Baby Bag

​როგორ მოვიქცეთ ვირუსული ინფექციების, მათ შორის კორონავირუსით გამოწვეული ეპიდემიის დროს? - ოჯახის ექიმის რჩევები

​როგორ მოვიქცეთ ვირუსული ინფექციების, მათ შორის კორონავირუსით გამოწვეული ეპიდემიის დროს? - ოჯახის ექიმის რჩევები

როგორ მოვიქცეთ ვირუსული ინფექციების, მათ შორის კორონავირუსით გამოწვეული ეპიდემიის დროს? - ამ აქტუალურ საკითხზე ოჯახის ექიმის რჩევებს გთავაზობთ

- რა არის საერთო და რა განსხვავებაა კორონავირუსს, გრიპსა და „გაციებას“ შორის?
- კორონავირუსიც, გრიპიც და „გაციებაც“ ვირუსული ინფექციებია. არსებობს კორონავირუსების ათობით სეროტიპი, „გაციებას“ შედარებით სუსტი 100-ზე მეტი სახეობის რინოვირუსი იწვევს, გრიპის ვირუსები კი ათასობით სახეობას მოიცავს. ყველა მათგანი გადამდებია, აირწვეთოვანი გზით გადადის, რაც ნიშნავს, რომ იმ სივრცეში, სადაც „ვირუსიანი“ ან „გაციებული“ ადამიანი იმყოფება, ჰაერი გაჯერებულია დაავადების გამომწვევი ვირუსებით. ჯანმრთელი ადამიანები კი ამ ჰაერს შეისუნთქავენ. ვირუსები დიდი რაოდენობით არის დაავადებული ადამიანის სახის კანზე და ხელებზეც - სადაც ეს ვირუსები სუნთქვის, ცემინების, ცხვირის მოწმენდის დროს ხვდება, ასევე ტანსაცმელზე და სხვა ნივთებზეც, რომელსაც ის ეხება. კორონავირუსული ინფექცია თავიდან მსუბუქი ყელის ტკივილით იწყება და ძირითადად მსუბუქად მიმდინარეობს, „გაციება“ თითქმის ყოველთვის ცემინებით იწყება და შედარებით უფრო იოლად მიმდინარეობს, ვიდრე გრიპი, თუმცა „გაციებულ“ ადამიანს შეიძლება იმდენად დაუქვეითდეს იმუნიტეტი, რომ ადვილად დაინფიცირდეს დამატებით სხვა ვირუსით და გართულდეს - ამიტომ „გაციება“ სულაც არ არის სახუმარო მდგომარეობა და აუცილებლად საჭიროებს სათანადო ყურადღებას.
ასე, რომ (!) ნუ დაუჯერებთ სხვას და ნურც მოიტყუებთ თავს ფრაზით: „არ მაქვს ვირუსი, უბრალოდ გაციებული ვარ და არ ვარ საშიში“.

- როგორ დავიცვათ ჩვენი თავი და ოჯახი ვირუსებისგან და როგორ მოვიქცეთ რესპირაციული ვირუსული ინფექციების (მათ შორის კორონა ვირუსის) ეპიდემიის დროს?
• ყოველ დილით და საღამოს ჩაიტარეთ ცხვირის ტუალეტი გრილი ან ნელთბილი წყლით;
• რაც შეიძლება დააბალანსეთ კვების რაციონი და აკონტროლეთ სვამთ თუ არა საკმარისი რაოდენობით წყალს;
• ხშირად გაანიავეთ ის სივრცე, სადაც იმყოფებით და დღეში ორჯერ დაამუშავეთ ზედაპირები სველი წესით;
• დახურულ და ჩახუთულ საერთო სივრცეებში გამოიყენეთ პირბადე;
• ხშირად დაიბანეთ ხელები საპნით;
• ვირუსების სეზონზე (ანუ ახლა) ნუ ჩამოართმევთ ხელს, ნუ გადაკოცნით, ნუ ჩაეხუტებით, ნუ შეეხებით შიშველი ხელით ზედაპირებს საერთო სივრცეებში, ნუ დალევთ წყალს სხვისი ჭიქიდან (გამოიყენეთ ერთჯერადი, ან მოითმინეთ, სანამ სახლში მიხვალთ), დაიცავით მინიმუმ 1 მეტრიანი დისტანცია სხვა ადამიანებთან;
• დაიმუშავეთ ცხვირ-ტუჩის მიდამო ლარიფანი უნგოს თხელი ფენით დღეში ოთხჯერადი სქემით: 1 - დილით - დილის ტუალეტის მოლევის შედეგ, 2 - უშუალოდ სახლიდან გასვლის (ბაღში, სკოლაში, სამსახურში, სტუმრად...) წასვლის წინ, 3 - სახლში დაბრუნებისას - ხელების საპნით დაბანის შემდეგ, 4 - უშუალოდ ძილის წინ - საღამოს ტუალეტის მოლევის შემდეგ.
• ზემოთხსენებული პუნქტები გაატარეთ თქვენი ოჯახის ყველა წევრთან მიმართებაში ასაკის განურჩევლად, ახალშობილებიდან მოხუცებამდე, ორსულების ჩათვლით.
• თუ, როგორც იტყვიან, „ამდენი რამის გაკეთებისა და გაკონტროლების ნერვები არ გაქვთ“, მაშინ უფრო მაღალია „გაციებისა“ და ვირუსით ინფიცირების რისკი, მაგრამ ნუ შეუშინდებით „გაციებას“, გრიპს და კორონავირუსს, თქვენ მათ აუცილებლად დაამარცხებთ! შეეცადეთ, „გაციებული“ და ვირუსიანი სახლში მაინც დარჩეთ, რომ სხვები არ დააინფიციროთ და თქვენ გადაარჩენთ პლანეტას.
- სად ვუმკურნალოთ ვირუსულ ინფექციას - სახლში თუ საავადმყოფოში? და რა მეთოდებით სჯობს ვირუსის მკურნალობა სახლის პირობებში?
- თუ თქვენ, ან თქვენი ოჯახის რომელიმე წევრი (ბავშვების ჩათვლით) ხართ ძილად მივარდნილი და არ შეგიძლიათ მოძრაობა, ჭამა და ლაპარაკი; თუ ტემპერატურა არ ემორჩილება სიცხის დამწევს; თუ მაღალი სიცხე გრძელდება 2 დღეს და მეტ ხანს; თუ მიღებულ სითხეს ვერ გამოყოფთ დღის განმავლობაში სამჯერ მაინც; თუ გაქვთ ღებინების და გულისრევის მომენტი დღეში სამჯერ და მეტჯერ; თუ გქონდათ კრუნჩხვის მომენტი; თუ გიჭირთ სუნთქვა; თუ გაქვთ აუტანელი ტკივილი (მაგალითად, თავის); თუ გაქვთ ტკივილი გულმკერდის არეში; თუ გქონდათ გონების დაკარგვის მომენტი; თუ შემაწუხებელი ხველა (რომელიც შეიძლება არც გქონდეთ) გრძელდება 5 დღეზე მეტ ხანს, თუ ნახველი არის მოვარდისფრო სისხლიანი; თუ გაქვთ მოლურჯო-მონაცრისფრო ფერი ცხვირ-ტუჩის ირგვლივ არეში (ბავშვებში გამოვლინდება ხოლმე ეს სიმპტომი და ყურადღებით უნდა იყოთ) - თუ ჩამოთვლილი სიმტომებიდან ერთი მაინც გაქვთ ან გქონდათ, აუცილებლად მიმართეთ ექიმს! გამოიძახეთ სასწრაფო და შემოთავაზების შემთხვევაში გაჰყევით საავადმყოფოში.
თუ არ გაქვთ ეს სიმპტომები და თავს უბაროლდ „მსუბუქად გაციებულად“ გრძნობთ, მაშინ დარჩით სახლში ოჯახის ექიმის მეთვალყურეობის ქვეშ, ნუ მიიღებთ ანტიბიოტიკს, მიიღეთ ბევრი სითხე (წყალი, ლიმონიანი წყალი, სახლში გაკეთებული კომპოტი, სახლში გაკეთებული ფრეში, ჟოლოს, მოცვის, ფეიხოს ან სხვა C ვიტამინით და სხვა ვიტამინებით მდიდარი მურაბიანი წყალი, და ა.შ.) და შეისხურეთ დღეში 6-ჯერ ლარიფანის სპრეი ცხვირის ნესტოებსა და პირის ღრუში - ორ-ორი შესხურება თითო ჯერზე (ანუ ჯამში 6 შესხურება ერთ ჯერზე). თუ ატყობთ, რომ ვირუსს ადვილად ვერ ერევით, ჩაასხით ნებულაიზერში ლარიფანის სპრეი და შეისუნთქეთ დღეში ერთხელ ან ორჯერ (ერთ ინჰალაციაზე : 0,5 მლ. წლამდე ბავშვებში, 0,5-1 მლ. 1-5 წლის ბავშვებში, 1-1,5 მლ. 5-12 წლის ბავშვებში, 1,5-2 მლ. 12 წლიდან ზემოთ) და დაამარცხეთ ვირუსი 24-48 საათში. ნუ ჩაიწვეთებთ გაჭედილი ცხვირის გამო სისხლძარღვთა შემავიწროვებელ საშუალებებს 2 დღეზე მეტ ხანს, რომ არ მიეჩვიოთ და შემდეგ არ დაგემართოთ ლორწოვანის ატროფია და არ გახდეთ საოპერაციო. არსებობს ნატურალურ ეთერზეთებზე დამზადებული ცხვირის წვეთები, მაგალითად, სინურინის წვეთები ლატვიიდან), რომელიც ცხვირით სუნთქვასაც აღადგენს, ლორწოვანსაც არ გააღიზიანებს და მიჩვევასაც არ იწვევს. ხველისთვის გამოიყენეთ მხოლოდ მცენარეული შემადგენლობის საშუალებები (როგორიცაა, მაგალითად, სინუნორმ B ხველის ბალზამი ლატვიიდან).
- ვინ არის რესპირაციული ვირუსული ინფექციების და „გაციების“ რისკის ჯგუფში და ვისთვის არის მიზანშეწონილი ლარიფანი უნგოს და სპრეის გამოყენება ვირუსის პროფილაქტიკისთვის?
- 2 წლამდე ასაკის ბავშვები;

​• ბაღისა და სკოლის ასაკის ბავშვები;
• ორსულები და ხანდაზმულები 65 წელს ზევით;
• ქრონიკული დაავადების მქონე პირები (ასთმა, ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება, გულის შეგუბებითი უკმარისობა, დიაბეტი, ღვიძლისა და თირკმელების ქრონიკული დაავადებები და ა.შ);
• ქიმიოთერაპიაზე მყოფი ონკოლოგიური პაციენტები.

R

შეიძლება დაინტერესდეთ

ორსულებს დღისით 1 საათი მაინც უნდა ეძინოთ - ყველაფერი, რაც უნდა იცოდეთ ორსულობის პერიოდში ძილზე

ორსულებს დღისით 1 საათი მაინც უნდა ეძინოთ - ყველაფერი, რაც უნდა იცოდეთ ორსულობის პერიოდში ძილზე

დღეს ხუთშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად მეან-გინეკოლოგი და ქირურგი ეკა ბუკია მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ძილის მნიშვნელობაზე ორსულობის პერიოდში.

ძილი აუცილებელია თქვენი ჯანმრთელობისთვის. ორსულობისას რეკომენდებულია 9-10 საათი ძილი. ამ დროს უნდა გამოვაკლოთ 1 საათი დღის ძილისთვის. დაძინება და გაღვიძება უმჯობესია ერთსა და იმავე დროს. აუცილებელია, ძილისთვის კომფორტული პერანგის ჩაცმა, ასევე უმჯობესია, შეიძინოთ სპეციალური ბალიში ორსულებისთვის. ძილის დროს ოთახში ჰაერის ტენიანობა 50%-ზე ნაკლები არ უნდა იყოს. კარგი ძილისთვის აუცილებელია კოფეინზე უარის თქმა. ბოლო კვება უნდა მიიღოთ დაძინებამდე 2-3 საათით ადრე, საკვები უნდა იყოს ადვილად მოსანელებელი.

​რატომ არის ძილი ასეთი მნიშვნელოვანი?

​ძილი აუცილებელია ორგანიზმის ყველა სასიცოცხლოდ მნიშნელოვანი ფუნქციისთვის, ენერგიისა და ძალების მოსაკრებად, ასევე ტვინს ეძლევა საშუალება დღის განმავლობაში მიღებული ინფორმაციის დასამუშავებლად. საკმარისი ძილის გარეშე შეუძლებელია საღად აზროვნება, სწრაფი რეაგირება, კონცენტრირება და ემოციების კონტროლი.

​რა იწვევს ძილიანობას ორსულობის დროს?

​ორსულობის პირველ და მესამე ტრიმესტრში უფრო დაღლილად გრძნობთ თავს. პირველ ტრიმესტრში იზრდება სისხლის მოცულობა და პროგესტერონის დონე. ამან შეიძლება, გამოიწვიოს ძილიანობა. მესამე ტრიმესტრში კილოგრამების მატება და ემოციური ფონი მოსალოდნელ მშობიარობასთან დაკავშირებით იწვევს დაღლილობას და ასევე ძილიანობის სურვილს. ამ ყველაფერს ემატება ჰორმონალური და ფიზიოლოგიური ცვლილებები თქვენს ორგანიზმში, ამიტომ შესაძლოა, ღამის ძილი არ იყოს მშვიდი.

​რა პოზაში შეიძლება დაიძინოს ორსულმა?

​ბევრ ქალს აინტერესებს შეიძლება თუ არა,  მუცელზე წოლა პირველ ტრიმესტრში? ორსულობის 11-12 კვირამდე შესაძლებელია მუცელზე წოლა, თუმცა უკვე ამ ვადიდან მოყოლებული საშვილოსნო იზრდება და ამოდის ზემოთ, ამიტომ 11-12 კვ. ვადაზე უკვე არ არის რეკომენდებული მუცელზე წოლა.

​პირველი ტრიმესტრი დასაწყისი ერთადერთი დროა, როცა ქალს თავისუფლად შეუძლია ზურგზე წოლა. 15-16 კვირიდან უკვე საშვილოსნო აწვება ქვემო ღრუ ვენას, ეს კი უარყოფითად აისახება დედისა და ბავშვის მდგომარეობაზე.

​მეორე ტრიმესტრი უფრო კომფორტული პერიოდია ორსულისთვის. ორსული იკრებს ძალებს, მეტად კომფორტულად სძინავს. ამ ვადებზე უმჯობესია ორსულს ეძინოს გვერდზე, უპირატესად მარცხენა მხარეს.

​მესამე ტრიმესტრში რეკომენდირებულია ორსულის გვერდზე წოლა, სპეციალური ბალიშის გამოყენებით.

​როგორ უნდა მოვიქცეთ თუ გვაწუხებს უძილობა?

​ბევრ ორსულს აწუხებს უძილობა. ძირითადად, ძილი მოდის დღის პირველ ნახევარზე. ღამის ძილის ხარისხი კი ქვეითდება. ორსულს უჭირს ჩაძინება, ან ხშირად ეღვიძება ან ორივე პროცესი ერთდროულადაა და საბოლოო ჯამში მივდივართ უძილობამდე. მიუხედავად ამისა, უძილობა არ ახდენს გავლენას თქვენს ნაყოფზე.

​რა მიზეზები იწვევს უძლობას?

​ინსომნიის ბევრი გამომწვევი მიზეზი არსებობს, მათ შორისაა:
  • ხშირი შარდვა
  • გულის რევის შეგრძნება ან ღებინება
  • ზურგის ტკივილი
  • სარძევე ჯირკვლების ტკივილი
  • დისკომფორტი მუცლის არეში
  • ფეხების დაბუჟება
  • ქოშინი
  • გულძმარვა
  • სტრესი

​როგორ ვებრძოლოთ უძილობას?

​დასაწყისისთვის შეარჩიეთ ერთი და იგივე დრო დაძინებისთვის. მოერიდეთ ეკრანს დაძინებამდე 1 საათით ადრე. ტელევიზორის, მობილურისა და პლანშეტის შუქი არღვევს თქვენს ცირკადულ რითმს. უმჯობესია, წაიკითხოთ წიგნი.

​დამამშვიდებელი ეფექტი აქვს აბაზანაში ჩაწოლას. თუმცა უნდა იყოთ ფრთხილად, რომ წყალი არ იყოს ცხელი და არ შეუქმნას საფრთხე თქვენს ნაყოფს ორსულობის ადრეულ ვადებზე.

​ასევე ვარჯიშს შეუძლია დადებითი ზეგავლენა მოახდინოს თქვენს ძილზე. ეცადეთ, იყოთ აქტიური დღის განმავლობაში, რომ ღამე მშვიდად დაგეძინოთ.

​იმ შემთხვეაში, თუ უძლობა გრძელდება დიდხანს, არ მიმართოთ თვითმკურნალობას, უმჯობესია, მიმართოთ ექიმს, რომელიც მოგცემთ შესაბამის დანიშულებას. 

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!
წაიკითხეთ სრულად