Baby Bag

8 წლის ასაკის ბავშვებს გასულ წლებთან შედარებით აუტიზმის დიაგნოზს უფრო ხშირად უსვამენ - უახლესი კვლევის შედეგები

8 წლის ასაკის ბავშვებს გასულ წლებთან შედარებით აუტიზმის დიაგნოზს უფრო ხშირად უსვამენ - უახლესი კვლევის შედეგები

ამერიკის შეერთებული შტატების დაავადებათა კონტროლის ცენტრის ორწლიან ანგარიშში აღნიშნულია, რომ 8 წლის ასაკის ბავშვებს აუტიზმის დიაგნოზს იმაზე ხშირად უსვამენ, ვიდრე ეს რამდენიმე წლის წინ ხდებოდა.

2016 წელს 8 წლის ასაკის ყოველი 54 ბავშვიდან ერთს აუტიზმი ჰქონდა, 2014 წელს კი მსგავს დიაგნოზს მხოლოდ ყოველ 59-ე ბავშვს უსვამდნენ. დაავადებათა კონტროლის ცენტრი კვლევის ჩატარებისას სკოლებისა და სამედიცინო დაწესებულებების ოფიციალურ ანგარიშებს ეყრდნობოდა.

კვლევამ შავკანიან და თეთრკანიან ბავშვებს შორის აუტიზმის გავრცელების მნიშვნელოვანი განსხვავება ვერ გამოავლინა, თუმცა დაავადების მაჩვენებელი ლათინოამერიკელ ბავშვებში გაცილებით მაღალი იყო. ამერიკის დაავადებათა კონტროლის ცენტრის მკვლევარები თვლიან, რომ ლათინოამერიკელ ბავშვებს უფრო ხარისხიანი გამოკვლევა, დიაგნოსტირება და ინტერვენცია ესაჭიროებათ. კვლევით ასევე დადასტურდა, რომ შავკანიანი და ლათინოამერიკელი პატარების მდგომარეობა პროფესიონალების მიერ გაცილებით გვიან ფასდებოდა, ვიდრე თეთრკანიანების, რის გამოც მათი მკურნალობა ხშირად დაგვიანებით იწყებოდა.

დაავადებათა კონტროლის ცენტრის მიერ ჩატარებულმა კვლევამ ასევე აჩვენა, რომ 3 წლის ასაკამდე ბავშვების განვითარების დონის სამედიცინო შეფასება 74%-დან 84%-მდე გაიზარდა, რაც მედიკოსების მხრიდან აღნიშნული პრობლემისადმი ინტერესის გაზრდასა და პრევენციული ღონისძიებების აქტიურად გამოყენებაზე მიანიშნებს.

გასული წლების ანგარიშებთან შედარებით მამრობითი სქესის პატარებში აუტიზმის დიაგნოზის რიცხვი მნიშვნელოვნად არის გაზრდილი. ბიჭებს გოგონებთან შედარებით აუტიზმის განვითარების 4-ჯერ უფრო მაღალი რისკი აქვთ. მკვლევარები აღნიშნული სხვაობის მიზეზების დადგენას აუცილებლად მიიჩნევენ.

ამერიკის შეერთებულ შტატებში აუტიზმის დიაგნოზის მქონე ბავშვების რიცხვი შტატების მიხედვითაც განსხვავდება. კოლორადოში აღნიშნულ დიაგნოზს ყოველი 76 ბავშვიდან ერთს მაინც უსვამენ, ხოლო ნიუ-ჯერსიში აუტიზმი ყოველ 32-ე ბავშვს უდგინდება. მკვლევარები აღნიშნული სხვაობის მიზეზად დიაგნოსტირების ხარისხს შორის განსხვავებებს ასახელებენ. თითოეულ შტატში აუტიზმის დიაგნოსტიკა და მიღებული შედეგების ოფიციალური აღრიცხვა განსხვავებულად ხდება, რაც ზუსტი მონაცემების დადგენას ართულებს.

მომზადებულია ​ksat.com-ის მიხედვით

შეიძლება დაინტერესდეთ

„კოვიდის დროს იმუნური სისტემა იქცევა განსაკუთრებულად, მას თავისი სტილი აქვს,“ - ალერგოლოგ-იმუნოლოგი დავით თელია

„კოვიდის დროს იმუნური სისტემა იქცევა განსაკუთრებულად, მას თავისი სტილი აქვს,“ - ალერგოლოგ-იმუნოლოგი დავით თელია

ალერგოლოგ-იმუნოლოგი დავით თელია კოვიდ-19-ის დროს იმუნური სისტემის ფუნქციონირებისა და მისი მუშაობის მექანიზმის შესახებ საუბრობს, მისი თქმით, იმუნური სისტემა ორი ნაწილისგან შედგება და ორივე განსხვავებულად რეაგირებს ვირუსზე:

„ჩვენ მუდმივად გვესმის „ანტისხეულები, ანტისხეულები.“ ანტისხეულები არის ადაპტაციური იმუნური სისტემის შტო. ანტისხეულები თვითონ არაფერს შვებიან. ისინი არ ანადგურებენ კონკრეტულად ბაქტერიას ან ვირუსს. ისინი მონიშნავენ მათ და იმუნური სისტემის სხვა წარმომადგენლებს აძლევენ საშუალებას, რომ ისინი გაანადგურონ. იმუნური სისტემა ორი ნაწილისგან შედგება: ნატიური და ადაპტაციური. ოპერატიული დაცვის მექანიზმი მოდის ნატიურ იმუნურ სისტემაზე. ცილები, არააქტიური ენზიმები, ვირუსთან შეხვედრის დროს აქტიურდებიან და დაუყოვნებლივ ანადგურებენ მას. ​ეს არის დაცვის პირველი მექანიზმი. როდესაც კოვიდი შემოდის, თუ მას პირველი ეშელონი უმკლავდება, თუ ნატიური იმუნური სისტემა მოქმედებს ნორმალურად, არავითარი სხვა ანტისხეულები აქ საჭირო არ არის.“

დავით თელიას თქმით, ადამიანებს, რომლებმაც ვირუსი მარტივად გადაიტანეს ძლიერი ნატიური იმუნური სისტემა აქვთ:

„დიდი ალბათობით, იმ ​ადამიანებში, რომლებმაც ვირუსი ისე გადაიტანეს, რომ ვერც კი გაიგეს, ნატიური იმუნური სისტემა კარგად არის ჩამოყალიბებული. ნატიური იმუნური სისტემა არ ყალიბდება ერთ წელიწადში, ორ წელიწადში. ის ყალიბდება ათასეული წლების განმავლობაში. ის არის გენეტიკურად დეტერმინირებული. თუ ნატიური იმუნური სისტემა ვერ ერევა ვირუსს, მაშინ ერთვება უკვე ადაპტაციური იმუნური სისტემა, რომელიც ცოტა უფრო ჭკვიანია, ცოტა უფრო ზანტია. ანტისხეულების წარმოქმნისთვის საჭიროა რამდენიმე დღე. შემდეგ ანტისხეულები იწყებენ თავის მოქმედებას.“

დავით თელია აღნიშნავს, რომ ანტისხეულები კოვიდთან დაკავშირებით ორი სახის მოქმედებას ავლენენ:

​კოვიდთან დაკავშირებით ანტისხეულების მოქმედების ორი ვარიანტია: ანტისხეულები ბლოკავენ და უქმად ტოვებენ პროტეინებს, ან მონიშნავენ მათ, რომ აგრესიულმა უჯრედებმა ეს ვირუსი დაშალოს და გაანადგუროს. ასე მუშაობს იმუნური სისტემა. ეს უნდა იყოს გონივრული და გაწონასწორებული. ახლა ხშირად გვესმის ციტოკინური შტორმი. ციტოკინური შტორმი შეიძლება შეადარო ორკესტრს, რომელსაც არ ჰყავს დირიჟორი. იმუნურ სისტემაში ხდება ქაოსი, ანთება ძალიან ძლიერდება. ამ ანთების დათრგუნვა არის ხოლმე საჭირო. დექსამეტაზონის ეფექტურობა იმით აიხსნება, რომ მისი დახმარებით ხდება გადაჭარბებული ანთების დათრგუნვა.“

„კოვიდმა იმდენი რაღაც დაგვანახა, რომ შეიძლება რაღაც ახალი იმუნოპათოლოგია აღმოჩნდეს რამდენიმე ხნის მერე. ​კოვიდის დროს იმუნური სისტემა იქცევა განსაკუთრებულად. მას თავისი სტილი აქვს. ამაზე ლაპარაკი ძალიან რთულია ჯერჯერობით. ლიტერატურაში სრული ქაოსია, დრო არ არის, კვლევები არ არის საკმარისი. ამიტომ სპეციალისტები არიან ძალიან ცუდ მდგომარეობაში. ბევრ შეკითხვაზე პასუხი არ არის. კოვიდი აუცილებლად წავა, მაგრამ მერე რა მოვა, ამაზე უკვე ცალკეა ლაპარაკი. ყოველ 10-15 წელიწადში არის სავარაუდო ახალი, სუპერმუტირებული ვირუსების პროდუქცია,“ - აღნიშნულ საკითხზე დავით თელიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად