Baby Bag

ორგანიზმში D ვიტამინის დიდი ნაწილი კანზე მზის სხივების ზემოქმედებით წარმოიქმნება

ორგანიზმში D ვიტამინის დიდი ნაწილი კანზე მზის სხივების ზემოქმედებით წარმოიქმნება

რა კავშირია D ვიტამინსა და იმუნურ სისტემას შორის, - ამ თემაზე პედიატრი თამარ ობგაიძე წერს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„მის შესახებ წინა საუკუნეში რომ დაგესვათ კითხვა ექიმებისათვის, გიპასუხებდნენ, რომ ეს ნივთიერება ცხიმში ხსნადი ვიტამინია და ის ორგანიზმში კალციუმის და ფოსფორის ცვლას არეგულირებს, მისი დეფიციტის დროს კი რაქიტი და ოსტეოპოროზი ვითარდება. მაგრამ რეალურად ის ჰორმონია. თუმცა კლასიფიკაციის მიხედვით დღესაც ცხიმში ხსნად ვიტამინებს მიეკუთვნება.

დიახ, D ვიტამინი, ჯადოსნური D ჰორმონი. და იცით, რატომ ჰორმონი?

  • იმიტომ, რომ სხვა ვიტამინებისაგან განსხვავებით, მისი მხოლოდ მცირე ნაწილის მიღება შეიძლება საკვებთან ერთად. უდიდესი ნაწილი კი მზის სხივების კანზე ზემოქმედების გზით მიიღება, შემდეგ კი ღვიძლსა და თირკმლებში ციკლს გადის და ამ გარდაქმნების შედეგად ვიღებთ ბიოაქტიურ ნივთიერებას, რომელსაც ჩვენს ორგანიზმში სასწაულების მოხდენა შეუძლია.
  • სხვა ვიტამინებისაგან იმითაც განსხვავდება, რომ ყველა ორგანოსა და ქსოვილში საკუთარი რეცეპტორები აქვს და ამიტომაც ზემოქმედებს ის პრაქტიკულად ყველა ორგანოზე.

თუ გახსოვთ, D ვიტამინის თემას ორი თუ სამი ბლოგი უკვე მივუძღვენი. დღეს იმუნურ სისტემაზე მის ზეგავლენაზე გიამბობთ. არა, იმას თუ ელოდებით, რომ D ვიტამინი პირდაპირ კავირშია კორონავირუსის ან სხვა ავი ვირუსების განადგურებასთან, უნდა გაგაწბილოთ. სამწუხაროდ, მას არ აქვს ანტივირუსული ზემოქმედება.

რას ამბობენ კვლევები?

დადგენილია, რომ იმ ადამიანებს, რომელთაც D ვიტამინის დონე სისხლში დაბალი აქვთ, გაცილებით მაღალი აქვთ სეზონური გრიპით და სხვა რესპირაცილი ინფექციებით ავადობის რისკი. D ვიტამინის საჭირო დოზის დამატებისას კი ეს რისკი მკვთრად მცირდება. მისი ერთ-ერთი ფუნქცია იმ T-ლიმფოციტების აქტივაციაა, რომლებიც ვირუსებსა და ბაქტერიების ანადგურებენ. გარდა ამისა, D ვიტამინის გავლენით ჩვენს ორგანიზმში წარმოიქმნება შინაგანი ანტივირუსული და ანტიბაქტერიული დაცვის ფაქტორები - დეფენსინები და კათელიციდინი, რომლებიც აქტიურად ებრძვიან და ანადგურებენ დაავადების გამომწვევ ვირუსებსა და ბაქტერიებს. და კიდევ, აღმოჩნდა, რომ D ვიტამინი ამცირებს იმუნური სისტემის ჰიპერაქტივობას და თავიდან გვაცილებს „ციტოკინურ შტორმს“, რაც ფილტვების დაზიანების და სიკვდილის მიზეზი ხდება ზოგიერთი ინფექციის, მათ შორის COVID-19 -ის დროს.

სულ ახლახან მკვლევარებმა (Vadim Backman და თანაავტორები) ჩიკაგოს ჩდრილოდასავლეთის უნივერსიტეტიდან, შეისწავლეს სხვადასხვა ქვეყანაში (ჩინეთი, საფრანგეთი, იტალია, სამხრეთ კორეა, ესპანეთი, შვეიცარია, გაერთიანებული სამეფო) კლინიკების მონაცემები და მივიდნენ დასკვნამდე, რომ იმ კლინიკებში, სადაც პაციენტებს, სისხლში D ვიტამინის დაბალი დონე აღენიშნებოდათ, სიკვდილობის უფრო მაღალი მაჩვენებელი ჰქონდათ.

ასე, რომ სანამ კარანტინი ჯერ კიდევ ძალაშია, გახსოვდეთ ეს მაგიური ვიტამინი. მისი მნიშვნელოვანი საკვები წყარო თევზი, რძე და მისი პროდუქტები, კვერცხია, თუმცა ორგანიზმში D ვიტამინის დიდი ნაწილი კანზე მზის სხივების ზემოქმედებებით წარმოიქნება. და არ დივიწყოთ თქვენი ექიმის დანიშნულებით D ვიტამინის დანამატის მიღება.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„სწორად მომზადებული 100 გრ. საქონლის ხორცი შეიცავს ყველაზე მეტ რკინას“ - ჰემატოლოგი ნინო შარაშენიძე

„სწორად მომზადებული 100 გრ. საქონლის ხორცი შეიცავს ყველაზე მეტ რკინას“ - ჰემატოლოგი ნინო შარაშენიძე

რომელი საკვები მივიღოთ, რომ არ განვითარდეს ანემია? -  ამ თემაზე ექიმმა, ჰემატოლოგმა ნინო შარაშენიძემ ისაუბრა.

„ანემია არსებობს ძალიან ბევრნაირი. შესაბამისად, იმისდა მიხედვით, რა ფორმის ანემი გვაქვს, შესაძლებელია, ვიმსჯელოთ, რა ტიპის პროდუქტით შეიძლება ეს უზრუნველვყოთ. ანემია ძირითადად საკვებით შეიძლება გარკვეულწილად დავაბალანსოთ, თუ ის მხოლოდ და მხოლოდ ვიტამინების დეფიციტს უკავშირდება. ეს არის მხოლოდ ფოლიუმის, B12-ის და რკინადეფიციტური ანემია. 

სწორად მომზადებული საკვები და სწორად შერჩეული კვების რაციონი ექიმს საშუალებას აძლევს, მართოს პაციენტი მედიკამენტებთან ერთად. ამოვიცანით, დავარქვით სახელი, რომ ეს არის რკინადეფიციტური ანემია, ვიწყებთ მკურნალობას, ვნიშნავთ მედიკამენტს. მედიკამენტმა უნდა შეასრულოს არამხოლოდ მისი დაგროვების ფუნქცია, არამედ უნდა მიიღოს იმ მეტაბოლიზმში მონაწილეობა, რასაც ჩვენ ყოველდღე ვახორციელებთ. შესაბამისად, წამლის დოზა, რომელსაც ვიღებთ და რაც მისი ზღვრული ნიშნულია, შეიძლება არ იყოს საკმარისი, რომ ჩვენ გავიკეთოთ მისი მარაგი. ამიტომ მე და ჩემი კოლეგები ყოველთვის ვთხოვთ პაციენტებს, მედიკამენტების პარალელურად მიიღეთ საკვები, რომელიც თქვენ გამოგადგებათ, რომელიც მოგეხმარებათ, რომ ორანიზმში რკინა მოხვდეს არამხოლოდ წამლის მიერ, არამედ ბუნებრივად. 

რკინა არის პრაქტიკულად ყველაფერში, მაგრამ სათანადო რაოდენობით, ყველაზე მეტი, მცირე ზომის ულუფაში, მაგალითად, 100 გრ. სწორად მომზადებული საქონლის ხორცი შეიცავს ყველაზე მეტ რკინას, ვიდრე ნებისმიერი სხვა პროდუქტი. მაგალითად, თუ შევადარებთ ჭარხალს და 100 გრ. საქონლის ხორცს, 100 გრ. საქონლის ხორცი შეიცავს იმდენ რკინას, რამდენსაც შეიცავს, დაუშვათ, 1 კგ. ჭარხალი. დამერწმუნებით, რომ 1 კგ. ჭარხლის მიღება არც თუ ისე ადვილია დღის განმავლობაში. გამოჩნდებიან ისეთები, ვინც გვეტყვიან, რომ დალიეთ ჭარხალი და ნებისმიერი სხვა ბოსტნეული წვენის სახით. არ არის ეს შესაძლებელი და ამასაც აქვს მარტივი ახსნა. ანემია ეს არის პროცესი, რომლის დროსაც, გარდა იმისა, რომ ჩვენ გვეწყება სიფერმკრთალე, ქოშინი, თავბრუსხვევა, გვაქვს მძიმე კლინიკური ჩივილები, ყველაზე მნიშვნელოვანი არის ის, რომ ჩვენს ორგანიზმში ზიანდება ბევრი ორგანო და ორგანოთა სისტემა. პირველ რიგში ზიანდება ლორწოვანი გარსები. ისინი გაშიშვლებულია და როდესაც ჩვენ ამ დაზიანებულ ლორწოვან გარსზე ახლადგამოწურულ მჟავე წვენებს ვსვამთ, ამ დაზიანებას კიდევ უფრო მეტად ვაღრმავეთ და ვკრავთ ძალიან მანკიერ წრეს. გვაქვს ანემია - დაზიანდა ლორწოვანი, უფრო მეტად დავაზიანეთ ლორწოვანი - გავაღრმავეთ ანემია,“ - განაცხადა ნინო შარაშენიძემ.

ექიმმა ხორცის სწორად მომზადებაზეც ისაუბრა და აღნიშნა, რომ თუკი გვინდა, ხორცმა შეინარჩუნოს კვებითი ღირებულება, მაშინ ცხელ წყალში უნდა მოვათავსოთ:

„ხორცი უნდა დამუშავდეს თერმულად სწორად - არ უნდა გადაიხარშოს, არ უნდა გადაიწვას. თუ ჩვენ ვხარშავთ ხორცს, სჯობია, რომ ის აუცილებლად მოვათავსოთ ადუღებულ წყალში. მოგეხსნებათ, თუ გინდა, რომ ნახარში იყოს გაჯერებული, მაშინ სჯობია, რომ ცივ წყალში ჩავდოთ ხორცი, რომ გამოირეცხოს მისი შემადგენელი ნაწილი, მაგრამ თუკი გვინდა, რომ თვითონ ხორცმა შეინარჩუნოს კვებითი ღირებულება, მაშინ ცხელ წყალში უნდა ჩავდოთ“, - აღნიშნა ექიმმა.

ნინო შარაშენიძემ ღვიძლის მიღებაზეც გაამხვილა ყურადღება. მისი თქმით, მართალია, ღვიძლია უამრავ რკინას შეიცავს, თუმცა მისი თერმულად დამუშავების დროს, რკინა ადვილად იშლება:

„ღვიძლი, რა თქმა უნდა, უამრავ რკინას შეიცავს, უბრალოდ მისი თერმულად დამუშავების დროს, რკინა ადვილად იშლება. ღვიძლია უნდა იყოს პრაქტიკულად უმი, უნდა დადო, გადააბრუნო 2-2 წამი. ასე მომზადებული ღვიძლის მიღება არ არის სწორი ინფექციების კონტროლის თვალსაზრისით. უმი ღვიძლის მიღება ბევრ სხვა პრობლემასთან არის დაკავშირებული,“ - განაცხადა ნინო შარაშენიძემ.

მან სტაფილოსთან დაკავშირებით ერთ საინტერესო ფაქტზე ისაუბრა: 

„სტაფილო შეიცავს ძალიან ბევრ უჯრედისს, რომელიც კარგი მოსანელებელია, შეიცავს C და A ვიტამინებს. თუმცა ერთი საინტერესო ფაქტია, თერმულად დამუშავებული, ანუ მოთუშული სტაფილო გაცილებით უფრო სასარგებლოა, ვიდრე უმი, რადგან აქტიურდება ნივთიერებები. აქაც აუცილებელია სწორად მომზადება. რატომ არის ჩინური სამზარეულო ერთ-ერთი ყველაზე ჯანმრთელ სამზარეულოდ აღიარებული? ყველაფერი მაღალ ცეცხლზე ითუშება უცბად, რომ მხოლოდ გააქტიურდეს ვიტამინები და გახდეს ადვილად შესათვისებელი  ჩვენი ორგანიზმისთვის და არ გადაიხარშოს,“ - აღნიშნა ექიმმა, ჰემატოლოგმა ნინო შარაშენიძემ.

წყარო: ​„თქვენი კლინიკა“

წაიკითხეთ სრულად