირში, დედას ყოველთვის შეუძლია განთავისუფლდეს ნიკაპზე ოდნავი ხელის დაჭერით. მაგრამ როგორ მივხვდეთ, რომ ბავშვმა სწორად აიღო ძუძუ? ამისათვის საკმარისია კვების პროცესისათვის ყურადღების მიქცევა;
• ის ასე უნდა გამოიყურებოდეს: ბავშვი იღებს ძუძუს თავს, პატარას ტუჩები გადმობრუნებულია; ბავშვის ცხვირი მჭიდროდ არის მიკრული დედის ძუძუსთან, მაგრამ არ იფლობა მასში; წოვის დროს მხოლოდ ყლაპვის ხმები ისმის; დედა არანაირ უსიამოვნო შეგრძნებებს არ უნდა განიცდიდეს ამ პროცესის დროს;
• ბევრ დედას ეშინია ბავშვის ზედმეტად გაძღომის - მთავარია, პანიკაში არ ჩავარდეთ. ბავშვის ზედმეტად გაძღომა იოლია. დაიმახსოვრეთ, ყველაფერ ზედმეტს ის აუცილებლად ამოიღებს. ამიტომ მისი ჯანმრთელობა არ დაზარალდება;
• მოასწრებს თუ არა საკვების გადამუშავებას ბავშვი, რომელიც ძალიან ხშირად ჭამს? - შეშფოთების საფუძველი არც ამ შემთხვევაში გვაქვს - დედის რძე იმდენად იდეალურად არის ბალანსირებული ბავშვისათვის, რომ მისი გადამუშავებისათვის პატარას განსაკუთრებული ძალისხმევა არ სჭირდება. რძე პრაქტიკულად მაშინვე ხვდება ნაწლავებში, სადაც ძალიან სწრაფად გადამუშავდება;
• როგორ მოვაცილოთ ძუძუ სწორად? იმისათვის, რომ ამ პროცესმა არ გამოიწვიოს უსიამოვნო შეგრძნებები და არ წარმოშვას შემდგომი პრობლემები (ნახეთქი ძუძუს თავზე და სხვა), ძუძუ მხოლოდ მას შემდეგ უნდა მოვაცილოთ, რაც ბავშვმა ის გაუშვა. ამისათვის შეიძლება ნაზად მივაჭიროთ ნიკაპს (როგორც ზემოთ იყო ნახსენები), შეიძლება ნეკა თითის ჩადება პირის კუთხეში და მისი ნახევრად მობრუნება. ეს მანიპულაცია აიძულებს ბავშვს გააღოს პირი და ძუძუს მოცილება მარტივად შეიძლება.
როგორ უნდა მოიქცეს მეძუძური დედა, თუ კვების ტექნიკას ზედმიწევნით იცავს, დიატასაც არ არღვევს, მაგრამ პატარას მაინც სტკივა მუცელი და ღამითაც ხშირად იღვიძებს ტირილით?

ასეთი რამ ხშირად ხდება, რადგან 4-5 თვემდე ახალშობილთა კუჭ-ნაწლავი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების და გარემოსთან შეგუების პროცესშია.
საგანგაშო არაფერია, რადგან ეს მდგომარეობა არ ითვლება პათოლოგიად - ეს ბავშვის ორგანიზმის განვითარების ბუნებრივი პროცესია, ჩვენ მას ვერ „ვუმკურნალებთ“, მაგრამ შეგვიძლია შევამსუბუქოთ სიმპტომები და გარემოსთან შეგუების ეს პროცესი უფრო ასატანი გავხადოთ ბავშვისთვისაც და დედისთვისაც.
ამისთვის არსებობს ბუნებრივი, ნატურალური საშუალებები, რომლებსაც გააჩნიათ უსაფრთხოების უმაღლესი პროფილი, არ იწვევენ გვერდით მოვლენებს და თითქმის 100% შემთხვევებში (მართალია დროებით, მაგრამ მაინც) ეფექტურად აქრობენ სიმპტომებს.
ასეთი საშუალებაა „ბეიბიქალმის“ მცენარეული წვეთები, რომელიც ერთ-ერთ ყველაზე ეფექტურ საშუალებად არის მიჩნეული ახალშობილთა მუცლის ტკივილის სამკურნალოდ მთელი მსოფლიოს მასშტაბით.

რატომ „ბეიბიქალმი“?
„ბეიბიქალმი“ არის მცენარეული ეთერზეთების შემცველი საკვები დანამატი, რომელიც შექმნილია სპეციალურად ახალშობილებისთვის - აირების დაგროვებით გამოწვეული მუცლის ტკივილის სამკურნალოდ.
• შეიცავს 100%-ით ნატურალურ ინგრედიენტებს;
• არ შეიცავს კონსერვანტებსა და საღებავებს;
• არ შეიცავს შაქარსა და ხელოვნურ დამატკბობლებს;
• არ შეიცავს სპირტს;
• არ შეიცავს არანაირ ქიმიურ დანამატს;
• კომფორტულია გამოყენებისთვის;
• მოქმედებს მომენტალურად;
• არ აქვს გვერდითი მოვლენები;
• არ იწვევს შეჩვევას;
• არ შედის ურთიერთქმედებაში სხვა პრეპარატებთან, რის გამოც მისი გამოყენება შესაძლებელია ნებისმიერ ფარმ-პროდუქტთან ერთად;
• გამოყენების ჯერადობა შეუზღუდავია, რაც ნიშნავს, რომ შეგვიძლია გამოვიყენოთ დღეში იმდენჯერ, რამდენჯერაც ბავშვს კოლიკა შეაწუხებს;
• აქვს FDA, ABC, GMP, ISO საერთაშორისო სტანდარტების სერთიფიკატები;
• „ბეიბიქალმი“ უკვე 30 წელია, უზრუნველყოფს მილიონობით ჩვილის მშვიდ ძილს. იგი აღიარებულია ისრაელის, რუსეთის, ჩეხეთის, უკრაინის, სლოვაკეთის, ბულგარეთის, გერმანიის, დიდი ბრიტანეთისა და აშშ-ის მარეგულირებლებლების მიერ. „ბეიბიქალმს“ გამოარჩევენ სხვა მსგავსი პროდუქტებისაგან და ყველაზე ხშირად ურჩევენ მშობლებს ექიმები და ფარმაცევტები.
• „ბეიბიქალმის“ გამოყენების წესი და დოზირება შემდეგია: ბოთლი უნდა შეივსოს ანადუღარი, გაგრილებული წყლით ეტიკეტის ზედა საზღვრამდე (თეთრი ისარი); თავისივე პიპეტით ჩავაწვეთოთ ბავშვს პირში 10 წვეთი ყოველი ჭამის წინ ან კვებასა და კვებას შორის - ნელ-ნელა, წვეთ-წვეთობით (არ გამოიყენოთ კოვზი, რომ არ გადასცდეს პატარას). დღე-ღამის განმავლობაში გამოყენების ჯერადობა შეზღუდული არ არის; ყოველი გამოყენების წინ საჭიროა ბოთლის შენჯღრევა; გამოიყენება გახსნიდან 8 კვირის განმავლობაში.
R

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ მივაჩვიოთ უჭმელი ბავშვი ჭამას ძალდატანების გარეშე და რისგან შეიძლება იყოს გამოწვეული უმადობა? - ექიმის რეკომენდაციები უჭმელი ბავშვების დედებს

როგორ მივაჩვიოთ უჭმელი ბავშვი ჭამას ძალდატანების გარეშე და რისგან შეიძლება იყოს გამოწვეული უმადობა? - ექიმის რეკომენდაციები უჭმელი ბავშვების დედებს
როგორ მივაჩვიოთ უჭმელი ბავშვი ჭამას ძალდატანების გარეშე და რისგან შეიძლება იყოს გამოწვეული უმადობა? - აღნიშნულ თემებზე​ Momsedu.ge-ს ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე ესაუბრა. 

„საკვები არის სიყვარულისა და მზრუნველობის ერთ-ერთი უძველესი გამოვლინება სამყაროში, სადაც ჩვილი იკვებება დედის ძუძუთი, მათ შორის წარმოქმნილი ურთიერთობა, სცილდება მარტივ კვებით მოთხოვნილებებს. დედა–შვილს შორის წარმოიქმნება ნდობა, სითბო, მგრძნობიარე და ემოციური კავშირი. ძუძუთი კვების დროს, შიმშილთან ერთად იხსნება წარმოქმნილი დაძაბულობა. საკვები, შიმშილის გრძნობის და ფიზიოლოგიური მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებასთან ერთად, ჩვილს სიამოვნებასაც ანიჭებს. პირველ პერიოდში წარმოქმნილი კვებითი და ემოციური ურთიერთობები, დროთა განმავლობაში, სხვადასხვა სახით გამოვლინდება,“ - აღნიშნა ექიმმა ნანა საპანაძემ. 

- ქალბატონო ნანა, რომ განვმარტოთ რა იწვევს უმადობას? 

- ბავშვი უარს ამბობს საკვებზე, როდესაც იგი დაკავებულია - თამაშობს, უყურებს მულტფილმს, ახალი გაღვიძებულია და ვერ მოასწრო მოშიება, ძალიან აღგზნებულია იმისთვის, რო დაჯდეს და მშვიდად მიიღოს საკვები.

როდესაც კვებათაშორისი წახემსება არარაციოლნალურია, ბავშვი ამ დროს ჯანსაღი წასახემსებელი პროდუქტების (ხილი, ბოსტნეული) ნაცვლად ღებულობს რთულად მოსანელებელ და ზედმეტად კალორიულ საკვებს, (ნამცხვარი, შოკოლადი, სწრაფი კვების პროდუქტები).

ბავშვი არ ჭამს ავადმყოფობის დროს. როდესაც ორგანიზმი ებრძვის ვირუსს ან ინფექციას, მადის დაქვეითება ამ დროს ხშირია, მშობლის ყურადღება გამახვილებული უნდა იქნას ბავშვის ორგანიზმის სითხეებით უზრუნველყოფაზე და არა მისი ძალით კვებაზე. ​უნდა შევთავაზოთ ადვილად მოსანელებელი, ბევრი სითხის შემცველი და ვიტამინებით მდიდარი საკვები.

ბავშვს შერჩევითი მადა აქვს. განსაკუთრებით სიცოცხლის პირველ წელს. ეს ძირითადად ასახავს გარკვეულ პროდუქტებზე ორგანიზმის მოთხოვნილებას, მაგალითად 6–დან 10 თვემდე ზოგი ბავშვი უარს ამბობს ბოსტნეულის კერძებზე და უკეთესად მიირთმევს ტკბილ ფაფებს, რძის პროდუქტებს. ამ პერიოდში ეს ნორმალურია, თუმცა შემდგომ პერიოდში შერჩევითი მადა შეიძლება უკვე ჩამოყალიბებული ჩვევის შედეგი იყოს და რაც უფრო მეტად შევუწყობთ ხელს, მით უფრო გაღრმავდება ეს ჩვევა. მაგალითად, პატარას დედა სთავაზობს წვნიანს, ის კი ჯიუტად ითხოვს შემწვარ კარტოფილს. თუ მოცემულ კონკრეტულ შემთხვევაში, ბავშვი ტირილის, ჩხუბის შედეგად მიიღებს შემწვარ კარტოფილს, შემდეგში აღარასოდეს არ შეჭამს წვნიანს და ყოველთვის ეცდება მისთვის ხელმისაწვდომად „დაშანტაჟების“ გზით (ამას არ შევჭამ, თუ იმას არ მაჭმევთ, არაფერი არ მინდა) გულაჩუყებული დედებისა და ბებიებისგან მიიღოს ის, რაც მას სურს.

ბავშვი არ იღებს საკვებს იმიტომ, რომ არასათანადოდ ხარჯავს ენერგიას, თბილად აცვია, ან ზედმეტად თბილ შენობაშია ან ზრდის ჰორმონის სეკრეცია აქტიურ სტადიაში არ არის და სიმაღლის მატება შეჩერებულია. 

ზოგჯერ ბავშვს უბრალოდ არ მოსწონს საჭმლის იერსახე (ცნობილია, რომ რაც უფრო ლამაზად გამოიყურება კერძი, მით უფრო მიმზიდველია). მისთვის ზედმეტად მარილიანია, ცხარე ან ცხიმიანია, უბრალოდ ზედმეტად ცხელი ან ცივია. ბავშვებს ერთფეროვანი კვებაც მალე ბეზრდებათ, ზოგიერთ მათგანს კი აქვს ნეოფობია – ახალი, უცნობი საკვების გასინჯვის შიში. (როგორ მოვიქცეთ, თუ ბავშვს ახალი საკვების გასინჯვა არ სურს?)

უმადობის მიზეზად შესაძლოა იქცეს სტრესი – ოჯახის წევრის დაკარგვა, საყვარელი ცხოველის სიკვდილი, შიში. მშობლები ხშირად მეტისმეტად ბევრს ელიან შვილისგან; ბავშვს ეშინია, იმედი არ გაუცრუოს საყვარელ ადამიანებს.

- როგორ უნდა მოიქცეს მოცემულ სიტუაციაში მშობელი?

- ორგანიზმი ჯანსაღი საკვების მცირე ულუფასაც კი სრულფასოვნად ითვისებს. ნუ შეავსებთ თეფშს ,,ნორმირებული” საკვებით. მოთხოვნილება საკვებზე ინდივიდუალურია, ისევე როგორც ძილი. თუ ბავშვი ენერგიულია, ხალისიანი, კარგად სძინავს, წონაში არ იკლებს, სიგრძეში მატულობს, მისთვის მიღებული საკვების ულუფა, რაოდენ მცირედაც არ უნდა მოგეჩვენოთ თქვენი გადასახედიდან, სავსებით საკმარისია.

ნუ შექმნით ოჯახში დაძაბულ სიტუაციას ბავშვის უმადობის გამო. 

არ კვებოთ ბავშვი ძალით, ეს უარყოფით ემოციასა და შესაბამისად, მადის დაქვეითებას იწვევს. არავითარ შემთხვევაში არ ეცადოთ, დაძლიოთ ბავშვის წინააღმდეგობა სადამსჯელო სანქციებით - დამუქრების საშუალებით. ჭამის დროს ბავშვი მოარიდეთ უარყოფით ემოციებს, არაფერზე უსაყვედუროთ, არ ეჩხუბოთ.

ნუ დაპირდებით ბავშვს რაიმე საჩუქარს, თუ ის ულუფას ბოლომდე შეჭამს.

ნუ გადააქცევთ კვების პროცესს თამაშად (მაგ. კოვზი მანქანაა, პირი ავტოსადგომი, ან რაიმე მსგავსი შედარება). არ გაართოთ ბავშვი, არ არის მართებული. მშობლები ამ მიზეზების გამო - „ჭამს ძალიან ცუდად“, „თუ არ გაართე, არ შეჭამს“, თავიანთ პატარებს კვების პროცესში ან ტელევიზორთან სვამენ, ან მობილურ ტელეფონში ურთავენ ნახატ ფილმებს და ასე აჭმევენ. ეს ძალიან გავრცელებული, თითქოს და უწყინარი პრაქტიკა, საბოლოო ჯამში კვებითი არეულობების ერთ-ერთ ფორმას, შეუმჩნეველ კვებას უყრის საფუძველს. ასეთი სახით კვების დროს ბავშვი ჭამის პროცესში დაკავებულია სხვა რამით. ამ სიტუაციაში კი მიღებული საჭმლის რაოდენობა ხდება შეუმჩნეველი და შემდგომში ტელევიზორის ყურებისას, ან რაიმე საქმიანობისას შესაძლებელია ბავშვს, მოზარდს, გაუჩნდეს სურვილი მიიღოს რაიმე საკვები. არ აქვს მნიშვნელობა, თუ რამდენს ან რას შეჭამს, მნიშვნელოვანია, რომ მუდმივად რაიმე გარკვეული საქმიანობის დროს ჩნდება კვების სურვილი, ეს კი კვებისკენ მიდრეკილებას იწვევს და საბოლოოდ, ეს პროცესი სრულდება წონის მომატებით.

უპირველეს ყოვლისა, უნდა გადახედოთ ბავშვის კვების რეჟიმს. რამდენად ხშირად იღებს იგი კვებათა შორის „სასუსნავებს“ - ორცხობილების, შოკოლადის სახით, ცომეული ე.წ. მარილიანი ჩხირები, კრეკერები, თხილი, მიწის თხილი. ეს თითქოს უწყინარი ჩვევა ამცირებს კუჭის წვენის სეკრეციას და ხელს უწყობს უმადობას.

ხანგრძლივი სეირნობისა და მოძრავი, ხმაურიანი თამაშის შემდეგ ჭამამდე მიზანშეწონილია მცირე პაუზა, დაასვენეთ ბავშვი ცოტა ხანს და შემდეგ შეუდექით კვებას.

ეცადეთ, კერძი მიმზიდველად გამოიყურებოდეს.

კვების რეჟიმი ისე შეადგინეთ, რომ ბავშვს მაშინ უწევდეს ჭამა, როცა მშიერია. წაახალისეთ, როცა არჩევანს ჯანსაღ საკვებზე შეაჩერებს.

მიეცით ბავშვს დამოუკიდებლად ჭამის საშუალება. 1 წლის ასაკიდან ბავშვები ცდილობენ თავად დაიჭირონ კოვზი და ჭიქა და ჭამონ დამოუკიდებლად. ამ ჩვევას წახალისება სჭირდება, ზოგიერთი დედა თვლის, რომ ეს პრაქტიკულად შეუძლებელია, რადგან ამ შემთხვევაში ბავშვი დარჩება მშიერი. ასე ნამდვილად არ იქნება, თუ თქვენ სწორად გააკონტროლებთ ჭამის პროცესს, ანუ როდესაც თქვენ აჭმევთ და პატარა იჩენს სურვილს იკვებოს დამოუკიდებლად, მასაც მიეცით კოვზი, დაე, მანაც ჭამოს და ასე, ერთობლივი ძალებით, ყოველგვარი სხვა გართობისა და ყურადღების გაფანტვის გარეშე თქვენ გაუმკლავდებით კვების პროცესს. თავდაპირველად პატარა შეიძლება მოითხუპნოს, კვების პროცესი დროში გაიწელოს, მაგრამ თუ ამ პერიოდში მოთმინება გვეყოფა, პატარა ისწავლის დამოუკიდებლად კვებას, ამ პროცესში მისი ყურადღება მიმართული იქნება უშუალოდ კვების პროცესისკენ და არა დამატებითი გართობისკენ. გახსოვდეთ, ყველა ბავშვს დაბადებიდან დაჰყვება მადა, რომელიც მისი განვითარებისთვის სრულიად საკმარისია. ნუ იდარდებთ, რომ თუ თქვენს ბავშვს უფრო ნაკლები ლოყები აქვს, ვიდრე მეზობლისას, მთავარია, ის ასაკობრივი ნორმის ფარგლებში იმატებდეს. ისიც ბუნებრივია, რომ ხანდახან ბავშვები მადას კარგავენ.

- როდის უნდა მივმართოთ ექიმს?

- უმადობის ეპიზოდები, როგორც წესი, არ არის საშიში, ოღონდ თუ უმადობა გახანგრძლივდა ან წონის კლება დაერთო, აუცილებლად მიმართეთ პედიატრს.

როდესაც უმადობის მიზეზი პათოლოგიური პროცესია, მაგალითად,  მწვავე ინფექციები (ვირუსული, ბაქტერიული), ჰელმინთოზი, ანემია, მაგალითად, ცენტრალური ნერვული სისტემის პათოლოგია. ცენტრალური ნერვული სისტემა შიმშილისა და დანაყრების შეგრძნებათა მთავარი მარეგულირებელია, მონაწილეობს გასტრონომიული გემოვნების ჩამოყალიბებაში, ასტიმულირებს საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის მუშაობას, მონელებისთვის საჭირო ნივთიერებების გამოყოფას. როცა მისი ფუნქცია დარღვეულია, ბავშვი მადას კარგავს. უმადობას ასევე იწვევს ჰელმინთოზი, ანემია, ყაბზობა, ენდოკრინული და ნევროლოგიური დაავადებები. ასეთ შემთხვევებში აუცილებელია სპეციალისტის ჩარევა, რათა უმადობის ობიექტური მიზეზი აღმოიფხრას.

თუ პათოლოგია გამორიცხულია, მაგრამ ბავშვს, მიუხედავად მცდელობისა, მადა ვერ დავუბრუნეთ, შეგვიძლია, მადის სტიმულატორები გამოვიყენოთ. ასეთი პრეპარატები ურეცეპტოდ გაიცემა, მაგრამ თვითნებურად მაინც ნუ მისცემთ ბავშვს, უმჯობესია, მედიკამენტები ექიმთან შეთანხმებით მისცეთ. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური


წაიკითხეთ სრულად