Baby Bag

კორონავირუსისგან თავის დასაცავად ხელის ყველა სადეზინფექციო საშუალება არ გამოგადგებათ - რომელი მათგანია ყველაზე ეფექტური?

კორონავირუსისგან თავის დასაცავად ხელის ყველა სადეზინფექციო საშუალება არ გამოგადგებათ - რომელი მათგანია ყველაზე ეფექტური?

კორონავირუსის გავრცელებასთან ერთად საზოგადოებაში ხელის სადეზინფექციო საშუალებებზე მოთხოვნა მნიშვნელოვნად გაიზარდა. ზოგიერთ ქვეყანაში აფთიაქებმა და სავაჭრო დაწესებულებებმა ლიმიტიც კი დააწესეს, რომელიც მყიდველს ერთჯერადად მხოლოდ გარკვეული რაოდენობით სადეზინფექციო საშუალების შეძენის ნებას აძლევს. მართალია, აღნიშნული საშუალებები ინფექციებისგან გვიცავს, მაგრამ კორონავირუსის წინააღმდეგ ყველა მათგანი ნამდვილად არ გამოგვადგება.


სხვა ვირუსული რესპირატორული ინფექციების მსგავსად, კორონავირუსიც ადამიანიდან ადამიანს ჰაერ-წვეთოვანი გზით გადაეცემა. კორონავირუსით დაინფიცირება მაშინაც არის შესაძლებელი, თუ ვირუსით დაბინძურებულ ზედაპირს ხელით შეეხებით, შემდეგ კი ხელს სახესთან მიიტანთ. ადამიანები ხელით პირს, ცხვირს ან თვალებს რეგულარულად ეხებიან. უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ ადამიანს სახესთან ხელი ერთი საათის მანძილზე საშუალოდ 23-ჯერ მაინც მიაქვს.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

ხელის ჰიგიენის ოქროს სტანდარტად კვლავ ხელების საპნითა და თბილი წყლით დაბანა რჩება. ალკოჰოლის შემცველი ეფექტური ხელის სადეზინფექციო საშუალებები ალკოჰოლს განსხვავებული დოზებით შეიცავს (დაახლოებით, 60%-დან 95%-მდე). როგორც წესი, მსგავსი ტიპის სადეზინფექციო საშუალებებში იზოპროპილის სპირტს, ეთილის სპირტს ან პროპანოლს იყენებენ. ცნობილია, რომ ალკოჰოლი მიკრობებსა და ბაქტერიებს ანადგურებს.

უალკოჰოლო სადეზინფექციო საშუალებებში, როგორც წესი, მეოთხედური ამონიუმის ნაერთებს (უმეტესად ბენზალკონიუმის ქლორიდს) გამოიყენებენ. აღნიშნული ნაერთების დახმარებით მიკრობების რაოდენობის შემცირება შესაძლებელია, თუმცა ბენზალკონიუმის ქლორიდი ამ მხრივ ისეთი ეფექტური არ არის, როგორიც ალკოჰოლი.

ალკოჰოლის შემცველი ხელის სადეზინფექციო საშუალებები არამხოლოდ ბაქტერიებს ანადგურებს, მათი გამოყენება ძალიან ეფექტურია ვირუსების პრევენციის მიზნითაც. მსგავსი ტიპის სადეზინფექციო საშუალებების გამოყენება წარმატებით გიცავთ H1N1-ის, რინოვირუსის, A ჰეპატიტის, აივ ინფექციისა და კორონავირუსისგანაც.

ალკოჰოლი ვირუსის ცილოვან გარსს აზიანებს. აღნიშნული გარსი ვირუსის გამრავლებისა და გადარჩენისთვის უმნიშვნელოვანესია. სადეზინფექციო საშუალება ვირუსის მოკვლას მხოლოდ იმ შემთხვევაში შეძლებს, თუ მას 60%-ზე მაღალი ალკოჰოლის შემცველობა აქვს. ის სადეზინფექციო გელები, რომლებშიც ალკოჰოლის შემცველობა 60%-ზე დაბალია, ბაქტერიებსა და მიკრობებს ვერ კლავს, მაგრამ მათ გამრავლებას ხელს უშლის.

60%-ზე მაღალი ალკოჰოლის შემცველობის მქონე სადეზინფექციო საშუალებები ყველა ტიპის ვირუსს ვერ ანადგურებს. კვლევებით დასტურდება, რომ ვირუსების წინააღმდეგ ბრძოლის დროს ხელების საპნით დაბანა გაცილებით ეფექტურია, ვიდრე ხელის სადეზინფექციო საშუალებების გამოყენება.

კორონავირუსის გავრცელების პარალელურად წარმოქმნილი სადეზინფექციო საშუალებების დეფიციტის გამო, ადამიანებმა მსგავსი ხსნარების დამზადება ოჯახურ გარემოში დაიწყეს. გახსოვდეთ, რომ სახლში დამზადებული სადეზინფექციო საშუალება ვირუსის წინააღმდეგ ბრძოლაში ძალიან დაბალი ეფექტურობით ხასიათდება. თუ ხელი შესამჩნევად დაბინძურებულია, სადეზინფექციო საშუალების ნაცვლად წყალი და საპონი გამოიყენეთ. კვლევებით დასტურდება, რომ ხელების წყლით და საპნით დაბანა არამხოლოდ ბაქტერიებს კლავს, კანს ჭუჭყსაც ეფექტურად აცლის.

დაცემინებისას ან დახველებისას სახეზე ხელების აფარების შემთხვევაში ხელის სადეზინფექციო საშუალების გამოყენება ნაკლებად ეფექტურია. როდესაც ხელზე ლორწო ხვდება, ის მიკრობებს დაზიანებისგან იცავს, რის გამოც მხოლოდ სადეზინფექციო საშუალების გამოყენებით მათ განადგურებას ვერ შეძლებთ.

კორონავირუსის გავრცელების თავიდან ასაცილებლად ყველაზე ეფექტურ საშუალებად კვლავ ხელის საპნითა და ცხელი წყლით დაბანა რჩება. ვირუსისგან თავის დასაცავად ხელის სახესთან მიტანის მავნე ჩვევაზე უარის თქმაც საუკეთესო გადაწყვეტილებაა. როდესაც წყალსა და საპონზე ხელი არ მიგიწვდებათ, ალკოჰოლის 60%-იანი შემცველობის მქონე ხელის სადეზინფექციო საშუალებების გამოყენება ძალიან ეფექტური ალტერნატივაა. როდესაც ხელს სადეზინფექციო საშუალებით ისუფთავებთ, ის ხელის გულზე, ხელის უკანა მხარეს, ფრთჩხილებსა და თითებს შორის არსებულ სივრცეზე კარგად უნდა დაიტანოთ. სადეზინფექციო საშუალებით ხელი სულ ცოტა 20 წამის მანძილზე მაინც უნდა დაიმუშავოთ, რათა დარწმუნდეთ, რომ ჰიგიენის წესებს სათანადოდ იცავთ. 

მომზადებულია ​thejakartapost.com​-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,შეკითხვა: რომელი ვაქცინით ავიცრა - ჩინურით, თუ ფაიზერს დაველოდო? - ვისაც უბრალო შეჯამება აინტერესებს, მათთვის მარტივად ვიტყვი...''

,,შეკითხვა: რომელი ვაქცინით ავიცრა - ჩინურით, თუ ფაიზერს დაველოდო? - ვისაც უბრალო შეჯამება აინტერესებს, მათთვის მარტივად ვიტყვი...''

აშშ-ში მოღვაწე ქართველი ექიმი დავით მრელაშვილი სოციალურ ქსელში კორონავირუსისა და ვაქცინაციის შესახებ პოსტს აქვეყნებს, რომელსაც MomsEdu.ge უცვლელად გთავაზობთ:

„შეკითხვა: რომელი ვაქცინით ავიცრა - ჩინურით, თუ ფაიზერს დაველოდო?

ვისაც უბრალო შეჯამება აინტერესებს მათთვის მარტივად ვიტყვი:

​***სინოვაკით აცრა (რაც უკვე საქართველოში შესაძლებელია) დღეს, გაცილებით (!) უკეთ დაგიცავთ სიკვდილისგან წლის ბოლომდე, ვიდრე თუნდაც ორი კვირის მერე ფაიზერით აცრა***.


​ის, ვისთვისაც ეს დაუჯერებლად ჟღერს, ქვემოთ ავხსნი მე-8 კლასის მათემატიკის დონეზე.


​ეს დასკვნა ეფუძნება გარკვეულ ფაქტებს
და ეს ფაქტები არის დღესდღეობით არსებული სამედიცინო ლიტერატურიდან ერთ-ერთი ყველაზე სარწმუნო და ავტორიტეტული წყაროებიდან, როგორებიცაა: ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაცია, New England Journal of Medicine.

ეს ფაქტები და დაშვებებია შემდეგი:

- ფაიზერი უფრო ეფექტური ვაქცინაა და უკეთ (უფრო მეტ პროცენტში) იცავს ხალხს კორონავირუსის ინფექციისგანაც და მისგან სიკვდილისგან, ვიდრე ჩინური ვაქცინა. ეს ნამდვილად ასეა, ვერცერთი ჭკუათმყოფელი ვერ იტყვის, რომ ჩინური უფრო ეფექტურიაო არსებული ინფორმაციის საფუძველზე. სწორედ ამ სიმართლეს შეჰყავს შეცდომაში ძალიან ბევრი, განსაკუთრებით ისინი, ვინც ფაიზერს „ელოდებიან“.

- უახლესი კვლევის საფუძველზე ერთი და იმავე ქვეყანაში და პოპულაციაში და იმავე დროის პერიოდში (რაც ძალიან მნიშვნელოვანია სწორი ინტერპრეტაციისთვის) შედარდა ფაიზერის და სინოვაკის (ჩინური) ვაქცინების ეფექტურობა. როგორც მოსალოდნელი იყო, ფაიზერი უფრო ეფექტური აღმოჩნდა, ვიდრე სინოვაკი.

- მაგრამ, როგორც ამერიკელები ამბობენ - „ეშმაკი დეტალებშია დამალული“. ეს განსხვავება ამ ორ ვაქცინას შორის ძირითადად იყო მსუბუქი ფორმების ხარჯზე. რაც ყველაზე მთავარი და მნიშვნელოვანია - სიკვდილისგან და კრიტიკული ფორმებისგან დაცვაში განსხვავება გაცილებით მცირე, დაახლოებით, 5 პროცენტი იყო: 91% დაცვა ფაიზერისგან და 86% სინოვაკისგან. ეს უკანასკნელი კვლევა ჩილეში ჩატარდა, სადაც ბრაზილიური შტამია დომინანტური, თუმცა მანამდე არსებულ კვლევებშიც (სხვა შტამებზე) მსგავსი პროპორციებია - ფაიზერი ლიდერობს მნიშვნელოვნად სიმპტომური ინფექციების პრევენციაში, თუმცა მძიმე ფორმებსა და სიკვდილიანობაზე სინოვაკი (და სხვა ვაქცინებიც) საკმაოდ უახლოვდება მას. აქედან გამომდინარე, ნამდვილად ლოგიკურია, რომ დელტა შტამზეც მსგავსი პროპორციები იყოს დაცული (ამ არგუმენტში გვეხმარება დიდი ბრიტანეთის დღევანდელი სიტუაცია, სადაც თითქმის 100% დელტა შტამია და მიუხედავად იმისა - ასტრაზენეკას მიერ სიკვდილიანობის 90%-ით შემცირება).

- ვაქცინის „ეფექტურობაზე“ რომ საუბრობენ, სტანდარტულად იგულისხმება სიმპტომური ინფექციისგან პროცენტული დაცვა (რომლის დიდი პროცენტიც მსუბუქი ფორმაა). ამას გარკვეულწილად შეცდომაში შეჰყავს ხალხი, რადგან მგონი ყველა ადამიანისთვის ის უფრო მნიშვნელოვანია, ვაქცინა სიკვდილისგან დაიცავს თუ არა, ვიდრე ის, რომ მსუბუქი სურდოს მსგავსი ინფექცია ექნება თუ არ ექნება.

- ვაქცინისგან სრული დაცვა (ზემოთ მოყვანილი პროცენტები) საერთაშორისოდ მიღებულია, რომ ყალიბდება მეორე დოზიდან 2 კვირის შემდეგ.

ახლა კი მათემატიკაზე გადავიდეთ:

პირობითად ავიღოთ, რომ ვაქცინის გარეშე (დაუცველი) გარდაცვლილი ადამიანების რიცხვი *ყოველთვიურად* 100%-ია (ან 100, მარტივი გამოთვლისთვის). ეს ნიშნავს, რომ ფაიზერით ორჯერ აცრილ პოპულაციაში ეს იქნება 9 ადამიანი (91%-ში იცავს სიკვდილისგან, 100-91 = 9), სინოვაკის შემთხვევაში ეს იქნება 14 (100-86 = 14).
ეს ნიშნავს, ახლა (ივლისის შუაში) რომ აიცრას ადამიანი და შემდეგ მეორე დოზა აგვისტოს 15-ში, 1-ლი სექტემბრისთვის უკვე სრული დაცვა ექნება. ანუ სექტემბერი, ოქტომბერი, ნოემბერი დეკემბერი - თითოეულ თვეში სიკვდილიანობა იქნება 14. სულ 14+14+14+14= 56 (ნაცვლად აუცრელების 400-სა იმავე პერიოდში).
ორ კვირას რომ „დაველოდოთ“ და მერე ფაიზერით ავიცრათ (დაუჯერებლად კარგ შემთხვევაში რომ ფაიზერი იქნება, იმ დროს), სურათი ასეთია.
სექტემბრის პირველი ორი კვირა ჯერ კიდევ დაუცველია პაციენტი. ანუ, თუ მთელ სექტემბერში აუცრელი პაციენტი 100 კვდებოდა, პირველ ნახევარში მოკვდება 50, მეორე ნახევარში 4.5 (ცხრის ნახევარი), ნუ დავამრგვალოთ ფაიზერის სასარგებლოდ 4. ოქტომბერ, ნოემბერ, დეკემბერში 9-ები. ანუ სულ ჯამში: 50 + 4 + 9 + 9 + 9 = 81.

შედეგი ასეთია,
***თქვენ დღეს რომ აიცრათ ჩინური ვაქცინით, 45%-ით მეტად ხართ დაცული წლის ბოლომდე კორონათი სიკვდილისგან*** ( (81 – 56 ) / 56 *100= 45%).

რა თქმა უნდა, ეს გამარტივებული გამოთვლაა, რომ პოსტი წაკითხვადი იყოს, და მრავალი წვრილმანი ფაქტორის დამატება შეიძლება (მაგალითად, ნაწილობრივი დაცვა პირველი დოზისგან ორივე ვაქცინის შემთხვევაში). თუმცა რომც გავითვალისწინოთ ის წვრილმანები - ამხელა, 45%-ს დიდად ვერ შეცვლის. იმაზე აღარ მაქვს ლაპარაკი, რომ ორ კვირაზე მეტი ხანი, ვინც ელოდება ფაიზერს, ეს ციფრი გაცილებით იზრდება (ერთ თვეში უკვე 100%-ზე მეტია).

მე აქ რომელიმე ვაქცინას კი არ ვუწევ აგიტაციას - უბრალოდ ის ერთი შეხედვით „უხილავი“ ციფრები გამომყავს სააშკარაოზე მათთვის, ვინც დაბნეულია, და ვისაც ჯერჯერობით არ უნდა ღმერთთან (ან უარეს შემთხვევაში ეშმაკთან) შეხვედრის კორონა-ლატარია მოიგოს, რასაც ყოველთვიურად 600 ადამიანი იგებს საქართველოში.

როგორც ბიძინა იტყოდა: აი-👍!'' - აღნიშნავს დავით მრელაშვილი. 

წაიკითხეთ სრულად