Baby Bag

როგორ მივიტანოთ ეჭვი ყურის ანთებაზე და რა გავაკეთოთ ექიმთან ვიზიტამდე

როგორ მივიტანოთ ეჭვი ყურის ანთებაზე და რა გავაკეთოთ ექიმთან ვიზიტამდე

როგორ მივიტანოთ ეჭვი ყურის ანთებაზე და რა გავაკეთოთ ექიმთან ვიზიტამდე, - აღნიშნულის შესახებ პედიატრი თამარ ობგაიძე ​წერს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„პატარა ყურის დიდი პრობლემები უხშირესად მაშინ იწყება, როცა პატარას სასუნთქი გზების მწვავე ინფექცია ემართება. რატომ ემართებათ ადრეული ასაკის ბავშვებს ოტიტი ხშირად? იმიტომ, რომ მათი ყურის ანატომია მოზრდილისაგან განსხვავებულია. იმისათვის, რომ ეს თავისებურება გავიგოთ, მოდი, ცოტა ყურის ანატომიის შესახებ მოგიყვებით, რაც სურათზე კარგად ჩანს.


ყური მოიცავს გარეთა ყურს - (ნიჟარა, გარეთა სასმენი მილი), შუა ყურს, სადაც დაფის აპკი და მის უკან 3 პატარა სასმენი ძვალია და შიგნითა ყურს, სადაც წონასწორობის ორგანო - ლოკოკინაა მოთავსებული.

შუა ყური შიგნითა სასმენი მილით ცხვირხახასთანაა დაკავშირებული. ამ მილს ევსტაქის მილი ეწოდება. მისი დანიშნულებაა შუა ყურში შესაბამისი წნევის უზრუნველყოფა, შუა ყურიდან სითხის გადმოდინება. ბავშვებში ის გაცილებით უფრო მოკლე და ფართოა, ვიდრე მოზრდილებს აქვთ, ამიტომ ცხვირ-ხახიდან ინფექცია ადვილად გადადის შუა ყურისაკენ და მის ანთებას იწვევს.

აი, როგორ შეიძლება მიიტაანოთ ეჭვი ყურის ანთებაზე

უხშირესად ეს პრობლემა სასუნთქი გზების ინფექციის ფონზე იწყება - გაჭედილი, ცხვირი, სიცხე, ხველა და უცებ მოულოდნელი ჭირვეულობა, ძუძუს წოვისას ტირილი ძლიერდება, პატარა თავს ანებებს წოვას, შეიძლება შენიშნოთ ყურიდან ჩირქოვანი გამონადენი - აი, ყურის ანთების მთავარი ნიშნები.

გასულ საუკუნეში გავრცელებული მიდგომა - ბავშვის ყურებზე ხელის დაჭერით ოტიტზე ეჭვის მიტანა სარწმუნო მაინცადამანიც არ არის. ატირებულ, გაჭირვეულებულ ბავშვს ხელი სადაც არ უნდა შეახოთ, მაინც იტირებს. ამიტომ ოტიტის დიაგნოზს ექიმი გამოკვლევით სვამს. სპეციალური ხელსაწყოს, ოტოსკოპის საშუალებით ის გარეთა სამენ მილს და დაფის აპკს დაათვალიერებს. თუ ეჭვი შუა ყურში სითხის არსებობაზეა, შესაძლოა, ტიმპანომეტრიაც დაგიგეგმოთ. კვლევის ეს მეთოდი დაფის აპკის მოძრაობას სწავლობს და ადგენს, არის თუ არა სითხე შუა ყურში.

რა გართულებებს შეიძლება ველოდოთ ყურის ანთების დროს

დაფის აპკის გახეთქვა;

სმენის გაუარესება, რამაც თავის მხრივ, შესაძლოა, ადრეული ასაკის ბავშვის მეტყველების შეფერხება გამოიწვიოს;

ინფექციის გავრცელება - საერთო სისხლძარღვებით ინფექცია შესაძლოა, ირგვლივმდებარე ძვლებისა და თავის ტვინისაკენ გავრცელდეს და ანთება გამოიწვიოს.

როგორ ვმკურნალობთ ოტიტს

მწვავე ოტიტის შემთხვვევათა დიდი ნაწილი ვირუსულია, ამიტომ ყველა შემთხვევაში ანტიბიოტიკი არ ინიშნება. აუცილებელია ბავშვზე დაკვირვება. ანტიბიოტიკების განსაკუთრებულ შემთხვევებშია საჭირო.
ეს ის შემთხვევაა, რასაც „მოვიცადოთ და ვნახოთ“ ჰქვია.
ანტიბიოტიკი უპირობოდ ინიშნება ადრეული ასაკის პატარებში, ასევე მოზრდილ ბავშვებში ყურის ორხმრივი ანთებისას, მაღალი ცხელების და ყურიდან ჩირქოვანი გამონადენის შემთხვევაში.

პირველ რიგში, აუცილებელია ვმართოთ ტკივილი. ამისათვის პატარას პარაცეტამოლი ან იბუპროფენი უნდა მისცეთ.
შეგიძლიათ ტკივილგამაყუჩებელი წვეთებიც გამოიყენოთ. ოღონდ არ დაგავიწყდეთ, ჩაწვეთებამდე, მედიკამენტი ხელში შეათბეთ - ცივი ხსნარის ყურში ჩაწვეთებამ შეიძლება თავბრუსხვევა გამოიწვიოს.
არ გამოიყენოთ ყურში ჩასაწვეთებლად სპირტი - მას ნაზი დაფის აპკის დაზიანება შეუძლია.
ტკივილის დროს ნამდვილი შვებაა თბილი კომპრესი ყურის არეში.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ყურის ანთება

კვებეთ ჩვილი ძუძუთი - დედის რძე მდიდარია იმუნურის სიტემის დაცვის ფაქტორებით და ამცირებს სასუნთქი გზების ვირუსული ინფექციებით ავადობის რისკს.
თუ პატარა ხელოვნურ კვებაზეა, ნუ მისცემთ მას საკვებს დაწოლილი მდგომარეობაში.
ხშირად გაანიავეთ ბინა, არ მოწიოთ თამბაქო იქ, სადაც ბავშვია.
თუ პატარას ადენოიდების პრობლემა აქვს, გაესაუბრეთ თქვენს ექიმს შესაბამისი მკურნალობის საკითხებზე.

აი, რაზე უნდა გაამახვილოთ ყურადღება ექიმთან საუბრისას

ხომ არ ტირის პატარა წოვის დროს;

აქვს თუ არა ცხელება;

აქვს თუ არა გამონადენი ყურიდან;

​ჰქონდა თუ არა სასუნთქი გზების დაზიანების ნშნები (ცხვირიდან გამონადენი, ცხვირით სუნთქვის გაძნელება, ხველა) ყურის ტკივილის დაწყებამდე,“ - წერს პედიატრი თამარ ობგაიძე.

შეიძლება დაინტერესდეთ

წითურა, წითელა, ყბაყურა, ქუნთრუშა - როგორ გადაეცემა და რა სიმპტომებით ხასიათდება თითოეული მათგანი?

წითურა, წითელა, ყბაყურა, ქუნთრუშა - როგორ გადაეცემა და რა სიმპტომებით ხასიათდება თითოეული მათგანი?
ამ პერიოდში, განსაკუთრებით - ბავშვებში მომრავლდა ვირუსული დაავადებები - წითურა, წითელა, ყბაყურა, ქუნთრუშა. როგორ გადაეცემა და რა სიმპტომებით ხასიათდება თითოეული მათგანი? - ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი ნანა საპანაძე.
- როგორ გადაეცემა და რა სიმპტომებით ხასიათდება ეს ვირუსული დაავადებები?

- ამჯერად მინდა გესაუბროთ ბავშვთა ასაკის ინფექციურ დაავადებებზე, რომლებიც მოსახლეობაში „ბატონების“ სახელით მოიხსენიება. წითელა, წითურა, ყბაყურა, მწვავე ვირუსული დაავადებებია, რომლებსაც იბონუკლეინის მჟავასთად დაკავშირებული ვირუსები, პარამიქსოვირუსები იწვევენ, ხოლო ქუნთრუშას გამომწვევი მიკრობია A ჯგუფის ბეტა ჰემოლიზური სტრეპტოკოკი.
ინფექცია ჰაერწვეთოვანი მექანიზმით გადაეცემა (ავადმყოფის ლაპარაკის, ხველისა თუ დაცემინებისას უმცირეს წვეთებს გარემოში გამოყოფს, იქ არსებული ვირუსები კი ჩასუნთქულ ჰაერთან ერთად მეორე ადამიანის ორგანიზში ხვდება).
ქუნთრუშას დროს მნიშვნელოვანია კონტაქტური გზაც (ამ შემთხვევაში, ინფექციის წყაროს ავადმყოფის ნახმარი ჭურჭელი, საყოფაცხოვრებო ნივთები, სათამაშოები წარმოადგენს). ამ ინფექციებს განსაკუთრებით მაღალი კონტაგიოზურობა, ანუ სხვა ადამიანების დასნებოვნების უნარი ახასიათებს. განსაკუთრებით სწრაფად დახურულ შენობაში ვრცელდება. ინფიცირების რისკი მაღალია საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში: საბავშვო ბაღებში, სკოლებში, ტრანსპორტში. ადამიანის გარეშე ვირუსი სწრაფად იღუპება, ამიტომ მესამე პირით ინფექციის გადატანა იშვიათია.
წითელა, წითურა, და ქუნთრუშა გამონაყარით მიმდინარე დაავადებებია, ხოლო ყბაყურა სანერწყვე ჯირკვლების შეშუპებით ხასიათდება.

​დაწვრილებით მოგითხრობთ თითოეული დაავადების შესახებ. დროის შუალედს, რომელიც ვირუსთან შეხვედრიდან და დაავადების გამოვლენამდე გადის, ექიმები ინკუბაციურ პერიოდს ვუწოდებთ. ეს პერიოდი ყველა ინფექციას სხვადასხვა აქვს. წითელას დროს საშუალოდ 9-10 დღეა, იშვიათად შეიძლება 21 დღემდეც გაგრძელდეს. მაგალითად, ბავშვებს, რომლებმაც ინკუბაციურ პერიოდში პროფილაქტიკის მიზნით იმუნოგლობულინი (სპეციფიკური ანტისხეულები) მიიღეს ან სისხლი თუ პლაზმა გადაესხათ, ეს დრო შესაძლოა 21 დღემდეც გაუხანგრძლივდეთ. წითურას ინკუბაციური პერიოდი საშუალოდ 15-18 დღეა, ქუნთრუშას ინკუბაციური პერიოდი 1-დან 7 დღემდე, ყბაყურას ინკუბაციური პერიოდი 14-24 დღე. დაავადების ხანგრძლივობა კავშირშია მის სიმძიმესთან. დაავადებები შესაძლებელია მიმდინარეობდეს მსუბუქად, საშუალო სიმძიმით და/ან მძიმედ. გადატანის შემდეგ ეს დაავადებები მყარ იმუნიტეტს ტოვებს (განმეორებით აღარ ემართებათ).

​წითელასა და წითურას მოწითალო ფერის მაკულურ-პაპულური (ლაქოვან-კვანძოვანი) გამონაყარი ახასიათებს, თუმცა თითოეულ ინფექციას თავისი დამახასიათებელი თავისებურებებიც აქვს. წითელას დროს უმეტესად კანიდან ოდნავ ამოწეული კვანძები გვხდება, რომლებიც ერთმანეთთან შერწყმის ტენდენციას ავლენს. წითურას გამონაყარი უფრო ლაქოვანია. წითელას დროს გამონაყარი დაავადების მე-4-მე-5 დღეს ვლინდება. პირველი ელემენტები ყურებს უკან, ცხვირზე, ლოყებზე ჩნდება, 24 საათში ვრცელდება მთელ სახეზე, კისერზე, გულმკერდის ზემო ნაწილზე, ხელებზე. შემდეგ გამონაყარი ჩნდება ზურგზე, მუცელსა და ფეხებზე, მესამე დღეს კი - ტერფებზეც. გამონაყარი იმავე თანმიმდევრობით ფერმკრთალდება და ქრება, რომლითაც გაჩნდა.

​წითურას დროს პირველი სიმპტომი, რომელსაც დედა ამჩნევს, ხშირად სწორედ გამონაყარია. ის ამ შემთხვევაშიც ზემოდან ქვემოთ ვრცელდება, მხოლოდ - წითელაზე გაცილებით სწრაფად. წითელა იწყება ტემპერატურის მომატებით, კონიუნქტივიტით (თვალის ლორწოვანი გარსის ანთებით), მშრალი შემაწუხებელი ხველით, ცხვირცემინებით, სურდოთი, გულმკერდის არეში ფხაჭნის შეგრძნებით. კანზე გამონაყარის გაჩენამდე ერთი-ორი დღით ადრე რბილსა და მაგარ სასაზე უსწორმასწორო წითელი ლაქები შეიმჩნევა. ეს წითელას სადიაგნოზო ნიშანიც კი გახლავთ. გარდა ამისა, ძირითადი კბილების დონეზე ღრძილებისა და ლოყის შიგნითა ზედაპირის ლორწოვანზე მონაცრისფრო-მოთეთრო ფერის წარმონაქმნები ჩნდება, ქუთუთოს კიდის გასწვრივ კი შემოფარგლული კონიუქტივიტი ყალიბდება.

​წითურას დროს ზოგადი მდგომარეობა დამაკმაყოფილებელია. ორგანიზმის საერთო ინტოქსიკაცია, რომელიც ცხელებით, თავის ტკივილით, უხასიათობით, უმადობით გამოიხატება, იშვიათია. კეფის, კისრის უკანა და სხვა ლიმფური კვანძები დიდდება და ორი კვირის განმავლობაში გადიდებული რჩება.

​ქუნთრუშისთვის დამახასიათებელი ძირითადი კლინიკური ნიშნებია: დაავადების დაწყება ყელის ტკივილით, რასაც ერთვის ცხელება და კანზე გამონაყარი. ობიექტურად აღინიშნება პირ-ხახის ლორწოვანის მკვეთრი ჰიპერემია, ე.წ. „ალისფერი ხახა“, რომელსაც თან ახლავს ყელის ძლიერი ტკივილი, ხშირ შემთხვევაში შესაძლებელია აღინიშნებოდეს ჩირქოვანი ტონზილიტი, ენა დაფარულია თეთრი ფერის ნადებით, ენის წვერი კი ჰიპერემიულია, დინამიკაში თეთრი ფერის ნადები სცილდება, დვრილები შიშვლდება და ენა ხდება „ჟოლოსებრი“, რაც ასევე პათოგნომურია ამ დაავადებისთვის. გადიდებულია ყბისქვეშა და კისრისწინა ლიმფური კვანძები, პალპაციით კი მტკივნეული. რაც შეეხება გამონაყარის თავისებურებას, ვითარდება წვრილწინწკლოვანი გამონაყარი ჰიმერემიულ კანზე, მთელი სხეულის უმეტესად კი ბუნებრივი ნაკეცების არეში, იწვევს თეთრ დერმოგრაფიზმს, სახეზე ჰიპერემიულ ფონზე შესამჩნევია ცხვირ-ტუჩის სამკუთხედის სიფერმკრთალე. გამონაყარის ალაგების შემდეგ ხდება კანის აქერცვლა, მეტი ინტენსივობით მტევნებისა და ტერფების არეში.

​ყბაყურას შემთხვევაში დაავადება იწყება შემცივნებით, თავის ტკივილით, უმადობით, ზოგადი სისუსტით და მსუბუქი ან საშუალო ცხელებით. 12-24 საათის შემდეგ ემატება სანერწყვე ჯირკვლების შეშუპება, რომელიც ყველაზე მეტადაა გამოხატული მეორე დღეს და გრძელდება 5-7 დღე. ზოგიერთ ბავშვს აქვს მხოლოდ სანერწყვე ჯირკვლის შესიება სხვა სიმპტომების გარეშე. შესიება იწვევს ტკივილს ღეჭვისა და ყლაპვის დროს, ძირითადად, მჟავე სითხეების მიღებისას, როგორიცაა ციტრუსების წვენები. ჯირკვალი მგრძნობიარეა შეხებისას. ამ სტადიაზე ტემპერატურა იმატებს (დაახლოებით 39,4-40°C) და გრძელდება 1-3 დღე.

​- რა ასაკობრივ კატეგორიაში და რა შემთხვევაში მიმდინარეობს ზემოთ ჩამოთვლილი დაავადებები მძიმედ?

​- ინფექცია შედარებით მძიმედ მიმდინარეობს ახალშობილებში და წლამდე ასაკის ბავშვებში, შემთხვევათა 30%-ში, ადგილი აქვს დაავადების ისეთ გართულებებს, როგორებიცაა: ოტიტი, პნევმონია, დიარეა და პოსტინფექციური ენცეფალიტი, მიოკარდიტი, თუმცა ამავდროულად ყბაყურას გართულება კიდევ შეიძლება ორქიტი, მწვავე პანკრეატიტი, პროსტატიტი იყოს. ხოლო ქუნთრუშას გადატანიდან დაახლოებით 2 კვირის შემდეგ, იშვიათად, თუმცა შეიძლება განვითარდეს მოგვიანებითი გართულებები - ნეფრიტის სახით.

​გართულებების თავიდან აცილების მიზნით, აუცილებელია არ სცადოთ თვითმკურნალობა, დაავადებების პირველი სიმპტომების გამოვლინებისთანავე მიმართოთ თქვენს პედიატრს, რომელიც ზუსტად შეაფასებს ბავშვის მდგომარეობას, შეგირჩევთ მკურნალობის სწორ გეგმას, ამით მნიშვნელოვნად შემცირდება გართულებების განვითარების რისკი.

​რაც შეეხება მკურნალობას, ქუნთრუშას, როგორც ბაქტერიული ინფექციის მკურნალობისთვის, აუცილებელია ანტიბიოტიკოთერაპია. წითელა, წითურა, ყბაყურა გაურთულებელ შემთხვევაში ანტიბიოტიკოთერაპიას არ საჭიროებს და ძირითადად სიმპტომურია, მკურნალობის სქემას და ტაქტიკას თქვენი მკურნალი ექიმი დაგინიშნავთ, დაავადებების კლინიკური სიმპტომებისა და მიმდინარეობის შესაბამისად.

​- რომელ მათგანზე არ ტარდება აცრა? და ზოგადად, აცრებზე რომ ვისაუბროთ.

​- წითელა, წითურა, ყბაყურას საწინააღმდეგოდ არის აცრა, და პროფილაქტიკური აცრების ეროვნული კალენდარი ითვალისიწინებს წითელა-წითურა-ყბაყურას საწინააღმდეგო ორჯერად აცრებს 1 და 5 წლის ასაკში. ეს აცრები უფასოა და ხელმისაწვდომია ყველასათვის. რაც შეეხება ქუნთრუშას, სამწუხაროდ, ვაქცინა ამ დაავადებისგან დასაცავად არ არსებობს.

​ზოგადად, დაავადების თავიდან ასაცილებლად საჭიროა პირადი ჰიგიენის დაცვა, ხელების ხშირი დაბანა და დაავადებულთან კონტაქტისთვის თავის არიდება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური​

წაიკითხეთ სრულად