Baby Bag

რატომ აქვთ ქალებს კორონავირუსით ინფიცირების მაღალი რისკი?

რატომ აქვთ ქალებს კორონავირუსით ინფიცირების მაღალი რისკი?
მსოფლიოში კორონავირუსის მასშტაბური გავრცელების ფონზე თითქმის ყველა ქვეყანაში დაიხურა სკოლები, სავაჭრო ობიექტები და ოფისები. ჯანდაცვის ექსპერტები შიშობენ, რომ შექმნილი ვითარება ქალბატონების ჯანმრთელობას სერიოზული რისკის ქვეშ აყენებს.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ცნობით, გენდერული როლები ძალიან დიდ ზეგავლენას ახდენს ადამიანების მიერ სხვადასხვა ბაქტერიასთან შეხების ალბათობასა და ვირუსით ინფიცირების რისკებზე. ჩინეთში კორონავირუსის გავრცელების ადრეულ ეტაპზე ჩატარებული კვლევები აჩვენებდა, რომ სიკვდილიანობის მაჩვენებლით მამაკაცები ქალებს მნიშვნელოვნად უსწრებდნენ, თუმცა ჯანდაცვის ექსპერტები თვლიან, რომ ქალბატონების გენდერული როლები მათ ვირუსით დაინფიცირების მაღალი რისკის ქვეშ აყენებს.
არ დაგავიწყდეთ !!! Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

მსოფლიო მასშტაბით ჯანდაცვის სფეროში დასაქმებულ ადამიანთა 70 % ქალია, მათი უმეტესობა კი ექთანია. ექთნები ინფიცირებულ ადამიანებთან ყოველდღიურად ურთიერთობენ, რის გამოც მათი დაინფიცირების რისკი საკმაოდ მაღალია. ჰუბეის პროვინციაში, საიდანაც კორონავირუსი მთელს მსოფლიოში გავრცელდა, ჯანდაცვის სფეროში დასაქმებული ადამიანების 90 % ქალია, ხოლო ამერიკაში აღნიშნული რიცხვი 78%-ს უტოლდება. ცნობილია, რომ ექთნებს ვირუსით დაინფიცირების უფრო მაღალი რისკი აქვთ, ვიდრე ექიმებს. ისინი პაციენტის მოვლის პროცესში უფრო მეტად არიან ჩართულები. დაავადებული ადამიანების სისხლის სინჯებს სწორედ ექთნები იღებენ და ნიმუშებსაც ისინი აგროვებენ.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მიერ წარმოდგენილ ანგარიშში ნაჩვენებია, რომ 2000 წელს SARS-ით ინფიცირებული 8000-მდე ადამიანიდან ნახევარზე მეტი ქალბატონი იყო, ხოლო დაავადებულთა 21 პროცენტს სწორედ სამედიცინო პერსონალი წარმოადგენდა.

ქალბატონები საკუთარ თავზე იღებენ შეუძლოდ მყოფი ოჯახის წევრებზე ზრუნვასაც. ჩინეთში ჩატარებული კვლევა აჩვენებს, რომ ახალი კორონავირუსი ყველაზე სწრაფად ოჯახის წევრებს შორის ვრცელდება, რადგან მათ ერთმანეთთან ხშირი და ხანგრძლივი კონტაქტი აქვთ.

1976-დან 2014 წლამდე აფრიკაში ებოლას მრავალჯერადი აფეთქების დროს გარდაცვლილთა სხეულს დაკრძალვისთვის სწორედ ქალბატონები ამზადებდნენ, ამასთან ავადმყოფების მთავარ მომვლელებად სწორედ ქალები გვევლინებოდნენ. ებოლას გადაცემის მაღალი მაჩვენებლები უფრო მეტად ოჯახებში ფიქსირდებოდა, ვიდრე საავადმყოფოებში. როგორც აღმოჩნდა, მდედრობითი სქესის წარმომადგენლები მეტად დაუცველები აღმოჩნდნენ, ვიდრე მამაკაცები. ებოლას აფეთქების დროს გაცილებით მეტი ქალი დაინფიცირდა, ვიდრე კაცი.

კორონავირუსის აფეთქებამ განსაკუთრებით ნეგატიურად ორსულ ქალბატონებზე იმოქმედა. ახალი ვირუსის შესახებ ინფორმაციის ნაკლებობა მომავალ დედებს საგონებელში აგდებს, ორსულმა ქალბატონებმა არ იციან, როგორ იმოქმედებს Covid-19 მათ ჯანმრთელობაზე და რა ზეგავლენას მოახდენს ის ნაყოფის განვითარებაზე. რამდენიმე კვლევით მტკიცდება, რომ დაინფიცირებული ორსული ქალბატონები ვირუსს ნაყოფს არ გადასცემენ. ამერიკის შეერთებული შტატების დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრის ინფორმაციით, სხვა ტიპის კორონავირუსებით (SARS, MERS) ინფიცირებულ ორსულ ქალბატონებზე დაკვირვებამ აჩვენა, რომ მათ შორის სპონტანური აბორტის მაჩვენებელი საკმაოდ მაღალი იყო.

მსოფლიო მასშტაბით ქალბატონების უდიდესი ნაწილი ნახევარ განაკვეთზე ან არაფორმალურ სამუშაოებზეა დასაქმებული. ვირუსის აფეთქება მათ ფინანსური კრიზისის საფრთხის წინაშეც აყენებს, რადგან სამსახურის გარეშე დარჩენილ ქალებს ეკონომიკური სტაბილურობის შენარჩუნება ძალიან უჭირთ.

დასავლეთ აფრიკაში ებოლას აფეთქების დასრულების შემდეგ მამაკაცებმა ფინანსური მდგომარეობის გაუმჯობესება იმაზე სწრაფად მოახერხეს, ვიდრე ქალბატონებმა. კვლევებით დგინდება, რომ მსოფლიო მასშტაბით ჯანდაცვის პოლიტიკის შემუშავებისას გენდერული საკითხები ხშირად უგულებელყოფილია, რაც ეპიდემიური აფეთქების პირობებში ქალბატონებს მაღალი რისკის ქვეშ აყენებს. 

მომზადებულია ​nytimes.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

თბილისის ინფექციური საავადმყოფოს პერსონალი მუშაობის დროს - ფოტოები

თბილისის ინფექციური საავადმყოფოს პერსონალი მუშაობის დროს - ფოტოები

იხილეთ თბილისის ინფექციური საავადმყოფოს პერსონალის მუშაობის ამსახველი ფოტოები, რომლებიც ეროვნულმა ბიბლიოთეკამ შეაგროვა.

„7 აპრილს, ჯანმრთელობის მსოფლიო დღეს, დაავადებათა კონტროლისა და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ეროვნული ცენტრი და საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკა უძღვნის ვირტუალურ გამოფენას სახელწოდებით „სამედიცინო პერსონალი COVID-19-ის ეპიდემიის წინა ხაზზე".

გამოფენა ასახავს ეპიდემიის წინააღმდეგ მებრძოლი სამედიცინო პერსონალის საქმიანობას როგორც მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყანაში, ისე საქართველოში. ვირტუალური ექსპოზიცია ასევე მოიცავს COVID-19-ზე ჯანდაცვის მუშაკების რეაგირების ამსახველ მასალებს. გამოფენას თან ერთვის საგანმანათლებლო ნაწილი პოსტერებისა და ინფოგრაფიკების სახით.

ჯანმრთელობის მსოფლიო დღე ყოველწლიურად 7 აპრილს აღინიშნება. ამ დღის აღნიშვნა უკავშირდება 1948 წელს ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის დაარსების თარიღს. ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაცია ყოველწლიურად ირჩევს პრიორიტეტულ თემას და ყურადღებას ამახვილებს საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის გლობალურ პრობლემებსა და მათი გადაჭრის გზებზე. წელს ჯანმრთელობის მსოფლიო დღის წესრიგი COVID-19-მა თავად განსაზღვრა.

2020 წლის 7 აპრილის თემა ეძღვნება ექთნების და ბებიაქალთა ღვაწლს ზოგადად მედიცინაში და კონკრეტულად COVID-19-ის ეპიდემიის წინააღმდეგ ბრძოლაში. ამით ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაცია მსოფლიო ლიდერების ყურადღებას ამახვილებს უმცროსი სამედიცინო პერსონალის გადამწყვეტ როლზე მსოფლიო ჯანდაცვაში. წლევანდელი კამპანიის დევიზია „მხარდაჭერა ექთნებსა და ბებიაქალებს".

ვირტუალური გამოფენა „სამედიცინო პერსონალი COVID-19-ის ეპიდემიის წინა ხაზზე" სწორედ ამ კამპანიას ეხმაურება და მისი მიზანია პანდემიად ქცეული ვირუსის წინააღმდეგ მებრძოლი სამედიცინო პერსონალისადმი მადლიერების გამოხატვა.

გლობალურად, ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის მონაცემებით, ჯანდაცვის სექტორში დასაქმებულია 60 მილიონზე მეტი ადამიანი, მათგან 70% სერვისების უშუალოდ განმახორციელებელი სამედიცინო პერსონალია. ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის მონაცემებით, დაბალი და საშუალოზე დაბალი შემოსავლების ქვეყნებში უნივერსალური ჯანდაცვის მისაღწევად 2030 წლისთვის დამატებით 18 მილიონი სამედიცინო პერსონალი იქნება საჭირო.

გაერთიანებული ერების მდგრადი განვითარების მესამე მიზანი ეხმიანება რესურსების ზრდას როგორც ჯანდაცვის სექტორის დაფინანსების, ასევე სამედიცინო პერსონალის გადამზადების, დასაქმებისა და შენარჩუნების საკითხებს.

უკანასკნელი დეკადების განმავლობაში, საქართველოში ექიმების რაოდენობა ჭარბობს ექთნების რაოდენობას და ექთნების რაოდენობის ექიმების რაოდენობასთან შეფარდება ბოლო 5 წლის განმავლობაში არ აღემატება 0.8-ს. საქართველოში 31000-მდე ექიმი, 18000-ზე მეტი ექთანი და 500-მდე ბებიაქალია.

COVIID-19-მა არა მხოლოდ ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის, არამედ მთელი პლანეტის დღის წესრიგი შეცვალა. ექსპერტები თანხმდებიან, რომ მომავალში ეს ცვლილებები ცხოვრების ყველა სფეროზე აისახება, თუმცა მანამდე მსოფლიო ვირუსის დასამარცხებლად იბრძვის. ამ ბრძოლის წინა ხაზზე კი სამედიცინო პერსონალია. დღეს სწორედ მათ პროფესიონალიზმსა და თავგანწირვაზეა დამოკიდებული თითოეული ადამიანის ბედი მსოფლიოს ნებისმიერ წერტილში. წინა ხაზზე მებრძოლთა შორის არიან ქართველი ექიმებიც, რომელთა წარმატებაზე ეპიდემიის წინააღმდეგ ეფექტიანი ბრძოლა, სტატისტიკა და მსოფლიო ექსპერტების შეფასებები მეტყველებს.

გამოფენა "სამედიცინო პერსონალი COVID-19-ის ეპიდემიის წინა ხაზზე" ბევრი, ჩვენთვის უკვე კარგად ცნობილი და ასევე, უცნობი მედპერსონალის სახეებს გაგვაცნობს“, - აღნიშნულია ეროვნული ბიბლიოთეკის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაში.








არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

წაიკითხეთ სრულად