Baby Bag

​როგორ მოვიქცეთ ვირუსული ინფექციების, მათ შორის კორონავირუსით გამოწვეული ეპიდემიის დროს? - ოჯახის ექიმის რჩევები

​როგორ მოვიქცეთ ვირუსული ინფექციების, მათ შორის კორონავირუსით გამოწვეული ეპიდემიის დროს? - ოჯახის ექიმის რჩევები

როგორ მოვიქცეთ ვირუსული ინფექციების, მათ შორის კორონავირუსით გამოწვეული ეპიდემიის დროს? - ამ აქტუალურ საკითხზე ოჯახის ექიმის რჩევებს გთავაზობთ

- რა არის საერთო და რა განსხვავებაა კორონავირუსს, გრიპსა და „გაციებას“ შორის?
- კორონავირუსიც, გრიპიც და „გაციებაც“ ვირუსული ინფექციებია. არსებობს კორონავირუსების ათობით სეროტიპი, „გაციებას“ შედარებით სუსტი 100-ზე მეტი სახეობის რინოვირუსი იწვევს, გრიპის ვირუსები კი ათასობით სახეობას მოიცავს. ყველა მათგანი გადამდებია, აირწვეთოვანი გზით გადადის, რაც ნიშნავს, რომ იმ სივრცეში, სადაც „ვირუსიანი“ ან „გაციებული“ ადამიანი იმყოფება, ჰაერი გაჯერებულია დაავადების გამომწვევი ვირუსებით. ჯანმრთელი ადამიანები კი ამ ჰაერს შეისუნთქავენ. ვირუსები დიდი რაოდენობით არის დაავადებული ადამიანის სახის კანზე და ხელებზეც - სადაც ეს ვირუსები სუნთქვის, ცემინების, ცხვირის მოწმენდის დროს ხვდება, ასევე ტანსაცმელზე და სხვა ნივთებზეც, რომელსაც ის ეხება. კორონავირუსული ინფექცია თავიდან მსუბუქი ყელის ტკივილით იწყება და ძირითადად მსუბუქად მიმდინარეობს, „გაციება“ თითქმის ყოველთვის ცემინებით იწყება და შედარებით უფრო იოლად მიმდინარეობს, ვიდრე გრიპი, თუმცა „გაციებულ“ ადამიანს შეიძლება იმდენად დაუქვეითდეს იმუნიტეტი, რომ ადვილად დაინფიცირდეს დამატებით სხვა ვირუსით და გართულდეს - ამიტომ „გაციება“ სულაც არ არის სახუმარო მდგომარეობა და აუცილებლად საჭიროებს სათანადო ყურადღებას.
ასე, რომ (!) ნუ დაუჯერებთ სხვას და ნურც მოიტყუებთ თავს ფრაზით: „არ მაქვს ვირუსი, უბრალოდ გაციებული ვარ და არ ვარ საშიში“.

- როგორ დავიცვათ ჩვენი თავი და ოჯახი ვირუსებისგან და როგორ მოვიქცეთ რესპირაციული ვირუსული ინფექციების (მათ შორის კორონა ვირუსის) ეპიდემიის დროს?
• ყოველ დილით და საღამოს ჩაიტარეთ ცხვირის ტუალეტი გრილი ან ნელთბილი წყლით;
• რაც შეიძლება დააბალანსეთ კვების რაციონი და აკონტროლეთ სვამთ თუ არა საკმარისი რაოდენობით წყალს;
• ხშირად გაანიავეთ ის სივრცე, სადაც იმყოფებით და დღეში ორჯერ დაამუშავეთ ზედაპირები სველი წესით;
• დახურულ და ჩახუთულ საერთო სივრცეებში გამოიყენეთ პირბადე;
• ხშირად დაიბანეთ ხელები საპნით;
• ვირუსების სეზონზე (ანუ ახლა) ნუ ჩამოართმევთ ხელს, ნუ გადაკოცნით, ნუ ჩაეხუტებით, ნუ შეეხებით შიშველი ხელით ზედაპირებს საერთო სივრცეებში, ნუ დალევთ წყალს სხვისი ჭიქიდან (გამოიყენეთ ერთჯერადი, ან მოითმინეთ, სანამ სახლში მიხვალთ), დაიცავით მინიმუმ 1 მეტრიანი დისტანცია სხვა ადამიანებთან;
• დაიმუშავეთ ცხვირ-ტუჩის მიდამო ლარიფანი უნგოს თხელი ფენით დღეში ოთხჯერადი სქემით: 1 - დილით - დილის ტუალეტის მოლევის შედეგ, 2 - უშუალოდ სახლიდან გასვლის (ბაღში, სკოლაში, სამსახურში, სტუმრად...) წასვლის წინ, 3 - სახლში დაბრუნებისას - ხელების საპნით დაბანის შემდეგ, 4 - უშუალოდ ძილის წინ - საღამოს ტუალეტის მოლევის შემდეგ.
• ზემოთხსენებული პუნქტები გაატარეთ თქვენი ოჯახის ყველა წევრთან მიმართებაში ასაკის განურჩევლად, ახალშობილებიდან მოხუცებამდე, ორსულების ჩათვლით.
• თუ, როგორც იტყვიან, „ამდენი რამის გაკეთებისა და გაკონტროლების ნერვები არ გაქვთ“, მაშინ უფრო მაღალია „გაციებისა“ და ვირუსით ინფიცირების რისკი, მაგრამ ნუ შეუშინდებით „გაციებას“, გრიპს და კორონავირუსს, თქვენ მათ აუცილებლად დაამარცხებთ! შეეცადეთ, „გაციებული“ და ვირუსიანი სახლში მაინც დარჩეთ, რომ სხვები არ დააინფიციროთ და თქვენ გადაარჩენთ პლანეტას.
- სად ვუმკურნალოთ ვირუსულ ინფექციას - სახლში თუ საავადმყოფოში? და რა მეთოდებით სჯობს ვირუსის მკურნალობა სახლის პირობებში?
- თუ თქვენ, ან თქვენი ოჯახის რომელიმე წევრი (ბავშვების ჩათვლით) ხართ ძილად მივარდნილი და არ შეგიძლიათ მოძრაობა, ჭამა და ლაპარაკი; თუ ტემპერატურა არ ემორჩილება სიცხის დამწევს; თუ მაღალი სიცხე გრძელდება 2 დღეს და მეტ ხანს; თუ მიღებულ სითხეს ვერ გამოყოფთ დღის განმავლობაში სამჯერ მაინც; თუ გაქვთ ღებინების და გულისრევის მომენტი დღეში სამჯერ და მეტჯერ; თუ გქონდათ კრუნჩხვის მომენტი; თუ გიჭირთ სუნთქვა; თუ გაქვთ აუტანელი ტკივილი (მაგალითად, თავის); თუ გაქვთ ტკივილი გულმკერდის არეში; თუ გქონდათ გონების დაკარგვის მომენტი; თუ შემაწუხებელი ხველა (რომელიც შეიძლება არც გქონდეთ) გრძელდება 5 დღეზე მეტ ხანს, თუ ნახველი არის მოვარდისფრო სისხლიანი; თუ გაქვთ მოლურჯო-მონაცრისფრო ფერი ცხვირ-ტუჩის ირგვლივ არეში (ბავშვებში გამოვლინდება ხოლმე ეს სიმპტომი და ყურადღებით უნდა იყოთ) - თუ ჩამოთვლილი სიმტომებიდან ერთი მაინც გაქვთ ან გქონდათ, აუცილებლად მიმართეთ ექიმს! გამოიძახეთ სასწრაფო და შემოთავაზების შემთხვევაში გაჰყევით საავადმყოფოში.
თუ არ გაქვთ ეს სიმპტომები და თავს უბაროლდ „მსუბუქად გაციებულად“ გრძნობთ, მაშინ დარჩით სახლში ოჯახის ექიმის მეთვალყურეობის ქვეშ, ნუ მიიღებთ ანტიბიოტიკს, მიიღეთ ბევრი სითხე (წყალი, ლიმონიანი წყალი, სახლში გაკეთებული კომპოტი, სახლში გაკეთებული ფრეში, ჟოლოს, მოცვის, ფეიხოს ან სხვა C ვიტამინით და სხვა ვიტამინებით მდიდარი მურაბიანი წყალი, და ა.შ.) და შეისხურეთ დღეში 6-ჯერ ლარიფანის სპრეი ცხვირის ნესტოებსა და პირის ღრუში - ორ-ორი შესხურება თითო ჯერზე (ანუ ჯამში 6 შესხურება ერთ ჯერზე). თუ ატყობთ, რომ ვირუსს ადვილად ვერ ერევით, ჩაასხით ნებულაიზერში ლარიფანის სპრეი და შეისუნთქეთ დღეში ერთხელ ან ორჯერ (ერთ ინჰალაციაზე : 0,5 მლ. წლამდე ბავშვებში, 0,5-1 მლ. 1-5 წლის ბავშვებში, 1-1,5 მლ. 5-12 წლის ბავშვებში, 1,5-2 მლ. 12 წლიდან ზემოთ) და დაამარცხეთ ვირუსი 24-48 საათში. ნუ ჩაიწვეთებთ გაჭედილი ცხვირის გამო სისხლძარღვთა შემავიწროვებელ საშუალებებს 2 დღეზე მეტ ხანს, რომ არ მიეჩვიოთ და შემდეგ არ დაგემართოთ ლორწოვანის ატროფია და არ გახდეთ საოპერაციო. არსებობს ნატურალურ ეთერზეთებზე დამზადებული ცხვირის წვეთები, მაგალითად, სინურინის წვეთები ლატვიიდან), რომელიც ცხვირით სუნთქვასაც აღადგენს, ლორწოვანსაც არ გააღიზიანებს და მიჩვევასაც არ იწვევს. ხველისთვის გამოიყენეთ მხოლოდ მცენარეული შემადგენლობის საშუალებები (როგორიცაა, მაგალითად, სინუნორმ B ხველის ბალზამი ლატვიიდან).
- ვინ არის რესპირაციული ვირუსული ინფექციების და „გაციების“ რისკის ჯგუფში და ვისთვის არის მიზანშეწონილი ლარიფანი უნგოს და სპრეის გამოყენება ვირუსის პროფილაქტიკისთვის?
- 2 წლამდე ასაკის ბავშვები;

​• ბაღისა და სკოლის ასაკის ბავშვები;
• ორსულები და ხანდაზმულები 65 წელს ზევით;
• ქრონიკული დაავადების მქონე პირები (ასთმა, ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება, გულის შეგუბებითი უკმარისობა, დიაბეტი, ღვიძლისა და თირკმელების ქრონიკული დაავადებები და ა.შ);
• ქიმიოთერაპიაზე მყოფი ონკოლოგიური პაციენტები.

R

შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ ტემპერატურა 38 გრადუსზე ნაკლები დაგვიფიქსირდება, ან თუნდაც 38, არ ვიღებთ სიცხის დამწევ საშუალებებს! - ექიმის რეკომენდაციები Covid-19-ის ბინაზე მკურნალობის დროს

თუ ტემპერატურა 38 გრადუსზე ნაკლები დაგვიფიქსირდება, ან თუნდაც 38, არ ვიღებთ სიცხის დამწევ საშუალებებს! - ექიმის რეკომენდაციები Covid-19-ის ბინაზე მკურნალობის დროს

ექიმი ნანა სხილაძე სოციალურ ქსელში აქვეყნებს რეკომენაციებს Covid-19-ის ბინაზე მკურნალობის დროს. ექიმის რჩევებს უცვლელად გთავაზობთ:

ძალიან ბევრი ადამიანი, ნაცნობი, მეზობელი მწერს დაბნეული, არ იცის, როგორ მოიქცეს და გადავწყვიტე ყველა დეტალი, რაც მნიშვნელოვანია დავწერო კოვიდ დადებითებისთვის, როგორ უნდა მოიქცნენ სახლში მკურნალობის დროს.
თავდაპირველად შეგახსენებთ სიმპტომებს ესენია:
  • მთლიანი სხეულისა და კუნთების ტკივილი
  • თვალების წვა და ტკივილი
  • თავის ტკივილი
  • გულის რევის შეგრძნება ან პირღებინება
  • ფაღარათი
  • სურდო ან იშვიათად გაჭედილი ცხვირი
  • წვა შარდვისას
  • მაღალი ტემპერატურა
  • ყელის სიმშრალე ფხაჭვნა ან ტკივილი
(არასრული ჩამონათვალია, რადგან დროდადრო მეტი სიმპტომები ჩნდება, როგორებიცაა: სისხლჩაქცევები უმეტესად ბავშვებში კანზე. ასევე გამონაყარი. ყურების დაგუბება.)
დაინფიცირების მე-4-დან მე-8 დღემდე გრძელდება მეორე ანუ ანთების ფაზა, რომელსაც ახასიათებს შემდეგი სიმპტომები:
  • გემოს და სუნის შეგრძნების დაკარგვა
  • დაღლილობის შეგრძნება უმნიშვნელო მოძრაობისას
  • ტკივილი გულ-მკერდის არეში ან თირკმლის არეში
  • შეეცადეთ, არ აგერიოთ დაღლილობის შეგრძნება სუნთქვის უკმარისობაში.

​დაღლილობისას ადამიანი ასრულებს მარტივ მოძრაობას და მაშინვე იღლება, ხოლო სუნთქვის უკმარისობის დროს მჯდომარე მდგომარეობაშიც კი აღინიშნება ქოშინი ჩასუნთქვა-ამოსუნთქვის გაძნელება.

მე-9 დღიდან იწყება მესამე ფაზა ანუ გამოჯანმრთელების ფაზა, რომელიც მე-14 დღემდე გრძელდება.

როგორც ირკვევა, კორონავირუსის PH მერყეობს 5.5 დან 8.5 მდე. მოკლედ რომ ავხსნა, მჟავა ტუტოვანი თანაფარდობას ორგანიზმში ეწოდება PH.

​მჟავის და ტუტეს სწორი პროპორციისას სისხლის ph უნდა იყოს ოდნავ ტუტოვანი 7.3 ანუ კოვიდის დროს ჩვენი წონასწორობა ირღვევა და მიდის გამჟავებისაკენ. ამ დიაპაზონის ნებისმიერი გადახრა იწვევს მრავალ დაავადებას და არასასურველ გამოვლინებას. ამიტომ სასურველია ვიკვებოთ ალკანილური საკვებით. ასეთი ხილის მაგალითებია:
  • ბანანი, ლაიმი PH 9.5
  • ყვითელი ლიმონი ph 8.2
  • ავოკადო ph. 15.6
  • მანდარინი ph 8.5
  • ფორთოხალი ph 9.2
  • ანანასი ph 12.7

​ახლა რაც შეეხება ქმედებებს, რომლებიც ზოგადად ყველამ იცის, მაგრამ შეიძლება დაიბნეს და ვერ შეასრულოს ან არასწორად შეაფასოს მდგომარეობა.
1. ხშირად გაიზომეთ სიცხე! მინიმუმ დღეში 2-ჯერ ან 3-ჯერ მიუხედავად შეგრძნებისა, გაქვთ თუ არა. როგორ ვიქცევით თუ ტემპერატურა 38 გრადუსზე ნაკლები დაგვიფიქსირდება, ან თუნდაც 38? არ ვიღებთ სიცხის დამწევ საშუალებებს! მხოლოდ თბილ სითხეებს ვსვამთ და ისევ ვაკონტროლებთ სიცხეს.
2. თუ ტემპერატურა 38 გრადუსზე მაღალია, მივიღებთ სიცხის დამწევ პრეპარატს: პარაცეტამოლი ან მისი შემცველი კომერციული დასახელების პრეპარატები.
თუკი 4 დღის განმავლობაში ტემპერატურა 38 და ზევით დაფიქსირდება, შეიძლება ვიფიქროთ, რომ ფილტვის ქსოვილში იწყება ანთებითი ცვლილებები (მაგრამ არც ეს არის საპანიკო). საჭირო ხდება ოჯახის ექიმთან დაკავშირება, რომელიც გადაწყვეტს რენტგენი გჭირდებათ თუ კომპიუტერული ტომოგრაფია.
P.S თუ ექიმი ჩათვლის, რომ თქვენ კოვიდ ინფექციასთან ერთად შეიძლება გქონდეთ ბაქტერიული ინფექციაც, ამ შემთხვევაში დაგინიშნავთ ანტიბიოტიკს! მინდა კარგად გაიაზროთ, რომ კოვიდ-19 ვირუსის დროს და ნებისმიერი ვირუსის დროს ანტიბიოტიკების მიღება მით უმეტეს თვითნებურად, დაუშვებელია, რადგან ანტიბიოტიკი ებრძვის ბაქტერიას და არა ვირუსს!!!
ნუ მიიღებთ!
დაიმახსოვრეთ: „ანტიბიოტიკებს იღებს ის კოვიდინფიცირებული, ვისაც კოვიდთან ერთად ბაქტერიული ინფექციის განვითარების რისკი უჩნდება“ და ამას მხოლოდ ექიმი აფასებს და წყვეტს.
შემდეგი საკითხი ეხება სითხეების მიღებას. ძალიან მნიშვნელოვანია დღის განმავლობაში მიიღოთ 1.5 დან 2.5 ლიტრამდე სითხე. მაგრამ სითხეში არ იგულისხმება ალკოჰოლი, გაზიანი ან შაქრიანი სასმელები ან თუნდაც ენერგეტიკული. კარგი იქნება სუფთა წყალი, სახლის კომპოტები, ბულიონი..
განსაკუთრებით თუ გაქვთ ფაღარათი, რაც ხშირად ვლინდება კოვიდის დროს, ნიშნავს იმას, რომ ჩვენი ორგანიზმი მეტ სითხეს კარგავს, ვიდრე ჩვეულებრივ. ფაღარათის დროს სითხესთან ერთად ელექტროლიტებსაც კარგავთ, რაც შეიძლება შეივსოთ ეგრედწოდებული რეჰიდრონით. ეს არის მინერალების და ელექტროლიტების კომბინაცია.. იხსნება ნელ-თბილ წყალში და საკმაოდ ნორმალური დასალევია.
P.S გულის უკმარისობის მქონე პაციენტებში არ შეიძლება ბევრი სითხე! ამიტომ სასურველია მიმართოთ ექიმს და ჰკითხოთ, როგორ ჩანაცვლდეს ეს პუნქტი.
შემდეგი და ძალიან მთავარი ეხება ფიზიკურ აქტივობას ავადობის დროს. თუ გაქვთ კერძო სახლის ფუფუნება, შეგიძლიათ, ისეირნოთ, გაავარჯიშოთ ქვედა კიდურები, რადგან კუნთები ეხმარება ვენებს უკეთ ფუნქციონირებაში. ფიზიკური აქტივობა მსუბუქი ვარჯიში სისხლის შედედებას უშლის ხელს, ასევე თრომბოემბოლიის და თრომბის წარმოქმნის პროფილაქტიკა გამოგივათ. კარგია, თუ კვირაში ერთხელ მაინც გაიკეთებთ ანალიზს სახელად „კოაგულოგრამა“, რაც აჩვენებს სისხლის მდგომარეობას თრომბოციტების მდგომარეობას, რომლებიც მონაწილეობენ სისხლის შედედების პროცესში. თუკი კოაგულოგრამაში გამოჩნდება ცვლილებები, რაც ამ ვირუს ხშირად ახასიათებს, ექიმი მოგცემთ რეკომენდაციას თრომბოასპირინის მიღებაზე. მაგრამ თქვენით თუ არ გაქვთ სამედიცინო განათლება ნუ მიიღებთ პრეპარატს.
ბოლოს.. თავის სიმშვიდისათვის რომ ვაკონტროლოთ სისხლში ჟანგბადის შემცველობა, არსებობს ასეთი სახელწოდების ხელსაწყო სატურატორი. პულსოქსიმეტრი იყიდება აფთიაქებში. რომელსაც გაიკეთებთ თითზე და დაეწერება თქვენი სუნთქვა რამდენად შეესაბამება ნორმას.
ნორმა კი ასე მერყეობს:
-95 - 99% დიაპაზონში შეგიძლია მშვიდად იყოთ
94 დან ქვემოთ მით უარეს 85 თუ დაინახავთ და ამ დროს სუნთქვის უკმარისობაც აღენიშნებათ აუცილებლად მიმართეთ კლინიკას.
P.S ერთ-ერთი სიცოცხლისათვის საშიში სიგნალი რაც კორონავირუსს ახასიათებს, ეს არის გართულების შემთხვევაში სუნთქვის უკმარისობა. სწორედ ესაა პირველი მანიშნებელი, რითაც უნდა ამოვიცნოთ სიცოცხლისათვის საშიში მდგომარეობა და აუცილებლად მივმართოთ კლინიკას!
ჯანმრთელობას გისურვებთ!
ნ.სხილაძე

წაიკითხეთ სრულად